Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Psikoterapi, bireylerin duygusal ve davranışsal sorunlarının çözümünü, ruh sağlıklarının geliştirilmesi ve korunmasını amaçlayan tekniklerin genel adı. Psikoterapi her zaman sadece tek tek bireyleri konu almaz, zaman zaman incelenen tüm bir ailenin etkileşimsel meseleleri zaman zamansa incelenen bir çiftin birbiriyle olan ilişkisindeki bazı sorunların ruh sağlığı temelindeki kökleri olabilir. Ruh-zihin sağlığına dair sorunların psikolojik, sosyolojik veya somatik boyutları olabilir.
Kelime anlamı
Psikoterapi, psiko (Yunanca: ψυχή, romanize: psukhē) ve terapi (Yunanca: Θεραπεία, romanize: therapeia) sözcüklerinden oluşur. Psukhē, ruh ve zihin; therapeia ise iyileştirme anlamına gelmektedir.
Tedavi ve süreç hakkında
Psikoterapi, daha olgun ve uygun bir ruhsal denge sağlamak amacı doğrultusunda zihinsel ve duygusal bozukluk gösteren hastalarla düşünce ve duygu alışverişi kurularak yürütülen bir tedavi bilim ve sanatıdır. Türkiye'de Psikiyatristler ve Klinik Psikologlar psikoterapi yaparlar. Genel bir başlık altında söylemek gerekirse, duygusal çatışmaları çözümleyen, bu çatışmalardan doğan kaygı ve gerginlikleri, çökkünlükleri azaltan, ruhsal uyum düzeyini artıran, kişilerarası ilişkileri daha olgunlaştıran tüm teknik ve yöntemlere psikoterapi denebilir.
Psikoterapi sürecinde terapist ile danışan arasında kurulan ilişki temel alınarak danışanın yaşadığı sorunlar üzerinde çalışılır. Sadece psikolojik rahatsızlık yaşayan kişiler değil, hayatının herhangi bir alanında tıkanıklık yaşadığını hisseden ve yaşamını daha anlamlı bir şekilde sürdürmek isteyen herkes psikoterapi sürecine girebilir. Psikoterapi, terapistin danışan adına neyin doğru olduğuna karar vermesi ya da nasıl değişeceğini söylemesi değildir. Psikoterapist, kendi kuramsal bilgilerini ve uygulama becerilerini kullanarak; danışanın kendisini tanıması, hayatına dair farkındalıklar yaşaması, daha sağlıklı ilişkiler kurması ve yeni çözüm yolları geliştirebilmesi için danışana ışık tutar.
Psikoterapi türleri
Bütüncül Psikoterapi
Tüm psikoterapi tekniklerinin hangi hastaya ne zaman uygulanacağını ve bütünü izah etmeye yönelik bu terapi yöntemi farklı teknikleri entegre etmeyi sağlar. Esneklik sağlayan bu model evrensel uygulamalar için de uygundur ve pratiktir.
Psikodinamik Psikoterapiler
Psikodinamik psikoterapiler, yapıtaşı olarak Freud’un klasik ve sonrasında da, , , , gibi diğer psikodinamik yaklaşımlarla devam etmiştir. Bu yaklaşımlar; psikopatolojilerin temelinde kişinin 0-6 yaş arasındaki dönemde yaşadıklarının olduğunu savunur ve serbest çağrışım ve rüyaların yorumlanması başta olmak üzere bunları irdeler ve temelde hepsi bilinçdışı kavramına uygulamalarının teorik temelinde yer verir.
0-6 yaş döneminde odaklandıkları alt dönem yaklaşımlara ve temel aldıkları psikodinamik kuramına göre değişmektedir.
Bilişsel Psikoterapi
Bilginin işlenmesi sürecinde; temel kabullerdeki hatalardan kaynaklanan işlevi olmayan şematik kavramlar, zamanla olumsuz otomatik düşüncelere dönüşür. Sonuçta ortaya çıkan düşünsel, duygulanım ve davranış bozukluklarının sağıtımı bilişsel psikoterapinin alanına girmektedir. Bilişsel (Kognitif) terapi olarak da adlandırılmaktadır. Şema terapisi, düşünsel duygulanımcı davranış terapisi de bilişsel terapiden kaynaklanmıştır
Davranışçı Psikoterapi
Davranışta otomatik modelleme gibi öğrenmeler sonucunda ortaya çıkan bozukluklarda; duyarsızlaştırma, ödüllendirme gibi çeşitli teknikler yoluyla davranış değişikliği ya da davranışın frekansında azalma gibi sonuçlar sağlamaya yönelik terapilerdir.
Bilişsel - Davranışçı Psikoterapiler
Klinik uygulamalar ve gözlemler psikoterapi süreci içinde, bilişsel-davranışçı yöntemlerin bir arada kullanılmasının etkin sonuçlar ortaya çıkarttığını görgül olarak göstermektedir. Günümüzde sıklıkla bu iki yöntem bir arada kullanılmaktadır.
Varoluşçu Psikoterapi
de önemli olan şimdi ve burada kavramlarıdır. Varoluşçular varolma yolunda kişinin en çok üzerinde durduğu 5 soruyu temel alarak bunlar yoluyla psikoterapiyi yapılandırmışlardır. Yaklaşımın öncüsü ve bu yaklaşımın temellerinden yola çıkarak geliştirmiştir.
Sistemik Psikoterapi
Palo Alto'dan Paul Watzlawick ve arkadaşlarının 1970'lerde geliştirdiği, matematik sistem kuramları, iletişim kuramları ve aile dizin çalışmalarının temelini olşturduğu, 10-15 seans süreli ve bir ekip tarafından uygulanan psikoterapi yöntemidir.
Gestalt Psikoterapi Yaklaşımı
1940'lı yıllarda Fritz Perls, Laura Perls ve Paul Goodman tarafından geliştirilmiş bir psikoterapi yaklaşımıdır. Geştalt kelimesi Almancada kendine özgü bir bütünlüğü olan şekil, örüntü anlamına gelmektedir. Bu yaklaşım, her bireyin, doğuştan var olan potansiyellerini açığa çıkarabilme dürtüsüne sahip olduğu görüşünü benimser. Bireyin kendi özelliklerini ve potansiyelini fark edip, buna sahip çıkabilmesini ve kendisini gerçekleştirmesini amaçlar.
Narrative Terapi
Avustralyalı aile terapisti ve Yeni Zelandalı aile terapisti tarafından geliştirilmiş bir yaklaşımıdır. Odak noktası, bireylerin yapısal özelliklerine değil yaşamlarını nasıl anlamlandırıp, yorumladıklarıdır.
Oyun Terapisi
, çocukların psikolojik ihtiyaçlarına ve psikolojik sorunlarına yönelik bir psikoterapi yöntemidir. Çocukların oyun üzerinden daha güvenli ve daha işlevsel iletişim kurabildikleri ve bu yolla kaygı, okul fobisi, travma, hiperaktivite, dikkat eksikliği, alt ıslatma, kaka tutma, gece terörü gibi birçok sorun için sağaltıcı olduğu hipotezi üzerine kuruludur.
Sanal Gerçeklik Terapisi
Sanal gerçeklik cihazları psikoterapide, başlıca özgül fobiler olmak üzere pek çok rahatsızlığın tedavisinde kullanılmaktadır. Sanal Gerçeklik Terapisi (SGT) ile danışanların uyarıcıya duyarsızlaşması hedeflenir. Bilgisayar ortamında hazırlanan yapay bir ortam aracılığıyla, denetimli bir yüzleşme sağlayan sanal gerçeklik terapileri, birçok rahatsızlığın ve fobilerin tedavisinde başarı sağlamıştır. SGT, bir terapist eşliğinde sistematik bir şekilde ilerler.
Psikoterapi için önerilen farklı tanımlar
Sigmund Freud ve Josef Breuer'in hastalarından biri olan Bertha Pappenheim (Anna O. anonim adıyla da anılır), kendisine uygulanan tedaviye "talking cure" yani konuşma terapisi demiştir. Bu tanım daha sonraları Freud tarafından da kullanılmıştır.
Avrupa Psikoterapi Derneği ve Dünya Psikoterapi Derneklerinin ortak psikoterapi tanımının Türkçe çevirisi şöyledir:
"Psikoterapi uygulaması, davranış bozuklukları ve rahatsızlık durumlarının, ya da psikososyal, ayrıca psikosomatik etkenler ve nedenlerle ilişkili geniş kişilik gelişimi gereksinimlerinin, bilimsel psikoterapik yöntemler ile, bir veya daha fazla tedavi olan kişilere, bir ya da daha fazla terapist ile, var olan bulguların hafifletilmesi ya da ortadan kaldırılması, bozuk davranış şekilleri ve tutumlarının değiştirilmesi ve tedavi edilen bireyin olgunlaşma, büyüme, aklıselimlik ve iyilik süreçlerinin desteklemek gayesi ile, genel ve özel eğitimlerine dayanarak geniş kapsamlı, amaçlı ve planlı tedavi ya da terepâtik müdahalesidir."
Kaynakça
- ^ McWilliams, Nancy (2020). Psychoanalytic diagnosis: understanding personality structure in the clinical process (2. bas.). New York, NY: The Guilford Press. ISBN .
- ^ Snyder, C.R. (2016). The Oxford handbook of positive psychology (3. bas.). New York, N.Y.: Oxford University Press. ISBN .
- ^ "SANAL GERÇEKLİK VE PSİKOTERAPİDE KULLANIMI". AKDENİZ Seher, AHÇI Zeynep, YUMUŞAK Semih. 2020. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2022.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Psikoterapi bireylerin duygusal ve davranissal sorunlarinin cozumunu ruh sagliklarinin gelistirilmesi ve korunmasini amaclayan tekniklerin genel adi Psikoterapi her zaman sadece tek tek bireyleri konu almaz zaman zaman incelenen tum bir ailenin etkilesimsel meseleleri zaman zamansa incelenen bir ciftin birbiriyle olan iliskisindeki bazi sorunlarin ruh sagligi temelindeki kokleri olabilir Ruh zihin sagligina dair sorunlarin psikolojik sosyolojik veya somatik boyutlari olabilir Kelime anlamiPsikoterapi psiko Yunanca psyxh romanize psukhe ve terapi Yunanca 8erapeia romanize therapeia sozcuklerinden olusur Psukhe ruh ve zihin therapeia ise iyilestirme anlamina gelmektedir Tedavi ve surec hakkindaPsikoterapi daha olgun ve uygun bir ruhsal denge saglamak amaci dogrultusunda zihinsel ve duygusal bozukluk gosteren hastalarla dusunce ve duygu alisverisi kurularak yurutulen bir tedavi bilim ve sanatidir Turkiye de Psikiyatristler ve Klinik Psikologlar psikoterapi yaparlar Genel bir baslik altinda soylemek gerekirse duygusal catismalari cozumleyen bu catismalardan dogan kaygi ve gerginlikleri cokkunlukleri azaltan ruhsal uyum duzeyini artiran kisilerarasi iliskileri daha olgunlastiran tum teknik ve yontemlere psikoterapi denebilir Psikoterapi surecinde terapist ile danisan arasinda kurulan iliski temel alinarak danisanin yasadigi sorunlar uzerinde calisilir Sadece psikolojik rahatsizlik yasayan kisiler degil hayatinin herhangi bir alaninda tikaniklik yasadigini hisseden ve yasamini daha anlamli bir sekilde surdurmek isteyen herkes psikoterapi surecine girebilir Psikoterapi terapistin danisan adina neyin dogru olduguna karar vermesi ya da nasil degisecegini soylemesi degildir Psikoterapist kendi kuramsal bilgilerini ve uygulama becerilerini kullanarak danisanin kendisini tanimasi hayatina dair farkindaliklar yasamasi daha saglikli iliskiler kurmasi ve yeni cozum yollari gelistirebilmesi icin danisana isik tutar Psikoterapi turleriButuncul Psikoterapi Tum psikoterapi tekniklerinin hangi hastaya ne zaman uygulanacagini ve butunu izah etmeye yonelik bu terapi yontemi farkli teknikleri entegre etmeyi saglar Esneklik saglayan bu model evrensel uygulamalar icin de uygundur ve pratiktir Psikodinamik Psikoterapiler Psikodinamik psikoterapiler yapitasi olarak Freud un klasik ve sonrasinda da gibi diger psikodinamik yaklasimlarla devam etmistir Bu yaklasimlar psikopatolojilerin temelinde kisinin 0 6 yas arasindaki donemde yasadiklarinin oldugunu savunur ve serbest cagrisim ve ruyalarin yorumlanmasi basta olmak uzere bunlari irdeler ve temelde hepsi bilincdisi kavramina uygulamalarinin teorik temelinde yer verir 0 6 yas doneminde odaklandiklari alt donem yaklasimlara ve temel aldiklari psikodinamik kuramina gore degismektedir Bilissel Psikoterapi Bilginin islenmesi surecinde temel kabullerdeki hatalardan kaynaklanan islevi olmayan sematik kavramlar zamanla olumsuz otomatik dusuncelere donusur Sonucta ortaya cikan dusunsel duygulanim ve davranis bozukluklarinin sagitimi bilissel psikoterapinin alanina girmektedir Bilissel Kognitif terapi olarak da adlandirilmaktadir Sema terapisi dusunsel duygulanimci davranis terapisi de bilissel terapiden kaynaklanmistir Davranisci Psikoterapi Davranista otomatik modelleme gibi ogrenmeler sonucunda ortaya cikan bozukluklarda duyarsizlastirma odullendirme gibi cesitli teknikler yoluyla davranis degisikligi ya da davranisin frekansinda azalma gibi sonuclar saglamaya yonelik terapilerdir Bilissel Davranisci Psikoterapiler Klinik uygulamalar ve gozlemler psikoterapi sureci icinde bilissel davranisci yontemlerin bir arada kullanilmasinin etkin sonuclar ortaya cikarttigini gorgul olarak gostermektedir Gunumuzde siklikla bu iki yontem bir arada kullanilmaktadir Varoluscu Psikoterapi de onemli olan simdi ve burada kavramlaridir Varoluscular varolma yolunda kisinin en cok uzerinde durdugu 5 soruyu temel alarak bunlar yoluyla psikoterapiyi yapilandirmislardir Yaklasimin oncusu ve bu yaklasimin temellerinden yola cikarak gelistirmistir Sistemik Psikoterapi Palo Alto dan Paul Watzlawick ve arkadaslarinin 1970 lerde gelistirdigi matematik sistem kuramlari iletisim kuramlari ve aile dizin calismalarinin temelini olsturdugu 10 15 seans sureli ve bir ekip tarafindan uygulanan psikoterapi yontemidir Gestalt Psikoterapi Yaklasimi 1940 li yillarda Fritz Perls Laura Perls ve Paul Goodman tarafindan gelistirilmis bir psikoterapi yaklasimidir Gestalt kelimesi Almancada kendine ozgu bir butunlugu olan sekil oruntu anlamina gelmektedir Bu yaklasim her bireyin dogustan var olan potansiyellerini aciga cikarabilme durtusune sahip oldugu gorusunu benimser Bireyin kendi ozelliklerini ve potansiyelini fark edip buna sahip cikabilmesini ve kendisini gerceklestirmesini amaclar Narrative Terapi Avustralyali aile terapisti ve Yeni Zelandali aile terapisti tarafindan gelistirilmis bir yaklasimidir Odak noktasi bireylerin yapisal ozelliklerine degil yasamlarini nasil anlamlandirip yorumladiklaridir Oyun Terapisi cocuklarin psikolojik ihtiyaclarina ve psikolojik sorunlarina yonelik bir psikoterapi yontemidir Cocuklarin oyun uzerinden daha guvenli ve daha islevsel iletisim kurabildikleri ve bu yolla kaygi okul fobisi travma hiperaktivite dikkat eksikligi alt islatma kaka tutma gece teroru gibi bircok sorun icin sagaltici oldugu hipotezi uzerine kuruludur Sanal Gerceklik Terapisi Sanal gerceklik cihazlari psikoterapide baslica ozgul fobiler olmak uzere pek cok rahatsizligin tedavisinde kullanilmaktadir Sanal Gerceklik Terapisi SGT ile danisanlarin uyariciya duyarsizlasmasi hedeflenir Bilgisayar ortaminda hazirlanan yapay bir ortam araciligiyla denetimli bir yuzlesme saglayan sanal gerceklik terapileri bircok rahatsizligin ve fobilerin tedavisinde basari saglamistir SGT bir terapist esliginde sistematik bir sekilde ilerler Psikoterapi icin onerilen farkli tanimlarSigmund Freud ve Josef Breuer in hastalarindan biri olan Bertha Pappenheim Anna O anonim adiyla da anilir kendisine uygulanan tedaviye talking cure yani konusma terapisi demistir Bu tanim daha sonralari Freud tarafindan da kullanilmistir Avrupa Psikoterapi Dernegi ve Dunya Psikoterapi Derneklerinin ortak psikoterapi taniminin Turkce cevirisi soyledir Psikoterapi uygulamasi davranis bozukluklari ve rahatsizlik durumlarinin ya da psikososyal ayrica psikosomatik etkenler ve nedenlerle iliskili genis kisilik gelisimi gereksinimlerinin bilimsel psikoterapik yontemler ile bir veya daha fazla tedavi olan kisilere bir ya da daha fazla terapist ile var olan bulgularin hafifletilmesi ya da ortadan kaldirilmasi bozuk davranis sekilleri ve tutumlarinin degistirilmesi ve tedavi edilen bireyin olgunlasma buyume akliselimlik ve iyilik sureclerinin desteklemek gayesi ile genel ve ozel egitimlerine dayanarak genis kapsamli amacli ve planli tedavi ya da terepatik mudahalesidir Kaynakca McWilliams Nancy 2020 Psychoanalytic diagnosis understanding personality structure in the clinical process 2 bas New York NY The Guilford Press ISBN 978 1462543694 Snyder C R 2016 The Oxford handbook of positive psychology 3 bas New York N Y Oxford University Press ISBN 978 0199396511 SANAL GERCEKLIK VE PSIKOTERAPIDE KULLANIMI AKDENIZ Seher AHCI Zeynep YUMUSAK Semih 2020 19 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2022 Ayrica bakinizPsikoterapiler listesi Psikoterapinin tarihi Klinik psikoloji Psikodrama Psikanaliz