Rodos kuşatması, Hospitalier Şövalyeleri ile Memlûk Devleti arasında gerçekleşen bir çatışmadır. Memluk filosu 10 Ağustos 1444'te Rodos adasına çıkmış ve kalesini kuşatmıştır. Kentin batı surlarında ve Mandraki limanında çatışmalar yaşanmıştır. 18 Eylül 1444'te Memlükler adadan çekilerek kuşatmayı kaldırmışlardır.
Rodos Kuşatması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Doğu Akdeniz'in 1450 tarihli haritası. | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Hospitalier Şövalyeleri | Memlûk Devleti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Aynal Gecut | |||||||
Güçler | |||||||
85 gemi |
Arka plan
Hospitalier Şövalyeleri, 1070 yılında Kudüs'te] kurulmuştur. En önemli Askerî tarikatlardan biri haline gelmiştir. 1291'de Akka'nın Düşüşü, Tarikatı üssünü Kutsal Topraklardan Kıbrıs'taki Limasol'a taşımaya zorlamıştır. Kıbrıs, sınırlı ekonomik fırsatlar sunarak Tarikatı Batı Avrupa'dan gelen bağışlara bağımlı hale getirmiş ve onları Kıbrıs Kralı II. Henri ile tartışmalara sokmuş; Akka ve Kutsal Toprakların kaybı, manastır tarikatlarının amacı konusunda yaygın sorgulamalara ve mallarına el koymak gibi önerilere yol açmıştır. Foulques de Villaret, 1305'te Hospitalier Şövalyeleri'nin Büyük Üstadı seçilmiş ve hemen Rodos'un fethi için hazırlıklara başlamıştır; bu, kendisine Tarikat'ın Kıbrıs'ta kaldığı sürece sahip olamayacağı bir hareket özgürlüğü sağlayacak ve Türklere karşı yeni bir savaş üssü olacaktı.
Ada her ne kadar Bizans mülkiyetinde olsa da İmparatorluğun toprak bütünlüğünü tam olarak koruyamamış gibi görünüyordu. Foulques de Villaret, yeni fethedilen adadaki ayrıcalıklar karşılığında Hastanelere yardım etmeyi kabul eden Cenevizli paralı asker Vignolo de' Vignoli ile bir sözleşme imzalamıştır. 23 Haziran'da Villaret ve Vignolo, 35 Şövalye, altı Levanten atlısı ve 500 piyadeden oluşan bir kuvvet taşıyan iki savaş kadırgası ve diğer dört gemiyle Limasol'dan yola çıkmıştır. Bunlara bazı Ceneviz gemileri de eklenmiştir. Rodos şehrine yapılan ilk saldırı başarısız olunca, Hastaneciler adanın bir ay içinde fethetmeyi başardıkları kırsal bölgelerine odaklandılar. Kalenin savunucuları, 15 Ağustos 1310'daki nihai düşüşüne kadar çok sayıda saldırıyı püskürterek sadık bir direniş sergilediler.
Hastaneciler daha sonra manastır ve hastanelerini Kıbrıs'tan Rodos'a taşıdılar ve adaya yerleştiler. Ada üzerindeki hakimiyetleri, Hristiyan devletlerle Memlük Mısır'ı arasındaki ticarete papalık tarafından getirilen yasağın uygulanmasıyla sağlamlaştırıldı. Bu süreçte Ceneviz ve Venedik ticaret yolları kesilirken, Kerpe ve İleryoz tarikatın etki alanına eklendi. Hospitalier, Müslüman rakiplerine karşı sırasıyla 1312 ve 1319'da Amorgos ve Sakız Adası'nda zaferler elde ettiler. 1320'de tarikatın donanması, Türk 80 gemi filosunun ilerleyişini durdurarak Türklerin adayı işgalini engelledi.
1443 kışında Büyük Üstat , Aragon Kralı V. Alfonso'ya bir mektup göndererek tarikatın karşılaştığı zorluklardan yakınmış ve onun mülkünde ikamet eden üyelerinin onu korumak için Rodos'a dönmelerini talep etmiştir. Alfonso, her ikisi de Katalan kökenli olan önceki iki Üstat ile yakın işbirliği yaparak Tarikatın hamisi olarak hareket etmiştir. Burgundy Dükü İyi Philip ve Papa IV. Eugenius, Rodos'a dönüş yolunda Hastanelere yardımcı gemiler ve malzeme sağlayanlar arasındaydı. Bu arada bir Memluk filosu da aynı hedefe doğru yola çıkmıştı.
Kuşatma
Ağustos 1444'te Aynal Gecut komutasındaki bir Memlük kuvveti, Rodos'a doğru yola çıkmadan önce Hospitalier'in elindeki Meis adasına çıkmış ve kalesini yerle bir etmiştir. 10 Ağustos'ta 85 gemiden oluşan Memlük filosu Rodos ile Küçük Asya arasındaki kanalda görünmüştür. Memlükler adanın kuzeybatı ucuna, Trianta'nın kuzeyine çıkmışlardır. Hiçbir direnişle karşılaşmadan Rodos kalesinin bitişiğindeki mevzileri ele geçirmişler ve aynı şekilde karşılık veren şehrin savunucularına ok atmaya başlamışlardır. Ertesi gün Memlükler dikkatlerini kalenin batı tarafına, özellikle de Agios Antonios'un zayıf savunulan kapısına odakladılar ve burayı topçularıyla bombaladılar. İkinci bir Memluk kolu kalenin doğusundaki Mandraki limanına baskın düzenleyerek çok sayıda gemiyi yok etmiş ve mürettebatının ağır kayıplara uğramasına neden olmuştur. Kapı emniyete alınınca Büyük Üstat, Mandraki'ye akın emrini vermiştir. Tarikatın Fransız ve Katalan üyeleri Memlükleri limandan dışarı itmiş, çoğunu öldürmüş ve diğerlerini de kaçmaya zorlamıştır. İki kuvvetin yeniden örgütlenmesi nedeniyle çatışmalar bir süreliğine durdurulmuştur. 10 Eylül'de Hospitalier, Agios Antonios kapısının güneybatısındaki Santa Maria karakoluna saldırdılar. Şiddetli çatışmalar başlamış ve Memlükler sonunda ölü ve yaralılarını da yanlarına alarak geri çekilmişlerdir. 13 Eylül'de Memlükler çadırlarını toplayıp sultanlarının emrine aykırı olarak kuşatmayı kaldırarak ilk çıkarma yaptıkları yere doğru yola çıktılar. Jean de Lastic, geri çekilmelerini engellemek için Memlüklere saldırı yapılmasını önerdi, ancak askeri konseyi planı kabul etmemiştir. 18 Eylül'de Memlükler gemilerine binmeyi tamamlayarak Küçük Asya yönüne doğru yola çıkmışlardır.
Sonrası
1480'de adanın kuşatılmasında Hospitalier'in başarısına rağmen Rodos diğer Hristiyan devletlerinden giderek daha fazla izole hale gelmiştir. Nihayetinde 1522'de Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmiş ve Tarikat'ın karargahlarını Malta'ya taşıması gerekmiştir.
Kaynakça
- Özel
- ^ Failler 1992, s. 122.
- ^ Luttrell 1975, ss. 280–281.
- ^ Failler 1992, ss. 122–124.
- ^ Luttrell 1975, ss. 282–285.
- ^ Luttrell 1975, ss. 286–289.
- ^ De Riquer 1986, ss. 305–307.
- ^ De Riquer 1986, ss. 307–311.
- ^ Tsirpanlis 1991, ss. 373–383.
- Genel
- De Riquer, Martin (1986). Η Πολιορκία της Ρόδου του 1444: Σε Δυο Καταλανικές Αφηγήσεις [İki Katalan Anlatımıyla 1444 Rodos Kuşatması]. Dodekanisiaka Chronika (Yunanca). 11 (1). Stegi Gramaton kai Technon Dodekanisou. ss. 305-314.
- Failler, Albert (1992). "L'occupation de Rhodes par les Hospitaliers". Revue des études byzantines (Fransızca). Cilt 50. ss. 113-135. doi:10.3406/rebyz.1992.1854.
- Luttrell, Anthony (1975). "The Hospitallers at Rhodes, 1306–1421". Hazard, Harry W. (Ed.). A History of the Crusades, Volume III: The fourteenth and fifteenth centuries (İngilizce). University of Wisconsin Press. ss. 278-313. ISBN .
- Tsirpanlis, Zacharias (1991). Ρόδος και η Ιστορία της [Rodos ve Tarihi] (PDF). Department of History and Archeology Yearbook (Yunanca). University of Ioannina. ss. 373-416. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rodos kusatmasi Hospitalier Sovalyeleri ile Memluk Devleti arasinda gerceklesen bir catismadir Memluk filosu 10 Agustos 1444 te Rodos adasina cikmis ve kalesini kusatmistir Kentin bati surlarinda ve Mandraki limaninda catismalar yasanmistir 18 Eylul 1444 te Memlukler adadan cekilerek kusatmayi kaldirmislardir Rodos KusatmasiDogu Akdeniz in 1450 tarihli haritasi Tarih10 Agustos 18 Eylul 1444BolgeRodosSonucHospitalier Sovalyeleri nin zaferiTaraflarHospitalier SovalyeleriMemluk DevletiKomutanlar ve liderlerAynal GecutGucler85 gemiArka planHospitalier Sovalyeleri 1070 yilinda Kudus te kurulmustur En onemli Askeri tarikatlardan biri haline gelmistir 1291 de Akka nin Dususu Tarikati ussunu Kutsal Topraklardan Kibris taki Limasol a tasimaya zorlamistir Kibris sinirli ekonomik firsatlar sunarak Tarikati Bati Avrupa dan gelen bagislara bagimli hale getirmis ve onlari Kibris Krali II Henri ile tartismalara sokmus Akka ve Kutsal Topraklarin kaybi manastir tarikatlarinin amaci konusunda yaygin sorgulamalara ve mallarina el koymak gibi onerilere yol acmistir Foulques de Villaret 1305 te Hospitalier Sovalyeleri nin Buyuk Ustadi secilmis ve hemen Rodos un fethi icin hazirliklara baslamistir bu kendisine Tarikat in Kibris ta kaldigi surece sahip olamayacagi bir hareket ozgurlugu saglayacak ve Turklere karsi yeni bir savas ussu olacakti Ada her ne kadar Bizans mulkiyetinde olsa da Imparatorlugun toprak butunlugunu tam olarak koruyamamis gibi gorunuyordu Foulques de Villaret yeni fethedilen adadaki ayricaliklar karsiliginda Hastanelere yardim etmeyi kabul eden Cenevizli parali asker Vignolo de Vignoli ile bir sozlesme imzalamistir 23 Haziran da Villaret ve Vignolo 35 Sovalye alti Levanten atlisi ve 500 piyadeden olusan bir kuvvet tasiyan iki savas kadirgasi ve diger dort gemiyle Limasol dan yola cikmistir Bunlara bazi Ceneviz gemileri de eklenmistir Rodos sehrine yapilan ilk saldiri basarisiz olunca Hastaneciler adanin bir ay icinde fethetmeyi basardiklari kirsal bolgelerine odaklandilar Kalenin savunuculari 15 Agustos 1310 daki nihai dususune kadar cok sayida saldiriyi puskurterek sadik bir direnis sergilediler Hastaneciler daha sonra manastir ve hastanelerini Kibris tan Rodos a tasidilar ve adaya yerlestiler Ada uzerindeki hakimiyetleri Hristiyan devletlerle Memluk Misir i arasindaki ticarete papalik tarafindan getirilen yasagin uygulanmasiyla saglamlastirildi Bu surecte Ceneviz ve Venedik ticaret yollari kesilirken Kerpe ve Ileryoz tarikatin etki alanina eklendi Hospitalier Musluman rakiplerine karsi sirasiyla 1312 ve 1319 da Amorgos ve Sakiz Adasi nda zaferler elde ettiler 1320 de tarikatin donanmasi Turk 80 gemi filosunun ilerleyisini durdurarak Turklerin adayi isgalini engelledi 1443 kisinda Buyuk Ustat Aragon Krali V Alfonso ya bir mektup gondererek tarikatin karsilastigi zorluklardan yakinmis ve onun mulkunde ikamet eden uyelerinin onu korumak icin Rodos a donmelerini talep etmistir Alfonso her ikisi de Katalan kokenli olan onceki iki Ustat ile yakin isbirligi yaparak Tarikatin hamisi olarak hareket etmistir Burgundy Duku Iyi Philip ve Papa IV Eugenius Rodos a donus yolunda Hastanelere yardimci gemiler ve malzeme saglayanlar arasindaydi Bu arada bir Memluk filosu da ayni hedefe dogru yola cikmisti KusatmaAgustos 1444 te Aynal Gecut komutasindaki bir Memluk kuvveti Rodos a dogru yola cikmadan once Hospitalier in elindeki Meis adasina cikmis ve kalesini yerle bir etmistir 10 Agustos ta 85 gemiden olusan Memluk filosu Rodos ile Kucuk Asya arasindaki kanalda gorunmustur Memlukler adanin kuzeybati ucuna Trianta nin kuzeyine cikmislardir Hicbir direnisle karsilasmadan Rodos kalesinin bitisigindeki mevzileri ele gecirmisler ve ayni sekilde karsilik veren sehrin savunucularina ok atmaya baslamislardir Ertesi gun Memlukler dikkatlerini kalenin bati tarafina ozellikle de Agios Antonios un zayif savunulan kapisina odakladilar ve burayi topculariyla bombaladilar Ikinci bir Memluk kolu kalenin dogusundaki Mandraki limanina baskin duzenleyerek cok sayida gemiyi yok etmis ve murettebatinin agir kayiplara ugramasina neden olmustur Kapi emniyete alininca Buyuk Ustat Mandraki ye akin emrini vermistir Tarikatin Fransiz ve Katalan uyeleri Memlukleri limandan disari itmis cogunu oldurmus ve digerlerini de kacmaya zorlamistir Iki kuvvetin yeniden orgutlenmesi nedeniyle catismalar bir sureligine durdurulmustur 10 Eylul de Hospitalier Agios Antonios kapisinin guneybatisindaki Santa Maria karakoluna saldirdilar Siddetli catismalar baslamis ve Memlukler sonunda olu ve yaralilarini da yanlarina alarak geri cekilmislerdir 13 Eylul de Memlukler cadirlarini toplayip sultanlarinin emrine aykiri olarak kusatmayi kaldirarak ilk cikarma yaptiklari yere dogru yola ciktilar Jean de Lastic geri cekilmelerini engellemek icin Memluklere saldiri yapilmasini onerdi ancak askeri konseyi plani kabul etmemistir 18 Eylul de Memlukler gemilerine binmeyi tamamlayarak Kucuk Asya yonune dogru yola cikmislardir Sonrasi1480 de adanin kusatilmasinda Hospitalier in basarisina ragmen Rodos diger Hristiyan devletlerinden giderek daha fazla izole hale gelmistir Nihayetinde 1522 de Osmanli Imparatorlugu tarafindan fethedilmis ve Tarikat in karargahlarini Malta ya tasimasi gerekmistir KaynakcaOzel Failler 1992 s 122 Luttrell 1975 ss 280 281 Failler 1992 ss 122 124 Luttrell 1975 ss 282 285 Luttrell 1975 ss 286 289 De Riquer 1986 ss 305 307 De Riquer 1986 ss 307 311 Tsirpanlis 1991 ss 373 383 GenelDe Riquer Martin 1986 H Poliorkia ths Rodoy toy 1444 Se Dyo Katalanikes Afhghseis Iki Katalan Anlatimiyla 1444 Rodos Kusatmasi Dodekanisiaka Chronika Yunanca 11 1 Stegi Gramaton kai Technon Dodekanisou ss 305 314 Failler Albert 1992 L occupation de Rhodes par les Hospitaliers Revue des etudes byzantines Fransizca Cilt 50 ss 113 135 doi 10 3406 rebyz 1992 1854 Luttrell Anthony 1975 The Hospitallers at Rhodes 1306 1421 Hazard Harry W Ed A History of the Crusades Volume III The fourteenth and fifteenth centuries Ingilizce University of Wisconsin Press ss 278 313 ISBN 0 299 06670 3 Tsirpanlis Zacharias 1991 Rodos kai h Istoria ths Rodos ve Tarihi PDF Department of History and Archeology Yearbook Yunanca University of Ioannina ss 373 416 Erisim tarihi 8 Mayis 2017