Pierre Nkurunziza (18 Aralık 1963 - 8 Haziran 2020), Burundili öğretim görevlisi, asker ve siyasetçi. Nkurunziza, Afrika ülkesi Burundi'de 2005 ile görevi başındayken hayatını kaybettiği 2020 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
Pierre Nkurunziza | |
---|---|
11. Burundi Devlet Başkanı | |
Görev süresi 26 Temmuz 2005 - 8 Haziran 2020 | |
Yerine geldiği | Domitien Ndayizeye |
Yerine gelen | Pascal Nyabenda(geçici) |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 18 Aralık 1963 Bujumbura |
Ölüm | 8 Haziran 2020 |
İmzası |
Ülkenin başkenti Bujumbura'da ailenin yedi çocuğundan biri olarak dünyaya gelen Nkurunziza, öğrenim hayatına ve 'da gittiği okullar ile başlamıştır. 1990 yılında 'nde eğitim bilimi ve spor üzerine yüksek lisansını gerçekleştirdi. Babası Eustache Ngabisha 1965 yılında meclis üyeliğinde bulunmuş daha sonra 1972 yılında döneminde öldürülene kadar Ngozi ve Kayanza illerinde valilik görevinde bulunmuştur.
Nkurunziza 1993 yılında üniversitede öğretim görevlisi olarak görev aldığı bir dönemde Hutu kökenli Burundi devlet başkanı Melchior Ndadaye'nin öldürülmesi sonucu iç savaşın başlamasına tanık olmuştur. Ordunun üniversiteye saldırması sonucu 1995 yılında Conseil national pour la défense de la démocratie – Forces de défense de la démocratie (CNDD-FDD) oluşumuna asker olarak katılmıştır. 1998 yılında CNDD-FDD genel sekreter yardımcılığı görevine getirilmiştir. 2001 yılında CNDD-FDD genel başkanlığına getirilen Nkurunziza, isyancı örgütün 2001 yılında bölünmesi sonrası Ağustos 2004'te tekrar genel başkanlığa seçilmiştir.
2003 yılının sonlarından itibaren geçici hükûmet başkanı Domitien Ndayizeye'nin hükûmetinde İyi Hükûmet Yönetimi Bakanı olarak görev almış olan Nkurunziza, CNDD-FDD birkaç seçimlerde başarılı sonuçlar alması neticesinde, partisinin adayı olarak Haziran ve Temmuz 2005 döneminde gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerine aday gösterilmiştir. Gerçekleştirilen seçimler neticesinde 19 Ağustos 2005 tarihinde devlet başkanı olarak seçilen Nkurunziza, 26 Ağustos'ta yemin ederek görevine başlamıştır.
2010 yılında muhalefetin boykot ettiği seçimleri de kazanan Nkurunziza, bir beş yıllık süreç için daha makama seçilmiştir.
Nkurunziza'nın 2010 yılında yeniden seçilmesinden sonra 2015 yılında yapılacak olan devlet başkanlığı seçimlerinde üçüncü kez seçilmek üzere aday olacağını açıklamasından sonra önce başkent Bujumbura'da başlayan ve daha sonra Burundi geneline yayılan şiddet olayları neticesinde Godefroid Niyombare önderliğindeki ordu generalleri 13 Mayıs 2015 tarihinde Nkurunziza'nın görevden alındığını ve hükûmetin lağvedildiğini açıklamıştır. Bu darbe girişimi esnasında Burundi'de ki sorunların çözümü için Tanzanya'da bulunan devlet başkanı havaalanının kapatılması nedeniyle ülkeye dönememiştir. Hükûmet yanlısı askerlerin bağlılığı ile iki gün sonra darbe girişiminin başarısızlıkla sonuçlandığı açıklanmış, Nkurunziza yeniden ülkesine dönmüştür. Tüm bu yaşananlara rağmen devlet başkanlığına adaylığını devam edeceğini açıklayan Nkurunziza, yanlış bir hesaplama yapıldığını bildirmiş ve ilk göreve geldiğinde bu göreve halk tarafında seçilmediğini, meclis tarafından atandığını açıklamış bu yüzden 2015 seçimlerinde aday olmasının anayasanın ihlali anlamına gelmediğini ifade etmiştir.
Yaşanan tüm olumsuz gelişmelere rağmen 2015 seçimleri adaylığından vazgeçmeyen Nkurunziza, 21 Temmuz 2015 tarihinde gerçekleştirilen seçimlerde %69 oranında oy alarak üçüncü bir beş yıllık dönem için makama yeniden seçilmiş ve 20 Ağustos 2015'te yemin etmiştir. Nkurunziza tekrar seçildikten sonra yaptığı konuşmada bu zaferini tüm Burundililer'in zaferi olarak adlandırmış, düşmanlarının şiddeti sürdürmeye devam ederse kendilerini Tanrı'nın yardımı ile yenilgiye uğratarak havaya atılan dağılmış una benzeteceklerini ifade etmiştir.
