Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vekil sunucu veya yetkili sunucu, (İngilizce: İngilizce: proxy server veya yalnızca İngilizce: proxy) İnternet'e erişim sırasında kullanılan bir ara sunucudur. Bu durumda, örneğin bir ağ sayfasına erişim sırasında doğrudan bağlantı yerine:
- Tarayıcı vekil sunucuya bağlanır ve hangi sayfayı istediğini söyler
- Vekil sunucu gerekiyorsa o sayfaya bağlanır ve içeriği alır
- Vekil sunucu tarayıcıya içeriği gönderir
| İnternet iletişim kuralları dizisi | ||
| Katman | İletişim kuralları | |
| 7. | Uygulama katmanı | HTTP, DNS, SMTP, FTP, TFTP, UUCP, NNTP, SSL, SSH, IRC, SNMP, SIP, RTP, Telnet, ... |
| 6. | Sunum katmanı | ISO 8822, ISO 8823, ISO 8824, ITU-T T.73, ITU-T X.409, ... |
| 5. | Oturum katmanı | NFS, SMB, ISO 8326, ISO 8327, ITU-T T.6299, ... |
| 4. | Ulaşım katmanı | TCP, UDP, SCTP, DCCP, ... |
| 3. | Ağ katmanı | IP, IPv4, IPv6, ICMP, ARP, İnternet Grup Yönetim Protokolü, IPX,... |
| 2. | Veri bağlantısı katmanı | Ethernet, HDLC, Wi-Fi, Token ring, FDDI, PPP, L2TP... |
| 1. | Donanım katmanı | ISDN, RS-232, EIA-422, RS-449, EIA-485, ... |
Bilgisayar ağlarında, bir vekil sunucu diğer sunuculardan kaynakları isteyen istemcilerin talepleri için bir aracı olarak davranan sunucudur. Bir istemci vekil sunucuya bağlanır, bazı servisler ister, örneğin bir dosya, bağlantı, ağ sayfası veya farklı bir sunucudan uygun diğer kaynaklar gibi ve vekil sunucusu, kolaylaştırmak ve karmaşıklığını kontrol etmek için bir yol olarak talebi değerlendirir. Bugün birçok vekil, ağ vekilleridir.
Vekil sunucu, İnternet'e erişim sırasında ara makine olarak kullanılan makinedir. İnternet'e erişim sırasında vekil görevi görürler. İnternet'e erişim sırasında direkt bağlantı yerine bu tür bağlantılar üzerinden bağlanılır ve ana bağlantıyı isteyen makine geçici olarak kimliğini gizleyebilir. Çünkü İnternet'e bu makineler üzerinden bağlanıldığından karşı tarafın, bağlanan makineyi değil üzerindeki vekil sunucuyu görecektir. Bu tür makineler son zamanlarda özellikle hackerlar tarafından kimlik gizlemek için pek tercih edilmiyor. Daha çok ülke kısıtlaması olan sitelere giremeyen kullanıcıların bu yöntemi kullanarak İnternet'e girebilmesi gibi. Örneğin Türkiye'de YouTube'un kapalı olduğu dönemde bu yöntem üzerinden girilebilmesi gibi.
Bu teknoloji, birçok avantaj sağlar:
- Fazladan hız: vekil sunucu, çok ziyaret edilen sayfaları önbelleğine alabilir. Bu durumda, o sayfa ziyaret edilmek istendiğinde dünyanın öbür ucundaki bir sunucuya bağlanmak yerine önbellekteki bilgi okunur.
- Fazladan kontrol: vekil sunucu, istenen sayfalara erişim verip istenmeyenlere erişim vermeyebilir. Kimin hangi sayfaya girdiğini bellekte tutabilir. Gerekiyorsa, içeriği değiştirerek (örneğin küfürleri silerek) verebilir.
- Fazladan güvenlik: vekil sunucu, virüslü dosyaları otomatik olarak temizleyebilir. Ayrıca, ağda hiç kimsenin İnternet'e doğrudan erişimi olmadığı için bir virüsü veya zararlı bir programı yayma ihtimalini de azaltır.
- Fazladan gizlilik: Özellikle Çinliler, Google ve Vikipedi gibi Çin hükûmetince yasaklanan sitelere bağlanmak için bu yönteme başvururlar.
- Asgari erişim: Kullanıcılar, özellikle hükûmet tarafından yasaklanan (teknik tabiriyle "erişimi engellenen") İnternet sitelerine bağlanmak için bu yönteme başvururlar.
Genelde İnternet servis sağlayıcılar, şirketler ve büyük ağlar (kampüs ağları gibi) tarafından kullanılır.
Vekil sunucu tipleri
Bir vekil sunucusu kullanıcının yerel bilgisayarında veya İnternet üzerindeki kullanıcının bilgisayarı ve varılacak sunucular arasındaki çeşitli noktalarda doğru çalışabilir.
- İstekleri ve değiştirilmemiş yanıtları geçiren bir vekil sunucu genellikle bir ağ geçidi veya tünelleme vekili olarak adlandırılır.
- Bir hazır vekil, kaynakların geniş bir aralığından geri almak için kullanılan, İnternet'e dönük bir vekildir.
- Bir karşıt sunucu, genellikle özel bir ağ üzerinde bir sunucuya erişimi kontrol etmek ve korumak için bir başlangıç aşaması gibi kullanılan İnternet'e dönük bir vekildir.
Hazır vekil sunucular
Hazır vekil sunucular, hedef sunucuya bağlanmak için istemci sunucu isimlerinin yerine vekil olurlar. Hazır vekil sunucular kaynağın geniş bir aralığından erişilebilir. 'hazır sunucu' ve 'iletme sunucusu' terimleri, davranım ve böyle girişimlerin genel bir tanımıdır. Bu makalede ters vekil sunucu dışında tanımlanan vekil sunucuların tipleri, genel olarak hazır vekil sunucu kavramının daha fazla özelleştirilmiş alt tipleridir.
Açık vekil sunucular
Bir açık vekil sunucu, herhangi bir İnternet kullanıcısı tarafından erişilebilen bir iletim vekil sunucusudur. Ağ taraması yapılıyorken veya diğer İnternet servislerini kullanıyorken kimliği bilinmeyen bir açık vekil sunucu, IP adresini gizli tutmak için kullanıcılara izin verir. Ancak anonimliğin değişen dereceleri vardır.
Ters vekil sunucular
Bir ters vekil sunucu, sıradan bir sunucu olmayı isteyenler ortaya çıkan bir vekil sunucudur. İstekler, isteği işleyici olan bir veya daha fazla merkez sunuculara iletilir. Ağ sunucusundan doğrudan gelmiş gibi yanıt döndürülür. Ters vekil sunucular bir veya daha fazla sunucunun komşusunda yüklenir. İnternet'ten gelen bütün trafik ve komşusunun ağ sunucularının birinin hedefi ile vekil sunucu üzerinden gider.
Ters vekil sunucuları yüklemek için bazı sebepler vardır:
- Şifreleme/SSL hızlandırma: Güvenilir Web siteleri oluşturulduğu zaman, SSL şifrelemesi Web sunucusunun kendisi tarafından sık sık yapılmaz, ama bir ters sunucu tarafından bu SSL hızlandırma donanımı ile donatılmıştır. Ayrıca bir sunucu, sunucuların isteğe bağlı bir sayısı için SSL şifreleme sağlamayı bir tek SSL vekili sağlayabilir, her sunucuya ayrı bir SSL Sunucu Sertifikası için ihtiyacı ortadan kaldırarak, ortak bir DNS ismi veya SSL bağlantıları için IP adresini paylaşmak zorunda olması SSL sunucu arkasındaki bütün sunucuların dezavantajıdır.
- Yük dengeleme: Ters sunucu birkaç Web sunucusuna yük dağıtabilir, her Web sunucusu kendi uygulama alanına servis verir. Böyle bir durumda, ters vekil sunucusu her Web sayfasının URL'sinin tekrar yazılmasına ihtiyaç duyar.
