Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Saka kuşu (Carduelis carduelis), ispinozgiller (Fringillidae) familyasından kafeslerde çok beslenen ötücü bir kuş türü.
| Saka kuşu | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Carduelis carduelis (Linnaeus, 1758) | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| Dağılımı | |||||||||||||||
Özellikleri
Erişkinlerde gaga dibinden gözün arka ucuna kadar yayılan kırmızılığı yalnız gaga ile göz arasındaki koyu esmer bir bant keser. Gözün gerisindeki yanları beyaz, tepe ve boyun yanları siyahtır. Kanatların ortası boyunca, gövdeye doğru sarı renkli geniş bir bant uzanır. Kanatların beyaz lekeli arka kenarları dışında kalan öbür bölümleri siyah, sırt kahverengi, kuyruksokumu beyazımsıdır. Siyah kuyruk tüylerinin uçlarında da beyaz lekeler bulunur. Gençlerde kanat ve kuyruk tüyleri erişkinlerinki gibidir. Ama öbür bölümler grimsi kahverengi ve koyu çizgilidir. Yerli sakaların uzunluğu 12–13 cm, kasım sakalarının (Sibirya sakası olarak da bilinir) uzunluğu 15 cm ve kömürcü sakalarının uzunluğu ise 11 cm civarındadır.
Sakakuşunun adının kökeni ilginçtir. Parlak renkleri, güzel ötüşü ve kafeste kolay beslenebilmesi sebebiyle sakakuşunun çok eski dönemlerden beri kafeste beslendiği bilinmektedir. Doğada sakakuşunun yuva yapmak ya da besin elde etmek için küçük dalları iki ayağı ile tünediği zemine kıstırıp kendine doğru çekebildiği gözlenmektedir. Orta Çağ'da sakakuşunun bu özelliğinin keşfedildiği ve bunun bir seyir haline getirildiği bilinmektedir. Kafeste beslenen sakanın içme suyu küçük bir kap içine konarak kap tüneğe bağlandıktan sonra kafesin dışına sarkıtılmaktadır. Sakakuşu susayınca doğal yeteneğini kullanarak su kabinin ipini ayaklarıyla çekip kabı tünek hizasına getirmekte ve suyu içmektedir. Bu özelliği sakakuşunun sakalık, yani su satıcılığı mesleğinin adıyla anılmasına yol açmıştır
En iri saka kuşu Carduelis carduelis major/Sibirya sakasıdır.Major sakalar soğuğa en dayanıklı saka türleri olmakla beraber neme en hassas saka türüdür.Türkiye'de görülen, geçim yapan Kasım sakaları olarak bilinen kuşlar C.c.major/Sibirya sakaları değildir.Türkiye'de görülen sakalar batıda C.c.niediecki,doğuda ise C.c.brevirostris alttür sakalardır.
En ufak saka türü ise Carduelis carduelis tschusii ve Carduelis carduelis parva türleridir.Sicilya,Korsika,Elba,Sardunya adalarında görülen ufak yapılı C.c.tschusii türü saka türleri içinde en güzel ötüme sahip olan saka türüdür.
Major sakalara oranla soğuğu sevmeyen bu türler neme karşın majorlere oranla çok daha dirençlidirler.
Yaşam şekli
Güzel ötüşleri ile tanınan bu kuşlar özellikle devedikeni tohumları ile beslenir. Orman kenarlarında ve ağaçlık yerlerde ürer, üreme mevsimleri dışında küçük sürüler halinde dolaşırlar. Meyve bahçeleri parklarda sık görülen kuşlardandır.Bir ağaca kurduğu yuvası yerden 4 ilâ 10 m yüksektedir. Dişi 4-6 yumurta yumurtlar ve bir üreme mevsiminde 2-3, ender olarak 4 kere kuluçkaya yatar.
Dağılımı
Coğrafi dağılımları Avrupa, Asya'nın batısı ve Kuzey Afrika'yı kapsar. Türkiye'nin hemen her yerinde yaz kış görülebilir.
Sınıflandırılması
Bu kuş türü içinde farklı ırklar barındıran iki ana gruba bölünmüştür. Bu iki grup komşu oldukları bölgelerde birbirlerine karıştıkları için ayırt edilebilir bir tüy yapısı olsa da caniceps grubu ayrı bir tür olarak tanınmamıştır.
- Carduelis carduelis carduelis grubu.
- Carduelis carduelis balcanica. Güneydoğu Avrupa.
- Carduelis carduelis brevirostris. Kırım, Kuzey Kafkasya.
- Carduelis carduelis brittanica. Britanya Adaları.
- Carduelis carduelis carduelis. Avrupa anakarasının büyük kısmı, İskandinavya.
- Carduelis carduelis loudoni. Güney Kafkasya, İran.
- Carduelis carduelis major. Batı Sibirya.
- Carduelis carduelis niediecki. Güneybatı Asya, Kuzeydoğu Afrika.
- Carduelis carduelis parva. Atlantik Adaları, İber Yarımadası, Kuzeybatı Afrika.
- Carduelis carduelis tschusii. Korsika, Sardunya, Sicilya.
- Carduelis carduelis caniceps grubu.
- Carduelis carduelis caniceps. Orta Asya'nın güneyi.
- Carduelis carduelis paropanisi. Afganistan'dan Batı Himalayalara ve Tien Shan'a.
- Carduelis carduelis subulata. Orta Sibirya'nın güneyi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saka kusu Carduelis carduelis ispinozgiller Fringillidae familyasindan kafeslerde cok beslenen otucu bir kus turu Saka kusuKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AvesTakim PasseriformesFamilya FringillidaeCins CarduelisTur C carduelisIkili adlandirmaCarduelis carduelis Linnaeus 1758 DagilimiOzellikleriIspinozlar Rutland Suyu Mart 2010 Eriskinlerde gaga dibinden gozun arka ucuna kadar yayilan kirmiziligi yalniz gaga ile goz arasindaki koyu esmer bir bant keser Gozun gerisindeki yanlari beyaz tepe ve boyun yanlari siyahtir Kanatlarin ortasi boyunca govdeye dogru sari renkli genis bir bant uzanir Kanatlarin beyaz lekeli arka kenarlari disinda kalan obur bolumleri siyah sirt kahverengi kuyruksokumu beyazimsidir Siyah kuyruk tuylerinin uclarinda da beyaz lekeler bulunur Genclerde kanat ve kuyruk tuyleri eriskinlerinki gibidir Ama obur bolumler grimsi kahverengi ve koyu cizgilidir Yerli sakalarin uzunlugu 12 13 cm kasim sakalarinin Sibirya sakasi olarak da bilinir uzunlugu 15 cm ve komurcu sakalarinin uzunlugu ise 11 cm civarindadir Sakakusunun adinin kokeni ilginctir Parlak renkleri guzel otusu ve kafeste kolay beslenebilmesi sebebiyle sakakusunun cok eski donemlerden beri kafeste beslendigi bilinmektedir Dogada sakakusunun yuva yapmak ya da besin elde etmek icin kucuk dallari iki ayagi ile tunedigi zemine kistirip kendine dogru cekebildigi gozlenmektedir Orta Cag da sakakusunun bu ozelliginin kesfedildigi ve bunun bir seyir haline getirildigi bilinmektedir Kafeste beslenen sakanin icme suyu kucuk bir kap icine konarak kap tunege baglandiktan sonra kafesin disina sarkitilmaktadir Sakakusu susayinca dogal yetenegini kullanarak su kabinin ipini ayaklariyla cekip kabi tunek hizasina getirmekte ve suyu icmektedir Bu ozelligi sakakusunun sakalik yani su saticiligi mesleginin adiyla anilmasina yol acmistir En iri saka kusu Carduelis carduelis major Sibirya sakasidir Major sakalar soguga en dayanikli saka turleri olmakla beraber neme en hassas saka turudur Turkiye de gorulen gecim yapan Kasim sakalari olarak bilinen kuslar C c major Sibirya sakalari degildir Turkiye de gorulen sakalar batida C c niediecki doguda ise C c brevirostris alttur sakalardir En ufak saka turu ise Carduelis carduelis tschusii ve Carduelis carduelis parva turleridir Sicilya Korsika Elba Sardunya adalarinda gorulen ufak yapili C c tschusii turu saka turleri icinde en guzel otume sahip olan saka turudur Major sakalara oranla sogugu sevmeyen bu turler neme karsin majorlere oranla cok daha direnclidirler Yasam sekliCarduelis carduelis Guzel otusleri ile taninan bu kuslar ozellikle devedikeni tohumlari ile beslenir Orman kenarlarinda ve agaclik yerlerde urer ureme mevsimleri disinda kucuk suruler halinde dolasirlar Meyve bahceleri parklarda sik gorulen kuslardandir Bir agaca kurdugu yuvasi yerden 4 ila 10 m yuksektedir Disi 4 6 yumurta yumurtlar ve bir ureme mevsiminde 2 3 ender olarak 4 kere kuluckaya yatar DagilimiCografi dagilimlari Avrupa Asya nin batisi ve Kuzey Afrika yi kapsar Turkiye nin hemen her yerinde yaz kis gorulebilir SiniflandirilmasiBu kus turu icinde farkli irklar barindiran iki ana gruba bolunmustur Bu iki grup komsu olduklari bolgelerde birbirlerine karistiklari icin ayirt edilebilir bir tuy yapisi olsa da caniceps grubu ayri bir tur olarak taninmamistir Carduelis carduelis carduelis grubu Carduelis carduelis balcanica Guneydogu Avrupa Carduelis carduelis brevirostris Kirim Kuzey Kafkasya Carduelis carduelis brittanica Britanya Adalari Carduelis carduelis carduelis Avrupa anakarasinin buyuk kismi Iskandinavya Carduelis carduelis loudoni Guney Kafkasya Iran Carduelis carduelis major Bati Sibirya Carduelis carduelis niediecki Guneybati Asya Kuzeydogu Afrika Carduelis carduelis parva Atlantik Adalari Iber Yarimadasi Kuzeybati Afrika Carduelis carduelis tschusii Korsika Sardunya Sicilya Carduelis carduelis caniceps grubu Carduelis carduelis caniceps Orta Asya nin guneyi Carduelis carduelis paropanisi Afganistan dan Bati Himalayalara ve Tien Shan a Carduelis carduelis subulata Orta Sibirya nin guneyi