Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Kasım 2023) () |
Ses sinyali herhangi bir sesin iletilmek veya saklanmak için elektromanyetik enerjiye çevrilmiş halidir. Bu sinyal AF (İngilizce :Audio signal) kısaltmasıyla da gösterilir.
Ses havadaki titreşimin kulak içine teması sonrasında oluşur. Titreşim çok farklı frekanslarda olabilir. Bu titreşim mikrofon vasıtasıyla ses sinyaline çevrilebilir ya da ses sinyalleri hoparlör aracığıyla titreşime dönüştürülebilir. Ses kaydeden cihazlarda cihazın kaydettiği en düşük ve en yüksek frekanslar arasındaki bölge ses bandı (AF bandı) olarak bilinir.
Kulak duyarlılığı
İnsan kulağının algıladığı frekanslar 20 Hz ile 20 kHz (20 000 Hz.) arasındadır. Düşük frekans kalın, yüksek frekanslar ise ince seslere aittir. Ancak burada belirtilen sınırlar kulakları olağanüstü duyarlı genç insanlarda ölçülmüş uç değerlerdir. İnsanların büyük bölümünün kulakları bu derece duyarlı değildir.
Bu sebepten kaliteli müzik dinletisi için ses bandının üst sınırının 15 kHz olması yeterli sayılır.
İnsan ve müzik aletlerinin sesleri
En kalın erkek sesinin (bas) frekansı 85 Hz civarında,en ince kadın sesinin frekansı ise (soprano) 1050 Hz civarındadır.
Müzik aletlerinin ürettiği ses (nota) frekansı ölçülmüştür. Nota frekans aralığı toplam 8 oktava ayrılmıştır. 12 notalık dilime bir oktav denir. Bir oktavlık nota frekansı aşağıdaki tabloda görülmektedir. Bu tabloda (4. oktav) sadece müzik aletlerinin en çok kullandıkları oktav gösterilmiştir. Diğer oktavlarda ise frekanslar bu tabloda gösterilen nota frekanslarının tam sayı ast veya üstü katıdır. Mesela la (A4) notasının frekansı 440 Hz.dir.Bir oktav yüksek (ince) la notasının frekansı bunun iki mislidir. Müzik aletleri arasında en ince ses piyanonun ince do sesidir. 4186 Hz.lik bu nota 261.6 Hz.lik do notasının 4 oktav üstündedir. Kemanın en ince sesi ise ince soldur. (3136 Hz)
| Nota | Frekans (Hz) |
|---|---|
| Do [C] | 261.6 |
| Do diyez [C#] | 277.12 |
| Re [D] | 293.7 |
| Re diyez [D#] | 311.2 |
| Mi [E] | 329.6 |
| Fa [F] | 349.28 |
| Fa diyez [F#] | 369.92 |
| Sol [G] | 392.0 |
| Sol diyez [G#] | 415.36 |
| La [A] | 440.0 |
| La diyez [A#] | 466.24 |
| Si [B] | 493.92 |
Ses kalitesi (veya Ses rengi)
İnsan ve müzik aletlerinin ürettiği seslerin insan kulak duyarlılık bölgesinin ancak bir bölümünü oluşturduğu görülmektedir. Ne var ki ses bandını müzik aletinin en ince sesi frekansında, mesela 4186 Hz.de sınırlamak sesleri madenileştirir ve müzik keyfini tamamen ortadan kaldırır.Çünkü bu durumda farklı müzik aletlerinden gelen tiz sesler arasında fark kalmaz ve dinleyici kulağına gelen sesin hangi müzik aletinden geldiğini bile anlayamaz. Her müzik aleti farklı bir yapıya sahiptir. Bu harmonik yapıya ses kalitesi veya ses rengi denilir. Müzik aletinin kendine özgü ses rengiyle kulağa iletilmesi için de ses bandı çok daha yüksek frekanslı sesleri geçirebilecek nitelikte olmalıdır.
Her müzik aleti belli bir frekansta titreşim yaparak ses üretir. Ne var ki üretilen ses uygun bir ölçü aletinde incelendiğinde müzik aletinin sadece bir frekansta değil, pek çok frekansta ses ürettiği görülür. Bu seslerden en düşük frekanslı olan aynı zamanda en yüksek genliğe sahiptir. Çalınan notayı da o frekans belirler. Bu frekansa ana frekans (fundamental) denilir. Diğer sesler ise daha düşük genlikli, fakat daha yüksek frekanslıdır. Frekansları genellikle ana frekansın tam sayı katıdır. Bu küçük genlikli, yüksek frekanslı seslere harmonik denilir. İşte kulağın farklı müzik aletlerini birbirinden ayırmasını sağlayan bu harmoniklerdir.
İdeal diyapazonun harmoniği yoktur. Ancak bütün müzik aletleri (ve tabii insan seslerinin) kendilerine özgü harmonik yapıları vardır. Özellikle akordeon çok sayıda harmoniği ile dikkat çeker ve halk arasında bu alet için “sesi zengin” tanımlaması yapılır.15 kHz lik ses bandı çok sayıda harmoniğin iletilmesine uygundur.
Ses yayınında bant genişliği
Günümüz teknolojisinde ses saklamak için çok geniş ses bantları kullanmak mümkündür. Özellikle CD ler kulak duyarlılığının çok ötesinde bir bantla kayıt yapabilirler. Ne var ki, ses iletiminde bazı sınırlamalar vardır. Yayıncılıkta yayına tahsis edilen radyo frekans alanının sınırlı oluşu ve ses bandı genişledikçe bu bölgenin de genişleme zorunluluğunun oluşu yayınlanan seslerin bandında bazı sınırlamalara yol açmıştır. (Ancak sayısal yayıncılık bu sınırlamaları büyük ölçüde kaldıracaktır.) Buna göre ses bandı FM radyo vericilerinde 15 kHz., genlik modüleli (AM) radyo vericilerinde 5 kHz. ve telefonda da 3.4 kHz.dir.
Kaynakça
- ^ "SES FREKANSLARININ HERTZ CİNSİNDEN DEĞERLERİ". www.members.tripod.com. 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Ses sinyali haber gazete kitap akademik JSTOR Kasim 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Ses sinyali herhangi bir sesin iletilmek veya saklanmak icin elektromanyetik enerjiye cevrilmis halidir Bu sinyal AF Ingilizce Audio signal kisaltmasiyla da gosterilir Ses havadaki titresimin kulak icine temasi sonrasinda olusur Titresim cok farkli frekanslarda olabilir Bu titresim mikrofon vasitasiyla ses sinyaline cevrilebilir ya da ses sinyalleri hoparlor aracigiyla titresime donusturulebilir Ses kaydeden cihazlarda cihazin kaydettigi en dusuk ve en yuksek frekanslar arasindaki bolge ses bandi AF bandi olarak bilinir Kulak duyarliligiInsan kulaginin algiladigi frekanslar 20 Hz ile 20 kHz 20 000 Hz arasindadir Dusuk frekans kalin yuksek frekanslar ise ince seslere aittir Ancak burada belirtilen sinirlar kulaklari olaganustu duyarli genc insanlarda olculmus uc degerlerdir Insanlarin buyuk bolumunun kulaklari bu derece duyarli degildir Bu sebepten kaliteli muzik dinletisi icin ses bandinin ust sinirinin 15 kHz olmasi yeterli sayilir Insan ve muzik aletlerinin sesleriEn kalin erkek sesinin bas frekansi 85 Hz civarinda en ince kadin sesinin frekansi ise soprano 1050 Hz civarindadir Muzik aletlerinin urettigi ses nota frekansi olculmustur Nota frekans araligi toplam 8 oktava ayrilmistir 12 notalik dilime bir oktav denir Bir oktavlik nota frekansi asagidaki tabloda gorulmektedir Bu tabloda 4 oktav sadece muzik aletlerinin en cok kullandiklari oktav gosterilmistir Diger oktavlarda ise frekanslar bu tabloda gosterilen nota frekanslarinin tam sayi ast veya ustu katidir Mesela la A4 notasinin frekansi 440 Hz dir Bir oktav yuksek ince la notasinin frekansi bunun iki mislidir Muzik aletleri arasinda en ince ses piyanonun ince do sesidir 4186 Hz lik bu nota 261 6 Hz lik do notasinin 4 oktav ustundedir Kemanin en ince sesi ise ince soldur 3136 Hz Nota Frekans Hz Do C 261 6Do diyez C 277 12Re D 293 7Re diyez D 311 2Mi E 329 6Fa F 349 28Fa diyez F 369 92Sol G 392 0Sol diyez G 415 36La A 440 0La diyez A 466 24Si B 493 92Ses kalitesi veya Ses rengi Insan ve muzik aletlerinin urettigi seslerin insan kulak duyarlilik bolgesinin ancak bir bolumunu olusturdugu gorulmektedir Ne var ki ses bandini muzik aletinin en ince sesi frekansinda mesela 4186 Hz de sinirlamak sesleri madenilestirir ve muzik keyfini tamamen ortadan kaldirir Cunku bu durumda farkli muzik aletlerinden gelen tiz sesler arasinda fark kalmaz ve dinleyici kulagina gelen sesin hangi muzik aletinden geldigini bile anlayamaz Her muzik aleti farkli bir yapiya sahiptir Bu harmonik yapiya ses kalitesi veya ses rengi denilir Muzik aletinin kendine ozgu ses rengiyle kulaga iletilmesi icin de ses bandi cok daha yuksek frekansli sesleri gecirebilecek nitelikte olmalidir Her muzik aleti belli bir frekansta titresim yaparak ses uretir Ne var ki uretilen ses uygun bir olcu aletinde incelendiginde muzik aletinin sadece bir frekansta degil pek cok frekansta ses urettigi gorulur Bu seslerden en dusuk frekansli olan ayni zamanda en yuksek genlige sahiptir Calinan notayi da o frekans belirler Bu frekansa ana frekans fundamental denilir Diger sesler ise daha dusuk genlikli fakat daha yuksek frekanslidir Frekanslari genellikle ana frekansin tam sayi katidir Bu kucuk genlikli yuksek frekansli seslere harmonik denilir Iste kulagin farkli muzik aletlerini birbirinden ayirmasini saglayan bu harmoniklerdir Ideal diyapazonun harmonigi yoktur Ancak butun muzik aletleri ve tabii insan seslerinin kendilerine ozgu harmonik yapilari vardir Ozellikle akordeon cok sayida harmonigi ile dikkat ceker ve halk arasinda bu alet icin sesi zengin tanimlamasi yapilir 15 kHz lik ses bandi cok sayida harmonigin iletilmesine uygundur Ses yayininda bant genisligiGunumuz teknolojisinde ses saklamak icin cok genis ses bantlari kullanmak mumkundur Ozellikle CD ler kulak duyarliliginin cok otesinde bir bantla kayit yapabilirler Ne var ki ses iletiminde bazi sinirlamalar vardir Yayincilikta yayina tahsis edilen radyo frekans alaninin sinirli olusu ve ses bandi genisledikce bu bolgenin de genisleme zorunlulugunun olusu yayinlanan seslerin bandinda bazi sinirlamalara yol acmistir Ancak sayisal yayincilik bu sinirlamalari buyuk olcude kaldiracaktir Buna gore ses bandi FM radyo vericilerinde 15 kHz genlik moduleli AM radyo vericilerinde 5 kHz ve telefonda da 3 4 kHz dir Kaynakca SES FREKANSLARININ HERTZ CINSINDEN DEGERLERI www members tripod com 7 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2023