Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sidamara Lahdi Konya Ereğlisi-Karaman yolu üzerinde, eski adı Sidamara olan Ambar köyünde bulunduğu için bu isimle anılan, MS 3. yüzyıla ait lahit. 32 tonluk ağırlığı ile dünyanın en ağır lahdi olarak bilinen eser 1900'da bulunmuş ve Osman Hamdi Bey tarafından İstanbul'a getirtilmiştir. Lahdin kapağında ve dört yanında bulunan kabartma heykeller çok çeşitlidir ve bir sanat harikası sayılmaktadır. İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde bulunan lahitlerden biridir.
Tarihçe
Lahit önce Ereğli'den Konya'ya nakledilir. Ereğlili Deli Mustafa bu işe memur edilir ve kırk manda ile Konya demir yoluna kadar lahdi nakleder. Lahdi incelemek üzere Konya'ya gelen Osman Hamdi Bey lahdin İstanbul'a taşınmasını ister, ancak 3 metre yüksekliğinde ve 32 ton ağırlığında olan bu dev lahdi yerleştirebilecek vagon bulunamaz. Osmanlı Demiryolu Şirketine yapılan başvuruya da olumlu yanıt alınamayınca bir lokomotifin bazı bölümleri sökülür, çatısına uygun bir tertibat kurulur ve lahit 3 Haziran 1901 günü Müze-i Hümayun yetkilileri eşliğinde İstanbul'a götürülür.
Sidamara'da başka lahitler de bulunmuştur. Bu lahitlerin yüzleri süslü sütunlarla, sütun araları şahıs tasvirleriyle doldurulmuştur. Bu yüzden, bu tipdeki diğer sütunlu lahitlere de denir. Sidamara Tipi (Sütunlu) lahitlerin kökeni henüz kesinleşmemiş olsa da, bunların Anadolu’da bu derece bir sıklıkta görünmeleri kökenlerinin Anadolu olduğu yönündeki kanıyı kuvvetlendirmektedir. Kapak, adeta yatak gibi tasarlanıp, lahdin sahibi erkekse karısı ile birlikte, kadınsa yalnız olarak uzanır şekilde kabartmaları konurdu. Sidamara lahdinin kapağında lahit sahibiyle karısı yatakta yatar gibi uzanmışlardır.
Lahdin üzerinde bulunan bir Eros başı figürünün Londra'da Victoria ve Albert Müzesinde olduğu öğrenilince Kültür ve Turizm Bakanlığı parçayı geri almak için müzeye başvuruda bulundu. Parçanın lahdin bulunmasından önceki bir tarihte, 1879 yılında zamanın İngiltere Konsolosu ve arkeolog Sir Charles Wilson tarafından çıkarılıp İngiltere'ye götürüldüğü ve torunları tarafından Victoria ve Albert Müzesine bağışlandığı öğrenildi. 10 Haziran 2022 tarihinde, İstanbul Arkeoloji Müzesi ile Victoria & Albert Müzesi arasında imzalanan işbirliği protokolüyle lahdin eksik parçası Türkiye’ye getirilerek yerine yerleştirildi.
Özellikleri
Mermer lahidin yüksekliği 313 cm, boyu 381 cm, eni ise 200 cm.dir. Lahdin ön yüzünde ortada filozof kıyafetinde oturan bir erkek, Sağda Artemis kıyafetinde genç bir kız, solda Demeter kıyafetinde başı örtülü bir kadın vardır. Bu yüzün iki ucunda atların yularlarını tutmaktadırlar. Dar yüzünde mezar kapısına doğru elinde tuttuğu meyve tepsisi ile ilerleyen bir kadın, kapının diğer yanında sakallı bir adam bir rulo tutmaktadır. Lahdin diğer uzun yüzünde ve diğer dar yüzünde ise av sahnesi işlenmiştir. Lahdin kapağında lahit sahibiyle karısı uzanmış vaziyettedirler. M.S. III. asra ait lahdin kaidesindeki frizde yırtıcı hayvanlarla mücadele eden ve Eroslar, diğer yanda idman yapan atlerler ve araba yarışları görülür.
Tabutun üzerine kolonların ve şekillerin yerleştirilmesi kolon lahitçiliğini akla getirmektedir. Tabutun dış yüzeyi duvarın yüzeyindeymiş gibi sunulmuştur. Prensip olarak 6 oluklu kolonlar merkezde üçgen oyuklar ve her bir tarafında ise kabartılmış 2 oyuk oluşturur. Oyuklar genellikle yumurta ve liflerle delinmiş ağaç yaprakları ile dekore edilmiştir. Bu deklarasyon oyukların dışındaki bölgeleri doldurur ve tabutun diğer taraflarında da devam eder. Arkeologlar Sidamara Lahdini bağımsız bir çeşit ya da diğerlerinden ayrılmış bir grup olarak saymaktadırlar. Bu lahit kendinden önce yapılmış olan aynı döneme ait diğer lahitlerle benzerlik göstermektedir. Orijinallikleri muhtemelen bu lahitlerin 2 çeşit çok yaygın mezar anıtı türlerini bir araya getirmesinin altında yatmaktadır.
Betimlemeler
Lahdin yan yüzlerinde mitolojiden alınma sahneler vardır. Bunlardan bir tanesi ilgi çekicidir. Ortada bir filozof oturmakta ve elindeki kitabını okumakta, bir yanında karısı ve diğer yanında kızı ayakta durmaktadır. İki yan uçta birer mitolojik varlık tasvir edilmiştir. Çıplak Dioskurus kardeşler (Kastor ve Polluks) yanlarından hiç ayırmadıkları atların dizginlerini tutar vaziyettedirler. Lahitler ölüler dünyasının bir parçası olduklarından, Zeus tarafından cezalandırılmış bu kardeşler, yaşayanların dünyası ile ölülerin dünyası arasındaki ilişkiyi sağlamaktadırlar. Bir tanesi 12 saat dünya yüzünde iken diğeri aynı saatlerde toprak altında, ölüler dünyasında kalıyordu. Böylece yaşayanların dünyasına öteki dünyanın ne kadar karanlık ve kötü olduğunu anlatabiliyordu. Lahitlerin kapakları üstüne uzanmış vaziyette yatan ölünün heykeli yapılırdı. Bazı durumlarda yanlarına eşleri de ilave edilirdi. Lahitlerin üzerindeki dantela gibi işlenmiş motifler küçük bir çivi ve çekiç ile yapılıyordu. Sanatkarlar lahdi süslerken, gölge ve ışık oyunlarına bilhassa dikkat ederlerdi.
Dış bağlantılar
- Lahdin her yönden resimleri 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Okan Üniversitesi Sitesi 28 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ Star Gazetesi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(2 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ http://www.gbg.bonet.se/osmanli/kultur/eserler/sidamaralahdi.htm 11 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ Geçmişten Günümüze Ereğli 5 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hasan Nar, Gülşah Kılıç, Besim Süleyman Baş (3 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ aktaran Murat Özel, Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Muşmal’ın Osmanlı Devleti’nin Eski Eser Politikasından alıntı [] (2 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ a b c d e http://www.scribd.com/doc/47172490/Lykia-Lahdi-ve-Sidamara-Lahdi 1 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ Adana Müzesi Roma İmparatorluk Dönemi Lahitleri, Yüksek Lisans Tezi, Ahmet Çelik 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ http://www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,44462/ingiltere.html (2 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ BBC Türkçe 14 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(3 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ Skylife[] (3 Mayıs 2012'de erişildi)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2023.
- ^ http://www.myturkiye.com/turkce/turkiye_istanbul_arkeoloji_muzesi_3.html 17 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2 Mayıs 2012'de erişildi)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sidamara Lahdi Konya Ereglisi Karaman yolu uzerinde eski adi Sidamara olan Ambar koyunde bulundugu icin bu isimle anilan MS 3 yuzyila ait lahit 32 tonluk agirligi ile dunyanin en agir lahdi olarak bilinen eser 1900 da bulunmus ve Osman Hamdi Bey tarafindan Istanbul a getirtilmistir Lahdin kapaginda ve dort yaninda bulunan kabartma heykeller cok cesitlidir ve bir sanat harikasi sayilmaktadir Istanbul Arkeoloji Muzeleri nde bulunan lahitlerden biridir Sidamara lahdiTarihceLahit once Eregli den Konya ya nakledilir Ereglili Deli Mustafa bu ise memur edilir ve kirk manda ile Konya demir yoluna kadar lahdi nakleder Lahdi incelemek uzere Konya ya gelen Osman Hamdi Bey lahdin Istanbul a tasinmasini ister ancak 3 metre yuksekliginde ve 32 ton agirliginda olan bu dev lahdi yerlestirebilecek vagon bulunamaz Osmanli Demiryolu Sirketine yapilan basvuruya da olumlu yanit alinamayinca bir lokomotifin bazi bolumleri sokulur catisina uygun bir tertibat kurulur ve lahit 3 Haziran 1901 gunu Muze i Humayun yetkilileri esliginde Istanbul a goturulur Sidamara da baska lahitler de bulunmustur Bu lahitlerin yuzleri suslu sutunlarla sutun aralari sahis tasvirleriyle doldurulmustur Bu yuzden bu tipdeki diger sutunlu lahitlere de denir Sidamara Tipi Sutunlu lahitlerin kokeni henuz kesinlesmemis olsa da bunlarin Anadolu da bu derece bir siklikta gorunmeleri kokenlerinin Anadolu oldugu yonundeki kaniyi kuvvetlendirmektedir Kapak adeta yatak gibi tasarlanip lahdin sahibi erkekse karisi ile birlikte kadinsa yalniz olarak uzanir sekilde kabartmalari konurdu Sidamara lahdinin kapaginda lahit sahibiyle karisi yatakta yatar gibi uzanmislardir Lahdin uzerinde bulunan bir Eros basi figurunun Londra da Victoria ve Albert Muzesinde oldugu ogrenilince Kultur ve Turizm Bakanligi parcayi geri almak icin muzeye basvuruda bulundu Parcanin lahdin bulunmasindan onceki bir tarihte 1879 yilinda zamanin Ingiltere Konsolosu ve arkeolog Sir Charles Wilson tarafindan cikarilip Ingiltere ye goturuldugu ve torunlari tarafindan Victoria ve Albert Muzesine bagislandigi ogrenildi 10 Haziran 2022 tarihinde Istanbul Arkeoloji Muzesi ile Victoria amp Albert Muzesi arasinda imzalanan isbirligi protokoluyle lahdin eksik parcasi Turkiye ye getirilerek yerine yerlestirildi OzellikleriMermer lahidin yuksekligi 313 cm boyu 381 cm eni ise 200 cm dir Lahdin on yuzunde ortada filozof kiyafetinde oturan bir erkek Sagda Artemis kiyafetinde genc bir kiz solda Demeter kiyafetinde basi ortulu bir kadin vardir Bu yuzun iki ucunda atlarin yularlarini tutmaktadirlar Dar yuzunde mezar kapisina dogru elinde tuttugu meyve tepsisi ile ilerleyen bir kadin kapinin diger yaninda sakalli bir adam bir rulo tutmaktadir Lahdin diger uzun yuzunde ve diger dar yuzunde ise av sahnesi islenmistir Lahdin kapaginda lahit sahibiyle karisi uzanmis vaziyettedirler M S III asra ait lahdin kaidesindeki frizde yirtici hayvanlarla mucadele eden ve Eroslar diger yanda idman yapan atlerler ve araba yarislari gorulur Tabutun uzerine kolonlarin ve sekillerin yerlestirilmesi kolon lahitciligini akla getirmektedir Tabutun dis yuzeyi duvarin yuzeyindeymis gibi sunulmustur Prensip olarak 6 oluklu kolonlar merkezde ucgen oyuklar ve her bir tarafinda ise kabartilmis 2 oyuk olusturur Oyuklar genellikle yumurta ve liflerle delinmis agac yapraklari ile dekore edilmistir Bu deklarasyon oyuklarin disindaki bolgeleri doldurur ve tabutun diger taraflarinda da devam eder Arkeologlar Sidamara Lahdini bagimsiz bir cesit ya da digerlerinden ayrilmis bir grup olarak saymaktadirlar Bu lahit kendinden once yapilmis olan ayni doneme ait diger lahitlerle benzerlik gostermektedir Orijinallikleri muhtemelen bu lahitlerin 2 cesit cok yaygin mezar aniti turlerini bir araya getirmesinin altinda yatmaktadir BetimlemelerLahdin yan yuzlerinde mitolojiden alinma sahneler vardir Bunlardan bir tanesi ilgi cekicidir Ortada bir filozof oturmakta ve elindeki kitabini okumakta bir yaninda karisi ve diger yaninda kizi ayakta durmaktadir Iki yan ucta birer mitolojik varlik tasvir edilmistir Ciplak Dioskurus kardesler Kastor ve Polluks yanlarindan hic ayirmadiklari atlarin dizginlerini tutar vaziyettedirler Lahitler oluler dunyasinin bir parcasi olduklarindan Zeus tarafindan cezalandirilmis bu kardesler yasayanlarin dunyasi ile olulerin dunyasi arasindaki iliskiyi saglamaktadirlar Bir tanesi 12 saat dunya yuzunde iken digeri ayni saatlerde toprak altinda oluler dunyasinda kaliyordu Boylece yasayanlarin dunyasina oteki dunyanin ne kadar karanlik ve kotu oldugunu anlatabiliyordu Lahitlerin kapaklari ustune uzanmis vaziyette yatan olunun heykeli yapilirdi Bazi durumlarda yanlarina esleri de ilave edilirdi Lahitlerin uzerindeki dantela gibi islenmis motifler kucuk bir civi ve cekic ile yapiliyordu Sanatkarlar lahdi suslerken golge ve isik oyunlarina bilhassa dikkat ederlerdi Dis baglantilarLahdin her yonden resimleri 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Okan Universitesi Sitesi 28 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 Mayis 2012 de erisildi Star Gazetesi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 Mayis 2012 de erisildi http www gbg bonet se osmanli kultur eserler sidamaralahdi htm 11 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 Mayis 2012 de erisildi Gecmisten Gunumuze Eregli 5 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hasan Nar Gulsah Kilic Besim Suleyman Bas 3 Mayis 2012 de erisildi aktaran Murat Ozel Yrd Doc Dr Huseyin Musmal in Osmanli Devleti nin Eski Eser Politikasindan alinti olu kirik baglanti 2 Mayis 2012 de erisildi a b c d e http www scribd com doc 47172490 Lykia Lahdi ve Sidamara Lahdi 1 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 Mayis 2012 de erisildi Adana Muzesi Roma Imparatorluk Donemi Lahitleri Yuksek Lisans Tezi Ahmet Celik 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 Mayis 2012 de erisildi http www kulturvarliklari gov tr TR 44462 ingiltere html 2 Mayis 2012 de erisildi BBC Turkce 14 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 3 Mayis 2012 de erisildi Skylife olu kirik baglanti 3 Mayis 2012 de erisildi Arsivlenmis kopya 18 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2023 Arsivlenmis kopya 18 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2023 http www myturkiye com turkce turkiye istanbul arkeoloji muzesi 3 html 17 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 Mayis 2012 de erisildi