Serbest dalış, havuzda ve açık suda tek nefeste en büyük derinlik, en uzun mesafe ve süreye ulaşmanın hedeflenildiği bir su altı aktivitesidir. Serbest dalış tarihi, insanların su altı avcılığı yaparak geçimlerini sürdürmek için nefes tutmalarına başlamalarından 21. yüzyılda serbest dalgıçların hobi amaçlı veya rekabete dayalı olarak insan vücudunun sınırlarını test etmelerine kadar uzanmaktadır. Günümüzde dünya rekortmeni serbest dalgıçlar tek nefeste 200 metreden daha derine tek nefesle inip, 300 metre üzeri mesafeyi su altından yatay yüzüp, 10 dakika üzerinde nefeslerini tutarak bu sınırları test etmeye ve geliştirmeye devam etmektedir.
İnsan vücudu nefes tutarak su altına battığında ve yüksek çevre basıncına maruz kaldığında bu süreci mümkün kılan, yunuslar ve balinalar gibi su altı memelilerinde de görülen bazı fizyolojik adaptasyonlar yaşıyor.
Nefes tutarak yapılan diğer su altı aktiviteleri hobi amaçlı veya rekabete dayalı zıpkın avı, serbest dalış fotoğrafçılığı, senkronize yüzme, su altı futbolu, su altı ragbisi, su altı hokeyi ve şnorkelle yüzmeyi kapsıyor.
Serbest dalış, kullanılan tekniğe ve malzemelere göre çeşitli disiplinlerden oluşmaktadır.
Serbest Dalış Disiplinleri
Açık su disiplinleri
Serbest dalışın resmi yönetim organı () ve Dünya Sualtı Aktiviteleri Konfederasyonu (CMAS) tarafından tanınan 5 disiplini vardır.
- Paletli sabit ağırlık (Constant Weight Apnea), en yaygın serbest dalış etkinliğidir; dalgıç, palet yardımıyla iner ve çıkar. Monopalet ve çift palet olmak üzere 2 ayrı branşı vardır.
- Paletsiz sabit ağırlık (Constant Weight Apnea Without Fins), paletli ile aynı kurallar altında çalışan ancak, yüzme gerçeklerinin kullanılmadığı en zor dalış disiplinidir.
- Serbest batış disiplininde (Free Immersion Apnea), dalgıçlar iniş ve çıkış için bir ana hat kullanır.
- Değişken ağırlık disiplini (Variable Weight Apnea), dalgıcın batmak için bir kızak, yüzeye çıkmak içinse ana hattı ya da kendi gücünü kullandığı bir daldır. Bunun sınırı yoktur; dalgıç inerken bir kızak kullanır. Çıkarken ise kendi seçtiği bir yöntemi uygular. Bu branşın yarışması yapılmamaktadır. Özel rekor deneme dalışlarıdır.
- Limitsiz dalış (No-Limits Apnea) ise süre olarak kaydedilen bir dalış etkinliğidir. Rekor denemelerinde, dalgıç sudan çıktığında baygınlık geçirirse deneme başarısız sayılıyor.
Havuz disiplinleri
25 metre veya 50 metre havuzlarda mesafe ve süreye bağlı olarak uygulanan disiplinlerdir.
- Paletli dinamik dalış.
- Paletsiz dinamik dalış (Dynamic Apnea Without Fins). İkisinde de hedef, en uzun mesafeyi kat etmektir. Aralarındaki tek farksa, birinde itici güç nedeniyle palet kullanılması, diğerindeyse herhangi bir yardımcı gerecin olmamasıdır.
- Statik dalış (Static Apnea), su altında zamanlı nefes tutmaktır.
- Hız apnea (Speed Apnea) - 100 metreyi sualtında en hızlı tamamlamak. Sporcu isterse 50 metrede nefes alabilir.
- 8x50 (Endurance Apnea) - 400 metreyi 50 mt aralıklarla kısa duraklarla, sualtından en hızlı şekilde tamamlamak. Sporcu 50 metrede nefes alabilir.
- 16x50 (Endurance Apnea) - 800 metreyi 50 mt aralıklarla kısa duraklarla, sualtından en hızlı şekilde tamamlamak. Sporcu 50 metrede nefes alabilir.
Eğitim
Serbest dalışçılar, su altında ve suyun dışında çalışırlar. Su dışı alıştırmalarından biri "apnea yürüyüşü"dür. Atlet genellikle 1 dk. nefesini tutarak yürür. Bu alıştırma kasları anaerobik (oksijensiz) koşullara alıştırır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Serbest dalış ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- CMAS - Dünya Sualtı Federasyonu - Apnea 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- DeeperBlue.com - the online community for Freediving 25 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Serbest dalis havuzda ve acik suda tek nefeste en buyuk derinlik en uzun mesafe ve sureye ulasmanin hedeflenildigi bir su alti aktivitesidir Serbest dalis tarihi insanlarin su alti avciligi yaparak gecimlerini surdurmek icin nefes tutmalarina baslamalarindan 21 yuzyilda serbest dalgiclarin hobi amacli veya rekabete dayali olarak insan vucudunun sinirlarini test etmelerine kadar uzanmaktadir Gunumuzde dunya rekortmeni serbest dalgiclar tek nefeste 200 metreden daha derine tek nefesle inip 300 metre uzeri mesafeyi su altindan yatay yuzup 10 dakika uzerinde nefeslerini tutarak bu sinirlari test etmeye ve gelistirmeye devam etmektedir Paletiyle yukselen serbest dalgic Insan vucudu nefes tutarak su altina battiginda ve yuksek cevre basincina maruz kaldiginda bu sureci mumkun kilan yunuslar ve balinalar gibi su alti memelilerinde de gorulen bazi fizyolojik adaptasyonlar yasiyor Nefes tutarak yapilan diger su alti aktiviteleri hobi amacli veya rekabete dayali zipkin avi serbest dalis fotografciligi senkronize yuzme su alti futbolu su alti ragbisi su alti hokeyi ve snorkelle yuzmeyi kapsiyor Serbest dalis kullanilan teknige ve malzemelere gore cesitli disiplinlerden olusmaktadir Serbest Dalis DisiplinleriAcik su disiplinleri Serbest dalisin resmi yonetim organi ve Dunya Sualti Aktiviteleri Konfederasyonu CMAS tarafindan taninan 5 disiplini vardir Paletli sabit agirlik Constant Weight Apnea en yaygin serbest dalis etkinligidir dalgic palet yardimiyla iner ve cikar Monopalet ve cift palet olmak uzere 2 ayri bransi vardir Paletsiz sabit agirlik Constant Weight Apnea Without Fins paletli ile ayni kurallar altinda calisan ancak yuzme gerceklerinin kullanilmadigi en zor dalis disiplinidir Serbest batis disiplininde Free Immersion Apnea dalgiclar inis ve cikis icin bir ana hat kullanir Degisken agirlik disiplini Variable Weight Apnea dalgicin batmak icin bir kizak yuzeye cikmak icinse ana hatti ya da kendi gucunu kullandigi bir daldir Bunun siniri yoktur dalgic inerken bir kizak kullanir Cikarken ise kendi sectigi bir yontemi uygular Bu bransin yarismasi yapilmamaktadir Ozel rekor deneme dalislaridir Limitsiz dalis No Limits Apnea ise sure olarak kaydedilen bir dalis etkinligidir Rekor denemelerinde dalgic sudan ciktiginda bayginlik gecirirse deneme basarisiz sayiliyor Havuz disiplinleri 25 metre veya 50 metre havuzlarda mesafe ve sureye bagli olarak uygulanan disiplinlerdir Paletli dinamik dalis Paletsiz dinamik dalis Dynamic Apnea Without Fins Ikisinde de hedef en uzun mesafeyi kat etmektir Aralarindaki tek farksa birinde itici guc nedeniyle palet kullanilmasi digerindeyse herhangi bir yardimci gerecin olmamasidir Statik dalis Static Apnea su altinda zamanli nefes tutmaktir Hiz apnea Speed Apnea 100 metreyi sualtinda en hizli tamamlamak Sporcu isterse 50 metrede nefes alabilir 8x50 Endurance Apnea 400 metreyi 50 mt araliklarla kisa duraklarla sualtindan en hizli sekilde tamamlamak Sporcu 50 metrede nefes alabilir 16x50 Endurance Apnea 800 metreyi 50 mt araliklarla kisa duraklarla sualtindan en hizli sekilde tamamlamak Sporcu 50 metrede nefes alabilir EgitimSerbest daliscilar su altinda ve suyun disinda calisirlar Su disi alistirmalarindan biri apnea yuruyusu dur Atlet genellikle 1 dk nefesini tutarak yurur Bu alistirma kaslari anaerobik oksijensiz kosullara alistirir Kaynakca 25 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 Haberler com 22 Haziran 2019 23 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 simms moscow ru 25 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2021 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Serbest dalis ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir CMAS Dunya Sualti Federasyonu Apnea 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde DeeperBlue com the online community for Freediving 25 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde