Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sinyavin Harekâtı, Kızıl Ordu'nun Leningrad Kuşatması'nı sona erdirmek için kuşatmadaki Alman birliklerine karşı giriştiği bir harekâttır. Bu harekâtla neredeyse eşzamanlı olarak uygulamaya konulması planlanan Alman harekâtı ise "Operation Nordlicht" (Kutup ışıkları) kapalı adıyla planlanmıştır. Sovyet harekâtı Alman kuşatmasını kırmayı, Alman harekâtı ise kenti düşürmeyi hedeflemektedir. Her iki taraf da diğerinin plan ve hazırlıkları konusunda bilgi sahibi değildi ve taraflar muharebeleri, önceden hesaplamadıkları bir tarzda sürdürdüler. İlk taarruza geçen Sovyet güçleriydi ve 19 Ağustos'ta harekâta başladılar. Bu saldırı, Alman komutanlığını taarruz için hazırlanan kuvvetlerle, savunmayı takviye etmek durumunda bıraktı. Kızıl Ordu taarruzları durdurulunca da bu kez söz konusu kuvvetler karşı taarruz için kullanıldı. Sonuçta Sovyet taarruzları, kuşatmayı yarmakta başarılı olamadı. Bununla birlikte Alman tarafı da planladıkları taarruz harekâtını uygulamaya koyamadılar.
| Sinyavin Harekâtı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Doğu Cephesi, II. Dünya Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Sovyetler Birliği |  Almanya | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Kirill Meretskov |  Erich von Manstein | ||||||
| Güçler | |||||||
| | 18. Ordu 11. Ordu | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 40.085 ölü ve kayıp (12,000 tutsak dahil) 73.589 yaralı toplam 113.674 | 5.893 ölü, Toplam 26 bin (28 Ağustos - 10 Eylül) | ||||||
Harekât öncesi
Leningrad kuşatması 1941 yılının sonbahar başlarında başladı. Alman ve Fin kuvvetleri, 8 Eylül 1941 tarihinde Leningrad ve dış semtlerinin tüm ikmal hatlarını keserek kenti kuşattı. Ancak esas Alman planındaki, bölgedeki Sovyet askeri varlığını püskürterek kenti işgal etme girişimi başarısız oldu ve kent sadece kuşatıldı. Ladoga Gölü'nün kış aylarında donuyor olması, 1941 - 1942 kışında kente sınırlı da olsa, başta gıda maddeleri olmak üzere ikmal malzemesi gelmesine olanak sağladı. Böylece savunmacılar, direnmeyi sürdürebildiler. Ancak Sivastopol Kuşatması, 4 Temmuz 1942 tarihinde kentin Alman kuvvetlerinin kontrolüne geçmesiyle sona ermişti. Alman 11. Ordu'su, artık başka bir muharebe alanında kullanılmak üzere serbest kalmıştı. Hitler, bu ordunun Leningrad'a yapılacak saldırıda görevlendirilmesine karar verdi.
Sovyet kuvvetleri, kente ve kentteki sivil halka büyük yıkım getiren kuşatmayı kırmak için savaşıyordu. "Yaşam Yolu" adı verilen bu ikmal hattı, Alman ve Fin hava akınlarıyla sık sık kullanım dışı bırakıldı. Bölgede, 1942 yılı içinde girişilen birkaç küçük çaplı taarruz hareketi oldu, fakat iki taraf açısından da kesin bir sonuç getirmedi. Lyuban civarındaki son saldırıda Sovyet 2. Şok Ordusu kuşatılarak büyük kısmıyla imha edildi. Bununla birlikte Leningrad için bir ikmal yolunun açık tutulması çok önemliydi. Bu yüzden Lyuban yenilgisinin neredeyse hemen ardından yeni harekâtın hazırlıklarına başlanıldı.
Hazırlıklar
Ladoga Gölü'nün güney kesimi, yoğun ormanlar ve göle yakın bölgeler sulak alanlarla, özellikle de turba yataklarıyla kaplıdır. Bu faktörler, bölgede topçunun ve araçları hareketliliği açısından engel yaratmaktadır. Ayrıca ormanlık arazi, her iki tarafın da görsel keşif çabalarını engellemektedir ve diğer yandan, karşı taraftan gizlemektedir. Askerî harekât açısından uygun arazi koşulları gösteren bir bölge, Sinyavin yükseltisidir. Bu bölgede açık ve kuru birkaç bölge vardır ve buralar görece geniş bir görüş açısı sağlamaktadır.
Alman planı
Leningrad'ın 1942 yılının yaz-sonbahar aylarında düşürülmesi planı, OKW'nin 5 Nisan 1942 tarih ve 41 sayılı emrinde yer almıştır. Söz konusu emir, Doğu Cephesi'nde 1942 yılı yaz seferinin esas hedeflerini belirlemektedir. Bunlar ana hatlarıyla, Leningrad'ın düşürülmesi ve güneyde Kafkasya'ya ilerlemektir.
Savaşın bu başlangıç evresinde Doğu Cephesi'ndeki Alman kuvvetleri, bu cephedeki stratejik hedeflerine ulaşmaya yönelmişlerdir. Bu stratejik hedefler, kuzeyde, Leningrad'ı düşürmek için harekâtı sürdürerek Fin kuvvetleriyle temas kurmak, güneyde ise Ukrayna, Donets Bölgesi ve Kafkasya yönünde ilerlemek, esas olarak Kafkasya yolunu açmaktı.
Sivastopol'ün düşmesinden sonra serbest kalan Alman unsurları, bu bölgeden alınarak Leningrad'a taarruz edecektir. Alman 11. Ordu'sunun, 8. Hava Kolordusu ve ağır topların desteğindeki taarruzu planlanmaktadır. Serbest kalan birliklerin başka bir cephede, kuşatmada kullanılması, Doğu Cephesi'nde zaferi daha olası kılacaktır. Bu arada Almanlar Stalingrad Savaşı'nın hazırlıklarını da sürdürmektedirler. Alman 11. Ordusu, 12 tümeniyle Leningrad bölgesine aktarılmıştır.
Sovyet planı
Sovyetler, 1942 boyunca Leningrad kuşatmasını kırmaya çalıştı. Kış taarruzları da Lyuban Taarruz Harekâtı da kenti kurtarmakta başarı sağlayamamıştı. Kent savunmasındaki Leningrad Cephesi ile Volkhov Cephesi arasında sadece 16 km. lik bir açıklık vardır. Taarruz planı, iki cephe kuvveti arasında temas sağlamaya ve Leningrad'a gelen ulaşım hattını güven altına almaya hizmet edecekti. Leningrad'da yaşanan ikmal sorunları nedeniyle, Leningrad Cephesi'nin girişeceği taarruz, Volkhov Cephesi tarafından da desteklenmek zorundaydı. Sovyet 8. Ordu'su hücum birliği olarak taarruz edecekti ve ikinci kademede 2. Şok Ordusu ile desteklenecekti. Bu iki taarruz kademesinin arasında 4. Kolordu vardı.
Önceki taarruz harekâtlarının tersine Kızıl Ordu birlikleri çok iyi donatılmıştı. Bu birliklere, amaçlanan hızda ilerlemelerini sağlamak için istihkam unsurları eklendi. Ayrıca erata çok sayıda PPD-40 ve PPŞ-41 hafif makineli silahları verilmiştir.
Savaş
Sovyet taarruzu, ilk evre 19-26 Ağustos
Her iki taraf da diğerinin saldırı hazırlıkları içinde olduğu bilgisine ulaşamadığı gibi, bölgeye ne kadar kuvvet yığdıkları konusunda da aydınlatıcı istihbarattan yoksundular. Alman komutanlığı, 27 Ağustos'ta Sovyet 8. Ordu'su taarruzuna başladıktan birkaç gün sonra bunun büyük çaplı bir taarruz olduğunu fark etti. Bu durumda Alman 11. Ordu'su ve 8. Hava Kolordusu, Sovyet saldırısını karşılayabilmek için yeniden tertiplendi ve Leningrad'a yönelik olarak planlanan taarruz hazırlıkları durduruldu. Aynı şekilde Sovyet komutanlığı, Alman 11. Ordu'sunun Kırım'dan Leningrad bölgesine intikal ettiği bilgisine sahip değildi ve 18. Ordu (Almanya)'nun 10 tümeniyle muharebe edileceğini hesaplamaktaydı. Sonuçta Sovyet kuvvetleri daha saldırının başlangıcında, bir taarruzi harekâtta savunmaya göre gerekli sayısal üstünlüğe sahip olduklarını düşünürken tersine, sayısal olarak savunmaya göre daha zayıf durumdaydılar.
Sonuçta Sovyet taarruzu 19 Ağustos 1942 tarihinde, Alman taarruzundan önce başlamış oldu. Ancak Alman kaynakları daha geç bir tarihi vermektedir. Bunun nedeni, Volkhov Cephesi taarruzunun 27 Ağustos'tan önce başlamamasıdır. Alman taarruzu 23 Ağustos'ta başlayacaktı fakat 11. Ordu'nun taarruz için gereken hazırlıkları beklenenden daha yavaş ilerledi ve harekât 14 Eylül'e kadar ertelendi. Leningrad Cephesi taarruzunu 19 Ağustos'ta başlattıysa da sınırlı ikmal olanakları ve insan gücü nedeniyle Neva Nehri üzerinde sadece köprübaşı oluşturup genişletebildi. Volkhov Cephesi ile temas sağlayabilmek için ilave güç gerekiyordu. Alman komutanlığı bu taarruzu büyük çaplı bir taarruz olarak değerlendirmedi. Aslında Alman kaynakları bu evreden hemen hemen hiç söz etmez ve savunma için de önlem alınmamıştır.
Sovyet taarruzunun devamı 27 Ağustos - 3 Eylül
Volkhov Cephesi taarruzu 27 Ağustos sabahı başladı. Kuvvetler takviye edilirken bu işlemlerin gizlenerek sürdürülmesi, () taarruz bölgesinde önemli ölçüde yığınak yapılmasını sağlayarak gerek insan gücü gerekse tank ve top yönünden Sovyet kuvvetlerine büyük bir üstünlük sağlamıştır. Ancak Almanlar halen hava üstünlüğüne sahiptir. Sovyet 8. Ordu'su başlarda başarılı bir ilerleme sağladı ve ilk Alman hatlarına girdi. Gediği kapatmak için bölgeye Alman ihtiyatları geldikçe Sovyet ilerlemesinin de hızı düşmeye başladı. Alman savunmasında oluşan gedik, 29 Ağustos'ta 7 km.lik bir derinliğe ulaştı. İlerleyen günlerde Sovyet ileri hareketi giderek zayıfladı ve 5 Eylül'de ancak 9 km.lik bir derinliğe ulaşabilmiş oldu. Bu tarihte ilerleme tümüyle durdu. Sovyet komutanlığı, birlikleri yeniden ilerletebilmek için ikinci kademedeki 2. Şok Ordusu'nu muharebeye sürdü. Ancak Alman kuvvetlerinin kanatlardan geliştirdikleri karşı taarruzlar, bu denemeyi de boşa çıkardı. Volkhov Cephesi, 7 Eylül'de 8. Ordu'dan iki tümeni geri çekti. Bu iki tümen yerine o ana kadar muharebeye girmemiş olan iki tümenle bir tank tugayı ileri sürüldü.
Denge, 10 - 19 Eylül
Birkaç yeni taarruz denemesine karşın her iki taraf da toprak kazanmayı sağlayamadı ve harekât tam olarak bir denge durumuna ulaştı. Dolayısıyla 10 -19 Eylül tarihleri arasında cephe hattı istikrarlıdır. Volkhov Cephesi Komutanlığı, Leningrad Cephesi ile arasındaki 7. km.lik açıklığı kapatabilmek ve temas kurabilmek için takviye kuvvetler ve hava desteği bekliyordu. Bu olduğu takdirde izleyen birkaç hafta içinde temasın sağlanabileceği düşünülüyordu. Ancak, Alman karşı taarruzları başlayana dek takviye kuvvet bölgeye ulaşamadı ve beklenen hava desteği sağlanamadı. Kesin sonuçlu Alman karşı taarruzları 20 Eylül'de başlatıldı. Daha önceki karşı taarruzlar, yeterli kuvvetle yapılamadığından başarılı sonuçlar getirmemişti. Alman tarafında, 11. Ordu'nun bölgeye kaydırılmış olması, kuvvetleri takviye yönünden Sovyet tarafına oranda daha geniş olanaklar ve esneklik sağlamıştır.
Alman karşı taarruzları, 20 Eylül - 10 Ekim
Alman komutanlığı, 18. Ordu birliklerinin Sovyet taarruzunu durduramadığını görerek, bölgeye yeni intikal etmiş olan 11. Ordu tümenleriyle bunları takviye etti. Ancak bu durumda, Leningrad'a yapılması planlanan taarruzdan geri kalınmış oldu. Alman 11. Ordu'sunun 170. Piyade Tümeni, bölgeye intikal ettiği gün, yani 28 Ağustos'ta derhal muharebeye sokuldu. General von Manstein, bir yıkımı şimdiden önlemek üzere 4 Eylül'de tüm 18. Ordu'nun ve yanı sıra 11. Ordu'nun sevk ve idaresiyle görevlendirildi. Sovyet taarruzu, savunmanın takviyesi için 11. Ordu'dan alınan kuvvetlerle durdurulduktan sonra 20 Eylül'de Alman karşı taarruzları başlatıldı. Bu karşı taarruzlar Sovyet saldırılarıyla Alman hatlarında oluşan gediğin ortadan kaldırılmasını amaçlamaktaydı. Alman hatlarındaki girintiye yönelen bu taarruzda, 36. Kolordu kuzeyden, 30. Kolordu ise güneyden taarruz etmiştir. Her iki kolordunun taarruzları da 8. Hava Kolordusu tarafından desteklendi.
Alman karşı saldırısı da Kızıl Ordu'nun karşılaştığına benzer sorunlarla uğraşmak zorunda kaldı. Güç arazi koşullarında ve Sovyet savunma mevzileri karşısında Alman ileri hareketi de çok yavaş ilerliyor ve ağır kayıplara uğruyordu. Yine de çok şiddetli çatışmalarla geçen beş günün ardından 25 Eylül'de Sovyet kuvvetlerinin bir bölümü kuşatıldı. Kuşatmayı yarmak ve kuşatılan birliklere ulaşmak için girişilen birkaç Kızıl Ordu taarruzu geri atıldıktan sonra 2 Ekim'de kuşatılan Sovyet birlikleri imha edildi. Bu iş için, esasen Leningrad taarruzunda kullanılması planlanan bir kısım ağır top, birkaç gün süreyle bu bölgede kullanılmıştır. Aynı tarihlerde Alman 28. Hafif Piyade Tümeni ve 12. Panzer Tümeni, Sovyet Leningrad Cephesi'nin kendi köprübaşlarını genişletmeyi amaçlayan birkaç girişimini püskürttü.
Tiger I tanklarının ilk savaş düzeni aldığı bu muharebede, tanklar sınırlı bir başarı göstermişti. Bunun nedeni daha çok teknik arızalardı. Muharebeler sırasında bir Tiger I, Kızıl Ordu birliklerince sağlam olarak ele geçirildi.
Sonuçları
Sovyetler Birliği açısından bu harekât, yüksek kayıplara karşın başarısız oldu. Fakat bu harekâttan sadece 3 ay sonra Kızıl Ordu yeni bir harekât başlatacaktır, Bu taarruz 1943 yılı Ocak ayında Leningrad için bir kara köprüsü sağlayacaktır. Alman birlikleri de bu muharebelerde, Uman Muharebesi'nde olduğu gibi Kızıl Ordu birliklerini yok edemedi.
Alman tarafında büyük etkileri oldu. Sovyet tehdidinin ortadan kalkmasına ve Alman 18. Ordu'sunun mevzilerinin yeniden kurulmasına karşın 11. Ordu, insan gücü, donanım ve cephane yönünden ciddi kayıplara uğramıştı. 18. Ordu da, özellikle 223. Piyade Tümeni, ilk günkü muharebelerde 8. Ordu karşısında kayıplara uğramıştı. Bu koşullarda Leningrad'a karşı kısa dönemde bir taarruz, artık konu dışıdır. Öte yandan sonbahar yağmurlarının başlıyor olması da Leningrad saldırısının daha da gecikmesini gerektirecektir. Dahası, Stalingrad'da Sovyet karşı taarruzu da, Mareşal von Manstein ve 11. Ordu'nun bu bölgeye kaydırılmasını gerektirecekti. Sonuçta Leningrad'a yönelik planlanan taarruz, hiçbir zaman gerçekleşmedi.
Dipnotlar
- ^ a b c d e Manstein p. 262
- ^ Krivosheev Study 12 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Glantz p. 226
- ^ Isayev p. 142, only between August 28-September 30
- ^ Manstein p. 260
- ^ Isayev p. 134
- ^ a b c Meretskov p. 299
- ^ Meretskov p. 300
- ^ Isayev p. 132
- ^ Glantz p. 484
- ^ a b c d e f g Haupt W. Army Group North. The Wehrmacht in Russia 1941–1945
- ^ Meretskov p. 302
- ^ a b Isayev p. 135
- ^ a b Manstein p. 265
- ^ Meretskov pp. 301–302
- ^ Manstein pp. 264–265
- ^ a b Haupt
- ^ Meretskov pp. 307–308
- ^ Isayev p. 139
- ^ Manstein p. 266
- ^ Panzerkampfwagen VI Tiger Ausf. E Sd. Kfz. 181 3 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . achtungpanzer.com
- ^ Manstein p. 267
- ^ Manstein p. 272
Kaynakça
- Glantz, David M. (2002). The Battle for Leningrad 1941-1944. Kansas University Press.
- Haupt, Werner (1997). Army Group North. The Wehrmacht in Russia 1941–1945. Schiffer Military History, Atlegen, PA
- -Rusça
- Manstein, Erich von (1955 (2004)). Lost Victories: The War Memoirs of Hitler's Most Brilliant General. Zenith Press. .
- http://militera.lib.ru/memo/russian/meretskov/ 21 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . На службе народу -Rusça
- http://militera.lib.ru/h/isaev_av6/ 28 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Когда внезапности уже не было. История ВОВ, которую мы не знали -Rusça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sinyavin Harekati Kizil Ordu nun Leningrad Kusatmasi ni sona erdirmek icin kusatmadaki Alman birliklerine karsi giristigi bir harekattir Bu harekatla neredeyse eszamanli olarak uygulamaya konulmasi planlanan Alman harekati ise Operation Nordlicht Kutup isiklari kapali adiyla planlanmistir Sovyet harekati Alman kusatmasini kirmayi Alman harekati ise kenti dusurmeyi hedeflemektedir Her iki taraf da digerinin plan ve hazirliklari konusunda bilgi sahibi degildi ve taraflar muharebeleri onceden hesaplamadiklari bir tarzda surdurduler Ilk taarruza gecen Sovyet gucleriydi ve 19 Agustos ta harekata basladilar Bu saldiri Alman komutanligini taarruz icin hazirlanan kuvvetlerle savunmayi takviye etmek durumunda birakti Kizil Ordu taarruzlari durdurulunca da bu kez soz konusu kuvvetler karsi taarruz icin kullanildi Sonucta Sovyet taarruzlari kusatmayi yarmakta basarili olamadi Bununla birlikte Alman tarafi da planladiklari taarruz harekatini uygulamaya koyamadilar Sinyavin HarekatiDogu Cephesi II Dunya SavasiTarih19 Agustos 10 Ekim 1942BolgeLadoga Golu guneyi Leningrad SSCBSonucSovyet zaferiTaraflar Sovyetler Birligi AlmanyaKomutanlar ve liderlerKirill MeretskovErich von MansteinGucler18 Ordu 11 OrduKayiplar40 085 olu ve kayip 12 000 tutsak dahil 73 589 yarali toplam 113 6745 893 olu Toplam 26 bin 28 Agustos 10 Eylul Harekat oncesiLeningrad kusatmasi 1941 yilinin sonbahar baslarinda basladi Alman ve Fin kuvvetleri 8 Eylul 1941 tarihinde Leningrad ve dis semtlerinin tum ikmal hatlarini keserek kenti kusatti Ancak esas Alman planindaki bolgedeki Sovyet askeri varligini puskurterek kenti isgal etme girisimi basarisiz oldu ve kent sadece kusatildi Ladoga Golu nun kis aylarinda donuyor olmasi 1941 1942 kisinda kente sinirli da olsa basta gida maddeleri olmak uzere ikmal malzemesi gelmesine olanak sagladi Boylece savunmacilar direnmeyi surdurebildiler Ancak Sivastopol Kusatmasi 4 Temmuz 1942 tarihinde kentin Alman kuvvetlerinin kontrolune gecmesiyle sona ermisti Alman 11 Ordu su artik baska bir muharebe alaninda kullanilmak uzere serbest kalmisti Hitler bu ordunun Leningrad a yapilacak saldirida gorevlendirilmesine karar verdi Sovyet kuvvetleri kente ve kentteki sivil halka buyuk yikim getiren kusatmayi kirmak icin savasiyordu Yasam Yolu adi verilen bu ikmal hatti Alman ve Fin hava akinlariyla sik sik kullanim disi birakildi Bolgede 1942 yili icinde girisilen birkac kucuk capli taarruz hareketi oldu fakat iki taraf acisindan da kesin bir sonuc getirmedi Lyuban civarindaki son saldirida Sovyet 2 Sok Ordusu kusatilarak buyuk kismiyla imha edildi Bununla birlikte Leningrad icin bir ikmal yolunun acik tutulmasi cok onemliydi Bu yuzden Lyuban yenilgisinin neredeyse hemen ardindan yeni harekatin hazirliklarina baslanildi HazirliklarLadoga Golu nun guney kesimi yogun ormanlar ve gole yakin bolgeler sulak alanlarla ozellikle de turba yataklariyla kaplidir Bu faktorler bolgede topcunun ve araclari hareketliligi acisindan engel yaratmaktadir Ayrica ormanlik arazi her iki tarafin da gorsel kesif cabalarini engellemektedir ve diger yandan karsi taraftan gizlemektedir Askeri harekat acisindan uygun arazi kosullari gosteren bir bolge Sinyavin yukseltisidir Bu bolgede acik ve kuru birkac bolge vardir ve buralar gorece genis bir gorus acisi saglamaktadir Alman planiLeningrad in 1942 yilinin yaz sonbahar aylarinda dusurulmesi plani OKW nin 5 Nisan 1942 tarih ve 41 sayili emrinde yer almistir Soz konusu emir Dogu Cephesi nde 1942 yili yaz seferinin esas hedeflerini belirlemektedir Bunlar ana hatlariyla Leningrad in dusurulmesi ve guneyde Kafkasya ya ilerlemektir Savasin bu baslangic evresinde Dogu Cephesi ndeki Alman kuvvetleri bu cephedeki stratejik hedeflerine ulasmaya yonelmislerdir Bu stratejik hedefler kuzeyde Leningrad i dusurmek icin harekati surdurerek Fin kuvvetleriyle temas kurmak guneyde ise Ukrayna Donets Bolgesi ve Kafkasya yonunde ilerlemek esas olarak Kafkasya yolunu acmakti Sivastopol un dusmesinden sonra serbest kalan Alman unsurlari bu bolgeden alinarak Leningrad a taarruz edecektir Alman 11 Ordu sunun 8 Hava Kolordusu ve agir toplarin destegindeki taarruzu planlanmaktadir Serbest kalan birliklerin baska bir cephede kusatmada kullanilmasi Dogu Cephesi nde zaferi daha olasi kilacaktir Bu arada Almanlar Stalingrad Savasi nin hazirliklarini da surdurmektedirler Alman 11 Ordusu 12 tumeniyle Leningrad bolgesine aktarilmistir Sovyet planiSovyetler 1942 boyunca Leningrad kusatmasini kirmaya calisti Kis taarruzlari da Lyuban Taarruz Harekati da kenti kurtarmakta basari saglayamamisti Kent savunmasindaki Leningrad Cephesi ile Volkhov Cephesi arasinda sadece 16 km lik bir aciklik vardir Taarruz plani iki cephe kuvveti arasinda temas saglamaya ve Leningrad a gelen ulasim hattini guven altina almaya hizmet edecekti Leningrad da yasanan ikmal sorunlari nedeniyle Leningrad Cephesi nin girisecegi taarruz Volkhov Cephesi tarafindan da desteklenmek zorundaydi Sovyet 8 Ordu su hucum birligi olarak taarruz edecekti ve ikinci kademede 2 Sok Ordusu ile desteklenecekti Bu iki taarruz kademesinin arasinda 4 Kolordu vardi Onceki taarruz harekatlarinin tersine Kizil Ordu birlikleri cok iyi donatilmisti Bu birliklere amaclanan hizda ilerlemelerini saglamak icin istihkam unsurlari eklendi Ayrica erata cok sayida PPD 40 ve PPS 41 hafif makineli silahlari verilmistir SavasSovyet taarruzu ilk evre 19 26 Agustos Her iki taraf da digerinin saldiri hazirliklari icinde oldugu bilgisine ulasamadigi gibi bolgeye ne kadar kuvvet yigdiklari konusunda da aydinlatici istihbarattan yoksundular Alman komutanligi 27 Agustos ta Sovyet 8 Ordu su taarruzuna basladiktan birkac gun sonra bunun buyuk capli bir taarruz oldugunu fark etti Bu durumda Alman 11 Ordu su ve 8 Hava Kolordusu Sovyet saldirisini karsilayabilmek icin yeniden tertiplendi ve Leningrad a yonelik olarak planlanan taarruz hazirliklari durduruldu Ayni sekilde Sovyet komutanligi Alman 11 Ordu sunun Kirim dan Leningrad bolgesine intikal ettigi bilgisine sahip degildi ve 18 Ordu Almanya nun 10 tumeniyle muharebe edilecegini hesaplamaktaydi Sonucta Sovyet kuvvetleri daha saldirinin baslangicinda bir taarruzi harekatta savunmaya gore gerekli sayisal ustunluge sahip olduklarini dusunurken tersine sayisal olarak savunmaya gore daha zayif durumdaydilar Sonucta Sovyet taarruzu 19 Agustos 1942 tarihinde Alman taarruzundan once baslamis oldu Ancak Alman kaynaklari daha gec bir tarihi vermektedir Bunun nedeni Volkhov Cephesi taarruzunun 27 Agustos tan once baslamamasidir Alman taarruzu 23 Agustos ta baslayacakti fakat 11 Ordu nun taarruz icin gereken hazirliklari beklenenden daha yavas ilerledi ve harekat 14 Eylul e kadar ertelendi Leningrad Cephesi taarruzunu 19 Agustos ta baslattiysa da sinirli ikmal olanaklari ve insan gucu nedeniyle Neva Nehri uzerinde sadece koprubasi olusturup genisletebildi Volkhov Cephesi ile temas saglayabilmek icin ilave guc gerekiyordu Alman komutanligi bu taarruzu buyuk capli bir taarruz olarak degerlendirmedi Aslinda Alman kaynaklari bu evreden hemen hemen hic soz etmez ve savunma icin de onlem alinmamistir Sovyet taarruzunun devami 27 Agustos 3 Eylul Volkhov Cephesi taarruzu 27 Agustos sabahi basladi Kuvvetler takviye edilirken bu islemlerin gizlenerek surdurulmesi taarruz bolgesinde onemli olcude yiginak yapilmasini saglayarak gerek insan gucu gerekse tank ve top yonunden Sovyet kuvvetlerine buyuk bir ustunluk saglamistir Ancak Almanlar halen hava ustunlugune sahiptir Sovyet 8 Ordu su baslarda basarili bir ilerleme sagladi ve ilk Alman hatlarina girdi Gedigi kapatmak icin bolgeye Alman ihtiyatlari geldikce Sovyet ilerlemesinin de hizi dusmeye basladi Alman savunmasinda olusan gedik 29 Agustos ta 7 km lik bir derinlige ulasti Ilerleyen gunlerde Sovyet ileri hareketi giderek zayifladi ve 5 Eylul de ancak 9 km lik bir derinlige ulasabilmis oldu Bu tarihte ilerleme tumuyle durdu Sovyet komutanligi birlikleri yeniden ilerletebilmek icin ikinci kademedeki 2 Sok Ordusu nu muharebeye surdu Ancak Alman kuvvetlerinin kanatlardan gelistirdikleri karsi taarruzlar bu denemeyi de bosa cikardi Volkhov Cephesi 7 Eylul de 8 Ordu dan iki tumeni geri cekti Bu iki tumen yerine o ana kadar muharebeye girmemis olan iki tumenle bir tank tugayi ileri suruldu Denge 10 19 Eylul Birkac yeni taarruz denemesine karsin her iki taraf da toprak kazanmayi saglayamadi ve harekat tam olarak bir denge durumuna ulasti Dolayisiyla 10 19 Eylul tarihleri arasinda cephe hatti istikrarlidir Volkhov Cephesi Komutanligi Leningrad Cephesi ile arasindaki 7 km lik acikligi kapatabilmek ve temas kurabilmek icin takviye kuvvetler ve hava destegi bekliyordu Bu oldugu takdirde izleyen birkac hafta icinde temasin saglanabilecegi dusunuluyordu Ancak Alman karsi taarruzlari baslayana dek takviye kuvvet bolgeye ulasamadi ve beklenen hava destegi saglanamadi Kesin sonuclu Alman karsi taarruzlari 20 Eylul de baslatildi Daha onceki karsi taarruzlar yeterli kuvvetle yapilamadigindan basarili sonuclar getirmemisti Alman tarafinda 11 Ordu nun bolgeye kaydirilmis olmasi kuvvetleri takviye yonunden Sovyet tarafina oranda daha genis olanaklar ve esneklik saglamistir Alman karsi taarruzlari 20 Eylul 10 Ekim Alman komutanligi 18 Ordu birliklerinin Sovyet taarruzunu durduramadigini gorerek bolgeye yeni intikal etmis olan 11 Ordu tumenleriyle bunlari takviye etti Ancak bu durumda Leningrad a yapilmasi planlanan taarruzdan geri kalinmis oldu Alman 11 Ordu sunun 170 Piyade Tumeni bolgeye intikal ettigi gun yani 28 Agustos ta derhal muharebeye sokuldu General von Manstein bir yikimi simdiden onlemek uzere 4 Eylul de tum 18 Ordu nun ve yani sira 11 Ordu nun sevk ve idaresiyle gorevlendirildi Sovyet taarruzu savunmanin takviyesi icin 11 Ordu dan alinan kuvvetlerle durdurulduktan sonra 20 Eylul de Alman karsi taarruzlari baslatildi Bu karsi taarruzlar Sovyet saldirilariyla Alman hatlarinda olusan gedigin ortadan kaldirilmasini amaclamaktaydi Alman hatlarindaki girintiye yonelen bu taarruzda 36 Kolordu kuzeyden 30 Kolordu ise guneyden taarruz etmistir Her iki kolordunun taarruzlari da 8 Hava Kolordusu tarafindan desteklendi Alman karsi saldirisi da Kizil Ordu nun karsilastigina benzer sorunlarla ugrasmak zorunda kaldi Guc arazi kosullarinda ve Sovyet savunma mevzileri karsisinda Alman ileri hareketi de cok yavas ilerliyor ve agir kayiplara ugruyordu Yine de cok siddetli catismalarla gecen bes gunun ardindan 25 Eylul de Sovyet kuvvetlerinin bir bolumu kusatildi Kusatmayi yarmak ve kusatilan birliklere ulasmak icin girisilen birkac Kizil Ordu taarruzu geri atildiktan sonra 2 Ekim de kusatilan Sovyet birlikleri imha edildi Bu is icin esasen Leningrad taarruzunda kullanilmasi planlanan bir kisim agir top birkac gun sureyle bu bolgede kullanilmistir Ayni tarihlerde Alman 28 Hafif Piyade Tumeni ve 12 Panzer Tumeni Sovyet Leningrad Cephesi nin kendi koprubaslarini genisletmeyi amaclayan birkac girisimini puskurttu Tiger I tanklarinin ilk savas duzeni aldigi bu muharebede tanklar sinirli bir basari gostermisti Bunun nedeni daha cok teknik arizalardi Muharebeler sirasinda bir Tiger I Kizil Ordu birliklerince saglam olarak ele gecirildi SonuclariSovyetler Birligi acisindan bu harekat yuksek kayiplara karsin basarisiz oldu Fakat bu harekattan sadece 3 ay sonra Kizil Ordu yeni bir harekat baslatacaktir Bu taarruz 1943 yili Ocak ayinda Leningrad icin bir kara koprusu saglayacaktir Alman birlikleri de bu muharebelerde Uman Muharebesi nde oldugu gibi Kizil Ordu birliklerini yok edemedi Alman tarafinda buyuk etkileri oldu Sovyet tehdidinin ortadan kalkmasina ve Alman 18 Ordu sunun mevzilerinin yeniden kurulmasina karsin 11 Ordu insan gucu donanim ve cephane yonunden ciddi kayiplara ugramisti 18 Ordu da ozellikle 223 Piyade Tumeni ilk gunku muharebelerde 8 Ordu karsisinda kayiplara ugramisti Bu kosullarda Leningrad a karsi kisa donemde bir taarruz artik konu disidir Ote yandan sonbahar yagmurlarinin basliyor olmasi da Leningrad saldirisinin daha da gecikmesini gerektirecektir Dahasi Stalingrad da Sovyet karsi taarruzu da Maresal von Manstein ve 11 Ordu nun bu bolgeye kaydirilmasini gerektirecekti Sonucta Leningrad a yonelik planlanan taarruz hicbir zaman gerceklesmedi Dipnotlar a b c d e Manstein p 262 Krivosheev Study 12 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Glantz p 226 Isayev p 142 only between August 28 September 30 Manstein p 260 Isayev p 134 a b c Meretskov p 299 Meretskov p 300 Isayev p 132 Glantz p 484 a b c d e f g Haupt W Army Group North The Wehrmacht in Russia 1941 1945 Meretskov p 302 a b Isayev p 135 a b Manstein p 265 Meretskov pp 301 302 Manstein pp 264 265 a b Haupt Meretskov pp 307 308 Isayev p 139 Manstein p 266 Panzerkampfwagen VI Tiger Ausf E Sd Kfz 181 3 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde achtungpanzer com Manstein p 267 Manstein p 272KaynakcaGlantz David M 2002 The Battle for Leningrad 1941 1944 Kansas University Press ISBN 0 7006 1208 4 Haupt Werner 1997 Army Group North The Wehrmacht in Russia 1941 1945 Schiffer Military History Atlegen PA Rusca Manstein Erich von 1955 2004 Lost Victories The War Memoirs of Hitler s Most Brilliant General Zenith Press ISBN 0 7603 2054 3 http militera lib ru memo russian meretskov 21 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Na sluzhbe narodu Rusca http militera lib ru h isaev av6 28 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kogda vnezapnosti uzhe ne bylo Istoriya VOV kotoruyu my ne znali Rusca Nordlicht Harekati