Sarı Gelin veya Erzurum Çarşı Pazar; Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve İran'da popüler bir türküdür. Türkü farklı dillerde farklı sözlere sahip olsa da melodisi aynıdır. “Erzurum Çarşı Pazar” (TRT Repertuvarı, 2000) olarak kayıtlı olup halk arasında “Sarı Gelin Türküsü” diye bilinen türkünün Kars, Ermenistan ve Azerbaycan yöresinde söylenen biçimlerinde farklılıklar bulunmaktadır.
"Sarı Gelin" | |
---|---|
Türkü | |
Dil | Türkçe, Azerice |
Söz yazarı | Anonim |
Besteci | Anonim |
Sözlü kültürel bir miras olan bu geleneksel türkü, anonim olduğu için yazarı veya bestecisi bilinmez. İlk kez 1930'ların başında Asaf Zeynallı tarafından piyanoya uyarlanmış ve düzenlenmiştir. Dilaver Düzgün'e göre birçok kaynakçanın taranması, sarı, sarı kız, sarı gelin sözlerinin Anadolu’da, Balkanlarda, hatta Özbek, Kazak, Türkmen, Tatar sahaları gibi geniş Türk coğrafyasında okunan halk ezgilerinde ne kadar yoğun bir biçimde yer aldığını göstermektedir. Ayrıca Türk mitolojisinde sarı rengin önemli bir motif olarak kullanıldığını da belirtmek gerekir. Düzgün, türkünün ezgisi, yapısı, konusu, bütün yönleriyle Türk halk kültürünün bir ürünü olduğunun muhakkak oluğunu söylüyor.
Devlet Konservatuvarı bilimsel araştırma laboratuvarı başkanı Abbasgulu Najafzadeh'e göre "Sarı Gelin"in sözleri ve müziği 16. yüzyılın ünlü devlet adamı, generali ve şairi Şah İsmail'e ait. Şah İsmail'in sarayda dans eden kızların performansını izlediğini söylerken sarı elbiseli bir kız dikkatini çeker. O anda Şah İsmail böyle bir eser yazar.
Anadolu'daki çeşitlemeleri
Zaralı Halil Söyler'in söylediği Kaleden İniş M'olur türküsü çeşitlemesidir.
Sözleri
Azerice | Türkçe |
---|---|
Saçın ucun hörməzlər, Gülü sulu dərməzlər, Sarı gəlin. Saçın ucun hörməzlər, Gülü qönçə dərməzlər, Sarı gəlin. Bu sevda nə sevdadır? Səni mənə verməzlər, Neynim aman, aman, Neynim aman, aman, Sarı gəlin. Bu sevda nə sevdadır? Səni mənə verməzlər, Neynim amandadaaman, Neynim aman, aman, Sarı gəlin. Bu dərənin uzunu, Çoban, qaytar quzunu, quzunu Bu dərənin uzunu, Çoban qaytar quzunu, quzunu. Nə ola bir gün görəm Nazlı yarın üzünü. Neynim aman, aman, Neynim aman, aman, Sarı gəlin. Nə ola bir gün görəm Nazlı yarın üzünü. Sevirəm sözün deməyə Neynim aman, aman, Sarı gəlin. | Erzurum çarşı pazar, leylim aman aman Leylim aman aman, leylim aman aman suna yarim İçinde bir kız gezer oy nenen ölsün, sarı gelin aman Sarı gelin aman, sarı gelin aman suna yarim Elinde divit kalem, leylim aman aman Leylim aman aman, leylim aman aman suna yarim Katlime ferman yazar ay nenen ölsün, sarı gelin aman Sarı gelin aman, sarı gelin aman suna yarim Seni vermem ellere, leylim aman aman Leylim aman aman, leylim aman aman suna yarim Niceki bu canımsa ay nenen ölsün, sarı gelin aman Sarı gelin aman, sarı gelin aman suna yarim |
Kaynakça
- ^ Merdan Güven. Türkülerin Varyantlaşması // A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. — 2013. — s. 156.
- ^ . medeniyyet.az (İngilizce). 29 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2023.
- ^ Dilaver Düzgün. Erzurum Çarşı Pazar // «Milli Folklor»: International and Quarterly Journal of Folklore. — Summer 2003. — v. 8. — s. 76-84. — ISSN 1300-3984
Dış bağlantılar
Vikikaynak'ta Erzurum Çarşı Pazar ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
- Musiki Dergisi'nde bir makale28 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Zaralı Halil Söyler - Kaleden İniş M'olur | |
Oğuz Aksaç - Kaleden İniş M'olur | |
Yavuz Bingöl - Sarı Gelin |
Bir şarkı ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sari Gelin veya Erzurum Carsi Pazar Turkiye Azerbaycan Ermenistan Gurcistan ve Iran da populer bir turkudur Turku farkli dillerde farkli sozlere sahip olsa da melodisi aynidir Erzurum Carsi Pazar TRT Repertuvari 2000 olarak kayitli olup halk arasinda Sari Gelin Turkusu diye bilinen turkunun Kars Ermenistan ve Azerbaycan yoresinde soylenen bicimlerinde farkliliklar bulunmaktadir Sari Gelin TurkuDilTurkce AzericeSoz yazariAnonimBesteciAnonimAzeri mugam yorumcusu Alim Kasimov Sari Gelin turkusunu soyluyor Baku 2012 Sozlu kulturel bir miras olan bu geleneksel turku anonim oldugu icin yazari veya bestecisi bilinmez Ilk kez 1930 larin basinda Asaf Zeynalli tarafindan piyanoya uyarlanmis ve duzenlenmistir Dilaver Duzgun e gore bircok kaynakcanin taranmasi sari sari kiz sari gelin sozlerinin Anadolu da Balkanlarda hatta Ozbek Kazak Turkmen Tatar sahalari gibi genis Turk cografyasinda okunan halk ezgilerinde ne kadar yogun bir bicimde yer aldigini gostermektedir Ayrica Turk mitolojisinde sari rengin onemli bir motif olarak kullanildigini da belirtmek gerekir Duzgun turkunun ezgisi yapisi konusu butun yonleriyle Turk halk kulturunun bir urunu oldugunun muhakkak olugunu soyluyor Devlet Konservatuvari bilimsel arastirma laboratuvari baskani Abbasgulu Najafzadeh e gore Sari Gelin in sozleri ve muzigi 16 yuzyilin unlu devlet adami generali ve sairi Sah Ismail e ait Sah Ismail in sarayda dans eden kizlarin performansini izledigini soylerken sari elbiseli bir kiz dikkatini ceker O anda Sah Ismail boyle bir eser yazar Anadolu daki cesitlemeleri Zarali Halil Soyler in soyledigi Kaleden Inis M olur turkusu cesitlemesidir SozleriAzerice TurkceSacin ucun hormezler Gulu sulu dermezler Sari gelin Sacin ucun hormezler Gulu qonce dermezler Sari gelin Bu sevda ne sevdadir Seni mene vermezler Neynim aman aman Neynim aman aman Sari gelin Bu sevda ne sevdadir Seni mene vermezler Neynim amandadaaman Neynim aman aman Sari gelin Bu derenin uzunu Coban qaytar quzunu quzunu Bu derenin uzunu Coban qaytar quzunu quzunu Ne ola bir gun gorem Nazli yarin uzunu Neynim aman aman Neynim aman aman Sari gelin Ne ola bir gun gorem Nazli yarin uzunu Sevirem sozun demeye Neynim aman aman Sari gelin Erzurum carsi pazar leylim aman aman Leylim aman aman leylim aman aman suna yarim Icinde bir kiz gezer oy nenen olsun sari gelin aman Sari gelin aman sari gelin aman suna yarim Elinde divit kalem leylim aman aman Leylim aman aman leylim aman aman suna yarim Katlime ferman yazar ay nenen olsun sari gelin aman Sari gelin aman sari gelin aman suna yarim Seni vermem ellere leylim aman aman Leylim aman aman leylim aman aman suna yarim Niceki bu canimsa ay nenen olsun sari gelin aman Sari gelin aman sari gelin aman suna yarimKaynakca Merdan Guven Turkulerin Varyantlasmasi A U Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Dergisi 2013 s 156 medeniyyet az Ingilizce 29 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2023 Dilaver Duzgun Erzurum Carsi Pazar Milli Folklor International and Quarterly Journal of Folklore Summer 2003 v 8 s 76 84 ISSN 1300 3984Dis baglantilarVikikaynak ta Erzurum Carsi Pazar ile ilgili metin bulabilirsiniz Musiki Dergisi nde bir makale28 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Harici videoZarali Halil Soyler Kaleden Inis M olurOguz Aksac Kaleden Inis M olurYavuz Bingol Sari GelinBir sarki ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz