Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sinkrotron (veya senkrotron) özel bir dairesel parçacık hızlandırıcı çeşididir. Siklotron kavramından üremiş olan sinkrotronda, parçacıklara yön veren manyetik alan, artan kinetik enerjili bir parçacık ışınına senkronize (eş zamanlı) olduğundan zaman bağımlıdır.
Sinkrotron, çok büyük tesislerin inşa edilmesine olanak veren ilk parçacık hızlandırıcı kavramlarından biriydi. Bunu ışın eğme, odaklama ve hızlandırmayı değişik kısımlara ayırarak başarmıştır.
İlk elektron sinkrotronu tarafından 1945'te inşa edilmiştir. McMillan farkında olmasa da, sinkrotronun ilkeleri tarafından ilk defa Rusça bir bilimsel dergide basılmıştı. İlk proton sinkrotronu tarafından tasarlanmış ve 1952'de inşa edilmiştir.
Çalışma Prensipleri
için yörünge yarıçapı enerji ile artmaktadır. Pratikte, manyetik alanın üretilmesinde teorik bir limit vardır. Klasik mıknatıslarla 1.5 T, süper iletken mıknatıslarla B=5 T’ya kadar çıkılabilmektedir. Bu, enerjinin 1 GeV’den büyük olduğu durumlarda yarıçapın birkaç metre büyümesi demektir ve böylesine hızlı bir artışı dengeleyecek bir mıknatısın üretilebilmesi neredeyse imkânsızdır. Bu nedenle parçacığın her defasında küçük saptırıcı mıknatıslardan geçtiği fakat sabit yörüngede dolandığı hızlandırıcı fikri ortaya atıldı. Yarıçap sabit olduğundan denklemine göre sabit olmalıdır. Başka bir deyişle B manyetik alanı enerji ile senkronize (eş zamanlı) olarak artmalıdır. Bu tip hızlandırıcılara “sinkrotron” denir.
Sinkrotron, parçacığı hızlandırmak için bir ya da birden fazla RF kaynağı bulundurabilir. Sinkrotronun L çevresi, dalgaboyunun tam katı olmalıdır (senkronizim koşulu). Parçacıklar ancak bu sayede her defasında aynı fazda hızlandırıcı bölgeye gelmektedir. Sinkrotronlarda, eğer hızlandırılan parçacık elektron ise kendiliğinden elektromanyetik bir ışınım yayınlanmaktadır. Parçacığın enerjisi arttıkça yayınlanan radyasyonda artmaktadır. Sinkrotronlar, parçacıkları E=0 dan başlayan bir enerjiyle hızlandıramamaktadır. Bunun nedeni, tam olarak B=0'dan çalışmaya başlayan ve lineer olarak artan bir mıknatısın üretilememesidir. Bu sorun, parçacığın ideal yörüngesinden sapmasına ve demetin kaybolmasına neden olur. Bu nedenle, parçacıkların sinkrotrona gelmeden önce lineer hızlandırıcılarda belli bir enerjiye ulaşması sağlanır.
Kaynakça
- ^ J. David Jackson and W.K.H. Panofsky (1996). "EDWIN MATTISON MCMILLAN: A Biographical Memoir" (PDF). National Academy of Sciences. 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Ocak 2012.
- ^ a b Wilson. "Fifty Years of Synchrotrons" (PDF). CERN. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Ocak 2012.
- ^ Veksler, V. I. (1944). "A new method of accelerating relativistic particles". Comptes Rendus (Doklady) de l’Academie Sciences de l’URSS. 43 (8). ss. 329-331. 5 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2013.
- ^ Nature 407, 468 (28 September 2000) 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Rotblat, Joseph (28 Eylül 2000). "Obituary: Mark Oliphant (1901–2000)". Nature. 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2012.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Sinkrotron ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Elettra Sincrotrone Trieste - Elettra and Fermi lightsources 17 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Canadian Light Source 10 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Australian Synchrotron 4 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- French synchrotron Soleil 30 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Diamond UK Synchrotron 10 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- CERN Large Hadron Collider 22 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Synchrotron Light Sources of the World 3 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- A Miniature Synchrotron: 31 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sameen Ahmed Khan 22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Synchrotron Radiation (in Asia) 14 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, ATIP Report, No. ATIP02.034, 28 pages (21 August 2002). (ATIP: The Asian Technology Information Program, Tokyo, Japan, 2002). Complete Report 14 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi.
- Spanish ALBA Light Source 28 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sinkrotron veya senkrotron ozel bir dairesel parcacik hizlandirici cesididir Siklotron kavramindan uremis olan sinkrotronda parcaciklara yon veren manyetik alan artan kinetik enerjili bir parcacik isinina senkronize es zamanli oldugundan zaman bagimlidir Sinkrotron cok buyuk tesislerin insa edilmesine olanak veren ilk parcacik hizlandirici kavramlarindan biriydi Bunu isin egme odaklama ve hizlandirmayi degisik kisimlara ayirarak basarmistir Ilk elektron sinkrotronu tarafindan 1945 te insa edilmistir McMillan farkinda olmasa da sinkrotronun ilkeleri tarafindan ilk defa Rusca bir bilimsel dergide basilmisti Ilk proton sinkrotronu tarafindan tasarlanmis ve 1952 de insa edilmistir Calisma Prensipleriicin yorunge yaricapi enerji ile artmaktadir Pratikte manyetik alanin uretilmesinde teorik bir limit vardir Klasik miknatislarla 1 5 T super iletken miknatislarla B 5 T ya kadar cikilabilmektedir Bu enerjinin 1 GeV den buyuk oldugu durumlarda yaricapin birkac metre buyumesi demektir ve boylesine hizli bir artisi dengeleyecek bir miknatisin uretilebilmesi neredeyse imkansizdir Bu nedenle parcacigin her defasinda kucuk saptirici miknatislardan gectigi fakat sabit yorungede dolandigi hizlandirici fikri ortaya atildi Yaricap sabit oldugundan denklemine gore sabit olmalidir Baska bir deyisle B manyetik alani enerji ile senkronize es zamanli olarak artmalidir Bu tip hizlandiricilara sinkrotron denir Sinkrotron parcacigi hizlandirmak icin bir ya da birden fazla RF kaynagi bulundurabilir Sinkrotronun L cevresi dalgaboyunun tam kati olmalidir senkronizim kosulu Parcaciklar ancak bu sayede her defasinda ayni fazda hizlandirici bolgeye gelmektedir Sinkrotronlarda eger hizlandirilan parcacik elektron ise kendiliginden elektromanyetik bir isinim yayinlanmaktadir Parcacigin enerjisi arttikca yayinlanan radyasyonda artmaktadir Sinkrotronlar parcaciklari E 0 dan baslayan bir enerjiyle hizlandiramamaktadir Bunun nedeni tam olarak B 0 dan calismaya baslayan ve lineer olarak artan bir miknatisin uretilememesidir Bu sorun parcacigin ideal yorungesinden sapmasina ve demetin kaybolmasina neden olur Bu nedenle parcaciklarin sinkrotrona gelmeden once lineer hizlandiricilarda belli bir enerjiye ulasmasi saglanir Kaynakca J David Jackson and W K H Panofsky 1996 EDWIN MATTISON MCMILLAN A Biographical Memoir PDF National Academy of Sciences 21 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Ocak 2012 a b Wilson Fifty Years of Synchrotrons PDF CERN 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Ocak 2012 Veksler V I 1944 A new method of accelerating relativistic particles Comptes Rendus Doklady de l Academie Sciences de l URSS 43 8 ss 329 331 5 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2013 Nature 407 468 28 September 2000 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rotblat Joseph 28 Eylul 2000 Obituary Mark Oliphant 1901 2000 Nature 18 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2012 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sinkrotron ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Elettra Sincrotrone Trieste Elettra and Fermi lightsources 17 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Canadian Light Source 10 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Australian Synchrotron 4 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde French synchrotron Soleil 30 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Diamond UK Synchrotron 10 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde CERN Large Hadron Collider 22 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Synchrotron Light Sources of the World 3 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde A Miniature Synchrotron 31 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sameen Ahmed Khan 22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Synchrotron Radiation in Asia 14 Nisan 2013 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi ATIP Report No ATIP02 034 28 pages 21 August 2002 ATIP The Asian Technology Information Program Tokyo Japan 2002 Complete Report 14 Nisan 2013 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi Spanish ALBA Light Source 28 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde