Heybeliada Ruhban Okulu, ya da verdiği teoloji eğitiminin türü nedeniyle Rum Ortodoks Ruhban Okulu olarak bilinen, Türkiye'de kısaca Ruhban Okulu şeklinde de adlandırılan, Heybeliada'da bulunan özel yüksekokuldur. Adanın kuzeybatısında Ümit Tepesi nde bulunan okul,Atina Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden sonra kurulan bu alandaki ilk akademik okuldur. 1844 yılında din adamı yetiştirmek için faaliyete geçen okul, 1923 yılına kadar Yüksek Ortodoks Teoloji Okulu adını taşır Daha sonra bulunduğu ada ile özdeşleşerek Heybeliada Ruhban Okulu olarak anılmaya başlar. 1971 yılındaki Türkiye'deki tüm özel yüksekokulların devlet denetimine girmesi ile ilgili karar neticesinde, bu değişikliğe razı olmayan Fener Rum Patrikhanesinin karşı tutumu nedeniyle okulda teoloji eğitimi kaldırılır, okul yalnız lise düzeyinde eğitim vermeye devam eder. 1971-1972 eğitim döneminde "Heybeliada Özel Rum Lisesi" adını taşıyan okul, sonraki yıl patrikhane tarafından tamamıyla kapatılmıştır.
Rum Ortodoks Ruhban Okulu | |
---|---|
Kuruluş | 1844 |
Ülke | Türkiye |
Şehir | Heybeliada-Adalar |
Türü | Özel Yüksekokul |
Koordinat | 40°52′56″K 29°05′42″D / 40.88222°K 29.09500°D |
Okulun Tarihi ve Açılışı
Okul binası aslen 9. yüzyılda inşa edilen Aya Triada kilisesidir. Kilisenin Osmanlı döneminde de açık kaldığı tahmin edilmektedir. Alman Başrahip Stefanos Gerlach, İstanbul'a 16. yüzyıl yaptığı gezi sonrası kaleme aldığı, İstanbul'daki, kiliseler listesinde Heybeliada Aya Triada kilisesinden de söz eder. Kilise binası, 19. yüzyıl ortalarında din adamı yetiştirmek amacıyla, teoloji eğitimi ağırlıklı bir okula dönüştürülür. Resmen Fener rum patriği, Patrik 4. Germanos tarafından 1 Ekim 1844'te açılmıştır. Heybeliada Ruhban Okulu, 1844-1971 eğitim dönemi boyunca 1000'e yakın mezun vermiştir. Bu mezunlarda kimileri dini anlamda önemli pozisyonlara kadar yükselebilmişlerdir. Örneğin aralarında günümüz Patriği I. Bartholomeos bulunduğu 12 okul mezunu, Fener Rum Patrikanesi bünyesinde patriklik makamında görev yapmıştır.
Okul bir dönem başka amaçlar içinde kullanılmıştır. Bahriye (Denizcilik) Nazırlığının 1918 yılında okula el koymasıyla, okulda bulunan yatılı öğrenciler Büyükada bulunan Aya Yorgi Manastırına yerleştirilmişlerdir. Okulda yerleşen bahriye öğrencileri Mondros Ateşkes Anlaşması imzalanana kadar okulda kalmışlardır. İzleyen yıllarda okul binasının çeşitli başka kalıcı misafirleri olmuştur; 750 Alman askeri (5 Aralık 1918), İstanbul'un İşgali sonrasında ise Fransız askerler tarafından 250-500 Rus göçmen, okul binasına yerleştirilmiştir.
Eğitim Sistemi ve Okul Kompleksi
Okul açık olduğu 1844'ten beri teoloji eğitimine ara vermeksizin çeşitli eğitim programları izlemiştir. Yıllara göre bunlar;
- 1844 - 1919 dönemi 4 yıl ortaokul ve 3 yıl teoloji,
- 1919 - 1923 dönemi yalnız 5 yıllık teoloji,
- 1923 - 1951 dönemi 4 yıl ortaokul ve 3 yıl teoloji
- 1951 - 1971 dönemi 4 yıl lise ve 3 yıl teoloji.
Okulda her zaman yalnızca Rum öğrenciler eğitim görmüyor, Menderes iktidarı döneminde 1952'de çıkarılan bir kararla, yabancı öğrencilerin okula kabulüne yeşil ışık yakılmıştır. Bu öğrenciler, 1964 yılında güvenlik gerekçesi ile yasaklanana kadar okulda eğitim alabiliyorlardı. Okulda okuyan yabancı öğrencilerle ilgili şu bilgi verilebilir. Heybeliada Ruhban Okulunda, 1950-1969 eğitim döneminde 225 mezun vermiş. Bu mezunların 38'i Rum kökenli Türk vatandaşı, 187'si ise başta 162 öğrenciyle Yunanistan olmak üzere çeşitli diğer ülke vatandaşları olarak kayıtlara geçmiştir. Ayrıca okul mezunları sadece din adamı olmuyor, dişçilik gibi çeşitleri meslekleri seçen mezunlar vardır.
Öğrenimin sürdürüldüğü dersliklerin yanında okulun geniş bir kütüphanesi vardır. Okulun kütüphanesinde Yunancanın yanında Türkçe ve Arapçanın da dahil olduğu çeşitli dillerde 120.000'den fazla kitap bulunmaktadır. Kütüphane son olarak 1960 yılında İstanbul Rumlarından Kiryako Pamukoğlu'nun bağışlarıyla restore edilmiştir. Kütüphanenin dışında okula bitişik Aya Triada kilisesi ve başta 2'si okul bahçesinde 1'i dışında olmak üzere eski patriklerin mezarları ve başka kişilere ait mezarların olduğu bir mezarlık vardır.
Kapatılması
1971 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından çıkarılan "Özel Yüksek Okul Öğrencilerinin Öğrenimlerine Devam Edebilmeleri İçin Açılacak Resmî Yüksek Okullar Hakkında Kanun" neticesinde okulun dini eğitime devam edebilmesi için bir Türk Üniversitesi veya ilahiyat fakültesine bağlanması şartı koyulmuştur. Okulun günümüzde kapalı kalması, mevcut yasa gereği Yükseköğretim Kuruluna bağlanması ve patrikhanenin isteği olan Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığına bağlı özel okul olma isteği konusundaki görüş ayrılıkları yüzündendir.
Gerçekleşen Etkinlikler
Kapalı kaldığı süre içinde okul binası çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapmıştır. Bunlar;
- 1998 "Teoloji ve Çevre sorunları" konferansı
- 2010 "İstanbul'un izini sürmek" isimli 101 Yunan sanatçının eserleriyle oluşturulan resim sergisi.
- 2011 "Açık Kapı Mimarlık Festivali" kapsamında okul binası, mimarlıkla ilgilenenler için ziyarete açılmıştır.
Okulun yeniden açılması
Son yıllarda, ruhban okulu ABD'de Yunan lobisi tarafından bir mesele haline gelmiş olup, 1999 yılında ABD Başkanı Bill Clinton'ın Türkiye'yi ziyareti sırasında Ruhban Okulu'nu ziyaret etmiş ve dönemin cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'den okulun açılmasına izin verilmesini istemiştir, ama kabul görmemiştir.
Kaynakça
- ^ a b c d Halki (Heybeliada) Ruhban Okulu 28 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., megarevma.net
- ^ a b c d e 38 yıllık bir yılan hikâyesi: Heybeliada Ruhban Okulu 3 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Radikal gazetesi (10.04.2009)
- ^ a b Heybeliada Ruhban Okulu'nun Yeniden Açılması 21 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi(Mayıs 2008), Dr. Emruhan YALÇIN
- ^ a b Heybeliada Ruhban Okulu’nun geleceği üzerine tartışmalar 16 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Tesev(2009)
- ^ 127 yıllık mazisiyle Heybeliada Ruhban Okulu 20 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Sabahfoto haber(27.04.2011)
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ^ Heybeliada Ruhban Okulu'nda sergi açıldı[], Hürriyet(29.08.2010)
- ^ Heybeliada Ruhban Okulu 2 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., acikkapi.gen.tr
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Rum Ortodoks Ruhban Okulu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Heybeliada Ruhban Okulu ya da verdigi teoloji egitiminin turu nedeniyle Rum Ortodoks Ruhban Okulu olarak bilinen Turkiye de kisaca Ruhban Okulu seklinde de adlandirilan Heybeliada da bulunan ozel yuksekokuldur Adanin kuzeybatisinda Umit Tepesi nde bulunan okul Atina Universitesi Ilahiyat Fakultesinden sonra kurulan bu alandaki ilk akademik okuldur 1844 yilinda din adami yetistirmek icin faaliyete gecen okul 1923 yilina kadar Yuksek Ortodoks Teoloji Okulu adini tasir Daha sonra bulundugu ada ile ozdesleserek Heybeliada Ruhban Okulu olarak anilmaya baslar 1971 yilindaki Turkiye deki tum ozel yuksekokullarin devlet denetimine girmesi ile ilgili karar neticesinde bu degisiklige razi olmayan Fener Rum Patrikhanesinin karsi tutumu nedeniyle okulda teoloji egitimi kaldirilir okul yalniz lise duzeyinde egitim vermeye devam eder 1971 1972 egitim doneminde Heybeliada Ozel Rum Lisesi adini tasiyan okul sonraki yil patrikhane tarafindan tamamiyla kapatilmistir Rum Ortodoks Ruhban OkuluKurulus1844UlkeTurkiyeSehirHeybeliada AdalarTuruOzel YuksekokulKoordinat40 52 56 K 29 05 42 D 40 88222 K 29 09500 D 40 88222 29 09500Okulun Tarihi ve AcilisiOkula bitisik manastir binasi ve mezarliklar binanin devaminda ileride okulun ana girisi Okul binasi aslen 9 yuzyilda insa edilen Aya Triada kilisesidir Kilisenin Osmanli doneminde de acik kaldigi tahmin edilmektedir Alman Basrahip Stefanos Gerlach Istanbul a 16 yuzyil yaptigi gezi sonrasi kaleme aldigi Istanbul daki kiliseler listesinde Heybeliada Aya Triada kilisesinden de soz eder Kilise binasi 19 yuzyil ortalarinda din adami yetistirmek amaciyla teoloji egitimi agirlikli bir okula donusturulur Resmen Fener rum patrigi Patrik 4 Germanos tarafindan 1 Ekim 1844 te acilmistir Heybeliada Ruhban Okulu 1844 1971 egitim donemi boyunca 1000 e yakin mezun vermistir Bu mezunlarda kimileri dini anlamda onemli pozisyonlara kadar yukselebilmislerdir Ornegin aralarinda gunumuz Patrigi I Bartholomeos bulundugu 12 okul mezunu Fener Rum Patrikanesi bunyesinde patriklik makaminda gorev yapmistir Okul bir donem baska amaclar icinde kullanilmistir Bahriye Denizcilik Nazirliginin 1918 yilinda okula el koymasiyla okulda bulunan yatili ogrenciler Buyukada bulunan Aya Yorgi Manastirina yerlestirilmislerdir Okulda yerlesen bahriye ogrencileri Mondros Ateskes Anlasmasi imzalanana kadar okulda kalmislardir Izleyen yillarda okul binasinin cesitli baska kalici misafirleri olmustur 750 Alman askeri 5 Aralik 1918 Istanbul un Isgali sonrasinda ise Fransiz askerler tarafindan 250 500 Rus gocmen okul binasina yerlestirilmistir Egitim Sistemi ve Okul KompleksiBinanin giris kismi Agustos 2010 Okulun ici Okul acik oldugu 1844 ten beri teoloji egitimine ara vermeksizin cesitli egitim programlari izlemistir Yillara gore bunlar 1844 1919 donemi 4 yil ortaokul ve 3 yil teoloji 1919 1923 donemi yalniz 5 yillik teoloji 1923 1951 donemi 4 yil ortaokul ve 3 yil teoloji 1951 1971 donemi 4 yil lise ve 3 yil teoloji Okulda her zaman yalnizca Rum ogrenciler egitim gormuyor Menderes iktidari doneminde 1952 de cikarilan bir kararla yabanci ogrencilerin okula kabulune yesil isik yakilmistir Bu ogrenciler 1964 yilinda guvenlik gerekcesi ile yasaklanana kadar okulda egitim alabiliyorlardi Okulda okuyan yabanci ogrencilerle ilgili su bilgi verilebilir Heybeliada Ruhban Okulunda 1950 1969 egitim doneminde 225 mezun vermis Bu mezunlarin 38 i Rum kokenli Turk vatandasi 187 si ise basta 162 ogrenciyle Yunanistan olmak uzere cesitli diger ulke vatandaslari olarak kayitlara gecmistir Ayrica okul mezunlari sadece din adami olmuyor discilik gibi cesitleri meslekleri secen mezunlar vardir Ogrenimin surduruldugu dersliklerin yaninda okulun genis bir kutuphanesi vardir Okulun kutuphanesinde Yunancanin yaninda Turkce ve Arapcanin da dahil oldugu cesitli dillerde 120 000 den fazla kitap bulunmaktadir Kutuphane son olarak 1960 yilinda Istanbul Rumlarindan Kiryako Pamukoglu nun bagislariyla restore edilmistir Kutuphanenin disinda okula bitisik Aya Triada kilisesi ve basta 2 si okul bahcesinde 1 i disinda olmak uzere eski patriklerin mezarlari ve baska kisilere ait mezarlarin oldugu bir mezarlik vardir Kapatilmasi1971 yilinda Turkiye Buyuk Millet Meclisi tarafindan cikarilan Ozel Yuksek Okul Ogrencilerinin Ogrenimlerine Devam Edebilmeleri Icin Acilacak Resmi Yuksek Okullar Hakkinda Kanun neticesinde okulun dini egitime devam edebilmesi icin bir Turk Universitesi veya ilahiyat fakultesine baglanmasi sarti koyulmustur Okulun gunumuzde kapali kalmasi mevcut yasa geregi Yuksekogretim Kuruluna baglanmasi ve patrikhanenin istegi olan Turkiye Cumhuriyeti Milli Egitim Bakanligina bagli ozel okul olma istegi konusundaki gorus ayriliklari yuzundendir Gerceklesen Etkinlikler Kapali kaldigi sure icinde okul binasi cesitli etkinliklere ev sahipligi yapmistir Bunlar 1998 Teoloji ve Cevre sorunlari konferansi 2010 Istanbul un izini surmek isimli 101 Yunan sanatcinin eserleriyle olusturulan resim sergisi 2011 Acik Kapi Mimarlik Festivali kapsaminda okul binasi mimarlikla ilgilenenler icin ziyarete acilmistir Okulun yeniden acilmasiSon yillarda ruhban okulu ABD de Yunan lobisi tarafindan bir mesele haline gelmis olup 1999 yilinda ABD Baskani Bill Clinton in Turkiye yi ziyareti sirasinda Ruhban Okulu nu ziyaret etmis ve donemin cumhurbaskani Suleyman Demirel den okulun acilmasina izin verilmesini istemistir ama kabul gormemistir Kaynakca a b c d Halki Heybeliada Ruhban Okulu 28 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde megarevma net a b c d e 38 yillik bir yilan hikayesi Heybeliada Ruhban Okulu 3 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radikal gazetesi 10 04 2009 a b Heybeliada Ruhban Okulu nun Yeniden Acilmasi 21 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Mayis 2008 Dr Emruhan YALCIN a b Heybeliada Ruhban Okulu nun gelecegi uzerine tartismalar 16 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tesev 2009 127 yillik mazisiyle Heybeliada Ruhban Okulu 20 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sabahfoto haber 27 04 2011 Arsivlenmis kopya PDF 19 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Temmuz 2020 Heybeliada Ruhban Okulu nda sergi acildi olu kirik baglanti Hurriyet 29 08 2010 Heybeliada Ruhban Okulu 2 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde acikkapi gen trDis baglantilarWikimedia Commons ta Rum Ortodoks Ruhban Okulu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir