Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sütgölü, Türk, Altay ve Moğol mitolojisinde Yaşam Havuzu (Sütköl, Sötköl) olarak da söylenir. Akgöl (Akköl veya Ağkül) sözcüğü de niteleyici veya eş anlamlı olarak kullanılır. Moğollar Hünnür (Hünnevür) olarak bilirler.
Özellikleri
Gökyüzündedir, Yaşam ağacının üzerinde yer alır. Sütten bir göl şeklindedir. Yaşamsal unsurları taşır. Yeryüzüne gelecek ruhlar bu havuzun içindedir. Kübey Hanım bu gölden meşin kırbalarla getirdiği sütü doğacak çocukların ağzına damlatır. Bu damla çocuğun ruhunu simgeler. Süt gölü göğün üçüncü katında bulunur. Süt-Ak Göl olarak da adlandırılır. Bütün hayatın kaynağı olarak kabul edilir. Nasreddin Hoca’nın gölü süt olarak düşünüp maya çalması arasında alegori kurması bu konuyla toplumsal bilinçaltı düzeyinde de olsa alakalıdır. Süt beyazlığı, saflığı, temizliği simgeler. Sura, Çuvaşçada beyaz demektir. Çeçen ve İnguş dillerinde ise Sura sözcüğü Süt anlamına gelir. Moğolcada Sara ise Ay demektir ve kavramlar dilbilimsel olarak da hep birbirleriyle bağlı veya bağlantılıdır.
Süt gölü ya da Ak göl eski Türkler'in Tengricilik inancına göre gök aleminin katlarının birinde bulunan bir tılsımlı göl'dür. İnananlara ilk ruh ve ilk hayat da Süt gölünden alınan damla ile verilir. Kabile'den kabileye hangi tanrısal varlığın bu süt gölünden damlayı getirip yeni doğan çocuğun dudaklarına sürdüğü hakkında farklı inançlar vardır. Çoğunlukla bu görev Umay'a aittir, ama bazı Altay kabilelerinde ve Yakutlar gibi Kuzey Türklerinde Ayzıt adlı tanrıça hakkında da aynı Umay hakkında anlatıldığı gibi, bir çocuk doğacağı zaman tarla, çiçek ve yemiş perilerini alarak lohusanın yanına gittiği anlatılır. Süt gölünden aldığı damlayı çocuğun ağzına damlatır. Bu çocuğa verilen ruh olur.
Bazı Altaylarda bu görevi büyük tanrı Ülgen'in yakınlarından olan Yayık yapar. Yayık da çocuk doğacağı zaman Ülgen'in emriyle bu göle gider, bir damla alır ve Umay ya da Ayzıt gibi çocuğun ağzına damlatır. Yine Altaylılara göre; günahı olan kimse, cehennemde yanarak azap gördükten, cezasını tamamladıktan sonra Yayuçı tarafından alınır, üçüncü kat göğe götürülür. Dünyadaki güzel göller, fani insanlara nasıl zevk ve eğlence yerleri oluyorsa, cezasını tamamlayan suçlu, bundan sonra akrabaları ile birlikte Süt gölünde altın sandallarla gezerler, bu gölün kenarındaki sedef kumsallarda oynar ve eğlenirler.
Bu inanca göre bazı hayvanlar da dünya üzerine Süt gölünden gelmiştir: Altaylara göre "Pura" adı verilen üç boynuzlu keçiler de Süt gölünden çıkarlar.
Başka bir inanışa göre de bu süt gölü Kaf dağının altındadır. Hızır, ölüme çare ararken, yolu buraya düşer. Bu dağdaki Süt gölünde havaya uçmak için kanatlı, suda yüzmek için kürekli atların bulunduğunu görür. Uçan atlardan tutmak ister, ama tutamaz. O zaman bu göle şarap döker, içen atlar sarhoş olurlar. Hızır bunlardan bir çiftini tutar, uçmasınlar diye kanatlarını kırar. Bunları çiftleştirir ve cins atlar bunlardan türer.
Sus Hanım
Sus Hanım – Türk ve Altay mitolojisinde Yağmur Tanrıçası. Sut (Süt) Hanım olarak da bilinir. Geceleri köylerin etrafında dolanıp kontrol eder. Kendisinden yağmur istenilir. Süyüt (Süt) Kazan adlı yağmur dileme merasimi onun adına gerçekleştirilir.
Etimoloji
(Su/Suv/Sud/Sut/Süt) ve (Sus) kökünden türemiştir. Su kökü ile bağlantılıdır. Susamak fiili ile ilgilidir.
Türk Dünyası Coğrafyası
Türk Dünyası'nda Tuva Cumhuriyetinde Süt-Göl (il) adlı bir idari merkez vardır. Bu bölgede Süt Göl adlı bir de göl bulunur.[]
Kaynakça
- Türk Mitolojisi / Murat Uraz
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Türk Mitolojisi Sözlüğü, Pınar Karaca 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sutgolu Turk Altay ve Mogol mitolojisinde Yasam Havuzu Sutkol Sotkol olarak da soylenir Akgol Akkol veya Agkul sozcugu de niteleyici veya es anlamli olarak kullanilir Mogollar Hunnur Hunnevur olarak bilirler OzellikleriGokyuzundedir Yasam agacinin uzerinde yer alir Sutten bir gol seklindedir Yasamsal unsurlari tasir Yeryuzune gelecek ruhlar bu havuzun icindedir Kubey Hanim bu golden mesin kirbalarla getirdigi sutu dogacak cocuklarin agzina damlatir Bu damla cocugun ruhunu simgeler Sut golu gogun ucuncu katinda bulunur Sut Ak Gol olarak da adlandirilir Butun hayatin kaynagi olarak kabul edilir Nasreddin Hoca nin golu sut olarak dusunup maya calmasi arasinda alegori kurmasi bu konuyla toplumsal bilincalti duzeyinde de olsa alakalidir Sut beyazligi safligi temizligi simgeler Sura Cuvascada beyaz demektir Cecen ve Ingus dillerinde ise Sura sozcugu Sut anlamina gelir Mogolcada Sara ise Ay demektir ve kavramlar dilbilimsel olarak da hep birbirleriyle bagli veya baglantilidir Sut golu ya da Ak gol eski Turkler in Tengricilik inancina gore gok aleminin katlarinin birinde bulunan bir tilsimli gol dur Inananlara ilk ruh ve ilk hayat da Sut golunden alinan damla ile verilir Kabile den kabileye hangi tanrisal varligin bu sut golunden damlayi getirip yeni dogan cocugun dudaklarina surdugu hakkinda farkli inanclar vardir Cogunlukla bu gorev Umay a aittir ama bazi Altay kabilelerinde ve Yakutlar gibi Kuzey Turklerinde Ayzit adli tanrica hakkinda da ayni Umay hakkinda anlatildigi gibi bir cocuk dogacagi zaman tarla cicek ve yemis perilerini alarak lohusanin yanina gittigi anlatilir Sut golunden aldigi damlayi cocugun agzina damlatir Bu cocuga verilen ruh olur Bazi Altaylarda bu gorevi buyuk tanri Ulgen in yakinlarindan olan Yayik yapar Yayik da cocuk dogacagi zaman Ulgen in emriyle bu gole gider bir damla alir ve Umay ya da Ayzit gibi cocugun agzina damlatir Yine Altaylilara gore gunahi olan kimse cehennemde yanarak azap gordukten cezasini tamamladiktan sonra Yayuci tarafindan alinir ucuncu kat goge goturulur Dunyadaki guzel goller fani insanlara nasil zevk ve eglence yerleri oluyorsa cezasini tamamlayan suclu bundan sonra akrabalari ile birlikte Sut golunde altin sandallarla gezerler bu golun kenarindaki sedef kumsallarda oynar ve eglenirler Bu inanca gore bazi hayvanlar da dunya uzerine Sut golunden gelmistir Altaylara gore Pura adi verilen uc boynuzlu keciler de Sut golunden cikarlar Baska bir inanisa gore de bu sut golu Kaf daginin altindadir Hizir olume care ararken yolu buraya duser Bu dagdaki Sut golunde havaya ucmak icin kanatli suda yuzmek icin kurekli atlarin bulundugunu gorur Ucan atlardan tutmak ister ama tutamaz O zaman bu gole sarap doker icen atlar sarhos olurlar Hizir bunlardan bir ciftini tutar ucmasinlar diye kanatlarini kirar Bunlari ciftlestirir ve cins atlar bunlardan turer Sus HanimSus Hanim Turk ve Altay mitolojisinde Yagmur Tanricasi Sut Sut Hanim olarak da bilinir Geceleri koylerin etrafinda dolanip kontrol eder Kendisinden yagmur istenilir Suyut Sut Kazan adli yagmur dileme merasimi onun adina gerceklestirilir Etimoloji Su Suv Sud Sut Sut ve Sus kokunden turemistir Su koku ile baglantilidir Susamak fiili ile ilgilidir Turk Dunyasi CografyasiTurk Dunyasi nda Tuva Cumhuriyetinde Sut Gol il adli bir idari merkez vardir Bu bolgede Sut Gol adli bir de gol bulunur kaynak belirtilmeli KaynakcaTurk Mitolojisi Murat Uraz Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis baglantilarTurk Mitolojisi Sozlugu Pinar Karaca 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizTengricilik Turk mitolojisi Sut Gol Tiva