Sitopatik etki veya sitopatojenik etki (kısaltılmış SPE-CPE ), konakçı hücrelerde viral istilanın neden olduğu yapısal değişiklikleri ifade eder. Enfekte olan virüs, konakçı hücrenin parçalanmasına neden olur veya hücrenin çoğalamaması nedeniyle hücre (lysis) ölür. Bu etkilerin her ikisi de CPE'ler nedeniyle ortaya çıkar. Bir virüs, konakçı hücrede bu morfolojik değişikliklere neden oluyorsa, buna sitopatojenik denir. SPE'nin yaygın örnekleri, enfekte olmuş hücrenin yuvarlaklaşmasını, bitişik hücrelerle oluşturmak için füzyonu ve nükleer veya sitoplazmik görünümünü içerir.
CPE'ler ve hücre morfolojisindeki diğer değişiklikler, sitosidal virüslerin birçok etkisinden sadece birkaçıdır. Sitosidal bir virüs bir hücreyi enfekte ettiğinde, virüsler hücre morfolojisindeki, hücre fizyolojisindeki ve bunu takip eden biyosentetik olaylardaki değişiklikler yoluyla konakçı hücreyi öldürür. Bu değişiklikler, verimli virüs replikasyonu için gereklidir, ancak bunun bedeli konakçı hücrenin zarar görmesidir.
Teşhis
SPE'ler, teşhiste viral bir enfeksiyonun önemli yönleridir. Birçok SPE, sabitlenmemiş, boyanmamış hücrelerde, optik mikroskobun düşük gücü altında, kondansatör kapalı ve iris diyaframı kısmen kapalı olarak görülebilir. Bununla birlikte, bazı SPE'lerde, yani inklüzyon cisimciklerinde, hücreler sabitlenmeli ve boyanmalı ve ardından ışık mikroskobu altında görüntülenmelidir. Bazı virüslerin SPE'leri karakteristiktir ve bu nedenle virüs bulaşmış bir hayvan veya insanı teşhis etmede virologlar için önemli bir araç olabilir. SPE'nin görülme oranı da virologların virüs tipini belirlemek için kullanabilecekleri önemli bir özelliktir. SPE, düşük enfeksiyon çokluğunda in vitro 4 ila 5 gün sonra ortaya çıkarsa, virüsün yavaş olduğu kabul edilir. SPE, düşük enfeksiyon çokluğunda in vitro olarak 1 ila 2 gün sonra ortaya çıkarsa, virüsün hızlı olduğu düşünülür. Aşılamalar her zaman düşük enfeksiyon çokluğunda meydana gelir çünkü yüksek enfeksiyon çokluğunda tüm SPE'ler hızla oluşur.
Tipik olarak, viral enfeksiyonların ilk belirtisi, hücrelerin yuvarlaklaşmasıdır. daha sonra genellikle konakçı hücrenin hücre çekirdeğinde ve/veya sitoplazmasında görülür. İnklüzyon cisimcikleri ilk olarak hasta kan yaymalarında veya enfekte dokuların lekeli bölümlerinde ışık mikroskobu ile tanımlanabilir. Bununla birlikte, bileşimlerini tam olarak karakterize etmek için elektron mikroskobu ile teşhis edilmelidir. İnklüzyon cisimcikleri, virüs replikasyonu yan ürünlerinin birikimi veya değiştirilmiş konakçı hücre organelleri veya yapıları olabilir.
Bazı viral enfeksiyonlar, garip bir SPE'ye, oluşumuna neden olur. Sinsitya, birçok çekirdek içeren büyük sitoplazmik kütlelerdir. Tipik olarak enfekte hücrelerin füzyonu ile üretilirler. Bu mekanizma, virüsün enfekte olmuş hücrelerden enfekte olmamış hücrelere yayılmasına izin verdiği için virüs için yararlıdır.
