Prespa Anlaşması (Yunanca: Συμφωνία των Πρεσπών, "Symfonia ton Prespon" Makedonca: Преспански договор, "Prespanski Dogovor") 17 Haziran 2018 tarihinde Makedonya'nın Adlandırma Sorunu'nu çözmek amacıyla Yunanistan ve Kuzey Makedonya tarafından Birleşmiş Milletler'in himaye altında imzalanan uzlaşı anlaşmasıdır. Her iki ülkenin parlamentosu tarafından 25 Ocak 2019 tarihinde onaylanan anlaşma, 12 Şubat 2019 tarihinde ülkelerin BM ve AB'ye bildirmesinin ardından yürürlüğe girdi. Anlaşmanın sonucunda Makedonya bağımsızlığından itibaren karşılaştığı adlandırılma problemini çözerek ismini Kuzey Makedonya olarak değiştirmiştir. Anlaşma Prespa Gölü'nün yanında imzalandığı için bu isimle adlandırılıyor.
İmzalanma | 17 Haziran 2018 |
---|---|
Yer | , Yunanistan |
Onay | 25 Ocak 2019 |
Yürürlük | 12 Şubat 2019 |
İmzacılar | Kuzey Makedonya Yunanistan |
Dil | İngilizce |
Arka plan
Yunanistan, 1991'deki Yugoslavya'nın dağılmasının ardından Balkanlar'da kurulan devletlerden biri olan Makedonya'nın Anayasasında bulunan ülkenin ismi ve bayrağının belirlendiği 3. ve 49. maddelere karşı itirazda bulunarak, bu maddelerin kendi ülkesine yönelik yayılmacı politikalar ve iddialar içerdiğini ileri sürmüştür. Yunanistan'ın kendi ülkesinin kuzey bölümünü Makedonya olarak isimlendirilmesi ve bu bölgelerde yaşayan Makedon azınlığın kışkırtılması tehlikesine karşın ülkenin Makedonya ismini kullanmasına karşı çıkmıştır. Yunanistan, kuzey komşusunun isim ve sembol seçimiyle ülkesel egemenliğini sorguladığını ve kendisine karşı kültürel bir iddiada bulunduğunu ve Makedonya’nın kendisini Büyük İskender’in vârisi olarak gördüğünü öne sürmüştür. Ülkenin ilk bayrağında bulunan on altı ışını bulunan Vergina Güneşi'nin kullanılması aynı zamanda ülkenin başkenti Üsküp'e İskender’in büyük atlı heykelinin inşa edilmesi Yunanistan tarafından "kültürel hırsızlık" olarak kabul edilmiştir. Aynı dönemde Yunanistan, Üsküp'teki havaalanının isminin "Büyük İskender Uluslararası Havalimanı" olarak yeniden adlandırılmasından, Makedon parası üzerine Selanik Kulesi’nin basılmasından ve 2006 yılında Başbakan Nikola Gruevski’nin yaptığı bir toplantıda geniş Makedonya haritasının kullanılmasından da rahatsızlık duymuştur.
Yunanistan'ın Makedonya'nın isminden dolayı ülkenin bağımsızlığını tanımama kararı nedeniyle Makedonya uluslararası örgütlere katılmakta sorunlarla karşılaşmıştır. Yunanistan'ın Makedonya'ya uyguladığı ekonomik ve siyasi ambargo Avrupa Birliği Komisyonu tarafından Avrupa Adalet Divanı'na şikayet edilmiştir. Bosna Savaşı'nın ardından Balkanlar'da oluşan yeni politikalar ve çevre ülkelerin baskısı nedeniyle Yunanistan, Makedonya politikasını yumuşatmaya gitmiştir. 1995 yılında her iki ülkede BM gözetiminde Geçici Uzlaşı dönemine geçmiştir. Bu uzlaşı kapsamında Makedonya, bayrağında bulunan Vergina Güneşi'ni kaldırmayı kabul etmiş, Yunanistan ise ülkeyi "Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti" olarak tanıyarak ülkenin uluslararası örgütlere katılmasına artık karşı çıkmayacağını belirtmiştir. Bu uzlaşmaya rağmen Makedonya'nın isimlendirme problemi çözülmemiştir bu nedenle Yunanistan, 2004 yılında Makedonya'nın NATO ve AB müzakerelerini veto etmiştir. NATO'nun 2008 Bükreş Zirvesi'nde isimlendirme probleminin çözülmesi durumunda müzakerelere başlanacağı belirtilmiştir. 17 Haziran 2018 tarihinde iki ülke arasında imzalanan ve 12 Şubat 2019 tarihinde yürürlüğe giren Prespa Anlaşması sonucunda Makedonya ismini Kuzey Makedonya olarak değiştirmiştir. Bunun sonucunda Yunanistan, Kuzey Makedonya’nın AB ve NATO üyelik süreçlerinin önüne koyduğu engeli kaldırmıştır. Kuzey Makedonya ile Haziran 2019 tarihinde başlayan NATO üyeliği müzakerelerinin tamamlanması sonucunda 27 Mart 2020 tarihinde Kuzey Makedonya, NATO'nun 30. üyesi olmuştur. 25 Mart 2020 tarihinde ise, AB Genel İşler Konseyi’nde Kuzey Makedonya ile katılım müzakerelerine başlanması kararı alınmıştır.
Bağları
- Igor Janev, Prespa Agreement And Its Effects On Macedonian Right To National Identity: An Act of Ethno– Genocidal Termination of the National Identity, Lambert Academic Publishing 2021. . [1] 19 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c . www.ab.gov.tr. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
- ^ a b c d . Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi. 24 Aralık 2019. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
- ^ "MAKEDONYA İLE YUNANİSTAN ARASINDAKİ İSİM SORUNUNUN ÇÖZÜMÜNDE ARABULUCULUĞUN ETKİSİ". Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 1 Ocak 2019. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ NATO. . NATO (İngilizce). 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Prespa Anlasmasi Yunanca Symfwnia twn Prespwn Symfonia ton Prespon Makedonca Prespanski dogovor Prespanski Dogovor 17 Haziran 2018 tarihinde Makedonya nin Adlandirma Sorunu nu cozmek amaciyla Yunanistan ve Kuzey Makedonya tarafindan Birlesmis Milletler in himaye altinda imzalanan uzlasi anlasmasidir Her iki ulkenin parlamentosu tarafindan 25 Ocak 2019 tarihinde onaylanan anlasma 12 Subat 2019 tarihinde ulkelerin BM ve AB ye bildirmesinin ardindan yururluge girdi Anlasmanin sonucunda Makedonya bagimsizligindan itibaren karsilastigi adlandirilma problemini cozerek ismini Kuzey Makedonya olarak degistirmistir Anlasma Prespa Golu nun yaninda imzalandigi icin bu isimle adlandiriliyor Prespa AnlasmasiImzalanma17 Haziran 2018Yer YunanistanOnay25 Ocak 2019Yururluk12 Subat 2019Imzacilar Kuzey Makedonya YunanistanDilIngilizceArka planYunanistan 1991 deki Yugoslavya nin dagilmasinin ardindan Balkanlar da kurulan devletlerden biri olan Makedonya nin Anayasasinda bulunan ulkenin ismi ve bayraginin belirlendigi 3 ve 49 maddelere karsi itirazda bulunarak bu maddelerin kendi ulkesine yonelik yayilmaci politikalar ve iddialar icerdigini ileri surmustur Yunanistan in kendi ulkesinin kuzey bolumunu Makedonya olarak isimlendirilmesi ve bu bolgelerde yasayan Makedon azinligin kiskirtilmasi tehlikesine karsin ulkenin Makedonya ismini kullanmasina karsi cikmistir Yunanistan kuzey komsusunun isim ve sembol secimiyle ulkesel egemenligini sorguladigini ve kendisine karsi kulturel bir iddiada bulundugunu ve Makedonya nin kendisini Buyuk Iskender in varisi olarak gordugunu one surmustur Ulkenin ilk bayraginda bulunan on alti isini bulunan Vergina Gunesi nin kullanilmasi ayni zamanda ulkenin baskenti Uskup e Iskender in buyuk atli heykelinin insa edilmesi Yunanistan tarafindan kulturel hirsizlik olarak kabul edilmistir Ayni donemde Yunanistan Uskup teki havaalaninin isminin Buyuk Iskender Uluslararasi Havalimani olarak yeniden adlandirilmasindan Makedon parasi uzerine Selanik Kulesi nin basilmasindan ve 2006 yilinda Basbakan Nikola Gruevski nin yaptigi bir toplantida genis Makedonya haritasinin kullanilmasindan da rahatsizlik duymustur Kuzey Makedonya ve Yunanistan arasindaki isim anlasmazligina neden olan Makedonya haritasi Kuzey Makedonya pembe Yunanistan Makedonyasi yesil Yunanistan in Makedonya nin isminden dolayi ulkenin bagimsizligini tanimama karari nedeniyle Makedonya uluslararasi orgutlere katilmakta sorunlarla karsilasmistir Yunanistan in Makedonya ya uyguladigi ekonomik ve siyasi ambargo Avrupa Birligi Komisyonu tarafindan Avrupa Adalet Divani na sikayet edilmistir Bosna Savasi nin ardindan Balkanlar da olusan yeni politikalar ve cevre ulkelerin baskisi nedeniyle Yunanistan Makedonya politikasini yumusatmaya gitmistir 1995 yilinda her iki ulkede BM gozetiminde Gecici Uzlasi donemine gecmistir Bu uzlasi kapsaminda Makedonya bayraginda bulunan Vergina Gunesi ni kaldirmayi kabul etmis Yunanistan ise ulkeyi Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti olarak taniyarak ulkenin uluslararasi orgutlere katilmasina artik karsi cikmayacagini belirtmistir Bu uzlasmaya ragmen Makedonya nin isimlendirme problemi cozulmemistir bu nedenle Yunanistan 2004 yilinda Makedonya nin NATO ve AB muzakerelerini veto etmistir NATO nun 2008 Bukres Zirvesi nde isimlendirme probleminin cozulmesi durumunda muzakerelere baslanacagi belirtilmistir 17 Haziran 2018 tarihinde iki ulke arasinda imzalanan ve 12 Subat 2019 tarihinde yururluge giren Prespa Anlasmasi sonucunda Makedonya ismini Kuzey Makedonya olarak degistirmistir Bunun sonucunda Yunanistan Kuzey Makedonya nin AB ve NATO uyelik sureclerinin onune koydugu engeli kaldirmistir Kuzey Makedonya ile Haziran 2019 tarihinde baslayan NATO uyeligi muzakerelerinin tamamlanmasi sonucunda 27 Mart 2020 tarihinde Kuzey Makedonya NATO nun 30 uyesi olmustur 25 Mart 2020 tarihinde ise AB Genel Isler Konseyi nde Kuzey Makedonya ile katilim muzakerelerine baslanmasi karari alinmistir BaglariIgor Janev Prespa Agreement And Its Effects On Macedonian Right To National Identity An Act of Ethno Genocidal Termination of the National Identity Lambert Academic Publishing 2021 ISBN 978 620 4 71741 8 1 19 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizMakedonya bolge Makedonya isimlendirilme sorunuKaynakca a b c www ab gov tr 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2021 a b c d Meric Uluslararasi Sosyal ve Stratejik Arastirmalar Dergisi 24 Aralik 2019 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2021 MAKEDONYA ILE YUNANISTAN ARASINDAKI ISIM SORUNUNUN COZUMUNDE ARABULUCULUGUN ETKISI Kirikkale Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1 Ocak 2019 26 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2021 NATO NATO Ingilizce 27 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2021