Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır.Mayıs 2013) ( |
Pluripotent, gelişen bir embriyo'nun erken safhalarında var olan, canlıyı oluşturan özelleşmiş tüm hücre tiplerine dönüşebilme yeteneğindeki henüz farklılaşmamış hücreler için kullanılan bir tanımlama.
Totipotent hücrelerin soyundan gelen pluripotent hücreler, blastokistin (İHK)'nde bulunurlar ve üç germ tabakasına (ektoderm, endoderm ve mezoderm), dolayısıyla ileride canlıyı oluşturacak tüm hücre ve doku tiplerine kaynaklık ederler. Vücut dokularının yanı sıra, gebeliği destekleyen bazı da oluştururlar (örn. , , allantoyis). Fakat, plasenta gibi trofoblast kökenli embriyo dışı dokulara dönüşemedikleri için, totipotent hücrelerin aksine, tek başlarına yeni bir birey oluşturamazlar.
Teoride in vitro ortamda sonsuza kadar kendilerini yenileyebilen bu hücreler özelleşmiş hücre tiplerine farklılaştıkça pluripotent özellikleri ve kapasiteleri kaybolur.
Pluripotent hücrelerin asıl kaynağı embriyo olmasına rağmen, farklılaşmış hücrelerden de laboratuvar ortamında değişik yöntemlerle indüklenmiş (programlanmış) pluripotent kök hücreler elde edilebilmektedir. İlk olarak 2006 yılında Takahashi ve Yamanaka yöntemiyle aktardıkları 4 genin (, , ve ) fare fibroblastlarını pluripotent hale getirdiğini bildirmişlerdir.
Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü
Sir John B. Gurdon ve Shinya Yamanaka erişkin hücrelerin yeniden programlanarak pluripotent hücrelere dönüşebileceğini gösterdikleri çalışmalarıyla 2012 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazanmışlardır.
John B. Gurdon o zamana kadar tek yönlü olduğu kabul edilen sorgulamıştır. 1962 yılında çekirdeğini çıkarttığı kurbağa yumurtasına, iribaş bağırsağından alınmış yetişkin hücre çekirdeğini yerleştirerek gelişmiş iribaşlar oluşturmayı başarmış ve daha sonraki deneylerde canlı klon kurbağalar elde etmiştir. Gurdon bu deneyle organizmayı meydana getiren tüm hücre tiplerini oluşturacak bilginin, özelleşmiş olsa bile, hücre çekirdeğinde halen saklı olduğu ortaya koymuştur.
Shinya Yamanaka ise yaklaşık 40 yıl sonra, 2006'da, dışarıdan aktarılan genlerle erişkin hücrelerin pluripotent hücrelere dönüştürülebileceğini göstermiştir. Yamanaka ve çalışma arkadaşları doğal yollarla elde edilmiş kök hücreleri pluripotent halde tutan faktörleri belirledikten sonra bunların farklı kombinasyonlarını yetişkin hücrelere aktararak yalnızca dört genin (, , ve ) bu hücreleri programlayabildiğini kanıtlamıştır.
Gelişim biyolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ a b Takahashi K & Yamanaka S (2006) Induction of pluripotent stem cells from mouse embryonic and adult fibroblast cultures by defined factors. Cell 126:663–676 "Induction of pluripotent stem cells from mouse embryonic and adult fibroblast cultures by defined factors". (PMID) 16904174.
- ^ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2012". 21 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2012.
- ^ Gurdon JB (1962) The developmental capacity of nuclei taken from intestinal epithelium cells of feeding tadpoles. J Embryol Exp Morphol 10:622–640 "The developmental capacity of nuclei taken from intestinal epithelium cells of feeding tadpoles". (PMID) 13951335.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Mayis 2013 Pluripotent gelisen bir embriyo nun erken safhalarinda var olan canliyi olusturan ozellesmis tum hucre tiplerine donusebilme yetenegindeki henuz farklilasmamis hucreler icin kullanilan bir tanimlama Totipotent hucrelerin soyundan gelen pluripotent hucreler blastokistin IHK nde bulunurlar ve uc germ tabakasina ektoderm endoderm ve mezoderm dolayisiyla ileride canliyi olusturacak tum hucre ve doku tiplerine kaynaklik ederler Vucut dokularinin yani sira gebeligi destekleyen bazi da olustururlar orn allantoyis Fakat plasenta gibi trofoblast kokenli embriyo disi dokulara donusemedikleri icin totipotent hucrelerin aksine tek baslarina yeni bir birey olusturamazlar Teoride in vitro ortamda sonsuza kadar kendilerini yenileyebilen bu hucreler ozellesmis hucre tiplerine farklilastikca pluripotent ozellikleri ve kapasiteleri kaybolur Pluripotent hucrelerin asil kaynagi embriyo olmasina ragmen farklilasmis hucrelerden de laboratuvar ortaminda degisik yontemlerle induklenmis programlanmis pluripotent kok hucreler elde edilebilmektedir Ilk olarak 2006 yilinda Takahashi ve Yamanaka yontemiyle aktardiklari 4 genin ve fare fibroblastlarini pluripotent hale getirdigini bildirmislerdir Nobel Fizyoloji veya Tip OduluSir John B Gurdon ve Shinya Yamanaka eriskin hucrelerin yeniden programlanarak pluripotent hucrelere donusebilecegini gosterdikleri calismalariyla 2012 Nobel Fizyoloji veya Tip Odulu nu kazanmislardir John B Gurdon o zamana kadar tek yonlu oldugu kabul edilen sorgulamistir 1962 yilinda cekirdegini cikarttigi kurbaga yumurtasina iribas bagirsagindan alinmis yetiskin hucre cekirdegini yerlestirerek gelismis iribaslar olusturmayi basarmis ve daha sonraki deneylerde canli klon kurbagalar elde etmistir Gurdon bu deneyle organizmayi meydana getiren tum hucre tiplerini olusturacak bilginin ozellesmis olsa bile hucre cekirdeginde halen sakli oldugu ortaya koymustur Shinya Yamanaka ise yaklasik 40 yil sonra 2006 da disaridan aktarilan genlerle eriskin hucrelerin pluripotent hucrelere donusturulebilecegini gostermistir Yamanaka ve calisma arkadaslari dogal yollarla elde edilmis kok hucreleri pluripotent halde tutan faktorleri belirledikten sonra bunlarin farkli kombinasyonlarini yetiskin hucrelere aktararak yalnizca dort genin ve bu hucreleri programlayabildigini kanitlamistir Gelisim biyolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kaynakca a b Takahashi K amp Yamanaka S 2006 Induction of pluripotent stem cells from mouse embryonic and adult fibroblast cultures by defined factors Cell 126 663 676 Induction of pluripotent stem cells from mouse embryonic and adult fibroblast cultures by defined factors PMID 16904174 The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2012 21 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ekim 2012 Gurdon JB 1962 The developmental capacity of nuclei taken from intestinal epithelium cells of feeding tadpoles J Embryol Exp Morphol 10 622 640 The developmental capacity of nuclei taken from intestinal epithelium cells of feeding tadpoles PMID 13951335