- Hizmet/önbellek statik içeriği: Bir ters vekil sunucu, resim ve diğer statik grafik içeriği gibi önbelleğe alarak Web sunucularını yükleyebilir.
- Sıkıştırma: Vekil sunucu yükleme zamanını hızlandırmak için içeriği en uygun hale getirebilir ve sıkıştırabilir.
- Örnek alıcıyı doyurmak: İstemciye yavaşça örnek alıcıyı doyurmak ve Web sunucuya gönderilen içeriği ön belleğe alma ile Web sunucuları üzerindeki yavaş istemciler tarafından sebep olunan kaynak kullanımı azaltılır.
- Güvenlik: Vekil sunucu ek olarak bir savunma katmanıdır ve bazı işletim sistemi ve Web sunucu özel saldırılarına karşı korur. Ancak, genellikle büyük bir tehdit olarak kabul edilen, Web uygulaması veya hizmetinin kendisine karşı olan saldırıları için herhangi bir koruma sağlamaz.
- Dış ağ yayıncılığı: İnternet'e bakan ters bir vekil sunucu, bir organizasyon için bir iç güvenlik duvarı sunucusuyla iletişim kurmak için kullanılabilir. Güvenlik duvarı, arkasındaki sunucuları tutuyorken bazı fonksiyonlara erişimi dış ağ sağlar. Eğer bu yol kullanılırsa, güvenlik ölçüleri bu sunucunun tehlikeli olması durumunda alt yapının geri kalanını korumak için düşünülmelidir, kendi Web uygulamasının İnternet'ten gelen saldırılara maruz kalması gibi.
Performans geliştirme vekil sunucuları
İlgili konuların veya bozulmaların belirli bağlantılarını azaltmak için tasarlanmış bir vekil sunucudur. Performans geliştirme vekil sunucuları genel olarak Gidiş dönüş zamanı (RTT) ve büyük paket kaybı ile kablosuz bağlantıların yüksek duyarlılığında TCP performansını geliştirmek için kullanılır. Ayrıca sık sık çok farklı yükleme ve indirme oranları içeren yüksek asenkron bağlantılar için kullanılır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vekil sunucu veya yetkili sunucu Ingilizce Ingilizce proxy server veya yalnizca Ingilizce proxy Internet e erisim sirasinda kullanilan bir ara sunucudur Bu durumda ornegin bir ag sayfasina erisim sirasinda dogrudan baglanti yerine Tarayici vekil sunucuya baglanir ve hangi sayfayi istedigini soyler Vekil sunucu gerekiyorsa o sayfaya baglanir ve icerigi alir Vekil sunucu tarayiciya icerigi gonderirInternet iletisim kurallari dizisi OSI modeliKatman Iletisim kurallari7 Uygulama katmani HTTP DNS SMTP FTP TFTP UUCP NNTP SSL SSH IRC SNMP SIP RTP Telnet 6 Sunum katmani ISO 8822 ISO 8823 ISO 8824 ITU T T 73 ITU T X 409 5 Oturum katmani NFS SMB ISO 8326 ISO 8327 ITU T T 6299 4 Ulasim katmani TCP UDP SCTP DCCP 3 Ag katmani IP IPv4 IPv6 ICMP ARP Internet Grup Yonetim Protokolu IPX 2 Veri baglantisi katmani Ethernet HDLC Wi Fi Token ring FDDI PPP L2TP 1 Donanim katmani ISDN RS 232 EIA 422 RS 449 EIA 485 Bilgisayar aglarinda bir vekil sunucu diger sunuculardan kaynaklari isteyen istemcilerin talepleri icin bir araci olarak davranan sunucudur Bir istemci vekil sunucuya baglanir bazi servisler ister ornegin bir dosya baglanti ag sayfasi veya farkli bir sunucudan uygun diger kaynaklar gibi ve vekil sunucusu kolaylastirmak ve karmasikligini kontrol etmek icin bir yol olarak talebi degerlendirir Bugun bircok vekil ag vekilleridir Vekil sunucu Internet e erisim sirasinda ara makine olarak kullanilan makinedir Internet e erisim sirasinda vekil gorevi gorurler Internet e erisim sirasinda direkt baglanti yerine bu tur baglantilar uzerinden baglanilir ve ana baglantiyi isteyen makine gecici olarak kimligini gizleyebilir Cunku Internet e bu makineler uzerinden baglanildigindan karsi tarafin baglanan makineyi degil uzerindeki vekil sunucuyu gorecektir Bu tur makineler son zamanlarda ozellikle hackerlar tarafindan kimlik gizlemek icin pek tercih edilmiyor Daha cok ulke kisitlamasi olan sitelere giremeyen kullanicilarin bu yontemi kullanarak Internet e girebilmesi gibi Ornegin Turkiye de YouTube un kapali oldugu donemde bu yontem uzerinden girilebilmesi gibi Bu teknoloji bircok avantaj saglar Fazladan hiz vekil sunucu cok ziyaret edilen sayfalari onbellegine alabilir Bu durumda o sayfa ziyaret edilmek istendiginde dunyanin obur ucundaki bir sunucuya baglanmak yerine onbellekteki bilgi okunur Fazladan kontrol vekil sunucu istenen sayfalara erisim verip istenmeyenlere erisim vermeyebilir Kimin hangi sayfaya girdigini bellekte tutabilir Gerekiyorsa icerigi degistirerek ornegin kufurleri silerek verebilir Fazladan guvenlik vekil sunucu viruslu dosyalari otomatik olarak temizleyebilir Ayrica agda hic kimsenin Internet e dogrudan erisimi olmadigi icin bir virusu veya zararli bir programi yayma ihtimalini de azaltir Mozilla Firefox 2 0 altinda Vekil sunucu tanimlanmasiFazladan gizlilik Ozellikle Cinliler Google ve Vikipedi gibi Cin hukumetince yasaklanan sitelere baglanmak icin bu yonteme basvururlar Asgari erisim Kullanicilar ozellikle hukumet tarafindan yasaklanan teknik tabiriyle erisimi engellenen Internet sitelerine baglanmak icin bu yonteme basvururlar Genelde Internet servis saglayicilar sirketler ve buyuk aglar kampus aglari gibi tarafindan kullanilir Vekil sunucu tipleriBir vekil sunucusu kullanicinin yerel bilgisayarinda veya Internet uzerindeki kullanicinin bilgisayari ve varilacak sunucular arasindaki cesitli noktalarda dogru calisabilir Istekleri ve degistirilmemis yanitlari geciren bir vekil sunucu genellikle bir ag gecidi veya tunelleme vekili olarak adlandirilir Bir hazir vekil kaynaklarin genis bir araligindan geri almak icin kullanilan Internet e donuk bir vekildir Bir karsit sunucu genellikle ozel bir ag uzerinde bir sunucuya erisimi kontrol etmek ve korumak icin bir baslangic asamasi gibi kullanilan Internet e donuk bir vekildir Hazir vekil sunucular Hazir Vekil Sunucular Hazir vekil sunucular hedef sunucuya baglanmak icin istemci sunucu isimlerinin yerine vekil olurlar Hazir vekil sunucular kaynagin genis bir araligindan erisilebilir hazir sunucu ve iletme sunucusu terimleri davranim ve boyle girisimlerin genel bir tanimidir Bu makalede ters vekil sunucu disinda tanimlanan vekil sunucularin tipleri genel olarak hazir vekil sunucu kavraminin daha fazla ozellestirilmis alt tipleridir Acik vekil sunucular Acik vekil sunucular Bir acik vekil sunucu herhangi bir Internet kullanicisi tarafindan erisilebilen bir iletim vekil sunucusudur Ag taramasi yapiliyorken veya diger Internet servislerini kullaniyorken kimligi bilinmeyen bir acik vekil sunucu IP adresini gizli tutmak icin kullanicilara izin verir Ancak anonimligin degisen dereceleri vardir Ters vekil sunucular Ters Vekil Sunucular Bir ters vekil sunucu siradan bir sunucu olmayi isteyenler ortaya cikan bir vekil sunucudur Istekler istegi isleyici olan bir veya daha fazla merkez sunuculara iletilir Ag sunucusundan dogrudan gelmis gibi yanit dondurulur Ters vekil sunucular bir veya daha fazla sunucunun komsusunda yuklenir Internet ten gelen butun trafik ve komsusunun ag sunucularinin birinin hedefi ile vekil sunucu uzerinden gider Ters vekil sunuculari yuklemek icin bazi sebepler vardir Sifreleme SSL hizlandirma Guvenilir Web siteleri olusturuldugu zaman SSL sifrelemesi Web sunucusunun kendisi tarafindan sik sik yapilmaz ama bir ters sunucu tarafindan bu SSL hizlandirma donanimi ile donatilmistir Ayrica bir sunucu sunucularin istege bagli bir sayisi icin SSL sifreleme saglamayi bir tek SSL vekili saglayabilir her sunucuya ayri bir SSL Sunucu Sertifikasi icin ihtiyaci ortadan kaldirarak ortak bir DNS ismi veya SSL baglantilari icin IP adresini paylasmak zorunda olmasi SSL sunucu arkasindaki butun sunucularin dezavantajidir Yuk dengeleme Ters sunucu birkac Web sunucusuna yuk dagitabilir her Web sunucusu kendi uygulama alanina servis verir Boyle bir durumda ters vekil sunucusu her Web sayfasinin URL sinin tekrar yazilmasina ihtiyac duyar Hizmet onbellek statik icerigi Bir ters vekil sunucu resim ve diger statik grafik icerigi gibi onbellege alarak Web sunucularini yukleyebilir Sikistirma Vekil sunucu yukleme zamanini hizlandirmak icin icerigi en uygun hale getirebilir ve sikistirabilir Ornek aliciyi doyurmak Istemciye yavasca ornek aliciyi doyurmak ve Web sunucuya gonderilen icerigi on bellege alma ile Web sunuculari uzerindeki yavas istemciler tarafindan sebep olunan kaynak kullanimi azaltilir Guvenlik Vekil sunucu ek olarak bir savunma katmanidir ve bazi isletim sistemi ve Web sunucu ozel saldirilarina karsi korur Ancak genellikle buyuk bir tehdit olarak kabul edilen Web uygulamasi veya hizmetinin kendisine karsi olan saldirilari icin herhangi bir koruma saglamaz Dis ag yayinciligi Internet e bakan ters bir vekil sunucu bir organizasyon icin bir ic guvenlik duvari sunucusuyla iletisim kurmak icin kullanilabilir Guvenlik duvari arkasindaki sunuculari tutuyorken bazi fonksiyonlara erisimi dis ag saglar Eger bu yol kullanilirsa guvenlik olculeri bu sunucunun tehlikeli olmasi durumunda alt yapinin geri kalanini korumak icin dusunulmelidir kendi Web uygulamasinin Internet ten gelen saldirilara maruz kalmasi gibi Performans gelistirme vekil sunuculari Ilgili konularin veya bozulmalarin belirli baglantilarini azaltmak icin tasarlanmis bir vekil sunucudur Performans gelistirme vekil sunuculari genel olarak Gidis donus zamani RTT ve buyuk paket kaybi ile kablosuz baglantilarin yuksek duyarliliginda TCP performansini gelistirmek icin kullanilir Ayrica sik sik cok farkli yukleme ve indirme oranlari iceren yuksek asenkron baglantilar icin kullanilir Kaynakca Vekil Sunucular 3 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mayis 2013 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mayis 2013 Dis baglantilarCurlie de Proxy software and scripts DMOZ tabanli Curlie de Free web based proxy services DMOZ tabanli Curlie de Free http proxy servers DMOZ tabanli