Salankamen Muharebesi (Szlankamen, Slankamen, Slankamin diye de geçer) Osmanlı ordusu ile Habsburg Ordusu arasında 9 Ağustos 1691 tarihinde meydana gelen ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın parçası olan bir muharebedir.
Salankamen Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları | |||||||
Salankamen Muharebesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Avusturya Arşidüklüğü | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Fazıl Mustafa Paşa☪ | |||||||
Güçler | |||||||
50.000 ~ 158 top | 33.000 ~ 90 top | ||||||
Kayıplar | |||||||
25.000 | 8.000 |
Muharebenin gelişimi
Sadrazam ve Serdar-ı Ekrem olan Köprülü Fazıl Mustafa Paşa 1691'de yılı için Avusturya üzerine askeri sefere 15 Haziran 1691'de Edirne’den başladı. Ordu başında Sofya’ya yaklaştığında Sultan II. Süleyman’ın ölüm haberini ve padişahlık tahtına küçük kardeşi II. Ahmed’in culûs ettiği haberini aldı. Yeni padişah mühr-ü humayununu Sofya'ya gönderip Fazıl Mustafa Paşa'yı Sadrazam ve Serdar-ı ekrem olarak görevlerinde bırakmıştı.
Fazıl Mustafa Paşa Sofya'dan seferi sürdürdü. Belgrad’a yetişince bir savaş meclisi kurup ordu ve sefere katılan devlet ileri gelenleri ile istişarelerde bulundu. Bu savaş meclisine daha Belgrad'a erişemediği için orduya katılamamış olan Kırım Hanı veya temsilcisi ve birkaç eyalet kuvvetleri komutanı olan valiler bulunmamaktaydı. Meclise katılanların çoğunluğu ordunun Belgrad'ta kalıp Kırım Hanı ordusunu ve eyalet askerlerini beklenmesini istemekteydiler. Fakat Sadrazam bu kararı dinlemeyip Belgrad'ın yakınlarında olan Sava Nehri üzerinde kurulan köprüden orduyu Zemun yakasına geçirdi.
Yaklaşık 100.000 kişilik Avusturya ordusu Baden Margravı Ludwig Wilhelm komutasında Varadin civarında bulunuyordu. Fazıl Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunu Belgrad’ın 60 km kuzeybatısında ve Karlofça’nın güneydoğusunda yer alan Tisza ırmağının Tuna ile karıştığı mevkide bulunan Salankamen (Szalankamen) palankası ile Varadin arasında mevzilendirdi. Fakat Kırım kuvvetleri hala yolda olup daha Osmanlı ordusuna katılmamışlardı. Kırım kuvvetlerinin gelip orduya katılması için burada beklemek istiyordu.
Avusturya ordusu ateş gücü yüksek piyade ve sahra toplarına sahipken Osmanlı ordusu sayı bakımından üstündü. Bu arada Kırım Hanı'nın ordusu da Osmanlı ordusunun yanında savaşa katılmak için ilerliyordu.
Fazıl Mustafa Paşa, bazı üst düzey komutanlarının da etkisiyle Kırım Tatar ordusunu ve yardımcı kuvvetleri beklemeden mevzilerinden saldırıya geçmek istemekteydi. Osmanlı kuvvetleri Tuna'da ele geçirdikleri 800 kayık dolusu düşman erzağını yakmıştı. Prens Ludwig, askeri erzak sıkıntısı içinde olmasına rağmen Varadin yolunun da kapanmış olduğunu dikkate alarak hemen muharebeye girişmeyi kabul etti. Çarpışmalara 19 Ağustos 1691 günü ikindi vakti başlandı. Çok yoğun çarpışmalar sonucu Avusturya ordusunda ilk dağılmalar başladı. Avusturya ordusu son büyük taarruza geçmeye kalktı ve 30 bin askerle Osmanlı ana hattına saldırdı. Bu çatışma denge halinde devam ederken merkeze hücum eden Avusturya kuvvetlerine karşı askeri cesaretlendirmek için öne çıkan Mustafa Paşa alnına bir kurşun isabetiyle hayatını kaybetti. Bu Osmanlı hatlarının çözülmesine yol açtı. Osmanlı ordusunun bocaladığını gören Habsburg kuvvetleri tam taarruza geçtiler. Serdarsız kalan Osmanlı ordusu dağıldı ve geri çekildi.
Osmanlı ordusunun ağırlıkları Avusturyalıların eline geçti. Kırım Hanı savaş yerine geldiğinde dağılmış Osmanlı ordusuyla karşılaştı. Bütün aramalara rağmen Fazıl Mustafa Paşa’nın naaşı bulunamadı.
Kaynakça
- Özel
- Genel
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954, Son Bas. : :2011) Osmanlı Tarihi III. Cilt 1. Kısım: II. Selim'in Tahta Çıkışından 1699 Karlofça Andlaşmasına Kadar, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları, Say.:481-485.
Wikimedia Commons'ta Salankamen Muharebesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Salankamen Muharebesi Szlankamen Slankamen Slankamin diye de gecer Osmanli ordusu ile Habsburg Ordusu arasinda 9 Agustos 1691 tarihinde meydana gelen ve Osmanli Kutsal Ittifak Savaslari nin parcasi olan bir muharebedir Salankamen MuharebesiOsmanli Kutsal Ittifak SavaslariSalankamen MuharebesiTarih19 Agustos 1691BolgeSalankamen SirbistanSonucKesin Avusturya zaferiTaraflarOsmanli ImparatorluguAvusturya ArsidukluguKomutanlar ve liderlerFazil Mustafa Pasa Gucler50 000 158 top33 000 90 topKayiplar25 0008 000 Salankamen Muharebesi nin anisina muharebe meydanina dikilmis anit Muharebenin gelisimiSalankamen Muharebesi nin krokisi Sadrazam ve Serdar i Ekrem olan Koprulu Fazil Mustafa Pasa 1691 de yili icin Avusturya uzerine askeri sefere 15 Haziran 1691 de Edirne den basladi Ordu basinda Sofya ya yaklastiginda Sultan II Suleyman in olum haberini ve padisahlik tahtina kucuk kardesi II Ahmed in culus ettigi haberini aldi Yeni padisah muhr u humayununu Sofya ya gonderip Fazil Mustafa Pasa yi Sadrazam ve Serdar i ekrem olarak gorevlerinde birakmisti Fazil Mustafa Pasa Sofya dan seferi surdurdu Belgrad a yetisince bir savas meclisi kurup ordu ve sefere katilan devlet ileri gelenleri ile istisarelerde bulundu Bu savas meclisine daha Belgrad a erisemedigi icin orduya katilamamis olan Kirim Hani veya temsilcisi ve birkac eyalet kuvvetleri komutani olan valiler bulunmamaktaydi Meclise katilanlarin cogunlugu ordunun Belgrad ta kalip Kirim Hani ordusunu ve eyalet askerlerini beklenmesini istemekteydiler Fakat Sadrazam bu karari dinlemeyip Belgrad in yakinlarinda olan Sava Nehri uzerinde kurulan kopruden orduyu Zemun yakasina gecirdi Yaklasik 100 000 kisilik Avusturya ordusu Baden Margravi Ludwig Wilhelm komutasinda Varadin civarinda bulunuyordu Fazil Mustafa Pasa komutasindaki Osmanli ordusunu Belgrad in 60 km kuzeybatisinda ve Karlofca nin guneydogusunda yer alan Tisza irmaginin Tuna ile karistigi mevkide bulunan Salankamen Szalankamen palankasi ile Varadin arasinda mevzilendirdi Fakat Kirim kuvvetleri hala yolda olup daha Osmanli ordusuna katilmamislardi Kirim kuvvetlerinin gelip orduya katilmasi icin burada beklemek istiyordu Avusturya ordusu ates gucu yuksek piyade ve sahra toplarina sahipken Osmanli ordusu sayi bakimindan ustundu Bu arada Kirim Hani nin ordusu da Osmanli ordusunun yaninda savasa katilmak icin ilerliyordu Fazil Mustafa Pasa bazi ust duzey komutanlarinin da etkisiyle Kirim Tatar ordusunu ve yardimci kuvvetleri beklemeden mevzilerinden saldiriya gecmek istemekteydi Osmanli kuvvetleri Tuna da ele gecirdikleri 800 kayik dolusu dusman erzagini yakmisti Prens Ludwig askeri erzak sikintisi icinde olmasina ragmen Varadin yolunun da kapanmis oldugunu dikkate alarak hemen muharebeye girismeyi kabul etti Carpismalara 19 Agustos 1691 gunu ikindi vakti baslandi Cok yogun carpismalar sonucu Avusturya ordusunda ilk dagilmalar basladi Avusturya ordusu son buyuk taarruza gecmeye kalkti ve 30 bin askerle Osmanli ana hattina saldirdi Bu catisma denge halinde devam ederken merkeze hucum eden Avusturya kuvvetlerine karsi askeri cesaretlendirmek icin one cikan Mustafa Pasa alnina bir kursun isabetiyle hayatini kaybetti Bu Osmanli hatlarinin cozulmesine yol acti Osmanli ordusunun bocaladigini goren Habsburg kuvvetleri tam taarruza gectiler Serdarsiz kalan Osmanli ordusu dagildi ve geri cekildi Osmanli ordusunun agirliklari Avusturyalilarin eline gecti Kirim Hani savas yerine geldiginde dagilmis Osmanli ordusuyla karsilasti Butun aramalara ragmen Fazil Mustafa Pasa nin naasi bulunamadi KaynakcaOzel GenelUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Son Bas 2011 Osmanli Tarihi III Cilt 1 Kisim II Selim in Tahta Cikisindan 1699 Karlofca Andlasmasina Kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ISBN 9789751600134 Say 481 485 Wikimedia Commons ta Salankamen Muharebesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir