Rüştü Onur (3 Ağustos 1920, Devrek – 2 Aralık 1942, İstanbul), Türk şairdir.
Rüştü Onur | |
---|---|
Doğum | Rüştü 3 Ağustos 1920 Zonguldak, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 2 Aralık 1942 (22 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Ölüm sebebi | Verem |
Milliyet | Türk |
Meslek | Şair |
22 yaşında veremden hayatını kaybeden şair, kendisi gibi genç yaşta veremden ölen arkadaşı Muzaffer Tayyip Uslu ile birlikte ölümlerinden sonraki yıllarda yayımlanan her şiir antolojisinde kısa yaşam öyküleri ve şiirleriyle “Zonguldaklı şairler” olarak yer almıştır. Muzaffer Tayyip Uslu gibi Behçet Necatigil'in öğrencisidir. Hayatı Kelebeğin Rüyası adlı filmde beyaz perdeye aktarılmıştır.
Yaşamı
3 Ağustos 1920 tarihinde Devrek’te dünyaya geldi. Babası bir köy öğretmeni olan Mehmet Emin Onur, annesi Fikriye Hanım’dır Ailenin en büyük çocuğu olan Rüştü Onur’un Hüseyin ve Saffet adında iki erkek kardeşi vardır. İlk öğrenimini 1933’te Devrek’te tamamladıktan sonra Kastamonu’da başladığı ortaöğrenimini Zonguldak’ta Zonguldak Mehmet Çelikel Lisesi’nde sürdürdü. Vereme yakalandığı için 1938’de öğrenimine bir yıl ara vermek zorunda kaldı; ertesi yıl tekrar okula başlasa da artık okul havasından uzaklaştığı için öğrenimine devam edemedi. Okulu bıraktı ve "Maliye Varidat Memur Muavini" olarak Ereğli Kömür İşletmeleri'nde çalışmaya başladı.
Hastalığının şiddetlendiği 1941-1942 yıllarını iş ve hastane arasında geçiren Onur, Zonguldak M. Çelikel Lisesi’nde bir sene öğretmenlik yapan Behçet Necatigil ve yakın arkadaşı şair Muzaffer Tayyip Uslu ile birlikte Zonguldak’ta çıkan dergi ve gazetelerde ve İstanbul’da yayımlanan Değirmen mecmuasında şiir ve yazılar yayımladı. Sağlığı kötüleşince İstanbul’a giderek Heybeliada’daki Sanatoryumda tedavi gördü. İstanbul-Zonguldak seferlerini yapan Anafartalar Vapuru'nda Mediha Sessiz ile tanıştı. Mediha Sessiz Kandilli Lisesi'ni bitirdiği yıl Karabük Demir Çelik Fabrikası'nın açtığı memuriyet sınavını kazanarak burada bir süre memurluk yaptı.Karabük'te aniden rahatsızlaşan Sessiz'in hastalığının ne olduğu belirlenemeyince İstanbul'a gitti ve Heybeliada Sanatoryumu'nda tedavi gördü. Taburcu edildi fakat hastalığı iyice arttı. Beşiktaşlı doktor Ahmet bey hastalığının karın zarı iltihabı teşhisi koydu ama iş işten geçmişti. Bu süre içinde Rüştü ile evlenen Mediha Sessiz, çok geçmeden yaşamını yitirdi. Bunun üzerine Rüştü Onur'un da hastalığı arttı ve ağırlaştı. Nitekim Beşiktaş’ta Şair Leyla Sokak’taki evinde 2 Aralık 1942'de yaşamını yitirdi. Ortaköy Mezarlığı’na defnedildi.
(Devrekli şair yazar İbrahim Tığ-Sabahat Sessiz ile söyleşi) Salah Birsel 1956'da şiirlerini ve diğer yazılarını "Rüştü Onur" adlı bir kitapta topladı.
Rüştü Onur hastalığı nedeniyle yaşamının çok kısa olacağını bilerek yaşadı ve şiirlerine de bu duyguyu yansıttı. Adı, ölümünden sonra hep kendisi gibi genç yaşta ölen şair arkadaşı Muzaffer Tayyip Uslu ile anıldı.
Ölümünden sonra
- 1983’ten itibaren doğum yeri olan Devrek’te adına Anma Günleri düzenlenmektedir.
- Elveda adlı şiiri 1985 yılında müzisyen Süreyya Akkaş tarafından bestelendi.
- Şairin çıkarmayı istediği ama sağlığında gerçekleştiremediği dergi, “Şehir” adı ile 2004 yılından beri aylık olarak Devrek'te şair-yazar İbrahim Tığ tarafından yayınlanmaktadır.
- Yılmaz Erdoğan'ın 22 Şubat 2013'te vizyona giren Kelebeğin Rüyası adlı filmine arkadaşı Muzaffer Tayyip Uslu ile birlikte konu olmuştur.Söz konusu filmde Onur'u Mert Fırat canlandırmıştır.
- Şairin adı Bülent Ecevit Üniversitesi'nde yapılan bir çalışma salonuna verilmiştir.
Yapıtları
- Rüştü Onur (Ölümünden sonra yayınlandı, 1956)
- Hakkında yazılanlar
- Rüştü Onur, Yaşamı-Eserleri-Şiirleri, İbrahim Tığ, (Kurgu Kültür Yayınları 2011)
- Rüştü Onur/Mektubun Avucumda, mektupları,şiirleri, İbrahim Tığ (Kaynak yayınları 2013)
- Rüştü Onur, Muzaffer Tayyip Uslu, Kemal Uluser/ Kara Elmas Diyarından, toplu eserleri, Bilgin Güngör, (Kırmızı Kedi Klasikleri 2021)
- Rüştü Onur: Hayatı, Sanatı ve Eserleri, Umut Erdoğan (Hacettepe Üniversitesi Lisans Bitirme T., Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı 2014)
Kaynakça
- ^ a b Devrek Belediyesi Web Sitesi, Devrekli Yazar ve Şairler Sayfası[][]
- ^ . pusulagazetesi.com.tr. 29 Aralık 2017. 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2018.
- ^ "Bülent Ecevit Üniversitesi Rüştü Onur Çalışma Salonu Hizmete Girdi". Bülent Ecevit Üniversitesi. 7 Aralık 2015. 14 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rustu Onur 3 Agustos 1920 Devrek 2 Aralik 1942 Istanbul Turk sairdir Rustu OnurDogumRustu 3 Agustos 1920 Zonguldak Osmanli ImparatorluguOlum2 Aralik 1942 22 yasinda Istanbul TurkiyeOlum sebebiVeremMilliyetTurkMeslekSair 22 yasinda veremden hayatini kaybeden sair kendisi gibi genc yasta veremden olen arkadasi Muzaffer Tayyip Uslu ile birlikte olumlerinden sonraki yillarda yayimlanan her siir antolojisinde kisa yasam oykuleri ve siirleriyle Zonguldakli sairler olarak yer almistir Muzaffer Tayyip Uslu gibi Behcet Necatigil in ogrencisidir Hayati Kelebegin Ruyasi adli filmde beyaz perdeye aktarilmistir Yasami3 Agustos 1920 tarihinde Devrek te dunyaya geldi Babasi bir koy ogretmeni olan Mehmet Emin Onur annesi Fikriye Hanim dir Ailenin en buyuk cocugu olan Rustu Onur un Huseyin ve Saffet adinda iki erkek kardesi vardir Ilk ogrenimini 1933 te Devrek te tamamladiktan sonra Kastamonu da basladigi ortaogrenimini Zonguldak ta Zonguldak Mehmet Celikel Lisesi nde surdurdu Vereme yakalandigi icin 1938 de ogrenimine bir yil ara vermek zorunda kaldi ertesi yil tekrar okula baslasa da artik okul havasindan uzaklastigi icin ogrenimine devam edemedi Okulu birakti ve Maliye Varidat Memur Muavini olarak Eregli Komur Isletmeleri nde calismaya basladi Hastaliginin siddetlendigi 1941 1942 yillarini is ve hastane arasinda geciren Onur Zonguldak M Celikel Lisesi nde bir sene ogretmenlik yapan Behcet Necatigil ve yakin arkadasi sair Muzaffer Tayyip Uslu ile birlikte Zonguldak ta cikan dergi ve gazetelerde ve Istanbul da yayimlanan Degirmen mecmuasinda siir ve yazilar yayimladi Sagligi kotulesince Istanbul a giderek Heybeliada daki Sanatoryumda tedavi gordu Istanbul Zonguldak seferlerini yapan Anafartalar Vapuru nda Mediha Sessiz ile tanisti Mediha Sessiz Kandilli Lisesi ni bitirdigi yil Karabuk Demir Celik Fabrikasi nin actigi memuriyet sinavini kazanarak burada bir sure memurluk yapti Karabuk te aniden rahatsizlasan Sessiz in hastaliginin ne oldugu belirlenemeyince Istanbul a gitti ve Heybeliada Sanatoryumu nda tedavi gordu Taburcu edildi fakat hastaligi iyice artti Besiktasli doktor Ahmet bey hastaliginin karin zari iltihabi teshisi koydu ama is isten gecmisti Bu sure icinde Rustu ile evlenen Mediha Sessiz cok gecmeden yasamini yitirdi Bunun uzerine Rustu Onur un da hastaligi artti ve agirlasti Nitekim Besiktas ta Sair Leyla Sokak taki evinde 2 Aralik 1942 de yasamini yitirdi Ortakoy Mezarligi na defnedildi Devrekli sair yazar Ibrahim Tig Sabahat Sessiz ile soylesi Salah Birsel 1956 da siirlerini ve diger yazilarini Rustu Onur adli bir kitapta topladi Rustu Onur hastaligi nedeniyle yasaminin cok kisa olacagini bilerek yasadi ve siirlerine de bu duyguyu yansitti Adi olumunden sonra hep kendisi gibi genc yasta olen sair arkadasi Muzaffer Tayyip Uslu ile anildi Olumunden sonra1983 ten itibaren dogum yeri olan Devrek te adina Anma Gunleri duzenlenmektedir Elveda adli siiri 1985 yilinda muzisyen Sureyya Akkas tarafindan bestelendi Sairin cikarmayi istedigi ama sagliginda gerceklestiremedigi dergi Sehir adi ile 2004 yilindan beri aylik olarak Devrek te sair yazar Ibrahim Tig tarafindan yayinlanmaktadir Yilmaz Erdogan in 22 Subat 2013 te vizyona giren Kelebegin Ruyasi adli filmine arkadasi Muzaffer Tayyip Uslu ile birlikte konu olmustur Soz konusu filmde Onur u Mert Firat canlandirmistir Sairin adi Bulent Ecevit Universitesi nde yapilan bir calisma salonuna verilmistir YapitlariRustu Onur Olumunden sonra yayinlandi 1956 Hakkinda yazilanlarRustu Onur Yasami Eserleri Siirleri Ibrahim Tig Kurgu Kultur Yayinlari 2011 ISBN 9786055690335 Rustu Onur Mektubun Avucumda mektuplari siirleri Ibrahim Tig Kaynak yayinlari 2013 ISBN 9789753437288 Rustu Onur Muzaffer Tayyip Uslu Kemal Uluser Kara Elmas Diyarindan toplu eserleri Bilgin Gungor Kirmizi Kedi Klasikleri 2021 ISBN 9786052988718 Rustu Onur Hayati Sanati ve Eserleri Umut Erdogan Hacettepe Universitesi Lisans Bitirme T Turk Dili ve Edebiyati Bolumu Yeni Turk Edebiyati Ana Bilim Dali 2014 Kaynakca a b Devrek Belediyesi Web Sitesi Devrekli Yazar ve Sairler Sayfasi olu kirik baglanti olu kirik baglanti pusulagazetesi com tr 29 Aralik 2017 25 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mart 2018 Bulent Ecevit Universitesi Rustu Onur Calisma Salonu Hizmete Girdi Bulent Ecevit Universitesi 7 Aralik 2015 14 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Aralik 2015