Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Kasım 2012) |
Solucan, kendini kopyalayarak diğer bilgisayarlara yayılmayı amaçlayan bir kötü amaçlı yazılım çeşididir.
Özellikleri
Solucanlar; genellikle e-posta kaynağı belirsiz programlar, forum siteleri, korsan oyun DVD'leri ve CD'leri gibi çeşitli yollarla bilgisayarlara bulaşan zararlı yazılımlardır.
Solucan virüsü, kendisini bir bilgisayardan başka bir bilgisayara kopyalamak için tasarlanmıştır ve bu işlem otomatik olarak gerçekleşir. İlk olarak bilgisayarda dosya veya bilgi ileten özelliklerin denetimini ele geçirir. Solucan sisteminize girdikten sonra kendi başına ilerleyebilir. Örneğin; bir solucan, e-posta adres defterindeki herkese kopyalarını gönderebilir ve aynı şeyi onların bilgisayarları da yapabilir. Bu, domino etkisinin getirdiği yoğun ağ trafiği, iş yeri ağları ve internetin tümünü yavaşlatabilir. Yeni solucanlar ilk ortaya çıktıklarında çok hızlı yayılırlar ve ağları kilitleyerek web sitesi ziyaretlerini yavaşlatabilirler.
Solucan; virüslerin bir alt sınıfıdır. Bir solucan genellikle kullanıcı eylemi olmaksızın yayılır ve kendisinin tam kopyalarını (olasılıkla değiştirilmiş) ağlardan ağlara dağıtır. Bir solucan, bellek veya ağ bant genişliği tüketebilir ve bilgisayarın çökmesine yol açabilir.
Solucanlar yayılmak için bir "taşıyıcı" programa veya dosyaya gereksinim duymadıklarından, virüsün bulaşmış olduğu bilgisayarda bir tünel açabilir ve başka birinin uzaktan bilgisayarınızın denetimini eline geçirmesini sağlayabilir. Yakın geçmişteki solucanlara; Sasser solucanı ve Blaster solucanı örnek verilebilir.
Solucanı Truva atından farklı kılan şeyler
- Truva atı bilgisayara girdiğinde hangi programla girmişse, o programın açılmasını bekler, eğer program açılmazsa, Truva atı bilgisayarda aktifleşemez.
- Truva atı, bilgisayarın işletim sistemine zarar verir. Solucan ise işletim sistemine zarar vermez. Solucanlar sadece girdiğiniz siteleri, kullanıcı adı, şifreleri ve indirdiğiniz programları, anlık ileti programlarında konuşmalarınızı (yani bilgisayarda yaptığınız her şeyi) programcısına rapor olarak bildirir.
- Truva atının sahibi kendi bilgisayarından sizin bilgisayarınızın ekranını kapatabilir, virüsün bulaştığı bilgisayarın sahibindeki klavyenin üstündeki tüm ışıkların yanıp sönmesini sağlayabilir, istediği programları açabilir, monitörü kapatabilir. Solucanın ise böyle bir özelliği yoktur.
İnternetteki solucan örnekleri
Bazen, internette gezinirken kullanıcının karşısına küçük pencerelerde ilgi çekici reklamlar çıkmaktadır. Bunlara tıklandığında solucan virüsü taşıyan dosyalar indirir. Tıklandığı andan itibaren virüs bilgisayarda etkinleşir. Bazı penceredeki yazıların örnekleri:
- Tebrikler! 250 SMS kazandınız. Telefonunuza indirmek için tıklayınız.
- Tebrikler! Amerika'ya gitme hakkını yakalamak için ücretsiz çekiliş kazandınız.
- Tebrikler! Amerika kapınızda.
- Visa kartınıza bonus kazandınız.
- Sitemize giren 1.000.000. kişisiniz. Bizden sürpriz hediye kazandınız.
- Bugün şanslı gününüzdesiniz. Bizden büyük para ödülünü kazandınız.
- Tebrikler! Bizden saat kazandınız.
E-postalarda solucan örnekleri
Solucanlar kendilerini çoğaltırken e-postayı da tercih ederler. Solucan içeren e-postalar çoğunlukla şu başlığı kullanan e-posta iletisiyle yayılmaya çalışırlar;
- Bin Ladin yakalandı.
- Fidel Castro (veya herhangi bir insan) öldü.
- İlk defa nükleer terör saldırısı gerçekleşti.
- Üçüncü Dünya Savaşı çıktı.
- 300$ bonus kazandınız.
Türkçe karşılığı 'Solucan' olan worm, zararlı internet ağını kontrol eden ve veri trafiğini kötü amaçlarla kullanan bilgisayar zararlısıdır. Kötü niyetli kişilerin hazırladığı bu zararlı yazılım bulaştığı bilgisayarı istediği URL veya IP adresine 'arka planda' yönlendirir. Kötü niyetli kullanıcılar bu yazılımı enfekte ederek kontrolü altına aldığı bilgisayarları reklam, ücretli link gibi kâr amaçlı bağlantılarına tıklatarak haksız kazanç elde ettiği gibi, web portallarını aşırı yüklenmek suretiyle erişimi engelleme maksadıyla da kullanabilmektedir. İnternet ağını istediği gibi kontrol eden bu zararlı kullanıcıları hukuken de sorumlu hale düşürebilmektedir. Sisteme bu zararların bulaştığı ağ iletişimi grafiği incelenerek tespit edilebilmektedir.
Sisteme bulaşma davranışı
Marjinal, yer yer tahrik edici, ilgi ve merak hissi uyandıran bir .exe uygulaması, jpeg (imaj dosyası) gibi çeşitli formatlardaki bir dosyanın internet veya taşınabilir bellekler aracılığı ile sunulur ve hedef kişinin buna tıklatılması, çalıştırılması amaçlanır.
Kaynakça
- ^ Mike Barwise. "What is an internet worm?". BBC. 24 Eylül 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2010.
 | Bilgisayar virüsü ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Kasim 2012 Solucan kendini kopyalayarak diger bilgisayarlara yayilmayi amaclayan bir kotu amacli yazilim cesididir OzellikleriVirus Blaster in hex dokumunun Microsoft kurucusu Bill Gates e mesaji Solucanlar genellikle e posta kaynagi belirsiz programlar forum siteleri korsan oyun DVD leri ve CD leri gibi cesitli yollarla bilgisayarlara bulasan zararli yazilimlardir Solucan virusu kendisini bir bilgisayardan baska bir bilgisayara kopyalamak icin tasarlanmistir ve bu islem otomatik olarak gerceklesir Ilk olarak bilgisayarda dosya veya bilgi ileten ozelliklerin denetimini ele gecirir Solucan sisteminize girdikten sonra kendi basina ilerleyebilir Ornegin bir solucan e posta adres defterindeki herkese kopyalarini gonderebilir ve ayni seyi onlarin bilgisayarlari da yapabilir Bu domino etkisinin getirdigi yogun ag trafigi is yeri aglari ve internetin tumunu yavaslatabilir Yeni solucanlar ilk ortaya ciktiklarinda cok hizli yayilirlar ve aglari kilitleyerek web sitesi ziyaretlerini yavaslatabilirler Solucan viruslerin bir alt sinifidir Bir solucan genellikle kullanici eylemi olmaksizin yayilir ve kendisinin tam kopyalarini olasilikla degistirilmis aglardan aglara dagitir Bir solucan bellek veya ag bant genisligi tuketebilir ve bilgisayarin cokmesine yol acabilir Solucanlar yayilmak icin bir tasiyici programa veya dosyaya gereksinim duymadiklarindan virusun bulasmis oldugu bilgisayarda bir tunel acabilir ve baska birinin uzaktan bilgisayarinizin denetimini eline gecirmesini saglayabilir Yakin gecmisteki solucanlara Sasser solucani ve Blaster solucani ornek verilebilir Solucani Truva atindan farkli kilan seylerTruva ati bilgisayara girdiginde hangi programla girmisse o programin acilmasini bekler eger program acilmazsa Truva ati bilgisayarda aktiflesemez Truva ati bilgisayarin isletim sistemine zarar verir Solucan ise isletim sistemine zarar vermez Solucanlar sadece girdiginiz siteleri kullanici adi sifreleri ve indirdiginiz programlari anlik ileti programlarinda konusmalarinizi yani bilgisayarda yaptiginiz her seyi programcisina rapor olarak bildirir Truva atinin sahibi kendi bilgisayarindan sizin bilgisayarinizin ekranini kapatabilir virusun bulastigi bilgisayarin sahibindeki klavyenin ustundeki tum isiklarin yanip sonmesini saglayabilir istedigi programlari acabilir monitoru kapatabilir Solucanin ise boyle bir ozelligi yoktur Internetteki solucan ornekleriBazen internette gezinirken kullanicinin karsisina kucuk pencerelerde ilgi cekici reklamlar cikmaktadir Bunlara tiklandiginda solucan virusu tasiyan dosyalar indirir Tiklandigi andan itibaren virus bilgisayarda etkinlesir Bazi penceredeki yazilarin ornekleri Tebrikler 250 SMS kazandiniz Telefonunuza indirmek icin tiklayiniz Tebrikler Amerika ya gitme hakkini yakalamak icin ucretsiz cekilis kazandiniz Tebrikler Amerika kapinizda Visa kartiniza bonus kazandiniz Sitemize giren 1 000 000 kisisiniz Bizden surpriz hediye kazandiniz Bugun sansli gununuzdesiniz Bizden buyuk para odulunu kazandiniz Tebrikler Bizden saat kazandiniz E postalarda solucan ornekleriSolucanlar kendilerini cogaltirken e postayi da tercih ederler Solucan iceren e postalar cogunlukla su basligi kullanan e posta iletisiyle yayilmaya calisirlar Bin Ladin yakalandi Fidel Castro veya herhangi bir insan oldu Ilk defa nukleer teror saldirisi gerceklesti Ucuncu Dunya Savasi cikti 300 bonus kazandiniz Turkce karsiligi Solucan olan worm zararli internet agini kontrol eden ve veri trafigini kotu amaclarla kullanan bilgisayar zararlisidir Kotu niyetli kisilerin hazirladigi bu zararli yazilim bulastigi bilgisayari istedigi URL veya IP adresine arka planda yonlendirir Kotu niyetli kullanicilar bu yazilimi enfekte ederek kontrolu altina aldigi bilgisayarlari reklam ucretli link gibi kar amacli baglantilarina tiklatarak haksiz kazanc elde ettigi gibi web portallarini asiri yuklenmek suretiyle erisimi engelleme maksadiyla da kullanabilmektedir Internet agini istedigi gibi kontrol eden bu zararli kullanicilari hukuken de sorumlu hale dusurebilmektedir Sisteme bu zararlarin bulastigi ag iletisimi grafigi incelenerek tespit edilebilmektedir Bilgisayar solucani bulasan sistemlerde Internet kullanilmasa bile veri kullanim grafigi yuksek seyreder Sisteme bulasma davranisiMarjinal yer yer tahrik edici ilgi ve merak hissi uyandiran bir exe uygulamasi jpeg imaj dosyasi gibi cesitli formatlardaki bir dosyanin internet veya tasinabilir bellekler araciligi ile sunulur ve hedef kisinin buna tiklatilmasi calistirilmasi amaclanir Kaynakca Mike Barwise What is an internet worm BBC 24 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2010 Bilgisayar virusu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz