Rum Mehmed Paşa II. Mehmed saltanatı sırasında, 1466-1469 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
Rum Mehmed Paşa | |
---|---|
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 1466-1469 | |
Hükümdar | II. Mehmed |
Yerine geldiği | Veli Mahmud Paşa |
Yerine gelen | İshak Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Ölüm | 1470 İstanbul |
Hayatı
İstanbul yerli rumlardan bir ailenin çocuğu olup, sonrasında devşirme sistemine alınmış ve müslüman olmuştur. Özellikle Rum ailelere maden de dahil çeşitli yer üstü kaynaklarının, gümrük vergilerinin iltizama verilmesini ve bu sayede devlet gelirlerinin toplanmasında verimin ve artışın olabileceğini belirtmiş ve bu konuda II.Mehmed'i ikna etmiştir. Tekel ve iltizam usulleri konusundaki yaklaşımları bu dönemde Osmanlı maliyesinde kaynakların artmasını sağlasa da; bunun çok uzun dönemdeki etkisi olumsuz olmuştur. Zira bu sayede Osmanlının özellikle duraklama döneminde, devlet zayıfladığında yolsuzluklar baş göstermiş yine ticari hayat belli azınlıkların eline geçmiştir.
Bununla birlikte sadrazamlığı döneminde bilinen diğer bir olayda esnasında sergilediği tarihe geçen kıyım ve talanıdır. Karamanoğulları Osmanlı imparatorluğunun elindeki toprakların bir kısmını almak için ordu seferdeyken saldırıda bulunmuş ancak sonrasında bu saldırılar geri püskürtülüp Karamanoğulları Osmanlılara bağlı hale getirilmişti.Ancak aynı durum tekrar ortaya çıkınca Rum Mehmet Paşa, Karamanoğulları seferine çıkmıştır. Seferde komutasındaki Osmanlı askerleri halka son derece acımasızca davranmıştır.
O devirlerin tarihçilerinden Aşıkpaşaoğlu eserinde onun için şöyle demektedir:
Rum Mehmet, yürüdü. Larende'ye vardı. Mescitlerini ve medreselerini yaktı,yıktı ve bozdu. Babasının evi gibi harap eyledi. Şehrin kadınlarını ve oğlanlarını soydurdu. Çıplak ettirdi. Larende'den gitti. Vardı,Ereğli'ye çıktı. Ereğli'nin ilini ve köylerini harap eyledi..."
Bu icraatını devşirme kökeni ile ilişkilendiren hatta Rum olmasından ötürü İstanbul'un acısı için yaptığını söyleyen tarihçiler de bulunmaktadır.
Varsak Türkmenleri üzerine hareket etmiş ancak Varsak beylerinden Uyuz Bey tarafından mağlup edilmiş, Karaman seferinde ele geçirdiği bütün mal ve para Türkmenlerin eline geçmiştir. Karamanlı Mehmet Paşa' nın teşvikiyle azledilmiş ve 1470 yılında boğularak öldürülmüştür.
Mezarı Üsküdar'da yaptırmış olduğu Rum Mehmed Paşa Camii yanında bulunan türbesindedir. Ankara'da günümüzde Anadolu Medeniyetleri Müzesi olan Kurşunlu Han da Rum Mehmed Paşa tarafından yaptırılmıştır.
Kaynakça
- ^ . 1 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2013.
- ^ Osmanlı Tarihi, II. Cilt, 10. baskı, sf: 90,91,532 Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı
Dış bağlantılar
- Danişmend, İsmail Hâmi, (1961) Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
- Babinger, Franz (1992) Mehmed the Conqueror and His Time Princeton: University Press . (İngilizce)
- J. H. Kramers: Muhammad Paşa, Rūm Kaynak: M Th Houtsma, T W Arnold, A. J. Wensinck: (ed) (1993) Encyclopaedia of Islam, 1913-1936 First Edition, Brill say.692 GoogleBooks (İngilizce)
- A. H.de Groot, Mehmed Paşa, Rūm. Kaynak: The Encyclopaedia of Islam. New Edition. Cilt 6, Leiden: Brill, say.1000. (İngilizce)
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Veli Mahmud Paşa | Osmanlı Sadrazamı 1466 - 1469 | Sonra gelen: İshak Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rum Mehmed Pasa II Mehmed saltanati sirasinda 1466 1469 yillari arasinda sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir Rum Mehmed PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 1466 1469Hukumdar II MehmedYerine geldigi Veli Mahmud PasaYerine gelen Ishak PasaKisisel bilgilerOlum 1470 IstanbulRum Mehmed Pasa CamiiHayatiIstanbul yerli rumlardan bir ailenin cocugu olup sonrasinda devsirme sistemine alinmis ve musluman olmustur Ozellikle Rum ailelere maden de dahil cesitli yer ustu kaynaklarinin gumruk vergilerinin iltizama verilmesini ve bu sayede devlet gelirlerinin toplanmasinda verimin ve artisin olabilecegini belirtmis ve bu konuda II Mehmed i ikna etmistir Tekel ve iltizam usulleri konusundaki yaklasimlari bu donemde Osmanli maliyesinde kaynaklarin artmasini saglasa da bunun cok uzun donemdeki etkisi olumsuz olmustur Zira bu sayede Osmanlinin ozellikle duraklama doneminde devlet zayifladiginda yolsuzluklar bas gostermis yine ticari hayat belli azinliklarin eline gecmistir Bununla birlikte sadrazamligi doneminde bilinen diger bir olayda esnasinda sergiledigi tarihe gecen kiyim ve talanidir Karamanogullari Osmanli imparatorlugunun elindeki topraklarin bir kismini almak icin ordu seferdeyken saldirida bulunmus ancak sonrasinda bu saldirilar geri puskurtulup Karamanogullari Osmanlilara bagli hale getirilmisti Ancak ayni durum tekrar ortaya cikinca Rum Mehmet Pasa Karamanogullari seferine cikmistir Seferde komutasindaki Osmanli askerleri halka son derece acimasizca davranmistir O devirlerin tarihcilerinden Asikpasaoglu eserinde onun icin soyle demektedir Rum Mehmet yurudu Larende ye vardi Mescitlerini ve medreselerini yakti yikti ve bozdu Babasinin evi gibi harap eyledi Sehrin kadinlarini ve oglanlarini soydurdu Ciplak ettirdi Larende den gitti Vardi Eregli ye cikti Eregli nin ilini ve koylerini harap eyledi Bu icraatini devsirme kokeni ile iliskilendiren hatta Rum olmasindan oturu Istanbul un acisi icin yaptigini soyleyen tarihciler de bulunmaktadir Varsak Turkmenleri uzerine hareket etmis ancak Varsak beylerinden Uyuz Bey tarafindan maglup edilmis Karaman seferinde ele gecirdigi butun mal ve para Turkmenlerin eline gecmistir Karamanli Mehmet Pasa nin tesvikiyle azledilmis ve 1470 yilinda bogularak oldurulmustur Mezari Uskudar da yaptirmis oldugu Rum Mehmed Pasa Camii yaninda bulunan turbesindedir Ankara da gunumuzde Anadolu Medeniyetleri Muzesi olan Kursunlu Han da Rum Mehmed Pasa tarafindan yaptirilmistir Kaynakca 1 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2013 Osmanli Tarihi II Cilt 10 baski sf 90 91 532 Turk Tarih Kurumu Yayinlari 2011 Ord Prof Ismail Hakki UzuncarsiliDis baglantilarDanismend Ismail Hami 1961 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Babinger Franz 1992 Mehmed the Conqueror and His Time Princeton University Press ISBN 0 691 09900 6 Ingilizce J H Kramers Muhammad Pasa Rum Kaynak M Th Houtsma T W Arnold A J Wensinck ed 1993 Encyclopaedia of Islam 1913 1936 First Edition Brill say 692 ISBN 9789004097964 GoogleBooks Ingilizce A H de Groot Mehmed Pasa Rum Kaynak The Encyclopaedia of Islam New Edition Cilt 6 Leiden Brill say 1000 Ingilizce Siyasi goreviOnce gelen Veli Mahmud Pasa Osmanli Sadrazami 1466 1469 Sonra gelen Ishak Pasa