Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Süreyya Yusuf (d. 1923, Köprülü, Yugoslavya Krallığı - ö. 19 Temmuz 1977, Ören, Türkiye) Türk yazar ve Türkolog.
| Süreyya Yusuf | |
|---|---|
| Doğum | 1923 Köprülü, Yugoslavya Krallığı |
| Ölüm | 19 Temmuz 1977 Ören, Türkiye |
| Meslek | Türkolog, yazar |
| Milliyet |  Türk |
Hayatı
Süreyya Yusuf Köprülü’de doğdu. İlkokulunu doğduğu kentte tamamladıktan sonra ailesinin Üsküp'e yerleşmesiyle öğrenimine orada devam etti. Büyük Medrese’den mezun oldu. 1939 yılında SKOJ'a (Yugoslavya Komünist Gençlik Birliği) katıldı. Yardım Cemiyeti dâhilinde faaliyet gösteren edebiyat kolunun etkin üyelerindendi. Politik faaliyetleri yüzünden tutuklanıp hapse atılan Süreyya Yusuf, 1940-44 yılları arasında Yugoslavya Halk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra, yüksek öğrenim görmek amacıyla Belgrad'a gitti. 1951 yılında Belgrad Üniversitesi Felsefe Fakültesi Şarkiyat Bölümü'nden mezun oldu. Aynı yıl evlenip Priştine'ye yerleşti. Önce öğretmenlik yaptı, ardından da Priştine Meto Bayraktar İlkokulu'na müdür olarak atandı. Aynı yıllarda Priştine Radyosu'nda Türkçe çocuk yayınlan hazırladı. Bir süre Üsküp Nikola Karev Öğretmen Okulu'nda Türk Dili ve Edebiyatı dersini okuttu. 1963 yılında Prizren Yüksek Pedagoji Okulu'nda Türk Dili ve Edebiyatı okutmaya başladı. 1973 yılında Priştine Üniversitesi'nde açılan Şarkiyat Bölümü'nde öğretim görevlisi oldu. Uzun yıllar bu üniversitede Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nün açılması için mücadele verdi. 19 Temmuz 1977'de Ören'de geçirdiği kalp krizi sonucu öldü.
Bilimsel ve Edebî Çalışmaları
Süreyya Yusuf dilci olarak bilinir. Dil konusunda birçok yazısı vardır. Bu yazılarının bir bölümü Dilimiz ve Biz[A] ve Dil Çalışmaları[B] kitaplarında bir araya getirilmiştir. Prizren Türk Ağzının Özellikleri adlı bir de doktora tezi vardır.
Süreyya Yusuf, Çağdaş Kosova Türk Edebiyatı'na da büyük katkıları geçmiş bir yazardır. Hem Makedonya'da hem de Kosova'da yayımlanan gazete ve dergi sayfalarında yer alan birçok öyküsü vardır. Öykülerinin bir bölümü 1974 yılında Ali Ağa adı altında Tan Yayınları tarafından yayımlandı. Ancak kitapta öylesine çok tashih hataları vardı ki, yazar kitabın dağıtımını durdurmak zorunda kaldı. Aynı kitap Süreyya Yusuf'un ölümünden sonra Öyküler (Tan Yayınları, Priştine 1982) adıyla tekrar yayımlandı. Süreyya Yusuf tiyatro oyunları yazarı olarak da karşımıza çıkmaktadır. Ömrümün Tek Rüyası, Düş ve Gerçek adlı iki tiyatro oyunu vardır. Ömrümün Tek Rüyası, 1974 yılında Dram Kolu tarafından Priştine'de sahnelendi. Süreyya Yusuf'un Aylık Toplum Sanat Dergisi'nin yayın hayatına girmesinde katkısı geçmiştir. Uzun zaman derginin yazı kurulu üyesiydi. 1974 yılında Tan Yayınları dâhilinde Toplum, Bilim, Yazın ve Sanat Dergisi'nin devreye girmesinde başrolü oynamıştır. Derginin ilk yayın yönetmeni de Süreyya Yusuf'tu.
Çalışmalar
Süreyya Yusuf’un çalışmalarından bazıları şunlardır:
Kitap
- Dil Çalışmaları, Tan Yayınları, Priştine, 1984
- Öyküler, Tan Yayınları, Priştine, 1982, 96 s.
Makale
- Priştine’den On Masal, Çevren, Sayı: 2, 1974, s. 101-108.
- Prizren Masallarından, Çevren, Sayı: 3, Temmuz 1974, s. 108-114.
- Prizren Türkçesinde Kimi Yabancı Öğeler, Çevren 1/3 (1974), s. 32-38.
- Mitroviça Folklorundan, Çevren, Sayı: 4, Aralık 1974, s. 124-132.
- Priştine Folklorundan Türküler, Çevren, Sayı: 5, Nisan 1975, s. 102-112.
- Arnavutçadan Prizren Türkçesine Kimi Aktarmalar, Çevren 5 (1975), s. 45-47.
- Priştine Türküleri, Çevren 5 (1975), s. 102-112.
- Gilan Manilerinden, Çevren, Sayı: 6, Temmuz 1975, s. 113-117.
- Priştine’de Türk Atasözleri, Çevren, Sayı: 8, Aralık 1975, s. 35-51.
- Priştine’de Türk Atasözleri, I. UTFKB, C. 2, Ankara, 1976, s. 337-396.
- Prizren Türkçesinde Kimi Yöresel Öğeler, Çevren 12 (1976), s. 59-64.
- Prizren Türkçesinin Tümce Yapısı, Çevren, Sayı: 13, Mart 1977, s. 61-68.
Notlar
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sureyya Yusuf d 1923 Koprulu Yugoslavya Kralligi o 19 Temmuz 1977 Oren Turkiye Turk yazar ve Turkolog Sureyya YusufDogum1923 Koprulu Yugoslavya KralligiOlum19 Temmuz 1977 Oren TurkiyeMeslekTurkolog yazarMilliyetTurkHayatiSureyya Yusuf Koprulu de dogdu Ilkokulunu dogdugu kentte tamamladiktan sonra ailesinin Uskup e yerlesmesiyle ogrenimine orada devam etti Buyuk Medrese den mezun oldu 1939 yilinda SKOJ a Yugoslavya Komunist Genclik Birligi katildi Yardim Cemiyeti dahilinde faaliyet gosteren edebiyat kolunun etkin uyelerindendi Politik faaliyetleri yuzunden tutuklanip hapse atilan Sureyya Yusuf 1940 44 yillari arasinda Yugoslavya Halk Kurtulus Savasi na katildi II Dunya Savasi ndan sonra yuksek ogrenim gormek amaciyla Belgrad a gitti 1951 yilinda Belgrad Universitesi Felsefe Fakultesi Sarkiyat Bolumu nden mezun oldu Ayni yil evlenip Pristine ye yerlesti Once ogretmenlik yapti ardindan da Pristine Meto Bayraktar Ilkokulu na mudur olarak atandi Ayni yillarda Pristine Radyosu nda Turkce cocuk yayinlan hazirladi Bir sure Uskup Nikola Karev Ogretmen Okulu nda Turk Dili ve Edebiyati dersini okuttu 1963 yilinda Prizren Yuksek Pedagoji Okulu nda Turk Dili ve Edebiyati okutmaya basladi 1973 yilinda Pristine Universitesi nde acilan Sarkiyat Bolumu nde ogretim gorevlisi oldu Uzun yillar bu universitede Turk Dili ve Edebiyati Bolumu nun acilmasi icin mucadele verdi 19 Temmuz 1977 de Oren de gecirdigi kalp krizi sonucu oldu Bilimsel ve Edebi CalismalariSureyya Yusuf dilci olarak bilinir Dil konusunda bircok yazisi vardir Bu yazilarinin bir bolumu Dilimiz ve Biz A ve Dil Calismalari B kitaplarinda bir araya getirilmistir Prizren Turk Agzinin Ozellikleri adli bir de doktora tezi vardir Sureyya Yusuf Cagdas Kosova Turk Edebiyati na da buyuk katkilari gecmis bir yazardir Hem Makedonya da hem de Kosova da yayimlanan gazete ve dergi sayfalarinda yer alan bircok oykusu vardir Oykulerinin bir bolumu 1974 yilinda Ali Aga adi altinda Tan Yayinlari tarafindan yayimlandi Ancak kitapta oylesine cok tashih hatalari vardi ki yazar kitabin dagitimini durdurmak zorunda kaldi Ayni kitap Sureyya Yusuf un olumunden sonra Oykuler Tan Yayinlari Pristine 1982 adiyla tekrar yayimlandi Sureyya Yusuf tiyatro oyunlari yazari olarak da karsimiza cikmaktadir Omrumun Tek Ruyasi Dus ve Gercek adli iki tiyatro oyunu vardir Omrumun Tek Ruyasi 1974 yilinda Dram Kolu tarafindan Pristine de sahnelendi Sureyya Yusuf un Aylik Toplum Sanat Dergisi nin yayin hayatina girmesinde katkisi gecmistir Uzun zaman derginin yazi kurulu uyesiydi 1974 yilinda Tan Yayinlari dahilinde Toplum Bilim Yazin ve Sanat Dergisi nin devreye girmesinde basrolu oynamistir Derginin ilk yayin yonetmeni de Sureyya Yusuf tu CalismalarSureyya Yusuf un calismalarindan bazilari sunlardir Kitap Dil Calismalari Tan Yayinlari Pristine 1984 Oykuler Tan Yayinlari Pristine 1982 96 s Makale Pristine den On Masal Cevren Sayi 2 1974 s 101 108 Prizren Masallarindan Cevren Sayi 3 Temmuz 1974 s 108 114 Prizren Turkcesinde Kimi Yabanci Ogeler Cevren 1 3 1974 s 32 38 Mitrovica Folklorundan Cevren Sayi 4 Aralik 1974 s 124 132 Pristine Folklorundan Turkuler Cevren Sayi 5 Nisan 1975 s 102 112 Arnavutcadan Prizren Turkcesine Kimi Aktarmalar Cevren 5 1975 s 45 47 Pristine Turkuleri Cevren 5 1975 s 102 112 Gilan Manilerinden Cevren Sayi 6 Temmuz 1975 s 113 117 Pristine de Turk Atasozleri Cevren Sayi 8 Aralik 1975 s 35 51 Pristine de Turk Atasozleri I UTFKB C 2 Ankara 1976 s 337 396 Prizren Turkcesinde Kimi Yoresel Ogeler Cevren 12 1976 s 59 64 Prizren Turkcesinin Tumce Yapisi Cevren Sayi 13 Mart 1977 s 61 68 NotlarA Dilimiz ve Biz Birlik Yayinlari Uskup 1972 B Dil Calismalari Tan Yayinlan Pristine 1984Kaynakca a b Turkiye Disindaki Turk Edebiyatlari Antolojisi Makedonya Yugoslavya Kosova Turk Edebiyati 7 Cilt T C Kultur ve Turizm Bakanligi olu kirik baglanti Alpay Igci Kosova Turkcesi Kaynaklarina Bir Bakis BAL TAM Turkluk Bilgisi S 12 Prizren 2010 s 105 115