Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Toros kurbağası (Rana holtzi), Ranidae familyasından ortalama boyları 6 cm ile 7.5 cm arasında değişen Türkiye'de endemik bir kurbağa türüdür. Ayrıca dünyada ötmeyen tek kurbağa türü de toros kurbağasıdır. Yalnızca Orta Toroslar'da bulunan Bolkar Dağlarındaki Çiniligöl (2600 m.) ve Karagöl'de (2500 m.) yaşadığı sanılırken, 2007 yılında yapılan bir araştırma ile bu dağın yaklaşık 3000 m. yüksekliğinde Eğrigöl mevkiinde de yaşamakta olduğu ilk kez tespit edilmiştir.
| Toros kurbağası | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Kritik tehlikede (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Rana holtzi (Werner, 1898) | |||||||||||||||
Bu türün morfolojik yapısı sırt bölgesi sarı, yeşil siyah desenli gözlenebilirken karın pembe veya sarımsı olabilmektedir. Temel besinleri, göl kenarındaki çayırlıklarda yaşayan böcekler ve diğer eklem bacaklılardır. 1990'lı yıllarda Toros kurbağasının ürediği göllere bilinçsizce sonradan getirilen aynalı sazan balıkları yüzünden nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır.
Toros kurbağalarının yaşam alanı çok dardır, bu nedenle soyları tehlikeye girmeye açıktır. Tür, yolların bu kurbağaların yaşam alanı olan dağ göllerine kadar uzatılmaması, kamp yapımına izin verilmemesi ve göllerin denetlenmesi yollarıyla korumaya alınabilir.
2007 yılının Ekim ayında Niğde İl Çevre ve Orman Müdürü Metin Süzgeç, toros kurbağalarının sayısında önemli bir artış gözlemlediklerini açıkladı. Süzgeç, “Rana Holtzi, endemik bir tür olmasından dolayı Çevre ve Orman Bakanlığınca koruma altına alınmış türlerdendir. Son günlerde yapılan kontrollerde kurbağa yavrularının göl çevresinde çok sayıda olduğu tespit edilmiştir” dedi.
İlk başlarda, 1984 yılında doğadaki canlıların ve yaşadıkları ortamların korunması amacı ile düzenlenen Uluslararası BERN sözleşmesi ile toros kurbağası koruma altına alındı. 1999 senesinden beri bu kurbağalar Tarım ve Orman Bakanlığı, Niğde Valiliği ve Uluslararası Çevre Örgütleri tarafından korunma altında tutuluyor. Niğde, Ulukışla'ya bağlı Maden köyünde, Maden-Der adıyla Kurbağaları Koruma Derneği kuruldu Derneğin amacı toros kurbağalarının korunmasını sağlamak. Niğde Valiliği ise bu bölgede piknik yapılmasını, hatta Karagöl'den su alınmasını bile yasakladı. Geçtiğimiz yıl Niğde Valiliği Çevre Koruma Kurulu Bolkar Dağları'nı özel koruma alanı ilan etmiş ve bölgenin bitki örtüsünü, Coğrafi yapısın ve görünümünü bozacak her türlü etkinliği engellemek için çalışmalar başlatmıştı.
Biçimsel özellikleri
Vücut boyu 7.5 cm kadar olabilen Toros kurbağalarının derisi yumuşak, düz ve incedir. Nadiren dişilerde siğilli bir deri de görülebilmektedir. Başlarının yanında belirgin bir şekilde temporal (şakak) şeritler bulunmaktadır. Erkek olanlarda iç ses kesesi bulunduğu için, bunlar ova kurbağaları gibi ötmezler. Sırt kısımlarındaki renkler sarımsı, kirli yeşil veya sarımsı pembe olmakla birlikte siyaha yakın lekeleri de vardır. Bu lekeler arka bacaklarının üzerinde de bulunabilir. Karın bölgeleri genellikle lekesizdir ve pembe, sarı, nadiren de griye yakın bir renkte olabilir.
Çevresel ve yaşamsal özellikleri
Yaşam alanı
Toros kurbağaları kenarları çayırlık dağ göllerinde yaşamaktadır. Nadiren suyun içinde bulundukları gözlemlenmiştir. İlk olarak Dünya'da yaşadığı bilindiği tek yerin Ulukışla toroslarında 2560 m. yükseklikteki Karagöl olduğu biliniyordu. Fakat 2007 yılında yapılan bir araştırma ile bu dağın yaklaşık 3000 m. yüksekliğinde Eğrigöl mevkiinde de yaşamakta olduğu ilk kez tespit edilmiştir. Ayrıca Karagöl'den 100 m. daha yüksekte bulunan ve daha küçük olan Çiniligöl’de de çok ender olarak yaşadığı bilinmektedir. Bu gölde ender olarak görülmesinin sebebi ise göl etrafındaki çayırlık yerlerin yok oluşudur. Bu yüzden çok sıcak yaz aylarında bile, hayatta kalma koşulları için uygun serinlikte olan bu yüksek yayla gölünde yaşamlarını milyonlarca yıldan beri sürdürmektedirler.
Beslenme
Toros kurbağası, yaşadığı Çinigöl ve Karagöl’ün yüksekliği nedeniyle kısa dönem bir etkin yaşam sürdürmektedir. Bu dönemlerde gölün çevresini oluşturan çayırlık ve bitkili kısımların içinde yaşayan böcekleri yiyerek beslenirler. Beslenmek amacıyla çayırlık alanda böcek bulabilmek için sudan zaman zaman 30–40 m. uzağa gidebilmektedirler. Gölün çevresinde yapılan araştırmalarda bitki türlerinin çok iyi gelişmiş olduğu kısımlarda, diğer bölgelere göre daha fazla kurbağa örneği saptanmıştır. Bu sebeple göl kenarında çayırların ve bitki türlerinin iyi gelişmesi, buradaki toros kurbağasının yaşaması için büyük önem taşımaktadır. Göl kenarındaki bitki türlerinin iyi gelişmesi, bu çayırlıklarda keçi sürülerinin dolaşarak buraları gübrelemesine bağlıdır. Bu nedenle keçi ve koyun sahiplerine sürülerini gölün etrafında dolaştırmasını teşvik etmek, toros kurbağasının yaşamanı sürdürebilmesi için iyi bir ortam oluşturacaktır.
Üreme
Üreme duyusu, Mayıs ayının sonundan Ekim ayına kadar olan yaklaşık 4 aylık bir süre içinde aktif olan toros kurbağası, üreme biyolojisini tamamlamak zorundadır. Yani bu 4 aylık zaman dilimi içinde, toros kurbağası çiftleşip yumurta bırakmak zorundadır. Sezon bitene kadar da iribaş denilen yavruların, kuyruklarını kaybedip küçük kurbağa haline gelmeleri gerekmektedir.
Üreme sezonunun kısa olmasından kaynaklanan bir sorun ise bazı yerleri hâlâ buzlu olan gölün erimiş kısımlarında zaman zaman 14-16 erkek kurbağanın bir dişiyi yumurtlatmak üzere kucakladığı tespit edilmiştir. Böylece çok sayıda kurbağadan oluşan yumakta bırakılacak yumurtaların, erkekler tarafından döllenmesi sağlanmış olmaktadır.
Coğrafi özellikler
Toros kurbağası (Rana holtzi), Dünya’da yalnızca Türkiye'nin Niğde ili Ulukışla ilçesi sınırları içerisindeki Toros Dağları'nda 2560 metre yükseklikteki Eğrigöl, Karagöl ve Çiniligöl'de yaşamaktadır. Karagöl yaklaşık 60 hektar büyüklükte ve en derin yeri 12 metre olan tektonik bir göldür.
Kaynakça
- ^ Kurtulu O.; Bozdógan M.; Kaska M. Y.; Kumluta Y.; Kaya U.; Avci A.; Yeniyurt C.; Akarsu F. (2009). "Taurus Frog". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2009: e.T136089A4230728.
- ^ www.turkherptil.org 29 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Bayram Göçmen
- ^ Mehmet Zülfü Yıldız & Bayram Göçmen (2012), Population dynamics, reproduction, and life history traits of Taurus Frog, Rana holtzi Werner, 1898 (Anura: Ranidae) in Karagöl (Ulukışla, Niğde), Turkey, Herpetologica Romanica, Vol. 6, 2012, pp.1-40
- ^ Arıbaş, Uğur (17 Ekim 2009). Defterk. 30 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010.
- ^ a b İbrahim BARAN, Çetin ILGAZ, Yusuf KUMLUTAŞ, Kurtuluş OLGUN, Aziz AVCI & Fatma İRET (2007) (13 Mart 2006). (PDF). TÜBİTAK Turk J Zool. 31 (2007) 241-247. 27 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010.
- ^ Çetin, Turan. . Hürriyetim (Yeşil Atlas). 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010.
- ^ (PDF). Bilim ve Teknik Dergisi. 15 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2011.
- ^ a b Yılmaz, Muhammet (5 Ekim 2007). . Kentselhaber. 11 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010.
- ^ . Milliyet. 16 Temmuz 2006. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2010.
- ^ a b c . TÜBİTAK - Bilim ve Teknik. 2002. 31 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010.
Dış bağlantılar
- Mehmet Zülfü Yıldız & Bayram Göçmen (2012), Population dynamics, reproduction, and life history traits of Taurus Frog, Rana holtzi Werner, 1898 (Anura: Ranidae) in Karagöl (Ulukışla, Niğde), Turkey, Herpetologica Romanica, Vol. 6, 2012, pp. 1–40
- TÜBİTAK Türkiye Taksonomik Tür Veritabanı'nda Toros kurbağası[]
- Kentselhaber.com'da "" haberi.
