Sihçeki Kilisesi (Gürcüce: სიხჩეკის ეკლესია), tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı ve eski adı Sihçeki olan Güzelsu köyünde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Güzelsu, Oltu |
Koordinatlar | 40°36′56″K 42°00′58″D / 40.61556°K 42.01611°D |
İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Durum | Yıkıntılar |
Mimari | |
Mimari tür | Kilise |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Tamamlanma | ? Orta Çağ |
Özellikler | |
Malzemeler | Taş |
Tarihçe
Sihçeki Kalesi ile Sihçeki Kilisesi'nin bulunduğu Tao bölgesi, 16. yüzyılın ortalarında Osmanlıların eline geçmesinden önce Gürcistan'ın sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlı idaresinin 1574 tarihinde gerçekleştirdiği tahrire göre Sihçeki köyü, tamamı Hristiyan olan 60 haneden oluşuyordu. Bu dönemden kalmış olan kilisenin köy halkının Müslüman olmasıyla cemaatini ve işlevini yitirdiği anlaşılmaktadır. Nitekim Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili 1907 yılında köyünün nüfusunun Müslümanlaşmış Gürcülerden oluştuğunu yazmıştır. Buna rağmen kilise bu tarihte ayakta duruyordu. Kilisenin bu tarihten sonra yıkıldığı anlaşılmaktadır. Kiliseden geriye sadece kuzeydoğu köşesi kalmıştır.
Mimari
Sihçeki Kilisesi, bugünkü yerleşimin 400 metre güneybatısında, Sihçeki Kalesi'nin güneybatı eteğinde yer alıyordu. Günümüzde ortadan kalkmış olan kilisesi, 1907 yılında ayakta duruyordu. Ekvtime Takaişvili'nin verdiği bilgiye göre, kilise dikdörtgen planlı ve tek nefli bir yapıydı. Batıda bir girişi, doğuda penceresi bulunuyordu. Doğudaki apsiste iki küçük niş bulunuyordu. Kilisenin kuzeyinde bitişik bir şapel bulunuyordu. Şapel, kiliseye kıyasla daha düzgün kesme taşlarla inşa edilmişti. Şapelin de kiliseye bezer biçimde, batısında kapısı, doğusunda apsiste bir penceresi vardı. Kilise ile şapel arasında bir bağlantı kapısı bulunmuyordu. Kilise gibi şapel de tamamen duvar resimleriyle donatılmıştı. Takaişvili'nin bulunduğu tarihte şapelin apsisindeki duvar resimlerinin bir kısmı fark ediliyordu. Kilisenin çatısı düz taşlarla örtülüydü. Güzelsu köyünde, 2016 yılında bir evin girişinde tespit edilmiş ve üzerinde Gürcü alfabesinin Nushuri harfleriyle kazınmış Gürcüce yazıtın bulunduğu taş, Sihçeki Kilisesi veya Sihçeki Kalesi'nden alınmış olabilir.
Kaynakça
- ^ a b c "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა-ოლთისში და ჩანგლში 1907 წელს), Paris, 1938, s. 51". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2023.
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 76. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao-Klarceti: Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 105, .
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 218. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao-Klarceti: Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 271, .
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 219. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sihceki Kilisesi Gurcuce სიხჩეკის ეკლესია tarihsel Tao bolgesinde gunumuzde Erzurum ilinin Oltu ilcesine bagli ve eski adi Sihceki olan Guzelsu koyunde Orta Cag dan kalma bir Gurcu kilisesidir Sihceki KilisesiTemel bilgilerKonumGuzelsu OltuKoordinatlar40 36 56 K 42 00 58 D 40 61556 K 42 01611 D 40 61556 42 01611InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumYikintilarMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma Orta CagOzelliklerMalzemelerTasTarihceSihceki Kalesi ile Sihceki Kilisesi nin bulundugu Tao bolgesi 16 yuzyilin ortalarinda Osmanlilarin eline gecmesinden once Gurcistan in sinirlari icinde bulunuyordu Osmanli idaresinin 1574 tarihinde gerceklestirdigi tahrire gore Sihceki koyu tamami Hristiyan olan 60 haneden olusuyordu Bu donemden kalmis olan kilisenin koy halkinin Musluman olmasiyla cemaatini ve islevini yitirdigi anlasilmaktadir Nitekim Gurcu tarihci ve arkeolog Ekvtime Takaisvili 1907 yilinda koyunun nufusunun Muslumanlasmis Gurculerden olustugunu yazmistir Buna ragmen kilise bu tarihte ayakta duruyordu Kilisenin bu tarihten sonra yikildigi anlasilmaktadir Kiliseden geriye sadece kuzeydogu kosesi kalmistir MimariSihceki Kilisesi bugunku yerlesimin 400 metre guneybatisinda Sihceki Kalesi nin guneybati eteginde yer aliyordu Gunumuzde ortadan kalkmis olan kilisesi 1907 yilinda ayakta duruyordu Ekvtime Takaisvili nin verdigi bilgiye gore kilise dikdortgen planli ve tek nefli bir yapiydi Batida bir girisi doguda penceresi bulunuyordu Dogudaki apsiste iki kucuk nis bulunuyordu Kilisenin kuzeyinde bitisik bir sapel bulunuyordu Sapel kiliseye kiyasla daha duzgun kesme taslarla insa edilmisti Sapelin de kiliseye bezer bicimde batisinda kapisi dogusunda apsiste bir penceresi vardi Kilise ile sapel arasinda bir baglanti kapisi bulunmuyordu Kilise gibi sapel de tamamen duvar resimleriyle donatilmisti Takaisvili nin bulundugu tarihte sapelin apsisindeki duvar resimlerinin bir kismi fark ediliyordu Kilisenin catisi duz taslarla ortuluydu Guzelsu koyunde 2016 yilinda bir evin girisinde tespit edilmis ve uzerinde Gurcu alfabesinin Nushuri harfleriyle kazinmis Gurcuce yazitin bulundugu tas Sihceki Kilisesi veya Sihceki Kalesi nden alinmis olabilir Kaynakca a b c Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi არქეოლოგიური ექსპედიცია კოლა ოლთისში და ჩანგლში 1907 წელს Paris 1938 s 51 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2023 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 76 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 105 ISBN 978 9941 478 17 8 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 218 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 271 ISBN 978 9941 478 17 8 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 219 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7