Qu Yuan (Çince: 屈原; pinyin: Qū Yuán) (MÖ 343 - y. MÖ 278) güney asıllı Muharip Devletler Dönemi, Çinli şairi. Eserlerinin çoğunluğu Chu Ci isimli şiir antolojisinde bulunmaktadır.
Qu Yuan | |
---|---|
Doğum | MÖ 343 , günümüz Hubei, Çin |
Ölüm | MÖ 278 |
Meslek | Şair, Devlet adamı |
Milliyet | Çin |
Dönem | Savaşan Devletler Çağı |
Hayatı ve Duan Wu Festivali
Hayatı efsanelerle karışmış olan Qu Yuan'ın hayatına dair tarihsel bilgi net değildir. Chu Devleti bakanlarından olan bir asilzade olduğu kabul görmektedir. Bununla birlikte efsanelere göre bakanlar arası kıskançlık ve kavgalar sebebiyle sonradan sürgüne gönderilmiştir. Sürgündeyken yerel folklor ve mitoloji bazlı efsaneleri ve öğeleri alıp bu bağlamdaki eserlerini kaleme aldığına inanılır. MÖ 278 yılında Chu Devleti'nin başkenti Ying'in Qin Devleti tarafından zaptedildiğini öğrendikten sonra atlayarak intihar ettiği söylenir. Ölümü veya Tuen Ng Festivalinde (端午节/端午節), Çin ay takviminin beşinci ayının beşinci gününde, anılmaktadır ki bu festival Batı'da daha ziyade Ejderha Kayığı Festivali olarak anılmaktadır. Festivalin kökeni inanışa göre köylülerin nehre sallarıyla inip Qu Yuan'ı kurtarmaya çalışmaları, başarısız olunca da en azından onun ölüsünü hayvanlardan ve kötü ruhlardan uzak tutmaya çalışmalarına dayanır. Zamanla yapılan bu uğraşlar ve konuya ilişkin efsanelerin dokusu, bu festivali çeşitli kültürel etkinliklerle bezemiştir. Örneğin, bugün hâlâ düzenlenen, festivalde sallar sembolik olarak Qu Yuan'ın nehre düşmüş vücuduna ulaşabilmek için sal yarışı yaparlar. Koreliler de daha sonra bu festivali Çin kültüründen alarak, Dano ismiyle kutlamaya başlamışlardır.
Edebî yönden Qu Yuan
Qu Yuan genellikle Çin'in bilinen ilk büyük şairi olarak kabul görür. Kendisinden önce kullanılan şiir yapısından farklı yapılar ortaya atmış, Sao tarzının kurucusu olmuştur ki bu tarz ismini Qu Yuan'ın isimli eserinden almaktadır. Ayrıca Qu Yuan Çin edebiyatındaki romantizm akımının en önemli öncülerinden biri sayılır ve kendisinden sonra bu akım içerisinde eserler verecek birçok şairi büyük oranda etkilemiştir.
Eserleri
hanedanlığından itibaren Qu Yuan'ın bazı eserlerinin özgünlüğü tartışma konusu olmuştur. Bu konudaki en otoriter tarihî kayıt, Sima Qian'ın isimli eserinde bulunur ve burada Qu Yuan'ın beş eserinden bahsedilir:
- ("Ying'e Ağıt")
hanedanlığından Wang Yi'ye göre toplamda 25 eser Qu Yuan'a atfedilebilmektedir:
- (11 parça içerir)
- (9 parça içerir)
Wang Yi chose to attribute isimli eseri Wang Yi hanedanlığından isimli bir şaire atfeder. Bununla birlikte çağdaş bilim adamlarının çoğunluğu isimli eserin Qu Yuan'a ait olduğunu, fakat , ve isimli eserlerinden başkaları tarafından kaleme alındığını kabul ederler.
Kaynakça ve notlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Qu Yuan Cince 屈原 pinyin Qu Yuan MO 343 y MO 278 guney asilli Muharip Devletler Donemi Cinli sairi Eserlerinin cogunlugu Chu Ci isimli siir antolojisinde bulunmaktadir Qu YuanDogumMO 343 gunumuz Hubei CinOlumMO 278MeslekSair Devlet adamiMilliyetCinDonemSavasan Devletler CagiHayati ve Duan Wu FestivaliHayati efsanelerle karismis olan Qu Yuan in hayatina dair tarihsel bilgi net degildir Chu Devleti bakanlarindan olan bir asilzade oldugu kabul gormektedir Bununla birlikte efsanelere gore bakanlar arasi kiskanclik ve kavgalar sebebiyle sonradan surgune gonderilmistir Surgundeyken yerel folklor ve mitoloji bazli efsaneleri ve ogeleri alip bu baglamdaki eserlerini kaleme aldigina inanilir MO 278 yilinda Chu Devleti nin baskenti Ying in Qin Devleti tarafindan zaptedildigini ogrendikten sonra atlayarak intihar ettigi soylenir Olumu veya Tuen Ng Festivalinde 端午节 端午節 Cin ay takviminin besinci ayinin besinci gununde anilmaktadir ki bu festival Bati da daha ziyade Ejderha Kayigi Festivali olarak anilmaktadir Festivalin kokeni inanisa gore koylulerin nehre sallariyla inip Qu Yuan i kurtarmaya calismalari basarisiz olunca da en azindan onun olusunu hayvanlardan ve kotu ruhlardan uzak tutmaya calismalarina dayanir Zamanla yapilan bu ugraslar ve konuya iliskin efsanelerin dokusu bu festivali cesitli kulturel etkinliklerle bezemistir Ornegin bugun hala duzenlenen festivalde sallar sembolik olarak Qu Yuan in nehre dusmus vucuduna ulasabilmek icin sal yarisi yaparlar Koreliler de daha sonra bu festivali Cin kulturunden alarak Dano ismiyle kutlamaya baslamislardir Edebi yonden Qu YuanQu Yuan genellikle Cin in bilinen ilk buyuk sairi olarak kabul gorur Kendisinden once kullanilan siir yapisindan farkli yapilar ortaya atmis Sao tarzinin kurucusu olmustur ki bu tarz ismini Qu Yuan in isimli eserinden almaktadir Ayrica Qu Yuan Cin edebiyatindaki romantizm akiminin en onemli onculerinden biri sayilir ve kendisinden sonra bu akim icerisinde eserler verecek bircok sairi buyuk oranda etkilemistir Eserlerihanedanligindan itibaren Qu Yuan in bazi eserlerinin ozgunlugu tartisma konusu olmustur Bu konudaki en otoriter tarihi kayit Sima Qian in isimli eserinde bulunur ve burada Qu Yuan in bes eserinden bahsedilir Ying e Agit hanedanligindan Wang Yi ye gore toplamda 25 eser Qu Yuan a atfedilebilmektedir 11 parca icerir 9 parca icerir Wang Yi chose to attribute isimli eseri Wang Yi hanedanligindan isimli bir saire atfeder Bununla birlikte cagdas bilim adamlarinin cogunlugu isimli eserin Qu Yuan a ait oldugunu fakat ve isimli eserlerinden baskalari tarafindan kaleme alindigini kabul ederler Kaynakca ve notlar ol section