- Ekoses.com'da "Rana Holtzi (Toros Kurbağaları) 23 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ."
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Toros kurbagasi Rana holtzi Ranidae familyasindan ortalama boylari 6 cm ile 7 5 cm arasinda degisen Turkiye de endemik bir kurbaga turudur Ayrica dunyada otmeyen tek kurbaga turu de toros kurbagasidir Yalnizca Orta Toroslar da bulunan Bolkar Daglarindaki Ciniligol 2600 m ve Karagol de 2500 m yasadigi sanilirken 2007 yilinda yapilan bir arastirma ile bu dagin yaklasik 3000 m yuksekliginde Egrigol mevkiinde de yasamakta oldugu ilk kez tespit edilmistir Toros kurbagasiKorunma durumuKritik tehlikede IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AmphibiaTakim AnuraFamilya RanidaeCins RanaTur R holtziIkili adlandirmaRana holtzi Werner 1898 Bu turun morfolojik yapisi sirt bolgesi sari yesil siyah desenli gozlenebilirken karin pembe veya sarimsi olabilmektedir Temel besinleri gol kenarindaki cayirliklarda yasayan bocekler ve diger eklem bacaklilardir 1990 li yillarda Toros kurbagasinin uredigi gollere bilincsizce sonradan getirilen aynali sazan baliklari yuzunden nesli tukenme tehlikesiyle karsi karsiya kalmistir Toros kurbagalarinin yasam alani cok dardir bu nedenle soylari tehlikeye girmeye aciktir Tur yollarin bu kurbagalarin yasam alani olan dag gollerine kadar uzatilmamasi kamp yapimina izin verilmemesi ve gollerin denetlenmesi yollariyla korumaya alinabilir 2007 yilinin Ekim ayinda Nigde Il Cevre ve Orman Muduru Metin Suzgec toros kurbagalarinin sayisinda onemli bir artis gozlemlediklerini acikladi Suzgec Rana Holtzi endemik bir tur olmasindan dolayi Cevre ve Orman Bakanliginca koruma altina alinmis turlerdendir Son gunlerde yapilan kontrollerde kurbaga yavrularinin gol cevresinde cok sayida oldugu tespit edilmistir dedi Ilk baslarda 1984 yilinda dogadaki canlilarin ve yasadiklari ortamlarin korunmasi amaci ile duzenlenen Uluslararasi BERN sozlesmesi ile toros kurbagasi koruma altina alindi 1999 senesinden beri bu kurbagalar Tarim ve Orman Bakanligi Nigde Valiligi ve Uluslararasi Cevre Orgutleri tarafindan korunma altinda tutuluyor Nigde Ulukisla ya bagli Maden koyunde Maden Der adiyla Kurbagalari Koruma Dernegi kuruldu Dernegin amaci toros kurbagalarinin korunmasini saglamak Nigde Valiligi ise bu bolgede piknik yapilmasini hatta Karagol den su alinmasini bile yasakladi Gectigimiz yil Nigde Valiligi Cevre Koruma Kurulu Bolkar Daglari ni ozel koruma alani ilan etmis ve bolgenin bitki ortusunu Cografi yapisin ve gorunumunu bozacak her turlu etkinligi engellemek icin calismalar baslatmisti Bicimsel ozellikleriVucut boyu 7 5 cm kadar olabilen Toros kurbagalarinin derisi yumusak duz ve incedir Nadiren disilerde sigilli bir deri de gorulebilmektedir Baslarinin yaninda belirgin bir sekilde temporal sakak seritler bulunmaktadir Erkek olanlarda ic ses kesesi bulundugu icin bunlar ova kurbagalari gibi otmezler Sirt kisimlarindaki renkler sarimsi kirli yesil veya sarimsi pembe olmakla birlikte siyaha yakin lekeleri de vardir Bu lekeler arka bacaklarinin uzerinde de bulunabilir Karin bolgeleri genellikle lekesizdir ve pembe sari nadiren de griye yakin bir renkte olabilir Cevresel ve yasamsal ozellikleriYasam alani Toros kurbagalari kenarlari cayirlik dag gollerinde yasamaktadir Nadiren suyun icinde bulunduklari gozlemlenmistir Ilk olarak Dunya da yasadigi bilindigi tek yerin Ulukisla toroslarinda 2560 m yukseklikteki Karagol oldugu biliniyordu Fakat 2007 yilinda yapilan bir arastirma ile bu dagin yaklasik 3000 m yuksekliginde Egrigol mevkiinde de yasamakta oldugu ilk kez tespit edilmistir Ayrica Karagol den 100 m daha yuksekte bulunan ve daha kucuk olan Ciniligol de de cok ender olarak yasadigi bilinmektedir Bu golde ender olarak gorulmesinin sebebi ise gol etrafindaki cayirlik yerlerin yok olusudur Bu yuzden cok sicak yaz aylarinda bile hayatta kalma kosullari icin uygun serinlikte olan bu yuksek yayla golunde yasamlarini milyonlarca yildan beri surdurmektedirler Beslenme Toros kurbagasi yasadigi Cinigol ve Karagol un yuksekligi nedeniyle kisa donem bir etkin yasam surdurmektedir Bu donemlerde golun cevresini olusturan cayirlik ve bitkili kisimlarin icinde yasayan bocekleri yiyerek beslenirler Beslenmek amaciyla cayirlik alanda bocek bulabilmek icin sudan zaman zaman 30 40 m uzaga gidebilmektedirler Golun cevresinde yapilan arastirmalarda bitki turlerinin cok iyi gelismis oldugu kisimlarda diger bolgelere gore daha fazla kurbaga ornegi saptanmistir Bu sebeple gol kenarinda cayirlarin ve bitki turlerinin iyi gelismesi buradaki toros kurbagasinin yasamasi icin buyuk onem tasimaktadir Gol kenarindaki bitki turlerinin iyi gelismesi bu cayirliklarda keci surulerinin dolasarak buralari gubrelemesine baglidir Bu nedenle keci ve koyun sahiplerine surulerini golun etrafinda dolastirmasini tesvik etmek toros kurbagasinin yasamani surdurebilmesi icin iyi bir ortam olusturacaktir Ureme Ureme duyusu Mayis ayinin sonundan Ekim ayina kadar olan yaklasik 4 aylik bir sure icinde aktif olan toros kurbagasi ureme biyolojisini tamamlamak zorundadir Yani bu 4 aylik zaman dilimi icinde toros kurbagasi ciftlesip yumurta birakmak zorundadir Sezon bitene kadar da iribas denilen yavrularin kuyruklarini kaybedip kucuk kurbaga haline gelmeleri gerekmektedir Ciniligol un bir tepeden gorunusu Ureme sezonunun kisa olmasindan kaynaklanan bir sorun ise bazi yerleri hala buzlu olan golun erimis kisimlarinda zaman zaman 14 16 erkek kurbaganin bir disiyi yumurtlatmak uzere kucakladigi tespit edilmistir Boylece cok sayida kurbagadan olusan yumakta birakilacak yumurtalarin erkekler tarafindan dollenmesi saglanmis olmaktadir Cografi ozelliklerToros kurbagasi Rana holtzi Dunya da yalnizca Turkiye nin Nigde ili Ulukisla ilcesi sinirlari icerisindeki Toros Daglari nda 2560 metre yukseklikteki Egrigol Karagol ve Ciniligol de yasamaktadir Karagol yaklasik 60 hektar buyuklukte ve en derin yeri 12 metre olan tektonik bir goldur Kaynakca Kurtulu O Bozdogan M Kaska M Y Kumluta Y Kaya U Avci A Yeniyurt C Akarsu F 2009 Taurus Frog IUCN Tehdit Altindaki Turlerin Kirmizi Listesi 2009 e T136089A4230728 www turkherptil org 29 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Bayram Gocmen Mehmet Zulfu Yildiz amp Bayram Gocmen 2012 Population dynamics reproduction and life history traits of Taurus Frog Rana holtzi Werner 1898 Anura Ranidae in Karagol Ulukisla Nigde Turkey Herpetologica Romanica Vol 6 2012 pp 1 40 Aribas Ugur 17 Ekim 2009 Defterk 30 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2010 a b Ibrahim BARAN Cetin ILGAZ Yusuf KUMLUTAS Kurtulus OLGUN Aziz AVCI amp Fatma IRET 2007 13 Mart 2006 PDF TUBITAK Turk J Zool 31 2007 241 247 27 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2010 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Cetin Turan Hurriyetim Yesil Atlas 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2010 PDF Bilim ve Teknik Dergisi 15 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2011 a b Yilmaz Muhammet 5 Ekim 2007 Kentselhaber 11 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2010 Milliyet 16 Temmuz 2006 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2010 a b c TUBITAK Bilim ve Teknik 2002 31 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Kasim 2010 Dis baglantilarMehmet Zulfu Yildiz amp Bayram Gocmen 2012 Population dynamics reproduction and life history traits of Taurus Frog Rana holtzi Werner 1898 Anura Ranidae in Karagol Ulukisla Nigde Turkey Herpetologica Romanica Vol 6 2012 pp 1 40 TUBITAK Turkiye Taksonomik Tur Veritabani nda Toros kurbagasi olu kirik baglanti Kentselhaber com da haberi Ekoses com da Rana Holtzi Toros Kurbagalari 23 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde