Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Piramitler Muharebesi, 21 Temmuz 1798 yılında Mısır'daki Napolyon komutasındaki Fransız ordusu ile yerel Memlûk kuvvetleri arasında meydana gelen çatışma.
| Piramitler Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Fransız Devrim Savaşları | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Fransa | |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Napolyon Bonapart |  Muhammed Murad Bey | ||||||
| Güçler | |||||||
| 25.000 toplam, 3000 süvari, 17.000 piyade, 42 top | 40.000 toplam, 19.000 yeniçeri, 6000 Memlûk süvarisi, 15.000 düzensiz, 40 top | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 29 ölü, 260 yaralı | Napoleon'un kendi kayıtlarına göre +6,000 Memlûklu. | ||||||
Savaş öncesi
1789 Fransız Devrimi sonrası kurulan direktuvar hükûmeti devrim savaşları kahramanı olan genç general Napolyon'u askeri danışman olarak istihdam etmişti. Napolyon Avrupa üzerindeki hakimiyetin anahtarı olarak da İngiltere'nin Hindistan yolunu tıkamayı ve Fransa'nın yeni bir kaynak bulmasını öneriyordu. Bu yaklaşıma devrim hükûmeti de katıldı ve Napolyon'a yetki verilerek sefer hazırlıklarına başlaması kararlaştırıldı. Tüm hazırlıkların tamamlamasının ardından 19 Mayıs 1798 günü yaklaşık 30 bin kişiyi taşıyan 400 parçalık donanma Akdeniz'e açıldı. 1 Temmuz günü İskenderiye'de karaya çıkan ordu birkaç haftalık yolculuğun ardından Akdeniz'de Britanya donanmasını da atlatmıştı. Zaman kaybetmeden savunması zayıf İskenderiye şehri ele geçirildi. Mısır, Osmanlı egemenliğinde olan ve yönetim kademesinde eski askeri görevli Memlüklerin de bulunduğu imtiyazlı bir eyaletti. Fransız ordusu İskenderiye'de ufak bir garnizon bıraktı ve güneye yukarı Mısır'a olan yolculuğuna başlamıştı ve amaç Kahire'ye inerek Mısır'ın kalbine hakim olmaktı. Harekât ordunun üç farklı kola ayrılmasıyla icra edilmiştir. İlk kola Napolyon, ikincisine general Dugua komuta ediyordu ve sonuncu kol da Rosetta'taki Nil donanması ile buluşup ilerleyecekti. İlk kol en kısa yolu kullansa da rotası büyük oranda çöllük bir araziydi ve bu nedenle bedevi saldırıları ve açlıkla mücadele etti. Dugua'nın kolu da biraz daha uzun, ama engebesiz yolu kullanıyordu. Ramanieh mevkiinde donanma yoluyla gelenler ve Napolyon'un komuta ettiği kol birleşmişti, daha sonra uzun, ama nispeten daha az engebeli yolu kullanan Dugua'nın kolu da birkaç gün içinde diğer iki kafileye katılmıştır. Tüm kolların birleşmesi sonucu ordu Nil'in batı kıyı üzerinden güneye inmeye devam etmiştir. Bu tercihin sebebi doğrudan bir düşman baskınına uğramamak için düşmanla mesafeyi korumaktı. 13 Temmuz günü Fransız ordusu öncü bir Memlük ordusuyla Şübra el hit mevkiinde karşı karşıya gelmiştir. Nihayet Piramitler Savaşı'nda icra edilecek savaş düzeni burada prova edilmiştir (Tümen ölçeğinde kare savaş düzeni). Fransız ordusu kolay bir galibiyet alarak yoluna devam etmişti. Daha sonra Fransızlar Kahire yakınlarına geldiklerinde Memlük ordusu Murad Bey önderliğinde Giza piramitlerinin 25 km uzağında yerleşmişti. Hatta Fransızların kayıtlarına göre bu noktada Napolyon ordularına ünlü bir söylev vermiştir ve askerlerine Soldats, songez que, du haut de ces pyramides, quarante siecles d'histoire vous contemplent (Askerler! Piramitlerin üstünden 40 asır size bakıyor) demiştir. Orduların durumlarıysa Fransız kaynaklarına göre Memlük kuvvetleri için 40 bin Memlük askerinden oluşuyordu, ama ordu toplama ve düzensizdi ve buna mukabil Fransız ordusu 25 bin askerden oluşmaktaydı ve ateşli silahları kullanma özelliğini haiz disiplinli birimlerden müteşekkildi.
Savaş
Yukarıda öncü çarpışmada değinildiği üzere Napolyon'un piramitler muharebesindeki savaş düzeni her tümenin bir kare birim oluşturduğu, karelerin kenarlarının 6 sıra piyadeden müteşekkil olduğu biliniyor. Bu tümenlerin köşelerine de topçular yerleştirilmişti ve bu sayede her yönde ateş gücü sağlanmış oluyordu. Karelerin merkezlerinde süvariler bulunuyordu, ateşli silah gereçleri ve muhtaç olunacak erzak da karelerin merkezlerine konmuştu. Napolyon'un bu sisemi hareketli birer kale olarak yüksek ateş gücü ve manevra kabiliyetiyle ciddi fark yaratmıştır. Savaşın kısa sürmesi ve az kayıpla Memlüklerin ezilmesi bu avantajların getirisi olmuştur. Ordular Giza piramitleri yakınların nehrin batı kıyısında konuşlandıkları sırada, Memlük lideri Murad Bey'in yardımcısı İbrahim bey de ordusuyla Nil'in doğu kıyısında konuşlanmıştı, ama kendisi ve ordusu edilgen kalacaktı. Napolyon'un emriyle 21 Temmuz gece yarısında Fransız ordusu düşmanla karşılaşmak üzere yürüyüşe başlamıştır. Kahire yakınlarındaki Embaba kasabasına gelinince Napolyon orduya siperler kazması ve istihkam kurmasını emretmiştir. Yaklaşık olarak 21 Temmuz 1798 günü ikindi saatlerinde Memlük kuvvetleri genel bir taarruz başlatmıştır. Fransızlar düşman saldırısını kare sisteme geçerek karşılamıştı ve merkez kütle tam savunmaya geçerek taarruzu durdururken; kanatlardaki kare tümenler ileri çıkarak ordunun hilal şeklini almasını sağladı ve organize olmayan Memlük kuvvetleri kısa sürede yok edildiler. Geriye kalan bozulmuş ve kaçan Memlükler Nil nehrine kovalandılar ve boğularak öldürüldüler.
Savaş sonu
Sadece birkaç saat süren savaşta 6000'den fazla Memlük askeri öldürülmüştür ve Murat Bey savaş alanından gemileri yaktıktan sonra kaçmıştır. Yanan gemilerin dumanlarını gören kahire halkı paniğe kapılmıştır ve çıkan kargaşa sonucu Memlüklerin göreve getirdiği Berberi paralı askerler de yağma ve katliama girişmiştir. Bu otorite kaybı sonucu İbrahim Bey de Osmanlı valisi ile birlikte doğuya kaçmıştır. Savaşın ardından Napolyon, yerel Memlük beyleriyle yeni bir düzen tesis etmek adına görüşmüştür. ayrıca savaştan kısa süre sonra Nil savaşında İngiliz amiral Horatio Nelson, Fransız donanmasına baskın verip yakmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d The Editors of Encyclopaedia Britannica, The Editors of Encyclopaedia Britannica. "Battle of Pyramids". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, inc. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
- ^ Editors, Editors. . Historia. www.historia.fr/. 11 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
- ^ Editors, Editors. . www.universalis.fr/. Encyclopédie Universalis. 8 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020.
 | Osmanlı muharebe veya savaşları ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Piramitler Muharebesi 21 Temmuz 1798 yilinda Misir daki Napolyon komutasindaki Fransiz ordusu ile yerel Memluk kuvvetleri arasinda meydana gelen catisma Piramitler MuharebesiFransiz Devrim SavaslariTarih21 Temmuz 1798BolgeKahire MisirSonucFransa nin zaferiTaraflarFransaOsmanli Devleti MemluklarKomutanlar ve liderlerNapolyon BonapartMuhammed Murad BeyGucler25 000 toplam 3000 suvari 17 000 piyade 42 top40 000 toplam 19 000 yeniceri 6000 Memluk suvarisi 15 000 duzensiz 40 topKayiplar29 olu 260 yaraliNapoleon un kendi kayitlarina gore 6 000 Memluklu Savas oncesi1789 Fransiz Devrimi sonrasi kurulan direktuvar hukumeti devrim savaslari kahramani olan genc general Napolyon u askeri danisman olarak istihdam etmisti Napolyon Avrupa uzerindeki hakimiyetin anahtari olarak da Ingiltere nin Hindistan yolunu tikamayi ve Fransa nin yeni bir kaynak bulmasini oneriyordu Bu yaklasima devrim hukumeti de katildi ve Napolyon a yetki verilerek sefer hazirliklarina baslamasi kararlastirildi Tum hazirliklarin tamamlamasinin ardindan 19 Mayis 1798 gunu yaklasik 30 bin kisiyi tasiyan 400 parcalik donanma Akdeniz e acildi 1 Temmuz gunu Iskenderiye de karaya cikan ordu birkac haftalik yolculugun ardindan Akdeniz de Britanya donanmasini da atlatmisti Zaman kaybetmeden savunmasi zayif Iskenderiye sehri ele gecirildi Misir Osmanli egemenliginde olan ve yonetim kademesinde eski askeri gorevli Memluklerin de bulundugu imtiyazli bir eyaletti Fransiz ordusu Iskenderiye de ufak bir garnizon birakti ve guneye yukari Misir a olan yolculuguna baslamisti ve amac Kahire ye inerek Misir in kalbine hakim olmakti Harekat ordunun uc farkli kola ayrilmasiyla icra edilmistir Ilk kola Napolyon ikincisine general Dugua komuta ediyordu ve sonuncu kol da Rosetta taki Nil donanmasi ile bulusup ilerleyecekti Ilk kol en kisa yolu kullansa da rotasi buyuk oranda colluk bir araziydi ve bu nedenle bedevi saldirilari ve aclikla mucadele etti Dugua nin kolu da biraz daha uzun ama engebesiz yolu kullaniyordu Ramanieh mevkiinde donanma yoluyla gelenler ve Napolyon un komuta ettigi kol birlesmisti daha sonra uzun ama nispeten daha az engebeli yolu kullanan Dugua nin kolu da birkac gun icinde diger iki kafileye katilmistir Tum kollarin birlesmesi sonucu ordu Nil in bati kiyi uzerinden guneye inmeye devam etmistir Bu tercihin sebebi dogrudan bir dusman baskinina ugramamak icin dusmanla mesafeyi korumakti 13 Temmuz gunu Fransiz ordusu oncu bir Memluk ordusuyla Subra el hit mevkiinde karsi karsiya gelmistir Nihayet Piramitler Savasi nda icra edilecek savas duzeni burada prova edilmistir Tumen olceginde kare savas duzeni Fransiz ordusu kolay bir galibiyet alarak yoluna devam etmisti Daha sonra Fransizlar Kahire yakinlarina geldiklerinde Memluk ordusu Murad Bey onderliginde Giza piramitlerinin 25 km uzaginda yerlesmisti Hatta Fransizlarin kayitlarina gore bu noktada Napolyon ordularina unlu bir soylev vermistir ve askerlerine Soldats songez que du haut de ces pyramides quarante siecles d histoire vous contemplent Askerler Piramitlerin ustunden 40 asir size bakiyor demistir Ordularin durumlariysa Fransiz kaynaklarina gore Memluk kuvvetleri icin 40 bin Memluk askerinden olusuyordu ama ordu toplama ve duzensizdi ve buna mukabil Fransiz ordusu 25 bin askerden olusmaktaydi ve atesli silahlari kullanma ozelligini haiz disiplinli birimlerden mutesekkildi SavasYukarida oncu carpismada deginildigi uzere Napolyon un piramitler muharebesindeki savas duzeni her tumenin bir kare birim olusturdugu karelerin kenarlarinin 6 sira piyadeden mutesekkil oldugu biliniyor Bu tumenlerin koselerine de topcular yerlestirilmisti ve bu sayede her yonde ates gucu saglanmis oluyordu Karelerin merkezlerinde suvariler bulunuyordu atesli silah gerecleri ve muhtac olunacak erzak da karelerin merkezlerine konmustu Napolyon un bu sisemi hareketli birer kale olarak yuksek ates gucu ve manevra kabiliyetiyle ciddi fark yaratmistir Savasin kisa surmesi ve az kayipla Memluklerin ezilmesi bu avantajlarin getirisi olmustur Ordular Giza piramitleri yakinlarin nehrin bati kiyisinda konuslandiklari sirada Memluk lideri Murad Bey in yardimcisi Ibrahim bey de ordusuyla Nil in dogu kiyisinda konuslanmisti ama kendisi ve ordusu edilgen kalacakti Napolyon un emriyle 21 Temmuz gece yarisinda Fransiz ordusu dusmanla karsilasmak uzere yuruyuse baslamistir Kahire yakinlarindaki Embaba kasabasina gelinince Napolyon orduya siperler kazmasi ve istihkam kurmasini emretmistir Yaklasik olarak 21 Temmuz 1798 gunu ikindi saatlerinde Memluk kuvvetleri genel bir taarruz baslatmistir Fransizlar dusman saldirisini kare sisteme gecerek karsilamisti ve merkez kutle tam savunmaya gecerek taarruzu durdururken kanatlardaki kare tumenler ileri cikarak ordunun hilal seklini almasini sagladi ve organize olmayan Memluk kuvvetleri kisa surede yok edildiler Geriye kalan bozulmus ve kacan Memlukler Nil nehrine kovalandilar ve bogularak oldurulduler Savas sonuSadece birkac saat suren savasta 6000 den fazla Memluk askeri oldurulmustur ve Murat Bey savas alanindan gemileri yaktiktan sonra kacmistir Yanan gemilerin dumanlarini goren kahire halki panige kapilmistir ve cikan kargasa sonucu Memluklerin goreve getirdigi Berberi parali askerler de yagma ve katliama girismistir Bu otorite kaybi sonucu Ibrahim Bey de Osmanli valisi ile birlikte doguya kacmistir Savasin ardindan Napolyon yerel Memluk beyleriyle yeni bir duzen tesis etmek adina gorusmustur ayrica savastan kisa sure sonra Nil savasinda Ingiliz amiral Horatio Nelson Fransiz donanmasina baskin verip yakmistir Kaynakca a b c d The Editors of Encyclopaedia Britannica The Editors of Encyclopaedia Britannica Battle of Pyramids Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica inc 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Temmuz 2020 Editors Editors Historia www historia fr 11 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2020 Editors Editors www universalis fr Encyclopedie Universalis 8 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2020 Osmanli muharebe veya savaslari ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz