Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Selman-ı Farisi (Ebû Abdullâh Selmân el-Fârisî) (Arapça: سلمان الفارسي Salmān al-Fārsi, Farsça: سلمان فارسی Salmān-e Fārsi, d. 568 - ö. 656), Fars sahabe.
| Selman-ı Farisi | |
|---|---|
 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 568 Ramhürmüz, Sasani İmparatorluğu |
| Ölüm | 656 İsfahan, İslam Devleti |
| Milliyeti | Fars |
| Dini | İslam |
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Ocak 2014) |
Yaşamı
Gerçek adı Mâhbe (Mâyeh) b. Bûzehmeşân (Bûzekhân, Bûzihşân, Hûşbûdân) b. Mürselân b. Yehbûzân iken Müslüman olduktan sonra kendini Selmân İbnü’l-İslâm diye tanıtmış, Selmân el-Hayr, Selmân-ı Pâk veya Selmân el-Hakîm diye de anılmıştır. Mecusi dinine mensup olan babası köyünün reisi idi. Selmân, Ramhürmüz’de doğdu ve ilk çocukluk yıllarını burada geçirdi. Küçük yaşlarda ailesiyle birlikte buradan ayrılıp İsfahan yakınlarındaki Cey Köyü'ne göç etti.
Oğlu Abdullah’tan torunu olan Abdurrahman dedesinin müslüman oluş hikayesini rivayet etmiştir. Mecusi ateşkedesinde kutsal ateşin sönmemesini sağlamakla görevli iken yeni bir din arayışına giren Selmân ailesinin şiddetli muhalefetine rağmen Hristiyanlığı benimsedi ve önce Dımaşk’a kaçtı, ardından Musul, Nusaybin ve Ammûriye’ye (Amorion) gitti. Ammûriye’de kendisinden Hristiyanlık hakkında bilgi aldığı bir papaz, ölüm döşeğinde iken kendisine pek yakında Arap yarımadasında son peygamberin geleceğini haber verdi. Bir Arap tüccarıyla tanışan Selmân, kendisini çölden geçirmesi karşılığında sahip olduğu hayvanları ona verip kervanına katıldı. Ancak kervan Vâdilkurâ’ya ulaştığında tüccar Selmân’ı bir Yahudi’ye köle olarak sattı. Ardından bu Yahudi onu Medine’de yaşayan Benî Kurayza’ya mensup bir başka Yahudi’ye (Osman b. Eşhel) sattı. Selmân, Medine’yi görünce Ammûriyeli rahibin tarif ettiği şehre geldiğini anladı. Daha sonraki günlerde Muhammed'in Medine’ye doğru yola çıktığını ve Kubâ’ya geldiğini duyunca hemen oraya gitti ve rahipten öğrendiği peygamberlik alametlerinin kendisinde bulunduğunu görünce Müslüman oldu. Azat edilmesine kadar meydana gelen Bedir ve Uhud savaşlarına katılamadı. Hendek Muharebesi’nden önce Muhammed Peygamber’in tavsiyesi üzerine efendisiyle anlaşıp muhtemelen İslâmî dönemin ilk sözleşmesini yaptı. Muhammed Peygamber’in yardımıyla Selmân’ın azat edilmesi sağlandı.
Selmân-ı Fârisî, asıl ününü Hendek Savaşı'nda Mekkeli putperestlerin Medine şehrini kuşatması öncesinde Muhammed'e, "hendek kazılması" yönünde belirttiği fikir sayesinde savaşın Müslümanlar lehine sonuçlanması ile kazandı. Selmân’ın Taif’in fethi sırasında mancınık ve kullanılmasını tavsiye ettiği ve bunların yapımını bizzat gerçekleştirdiği belirtilmektedir. Irak bölgesindeki fetihler başlayıncaya kadar Medine’de yaşadı. Ömer bin Hattab’ın halifeliği zamanında İsfahan’a döndü. Kadisiye Muharebesi’ne, Medâin, Celûlâ ve Belencer fetihlerine katıldı. Ömer bin Hattab’ın emriyle Kufe şehrinin kuruluşu aşamasında ve daha sonra önemli katkıları oldu ve halife onu Medain’e vali tayin etti. Osman bin Affan’ın hilâfetinin sonlarına kadar valilik görevine devam eden Selmân’ın bu sırada vefat ettiği belirtilmektedir. Buna göre Medâin’de 656 yılı sonu veya 656 yılı başlarında vefat ettiği düşünülmektedir. Onun bu tarihten önce veya daha sonra vefat ettiği de söylenmektedir. Selmân’ın IV. Murad tarafından yeniden yaptırılan türbesi Bağdat yakınlarında onun kabri etrafında oluştuğu belirtilen, bugün Selmânıpâk diye bilinen kasabadadır.
İslâm'daki yeri
Selmân, İslam Peygamberi Muhammed Peygamber’in saçlarını tıraş etmesi sebebiyle berberlerin piri sayılmıştır. Selmân’ın Rumca ve İbranice öğrendiği, Farsların, Romalıların, Yahudi ve Hristiyanların kutsal kitaplarını okuduğu rivayet edilmektedir. Bu sebeple onun hakkında “sâhibü’l-kitâbeyn” (Kur’an’ı ve Kitâb-ı Mukaddes’i iyi bilen) veya “önceki ve sonrakilerin ilmini öğrenmiş bitmez tükenmez bir umman” ifadeleri kullanılmıştır. Selmân’ın Fatiha Suresini Farsçaya tercüme ettiği ve İslam Peygamberi Muhammed Peygamber’in bunu menetmediği kaydedilmektedir. Selmân, Peygamber’den hadis nakletmiş olup, onun rivayet ettiği hadisler Kütüb-i Sitte’de bulunmaktadır.
Peygamberin Ehli Beyt'inden saydığı Salmân-ı Fârisî, İslâm'a etmiş olduğu hizmetler, Ali ile olan yoldaşlığı ve Muhammed'in ölümünden sonra Ali'nin safında yer alması gibi nedenlerle bütün Şiî inançları yani Alevîlik ve Caferîlik İslâm inancında da yeri büyüktür. Alevîler, onu hem Yedilerden biri, hem de 'nin pek azının kimliği bilinen erenlerinden biri sayarlar. Caferîlerce ve Alevîlerce önde gelen Ali yandaşlarından Erkân-ı Erbaa'dan (Dört direk) biri sayılır.
Dönemin Anadolu'sunda Ankara'ya egemen olan Âhiler onu pîrleri kabul ederler. Salmân-ı Fârisî diğer Ehli Beyt önderleri ile birlikte Yedi Ulu Ozan'ın deyişlerinde anlatılır ve övülür.
Kaynakça
- Fuzuli, Hazret-i Ali Divanı.
- Ana Britannica Ansiklopedisi C. 27 sf. 303, 1994
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Selman i Farisi Ebu Abdullah Selman el Farisi Arapca سلمان الفارسي Salman al Farsi Farsca سلمان فارسی Salman e Farsi d 568 o 656 Fars sahabe Selman i FarisiKisisel bilgilerDogum 568 Ramhurmuz Sasani ImparatorluguOlum 656 Isfahan Islam DevletiMilliyeti FarsDini IslamBu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Ocak 2014 Selman el Farisi Bagdat YasamiGercek adi Mahbe Mayeh b Buzehmesan Buzekhan Buzihsan Husbudan b Murselan b Yehbuzan iken Musluman olduktan sonra kendini Selman Ibnu l Islam diye tanitmis Selman el Hayr Selman i Pak veya Selman el Hakim diye de anilmistir Mecusi dinine mensup olan babasi koyunun reisi idi Selman Ramhurmuz de dogdu ve ilk cocukluk yillarini burada gecirdi Kucuk yaslarda ailesiyle birlikte buradan ayrilip Isfahan yakinlarindaki Cey Koyu ne goc etti Oglu Abdullah tan torunu olan Abdurrahman dedesinin musluman olus hikayesini rivayet etmistir Mecusi ateskedesinde kutsal atesin sonmemesini saglamakla gorevli iken yeni bir din arayisina giren Selman ailesinin siddetli muhalefetine ragmen Hristiyanligi benimsedi ve once Dimask a kacti ardindan Musul Nusaybin ve Ammuriye ye Amorion gitti Ammuriye de kendisinden Hristiyanlik hakkinda bilgi aldigi bir papaz olum doseginde iken kendisine pek yakinda Arap yarimadasinda son peygamberin gelecegini haber verdi Bir Arap tuccariyla tanisan Selman kendisini colden gecirmesi karsiliginda sahip oldugu hayvanlari ona verip kervanina katildi Ancak kervan Vadilkura ya ulastiginda tuccar Selman i bir Yahudi ye kole olarak satti Ardindan bu Yahudi onu Medine de yasayan Beni Kurayza ya mensup bir baska Yahudi ye Osman b Eshel satti Selman Medine yi gorunce Ammuriyeli rahibin tarif ettigi sehre geldigini anladi Daha sonraki gunlerde Muhammed in Medine ye dogru yola ciktigini ve Kuba ya geldigini duyunca hemen oraya gitti ve rahipten ogrendigi peygamberlik alametlerinin kendisinde bulundugunu gorunce Musluman oldu Azat edilmesine kadar meydana gelen Bedir ve Uhud savaslarina katilamadi Hendek Muharebesi nden once Muhammed Peygamber in tavsiyesi uzerine efendisiyle anlasip muhtemelen Islami donemin ilk sozlesmesini yapti Muhammed Peygamber in yardimiyla Selman in azat edilmesi saglandi Selman i Farisi asil ununu Hendek Savasi nda Mekkeli putperestlerin Medine sehrini kusatmasi oncesinde Muhammed e hendek kazilmasi yonunde belirttigi fikir sayesinde savasin Muslumanlar lehine sonuclanmasi ile kazandi Selman in Taif in fethi sirasinda mancinik ve kullanilmasini tavsiye ettigi ve bunlarin yapimini bizzat gerceklestirdigi belirtilmektedir Irak bolgesindeki fetihler baslayincaya kadar Medine de yasadi Omer bin Hattab in halifeligi zamaninda Isfahan a dondu Kadisiye Muharebesi ne Medain Celula ve Belencer fetihlerine katildi Omer bin Hattab in emriyle Kufe sehrinin kurulusu asamasinda ve daha sonra onemli katkilari oldu ve halife onu Medain e vali tayin etti Osman bin Affan in hilafetinin sonlarina kadar valilik gorevine devam eden Selman in bu sirada vefat ettigi belirtilmektedir Buna gore Medain de 656 yili sonu veya 656 yili baslarinda vefat ettigi dusunulmektedir Onun bu tarihten once veya daha sonra vefat ettigi de soylenmektedir Selman in IV Murad tarafindan yeniden yaptirilan turbesi Bagdat yakinlarinda onun kabri etrafinda olustugu belirtilen bugun Selmanipak diye bilinen kasabadadir Islam daki yeriSelman Islam Peygamberi Muhammed Peygamber in saclarini tiras etmesi sebebiyle berberlerin piri sayilmistir Selman in Rumca ve Ibranice ogrendigi Farslarin Romalilarin Yahudi ve Hristiyanlarin kutsal kitaplarini okudugu rivayet edilmektedir Bu sebeple onun hakkinda sahibu l kitabeyn Kur an i ve Kitab i Mukaddes i iyi bilen veya onceki ve sonrakilerin ilmini ogrenmis bitmez tukenmez bir umman ifadeleri kullanilmistir Selman in Fatiha Suresini Farscaya tercume ettigi ve Islam Peygamberi Muhammed Peygamber in bunu menetmedigi kaydedilmektedir Selman Peygamber den hadis nakletmis olup onun rivayet ettigi hadisler Kutub i Sitte de bulunmaktadir Peygamberin Ehli Beyt inden saydigi Salman i Farisi Islam a etmis oldugu hizmetler Ali ile olan yoldasligi ve Muhammed in olumunden sonra Ali nin safinda yer almasi gibi nedenlerle butun Sii inanclari yani Alevilik ve Caferilik Islam inancinda da yeri buyuktur Aleviler onu hem Yedilerden biri hem de nin pek azinin kimligi bilinen erenlerinden biri sayarlar Caferilerce ve Alevilerce onde gelen Ali yandaslarindan Erkan i Erbaa dan Dort direk biri sayilir Donemin Anadolu sunda Ankara ya egemen olan Ahiler onu pirleri kabul ederler Salman i Farisi diger Ehli Beyt onderleri ile birlikte Yedi Ulu Ozan in deyislerinde anlatilir ve ovulur Kaynakca a b c d Islam Ansiklopedisi Ibrahim Hatiboglu 9 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Subat 2015 Fuzuli Hazret i Ali Divani Ana Britannica Ansiklopedisi C 27 sf 303 1994