2020 seçimleri için aday olmayarak yerine Evariste Ndayishimiye aday olmuş ve seçimleri kazanmıştır. Devlet başkanlığı makamında görev değişimi Ağustos 2020 için planlanmıştır.
Nkurunziza, sağlık problemleri nedeniyle 6 Haziran 2020 tarihinde hastaneye sevk edildi. İlk anlarda sağlık durumunun iyiye gittiği ifade edilse de, 8 Haziran 2020'de öldü. Burundi hükûmeti ölüm sebebini kalp krizi olarak bildirse de, medyada ölüm sebebinin COVID-19 olduğu iddiaları yer aldı. 1 hafta öncesinde eşi COVID-19 nedeniyle hastaneye kaldırılmıştı.
Özel hayatı
Nkurunziza yedi kardeşten biridir. Kardeşlerinden ikisi iç savaş döneminde, üç tanesi ise CNDD-FDD döneminde ölmüştür. Nkurunziza'nın altı kardeşinden geriye sadece bir kardeşi kalmıştır. Nkurunziza 1994 yılında evlenmiştir ve beş çocuk babasıdır.
Kaynakça
- ^ . 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015.
- ^ a b c "Nkurunziza ile gerçekleştirilen röportaj". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ "Burundi devlet başkanı ülkesine dönemedi". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ "www.hurriyet.com.tr". 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ "www.dw.de". 19 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ "Burundi'de 3. dönem krizi". 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ "Nkurunziza'dan seçim konuşması 2015". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ "Burundi devlet başkanı hayatını kaybetti". 9 Haziran 2020. 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
- ^ Burke, Jason (9 Haziran 2020). "Burundi president dies of illness suspected to be coronavirus". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
- ^ Junior, Mireri (29 Mayıs 2020). "Burundi First Lady hospitalised at Aga Khan with Covid-19". The Standard (İngilizce). 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2020.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Pierre Nkurunziza ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Pierre Nkurunziza ile röportaj14 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Burundi'nin yeniden doğuşu (BBC) 14 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Domitien Ndayizeye | Burundi Devlet Başkanı 2005–2020 | Sonra gelen Pascal Nyabenda (geçici) |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pierre Nkurunziza 18 Aralik 1963 8 Haziran 2020 Burundili ogretim gorevlisi asker ve siyasetci Nkurunziza Afrika ulkesi Burundi de 2005 ile gorevi basindayken hayatini kaybettigi 2020 yillari arasinda devlet baskanligi makaminda bulunmustur Pierre Nkurunziza11 Burundi Devlet BaskaniGorev suresi 26 Temmuz 2005 8 Haziran 2020Yerine geldigi Domitien NdayizeyeYerine gelen Pascal Nyabenda gecici Kisisel bilgilerDogum 18 Aralik 1963 BujumburaOlum 8 Haziran 2020Imzasi Ulkenin baskenti Bujumbura da ailenin yedi cocugundan biri olarak dunyaya gelen Nkurunziza ogrenim hayatina ve da gittigi okullar ile baslamistir 1990 yilinda nde egitim bilimi ve spor uzerine yuksek lisansini gerceklestirdi Babasi Eustache Ngabisha 1965 yilinda meclis uyeliginde bulunmus daha sonra 1972 yilinda doneminde oldurulene kadar Ngozi ve Kayanza illerinde valilik gorevinde bulunmustur Nkurunziza 1993 yilinda universitede ogretim gorevlisi olarak gorev aldigi bir donemde Hutu kokenli Burundi devlet baskani Melchior Ndadaye nin oldurulmesi sonucu ic savasin baslamasina tanik olmustur Ordunun universiteye saldirmasi sonucu 1995 yilinda Conseil national pour la defense de la democratie Forces de defense de la democratie CNDD FDD olusumuna asker olarak katilmistir 1998 yilinda CNDD FDD genel sekreter yardimciligi gorevine getirilmistir 2001 yilinda CNDD FDD genel baskanligina getirilen Nkurunziza isyanci orgutun 2001 yilinda bolunmesi sonrasi Agustos 2004 te tekrar genel baskanliga secilmistir 2003 yilinin sonlarindan itibaren gecici hukumet baskani Domitien Ndayizeye nin hukumetinde Iyi Hukumet Yonetimi Bakani olarak gorev almis olan Nkurunziza CNDD FDD birkac secimlerde basarili sonuclar almasi neticesinde partisinin adayi olarak Haziran ve Temmuz 2005 doneminde gerceklestirilen devlet baskanligi secimlerine aday gosterilmistir Gerceklestirilen secimler neticesinde 19 Agustos 2005 tarihinde devlet baskani olarak secilen Nkurunziza 26 Agustos ta yemin ederek gorevine baslamistir 2010 yilinda muhalefetin boykot ettigi secimleri de kazanan Nkurunziza bir bes yillik surec icin daha makama secilmistir Nkurunziza nin 2010 yilinda yeniden secilmesinden sonra 2015 yilinda yapilacak olan devlet baskanligi secimlerinde ucuncu kez secilmek uzere aday olacagini aciklamasindan sonra once baskent Bujumbura da baslayan ve daha sonra Burundi geneline yayilan siddet olaylari neticesinde Godefroid Niyombare onderligindeki ordu generalleri 13 Mayis 2015 tarihinde Nkurunziza nin gorevden alindigini ve hukumetin lagvedildigini aciklamistir Bu darbe girisimi esnasinda Burundi de ki sorunlarin cozumu icin Tanzanya da bulunan devlet baskani havaalaninin kapatilmasi nedeniyle ulkeye donememistir Hukumet yanlisi askerlerin bagliligi ile iki gun sonra darbe girisiminin basarisizlikla sonuclandigi aciklanmis Nkurunziza yeniden ulkesine donmustur Tum bu yasananlara ragmen devlet baskanligina adayligini devam edecegini aciklayan Nkurunziza yanlis bir hesaplama yapildigini bildirmis ve ilk goreve geldiginde bu goreve halk tarafinda secilmedigini meclis tarafindan atandigini aciklamis bu yuzden 2015 secimlerinde aday olmasinin anayasanin ihlali anlamina gelmedigini ifade etmistir Yasanan tum olumsuz gelismelere ragmen 2015 secimleri adayligindan vazgecmeyen Nkurunziza 21 Temmuz 2015 tarihinde gerceklestirilen secimlerde 69 oraninda oy alarak ucuncu bir bes yillik donem icin makama yeniden secilmis ve 20 Agustos 2015 te yemin etmistir Nkurunziza tekrar secildikten sonra yaptigi konusmada bu zaferini tum Burundililer in zaferi olarak adlandirmis dusmanlarinin siddeti surdurmeye devam ederse kendilerini Tanri nin yardimi ile yenilgiye ugratarak havaya atilan dagilmis una benzeteceklerini ifade etmistir 2020 secimleri icin aday olmayarak yerine Evariste Ndayishimiye aday olmus ve secimleri kazanmistir Devlet baskanligi makaminda gorev degisimi Agustos 2020 icin planlanmistir Nkurunziza saglik problemleri nedeniyle 6 Haziran 2020 tarihinde hastaneye sevk edildi Ilk anlarda saglik durumunun iyiye gittigi ifade edilse de 8 Haziran 2020 de oldu Burundi hukumeti olum sebebini kalp krizi olarak bildirse de medyada olum sebebinin COVID 19 oldugu iddialari yer aldi 1 hafta oncesinde esi COVID 19 nedeniyle hastaneye kaldirilmisti Ozel hayatiNkurunziza yedi kardesten biridir Kardeslerinden ikisi ic savas doneminde uc tanesi ise CNDD FDD doneminde olmustur Nkurunziza nin alti kardesinden geriye sadece bir kardesi kalmistir Nkurunziza 1994 yilinda evlenmistir ve bes cocuk babasidir Kaynakca 12 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2015 a b c Nkurunziza ile gerceklestirilen roportaj 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2015 Burundi devlet baskani ulkesine donemedi 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2015 www hurriyet com tr 13 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2015 www dw de 19 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2015 Burundi de 3 donem krizi 11 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2015 Nkurunziza dan secim konusmasi 2015 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2015 Burundi devlet baskani hayatini kaybetti 9 Haziran 2020 9 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2020 Burke Jason 9 Haziran 2020 Burundi president dies of illness suspected to be coronavirus The Guardian Ingilizce ISSN 0261 3077 12 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2020 Junior Mireri 29 Mayis 2020 Burundi First Lady hospitalised at Aga Khan with Covid 19 The Standard Ingilizce 9 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2020 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Pierre Nkurunziza ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Pierre Nkurunziza ile roportaj14 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Burundi nin yeniden dogusu BBC 14 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Domitien Ndayizeye Burundi Devlet Baskani 2005 2020 Sonra gelen Pascal Nyabenda gecici