Resul Rıza (tam adı: Rzayev Resul İbrahim oğlu; d. 19 Mayıs 1910, Göyçay - ö. 1 Nisan 1981, Bakü), Azerbaycan şairi. Sosyalist Emek Kahramanı (1980), Azerbaycan Halk Şairi (1960), Azerbaycan Emektar Sanat Adamı (1943), SSCB Devlet ödülü (1951) ödüllerine sahipti.
Resul Rıza | |
---|---|
Doğum | Resul Rıza 19 Mayıs 1910 Göyçay, , Bakü Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 1 Nisan 1981 (70 yaşında) Bakü, Azerbaycan SFSC, SSCB |
Meslek | Şair |
Milliyet | Azeri |
Vatandaşlık | SSCB |
Evlilik | Nigar Refibeyli |
Çocuklar | Anar Rızayev |
Hayatı
Resul Rıza, 1910 Mayıs ayının 19'de Azerbaycan'da doğmuştur. 1927-1937 yıllarında 'nde, Azerbaycan Devlet Bilimsel Araştırma Enstitüsü'nde, 'nde ve Birlik Devlet Sinemacılık Enstitüsü'nde okumuştur.
Resul Rıza Azerbaycan Yazarları Birliği Başkanı (1939), Azerbaycan Sinemacılık Bakanı (1945-1948), Azerbaycan Ansiklopedisinin baş editörü (1966-75), Asya ve Afrika Ülkeleri ile Cumhuriyet Dayanışma Komitesi Başkanı (1960-81), Haberler Basın Ajansı Cumhuriyet Yönetim Kurulu Başkanı (1966-75), Sovyet Yazarlar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi (1964 yılı), olmuştur. Eşi Nigar Refibeyli de ünlü Azeri şair idi.
1981 yılında Bakü'de öldü. Mezarı Fahri Hiyabandadır.
Edebi hayatı
Resul Rıza'nın "Bugün" adlı ilk şiiri 1927 yılında "Kıvılcım" gazetesinde (Tiflis) yayınlanmıştır. İlk şiirlerinden Resul Rıza modernite ruhu ile seçilen lirik şair olarak dikkati çekmiştir.
II. Dünya Savaşı yıllarında askeri muhabir olan Resul Rıza, halkın kahramanlık mücadelesini, zafere olan inancını, hümanizmini yansıtan eserler yarattı ("Vatan" (1942), "İntikam! İntikam ..." (1943) şiir kitapları, "Ölümsüz kahramanlar" (1942), "Öfke ve sevgi" (1943) hikâye ve deneme topluları, "Vefa" (1943) piyesi vb).
Sanatsal açıdan en güçlü eserlerinden biri "Lenin" poemasıdır.
60'lı yıllarda Resul Rıza, yaratıcılığının konu alanı önemli ölçüde yenilendi, şiirinde entelektüel kaynak, analitik bedii idrak, modern yaşam olaylarına felsefi yaklaşım eğilimleri güçlendi ("Şiirler" (1959), "Pencereme düşen ışık" (1962), "Duygular, düşünceler "(1964)," Tahammül "(1965) şiir kitapları). "Altın gül olmayaydı" (1958-61), "Bir gün de insan ömrüdür", "Halk hekimi" (1961) poemalarında insanperverlik fikirleri yansımıştır. "Renkler" (1962) silsilesinde 20. yüzyıl insanının manevi âlemi renklerin doğurduğu dernekler vasıtası ile açılır. Modernlik Resul Rıza'nın 70'ler yaratıcılığının da ("Dün, bugün, yarın" (1973), "Güneylər, kuzeyler" (1977), "Yüzü rüzgâra" (1979) kitapları) temel konusudur.
Çocuklar için de yazmıştır ("Küçüklerin şekilli doğa ansiklopedisi" serisinden broşürler). Edebi-eleştirel ve publisistik makaleleri oçerkleri var ("Benim fikrimce" kitabı, 1967).
Nizami Gencevi'nin "", Esxilin "zincirlenmiş Prometheus" eserlerini, V.Mayakovskinin şiir ve poemalarını, Nekrasovun "Rus elinde kimin günü hoş geçiyor" poemasını, H.Lonqfellonun "Hayavata hakkında şarkı" poemasını, C.Q.Bayron, A.S.Puşkin, H.Heyne, M.Y.Lermontov, T.Q.Şevçenko, Ş.Petöfi, A.Blok, Nâzım Hikmet, P.Elüar, F.Qarsia Lorca, V.Nezval gibi modern Asya ve Afrika şairlerinin eserlerini Azerbaycan diline çevirmiştir. Eserleri birçok yabancı dile çevrilmiştir. Birçok şiirlerine müzik bestelenmiştir.
R.Rızanın "Qızılgül olmayaydı" eseri Azerbaycan edebiyatında baskı kurbanları konusunda yazılmış en değerli eserlerden biridir. Poemanın esas konusu Müşfiqin hayatı ve kaderidir. Bununla birlikte, R.Rza kendi kahramanının örneğinde genellikle 30'lu yıllar toplumun trajedisini, Sovyet rejiminin antihumanist mahiyetini açıp göstermiştir. Poema lirik-epik sepkide yazılmıştır. Eser yazarın talihsiz şair Müşfiqin eşi Dilber hanımla sohbeti şeklinde başlanır. R.Rza tehkiyenin bu formunu eserin sonuna kadar devam eder.
Şiirleri Hazar Üniversitesi Yayıncılık tarafından yayımlanan Azerbaycan Sevgi Şiiri toplusunun Birinci kitabına (İstanbul, 2008) dahil edilmiştir (Tertibçi: Hamlet İsaxanlı).
Şiirlerine Şarkılar
- Gözlerin aladır, yar (Bülbül) - müzik: Süleyman Elesgerov
- Sana da kalmak (Reşid Behbudov) - müzik: Tofiq Quliyev
- Altın yüzük (Fidan Yaşar) - müzik: Tofiq Quliyev
- Bakü (Xuraman Yaşar) - müzik: Vasif Adıgözelov
- İnsaf da iyi şeydir (Fatih Erkoç) - müzik: Emin Sabitoğlu
- Gilavar (Mirze Babayev) - müzik: Emin Sabitoğlu
- Əhf ettim (Yalçın Rzazade) - müzik: Emin Sabitoğlu
- Esme, rüzgâr (Gülistan Aliyeva) - müzik: Rauf Hacıyev
- Arzu (Müslüm Gürses) - müzik: Niyazi
- Ben istiyorum (Tehsin İncirçi) - müzik: Tehsin İncirçi
Filmografi
Kaynakça
- Resul Rızanın resmi sitesi21 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Resul Rıza[]
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Resul Riza tam adi Rzayev Resul Ibrahim oglu d 19 Mayis 1910 Goycay o 1 Nisan 1981 Baku Azerbaycan sairi Sosyalist Emek Kahramani 1980 Azerbaycan Halk Sairi 1960 Azerbaycan Emektar Sanat Adami 1943 SSCB Devlet odulu 1951 odullerine sahipti Resul RizaDogumResul Riza 19 Mayis 1910 Goycay Baku Guberniyasi Rus ImparatorluguOlum1 Nisan 1981 70 yasinda Baku Azerbaycan SFSC SSCBMeslekSairMilliyetAzeriVatandaslikSSCBEvlilikNigar RefibeyliCocuklarAnar RizayevHayatiResul Riza 1910 Mayis ayinin 19 de Azerbaycan da dogmustur 1927 1937 yillarinda nde Azerbaycan Devlet Bilimsel Arastirma Enstitusu nde nde ve Birlik Devlet Sinemacilik Enstitusu nde okumustur Resul Riza Azerbaycan Yazarlari Birligi Baskani 1939 Azerbaycan Sinemacilik Bakani 1945 1948 Azerbaycan Ansiklopedisinin bas editoru 1966 75 Asya ve Afrika Ulkeleri ile Cumhuriyet Dayanisma Komitesi Baskani 1960 81 Haberler Basin Ajansi Cumhuriyet Yonetim Kurulu Baskani 1966 75 Sovyet Yazarlar Birligi Yonetim Kurulu Uyesi 1964 yili olmustur Esi Nigar Refibeyli de unlu Azeri sair idi 1981 yilinda Baku de oldu Mezari Fahri Hiyabandadir Edebi hayatiResul Riza ve Nigar Rafibeyli nin Baku de anit plaketi Resul Riza nin Bugun adli ilk siiri 1927 yilinda Kivilcim gazetesinde Tiflis yayinlanmistir Ilk siirlerinden Resul Riza modernite ruhu ile secilen lirik sair olarak dikkati cekmistir II Dunya Savasi yillarinda askeri muhabir olan Resul Riza halkin kahramanlik mucadelesini zafere olan inancini humanizmini yansitan eserler yaratti Vatan 1942 Intikam Intikam 1943 siir kitaplari Olumsuz kahramanlar 1942 Ofke ve sevgi 1943 hikaye ve deneme toplulari Vefa 1943 piyesi vb Sanatsal acidan en guclu eserlerinden biri Lenin poemasidir 60 li yillarda Resul Riza yaraticiliginin konu alani onemli olcude yenilendi siirinde entelektuel kaynak analitik bedii idrak modern yasam olaylarina felsefi yaklasim egilimleri guclendi Siirler 1959 Pencereme dusen isik 1962 Duygular dusunceler 1964 Tahammul 1965 siir kitaplari Altin gul olmayaydi 1958 61 Bir gun de insan omrudur Halk hekimi 1961 poemalarinda insanperverlik fikirleri yansimistir Renkler 1962 silsilesinde 20 yuzyil insaninin manevi alemi renklerin dogurdugu dernekler vasitasi ile acilir Modernlik Resul Riza nin 70 ler yaraticiliginin da Dun bugun yarin 1973 Guneyler kuzeyler 1977 Yuzu ruzgara 1979 kitaplari temel konusudur Cocuklar icin de yazmistir Kucuklerin sekilli doga ansiklopedisi serisinden brosurler Edebi elestirel ve publisistik makaleleri ocerkleri var Benim fikrimce kitabi 1967 Nizami Gencevi nin Esxilin zincirlenmis Prometheus eserlerini V Mayakovskinin siir ve poemalarini Nekrasovun Rus elinde kimin gunu hos geciyor poemasini H Lonqfellonun Hayavata hakkinda sarki poemasini C Q Bayron A S Puskin H Heyne M Y Lermontov T Q Sevcenko S Petofi A Blok Nazim Hikmet P Eluar F Qarsia Lorca V Nezval gibi modern Asya ve Afrika sairlerinin eserlerini Azerbaycan diline cevirmistir Eserleri bircok yabanci dile cevrilmistir Bircok siirlerine muzik bestelenmistir R Rizanin Qizilgul olmayaydi eseri Azerbaycan edebiyatinda baski kurbanlari konusunda yazilmis en degerli eserlerden biridir Poemanin esas konusu Musfiqin hayati ve kaderidir Bununla birlikte R Rza kendi kahramaninin orneginde genellikle 30 lu yillar toplumun trajedisini Sovyet rejiminin antihumanist mahiyetini acip gostermistir Poema lirik epik sepkide yazilmistir Eser yazarin talihsiz sair Musfiqin esi Dilber hanimla sohbeti seklinde baslanir R Rza tehkiyenin bu formunu eserin sonuna kadar devam eder Siirleri Hazar Universitesi Yayincilik tarafindan yayimlanan Azerbaycan Sevgi Siiri toplusunun Birinci kitabina Istanbul 2008 dahil edilmistir Tertibci Hamlet Isaxanli Siirlerine SarkilarGozlerin aladir yar Bulbul muzik Suleyman Elesgerov Sana da kalmak Resid Behbudov muzik Tofiq Quliyev Altin yuzuk Fidan Yasar muzik Tofiq Quliyev Baku Xuraman Yasar muzik Vasif Adigozelov Insaf da iyi seydir Fatih Erkoc muzik Emin Sabitoglu Gilavar Mirze Babayev muzik Emin Sabitoglu Ehf ettim Yalcin Rzazade muzik Emin Sabitoglu Esme ruzgar Gulistan Aliyeva muzik Rauf Haciyev Arzu Muslum Gurses muzik Niyazi Ben istiyorum Tehsin Incirci muzik Tehsin IncirciFilmografiKaynakcaResul Rizanin resmi sitesi21 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Resul Riza olu kirik baglanti Ayrica bakinizAzeri yazarlar listesi