Viral enfeksiyonlar klinik olarak ilgili fenotipik SPE'lere sahip olabilir. Örneğin, hepatit C virüsü (HCV) ile karaciğer , virüsün genetik bileşimi olan genotipi tanımlamaya yardımcı olmak için kullanılabilecek kadar virüsün karakteristik özelliğidir. HCV genotip 3 hastalarında karaciğer gelişme olasılığı genotip 1 olanlara göre anlamlı derecede daha yüksektir. Ayrıca, yeni bir ilacın etkinliğini belirlemek için araştırma sırasında SPE'ler kullanılabilir. Hücre yaşayabilirliğini değerlendirmek için dang virüsünün SPE'lerini tarayan bir tahlil geliştirilmiştir.
Ortak türler
Toplam (Total) yıkım
Konak hücre tabakasının tamamen yok edilmesi, en şiddetli CPE tipidir. Bu işlemi gözlemlemek için, hücreler bir cam yüzey üzerine ekilir ve konakçı hücrenin birleşik tek tabakası oluşturulur. Daha sonra viral enfeksiyona maruz bırakılır. Tek tabakadaki tüm hücreler hızla küçülür, olarak bilinen bir süreçte yoğunlaşır ve üç gün içinde camdan ayrılır. Bu SPE formu tipik olarak görülür.
Toplamın altında (Subtotal) yıkım
Konak hücre tabakasının toplamın altında yıkımı, toplam yıkımdan daha az şiddetlidir. Toplam yıkıma benzer şekilde, bu SPE, bir cam yüzey üzerine konfluent bir konakçı hücre tabakası ekilerek ve ardından viral enfeksiyona maruz bırakılarak gözlemlenir. Alt toplam yıkım, karakteristik olarak tek tabakadaki hücrelerin tümünün değil bazılarının ayrılmasını gösterir. Bazı togavirüslerde, bazı ve bazı paramiksovirüs türlerinde yaygın olarak görülür.
Odak dejenerasyonu
Odak dejenerasyonu, konakçı hücre tabakasına lokalize bir saldırıda oluşur. Bu tip SPE sonunda tüm dokuyu etkileyebilse de, ilk aşamalar ve yayılma odaklar olarak bilinen lokalize viral merkezlerde gerçekleşir. Fokal dejenerasyon, virüsün hücre dışı ortamdan difüzyonundan ziyade doğrudan hücreden hücreye transferinden kaynaklanır. Bu farklı transfer modu, onu toplam ve toplamın altındaki yıkımdan ayırır ve karakteristik yerel etkilere neden olur. Başlangıçta, konakçı hücreler genişler, yuvarlaklaşır ve kırılgan hale gelir. Sonunda, konakçı hücreler yüzeyden ayrılır. Virüsün yayılması eşmerkezli olarak gerçekleşir, böylece ayrılan hücreler, sağlıklı doku ile çevrili geniş, yuvarlak hücreler tarafından çevrelenir. Bu tip SPE, herpes virüslerinin ve çiçek virüslerinin karakteristiğidir.
Şişme ve topaklanma
Şişme ve topaklanma, konakçı hücrelerin önemli ölçüde şiştiği bir SPE'dir. Büyüdükten sonra, hücreler kümeler halinde bir araya toplanır. Sonunda, hücreler o kadar büyürler ki koparlar. Bu tip SPE, adenovirüslerin karakteristiğidir.
Köpüklü dejenerasyon
Köpüklü dejenerasyon vakuolizasyon olarak da bilinir. Büyük ve/veya çok sayıda sitoplazmik vakuol oluşumundan kaynaklanır. Bu tip SPE, yalnızca ilgili konakçı hücrelerin tespiti (fiksasyonu) ve boyanması ile gözlemlenebilir. Köpüklü dejenerasyon bazı retrovirüslerin, paramiksovirüslerin ve flavivirüslerin karakteristiğidir.
Sinsityum
Sinsityum, hücre füzyonu ve polikaryon oluşumu olarak da bilinir. Bu CPE ile, dört veya daha fazla konakçı hücrenin plazma zarları birleşir ve en az dört çekirdekli genişlemiş bir hücre haline gelir. Büyük hücre füzyonları bazen lekelenmeden görülebilse de, bu tip SPE tipik olarak konakçı hücre fiksasyonu ve boyamasından sonra saptanır. Herpes virüsleri karakteristik olarak hücre füzyonunun yanı sıra diğer SPE formlarını da üretir. Bazı paramiksovirüsler, yalnızca bu SPE'yi ürettikleri için hücre füzyonunun oluşumu yoluyla tanımlanabilir.
İnklüzyon cisimcikleri
İnklüzyon cisimcikleri (hücre çekirdeği veya sitoplazma içindeki çözünmeyen anormal yapılar), konakçı hücrelerde değişen lekelenme alanlarını gösterdikleri için yalnızca boyama ile görülebilir. Tipik olarak, viral proteinin veya nükleik asidin sentezlendiği veya viryonların bir araya getirildiği konakçı hücre alanlarını gösterirler. Ayrıca, bazı durumlarda, aktif bir virüs olmadan inklüzyon cisimcikleri mevcuttur ve viral skar alanlarını gösterir. İnklüzyon cisimcikleri viral türe göre değişir. Tek veya çoklu, küçük veya büyük, yuvarlak veya düzensiz şekilli olabilirler. Ayrıca intranükleer (Çekirdek içinde) veya intrasitoplazmik (Sitoplazma içinde) ve veya olabilirler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . Encyclopædia Britannica. 12 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.
- ^ a b c d e f g h i j . ASM Microbe Library. American Society for Microbiology. 2 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2014.
- ^ a b c d e Medical Microbiology. 4th. TX: University of Texas Medical Branch at Galveston. 1996. 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.
- ^ Rubbia-Brandt (2000). "Hepatocyte steatosis is a cytopathic effect of hepatitis C virus genotype 3". Journal of Hepatology. 33 (1): 106-115. doi:10.1016/S0168-8278(00)80166-X.
- ^ McCormick (2012). "Development of a Robust Cytopathic Effect-Based High-Throughput Screening Assay to Identify Novel Inhibitors of Dengue Virus". Antimicrobial Agents and Chemotherapy. 56 (6): 3399-3401. doi:10.1128/AAC.06425-11. (PMC) 3370735 $2. (PMID) 22391547.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sitopatik etki veya sitopatojenik etki kisaltilmis SPE CPE konakci hucrelerde viral istilanin neden oldugu yapisal degisiklikleri ifade eder Enfekte olan virus konakci hucrenin parcalanmasina neden olur veya hucrenin cogalamamasi nedeniyle hucre lysis olur Bu etkilerin her ikisi de CPE ler nedeniyle ortaya cikar Bir virus konakci hucrede bu morfolojik degisikliklere neden oluyorsa buna sitopatojenik denir SPE nin yaygin ornekleri enfekte olmus hucrenin yuvarlaklasmasini bitisik hucrelerle olusturmak icin fuzyonu ve nukleer veya sitoplazmik gorunumunu icerir Herpes simpleks virusunun cok cekirdekli buzlu cam kromatin viral sitopatik etkisini gosteren mikrograf Pap testi Pap boyama CPE ler ve hucre morfolojisindeki diger degisiklikler sitosidal viruslerin bircok etkisinden sadece birkacidir Sitosidal bir virus bir hucreyi enfekte ettiginde virusler hucre morfolojisindeki hucre fizyolojisindeki ve bunu takip eden biyosentetik olaylardaki degisiklikler yoluyla konakci hucreyi oldurur Bu degisiklikler verimli virus replikasyonu icin gereklidir ancak bunun bedeli konakci hucrenin zarar gormesidir TeshisSPE ler teshiste viral bir enfeksiyonun onemli yonleridir Bircok SPE sabitlenmemis boyanmamis hucrelerde optik mikroskobun dusuk gucu altinda kondansator kapali ve iris diyaframi kismen kapali olarak gorulebilir Bununla birlikte bazi SPE lerde yani inkluzyon cisimciklerinde hucreler sabitlenmeli ve boyanmali ve ardindan isik mikroskobu altinda goruntulenmelidir Bazi viruslerin SPE leri karakteristiktir ve bu nedenle virus bulasmis bir hayvan veya insani teshis etmede virologlar icin onemli bir arac olabilir SPE nin gorulme orani da virologlarin virus tipini belirlemek icin kullanabilecekleri onemli bir ozelliktir SPE dusuk enfeksiyon coklugunda in vitro 4 ila 5 gun sonra ortaya cikarsa virusun yavas oldugu kabul edilir SPE dusuk enfeksiyon coklugunda in vitro olarak 1 ila 2 gun sonra ortaya cikarsa virusun hizli oldugu dusunulur Asilamalar her zaman dusuk enfeksiyon coklugunda meydana gelir cunku yuksek enfeksiyon coklugunda tum SPE ler hizla olusur Tipik olarak viral enfeksiyonlarin ilk belirtisi hucrelerin yuvarlaklasmasidir daha sonra genellikle konakci hucrenin hucre cekirdeginde ve veya sitoplazmasinda gorulur Inkluzyon cisimcikleri ilk olarak hasta kan yaymalarinda veya enfekte dokularin lekeli bolumlerinde isik mikroskobu ile tanimlanabilir Bununla birlikte bilesimlerini tam olarak karakterize etmek icin elektron mikroskobu ile teshis edilmelidir Inkluzyon cisimcikleri virus replikasyonu yan urunlerinin birikimi veya degistirilmis konakci hucre organelleri veya yapilari olabilir Bazi viral enfeksiyonlar garip bir SPE ye olusumuna neden olur Sinsitya bircok cekirdek iceren buyuk sitoplazmik kutlelerdir Tipik olarak enfekte hucrelerin fuzyonu ile uretilirler Bu mekanizma virusun enfekte olmus hucrelerden enfekte olmamis hucrelere yayilmasina izin verdigi icin virus icin yararlidir Viral enfeksiyonlar klinik olarak ilgili fenotipik SPE lere sahip olabilir Ornegin hepatit C virusu HCV ile karaciger virusun genetik bilesimi olan genotipi tanimlamaya yardimci olmak icin kullanilabilecek kadar virusun karakteristik ozelligidir HCV genotip 3 hastalarinda karaciger gelisme olasiligi genotip 1 olanlara gore anlamli derecede daha yuksektir Ayrica yeni bir ilacin etkinligini belirlemek icin arastirma sirasinda SPE ler kullanilabilir Hucre yasayabilirligini degerlendirmek icin dang virusunun SPE lerini tarayan bir tahlil gelistirilmistir Ortak turlerToplam Total yikim Konak hucre tabakasinin tamamen yok edilmesi en siddetli CPE tipidir Bu islemi gozlemlemek icin hucreler bir cam yuzey uzerine ekilir ve konakci hucrenin birlesik tek tabakasi olusturulur Daha sonra viral enfeksiyona maruz birakilir Tek tabakadaki tum hucreler hizla kuculur olarak bilinen bir surecte yogunlasir ve uc gun icinde camdan ayrilir Bu SPE formu tipik olarak gorulur Toplamin altinda Subtotal yikim Konak hucre tabakasinin toplamin altinda yikimi toplam yikimdan daha az siddetlidir Toplam yikima benzer sekilde bu SPE bir cam yuzey uzerine konfluent bir konakci hucre tabakasi ekilerek ve ardindan viral enfeksiyona maruz birakilarak gozlemlenir Alt toplam yikim karakteristik olarak tek tabakadaki hucrelerin tumunun degil bazilarinin ayrilmasini gosterir Bazi togaviruslerde bazi ve bazi paramiksovirus turlerinde yaygin olarak gorulur Odak dejenerasyonu Odak dejenerasyonu konakci hucre tabakasina lokalize bir saldirida olusur Bu tip SPE sonunda tum dokuyu etkileyebilse de ilk asamalar ve yayilma odaklar olarak bilinen lokalize viral merkezlerde gerceklesir Fokal dejenerasyon virusun hucre disi ortamdan difuzyonundan ziyade dogrudan hucreden hucreye transferinden kaynaklanir Bu farkli transfer modu onu toplam ve toplamin altindaki yikimdan ayirir ve karakteristik yerel etkilere neden olur Baslangicta konakci hucreler genisler yuvarlaklasir ve kirilgan hale gelir Sonunda konakci hucreler yuzeyden ayrilir Virusun yayilmasi esmerkezli olarak gerceklesir boylece ayrilan hucreler saglikli doku ile cevrili genis yuvarlak hucreler tarafindan cevrelenir Bu tip SPE herpes viruslerinin ve cicek viruslerinin karakteristigidir Sisme ve topaklanma Sisme ve topaklanma konakci hucrelerin onemli olcude sistigi bir SPE dir Buyudukten sonra hucreler kumeler halinde bir araya toplanir Sonunda hucreler o kadar buyurler ki koparlar Bu tip SPE adenoviruslerin karakteristigidir Kopuklu dejenerasyon Kopuklu dejenerasyon vakuolizasyon olarak da bilinir Buyuk ve veya cok sayida sitoplazmik vakuol olusumundan kaynaklanir Bu tip SPE yalnizca ilgili konakci hucrelerin tespiti fiksasyonu ve boyanmasi ile gozlemlenebilir Kopuklu dejenerasyon bazi retroviruslerin paramiksoviruslerin ve flaviviruslerin karakteristigidir Sinsityum Sinsityum hucre fuzyonu ve polikaryon olusumu olarak da bilinir Bu CPE ile dort veya daha fazla konakci hucrenin plazma zarlari birlesir ve en az dort cekirdekli genislemis bir hucre haline gelir Buyuk hucre fuzyonlari bazen lekelenmeden gorulebilse de bu tip SPE tipik olarak konakci hucre fiksasyonu ve boyamasindan sonra saptanir Herpes virusleri karakteristik olarak hucre fuzyonunun yani sira diger SPE formlarini da uretir Bazi paramiksovirusler yalnizca bu SPE yi urettikleri icin hucre fuzyonunun olusumu yoluyla tanimlanabilir Inkluzyon cisimcikleri Inkluzyon cisimcikleri hucre cekirdegi veya sitoplazma icindeki cozunmeyen anormal yapilar konakci hucrelerde degisen lekelenme alanlarini gosterdikleri icin yalnizca boyama ile gorulebilir Tipik olarak viral proteinin veya nukleik asidin sentezlendigi veya viryonlarin bir araya getirildigi konakci hucre alanlarini gosterirler Ayrica bazi durumlarda aktif bir virus olmadan inkluzyon cisimcikleri mevcuttur ve viral skar alanlarini gosterir Inkluzyon cisimcikleri viral ture gore degisir Tek veya coklu kucuk veya buyuk yuvarlak veya duzensiz sekilli olabilirler Ayrica intranukleer Cekirdek icinde veya intrasitoplazmik Sitoplazma icinde ve veya olabilirler Ayrica bakinizVirusKaynakca Encyclopaedia Britannica 12 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2014 a b c d e f g h i j ASM Microbe Library American Society for Microbiology 2 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Kasim 2014 a b c d e Medical Microbiology 4th TX University of Texas Medical Branch at Galveston 1996 16 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2014 Rubbia Brandt 2000 Hepatocyte steatosis is a cytopathic effect of hepatitis C virus genotype 3 Journal of Hepatology 33 1 106 115 doi 10 1016 S0168 8278 00 80166 X McCormick 2012 Development of a Robust Cytopathic Effect Based High Throughput Screening Assay to Identify Novel Inhibitors of Dengue Virus Antimicrobial Agents and Chemotherapy 56 6 3399 3401 doi 10 1128 AAC 06425 11 PMC 3370735 2 PMID 22391547