Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sosyal düzen veya toplumsal düzen, bir toplumda o toplumla ilgili olarak getirilmiş kurallara uygun düşen yapıya verilen isimdir. Sosyal düzen insanlığın bir arada yaşama içgüdü ve zorunluluğundan hareketle toplum içerisinde esenliği ve asayişi korumak adına konmuş yazılı veya yazısız kuralları kapsar. Aristoteles'e göre insan sosyal olmaya mecburdur, bunun için tarih boyunca çeşitli medeniyet ve topluluklar inşa ederek kümülatif bir güvenlik ortamı yaratmayı amaçlamıştır. Lakin eğer bu güvenlik ortamı belirli kurallar ile korunmazsa, kaotik bir güvensizlik ortamına dönüşebilir. Bunun için etkili bir sosyal düzen oluşturmak mecburidir.
Hukuk, din ve gelenek
Sosyal düzen kuralları çeşitli başlıklar altında toplanabilir. Bu kurallar tarihsel gelişimleriyle birbirlerini destekler nitelikte olmuş olsalar da birbirlerine zıt düşen bazı görüşleri de barındırmaktadırlar.
Dini kurallar
Bu kurallar daha çok yaratıcı ile kulları arasındaki (uhrevi) ilişkileri düzenleyen kurallardır. Aynı zamanda bazı kutsal kitaplar veya dini inanışlar toplumsal kurallar da koyar. Dini kuralların yaptırımı kişinin inanışına göre maddi veya manevi olabileceği gibi, dini kuralları hukuk kuralları yerine koyan topluluklar da reel karşılıkları da olabilir.
Ahlaki kurallar
Örf ve adet veya gelenek kuralları da ahlaki kurallar içerisinde sayılabilir. Nesnel veya öznel ahlak kuralları vardır. Ahlak kuralları kişinin vicdanına bağlıdır ve cezası da yine kişinin vicdanen rahatsız olması durumudur. Aynı zamanda kişi gelenek veya görgü kurallarına uymaması halinde toplum tarafından ittirilebilir yani dışlanabilir. Bu durum insanın uyum sağlama yatkınlığına paralel olarak toplumsal bir düzen sağlar.
Hukuk kuralları
Hukuk kuralları diğer kurallardan önemli bir biçimde ayrılır. Çünkü hem dayanak olarak, hem de karşılık olarak diğer kurallar gibi manevi değil maddidir. Dini ve ahlaki kuralların insanlığın git gide büyüyün topluluklar halinde yaşaması itibarıyla yetersiz kalmasıyla, hukuk kurallarının ortaya konduğu söylenebilir. Özellikle modern devletlerin oluşmasıyla birlikte, elindeki reel yaptırım gücü (müeyyide) ile topluluğun en çok saygı duymak zorunda kaldığı kurallar bütünüdür.
Cenevreli yazar Jean-Jacques Rousseau, yazdığı Toplum sözleşmesi kitabında yurttaşı, ortak benliği, halkı ve devleti yaratan bir "toplumsal sözleşme"nin olması gerektiğinden bahseder. Ona göre hukuk kuralları, haksız güçlünün karşısında haklı güçsüzü korumak zorundadır. Aksi takdirde ortaya çıkacak toplumsal eşitsizlik, kaotik bir ortama sebebiyet verir. İnsanların olabildiğince mutlu şekilde yaşaması için, adaletli hukuk kuralları bünyesinde demokratik bir devletin var olmasının bir zorunluluk olduğunu düşünür.
Sosyal düzensizlik (Anarşi)
Anarşizm, toplumsal otoritenin, tahakkümün, erkin ve hiyerarşinin tüm biçimlerini bertaraf etmeyi savunan sosyal bir terimdir. Sosyal düzenin adaletsizce güç sahipleri leyhine gelişimiyle beraber hukuk ve devletin artık "haksız güçlünün karşısında haklı güçlüyü" korumadığını savunan anarşizm, bireyci ve mutlak özgürlüğe dayalı bir biçimde sosyal düzenin yeniden oluşturulması gerektiğini savunur.
Kaynakça
- ^ Hukuk Başlangıç Dersleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet MYO
- ^ HUKUKUN GENEL KAVRAMLARI, Dr. Öğr. Üyesi Hasan Ali Kaplan, Yıldız Teknik Üniversitesi
- ^ HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI, Yrd. Doç. Dr. Uğur ÖZER
- ^ Avrich, Paul. Anarchist Voices: An Oral History of Anarchism in America, Princeton University Press 1996 , p.6 Blackwell Encyclopaedia of Political Thought, Blackwell Publishing 1991 , p.11
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sosyal duzen veya toplumsal duzen bir toplumda o toplumla ilgili olarak getirilmis kurallara uygun dusen yapiya verilen isimdir Sosyal duzen insanligin bir arada yasama icgudu ve zorunlulugundan hareketle toplum icerisinde esenligi ve asayisi korumak adina konmus yazili veya yazisiz kurallari kapsar Aristoteles e gore insan sosyal olmaya mecburdur bunun icin tarih boyunca cesitli medeniyet ve topluluklar insa ederek kumulatif bir guvenlik ortami yaratmayi amaclamistir Lakin eger bu guvenlik ortami belirli kurallar ile korunmazsa kaotik bir guvensizlik ortamina donusebilir Bunun icin etkili bir sosyal duzen olusturmak mecburidir Hukuk din ve gelenekSosyal duzen kurallari cesitli basliklar altinda toplanabilir Bu kurallar tarihsel gelisimleriyle birbirlerini destekler nitelikte olmus olsalar da birbirlerine zit dusen bazi gorusleri de barindirmaktadirlar Dini kurallar Bu kurallar daha cok yaratici ile kullari arasindaki uhrevi iliskileri duzenleyen kurallardir Ayni zamanda bazi kutsal kitaplar veya dini inanislar toplumsal kurallar da koyar Dini kurallarin yaptirimi kisinin inanisina gore maddi veya manevi olabilecegi gibi dini kurallari hukuk kurallari yerine koyan topluluklar da reel karsiliklari da olabilir Ahlaki kurallar Orf ve adet veya gelenek kurallari da ahlaki kurallar icerisinde sayilabilir Nesnel veya oznel ahlak kurallari vardir Ahlak kurallari kisinin vicdanina baglidir ve cezasi da yine kisinin vicdanen rahatsiz olmasi durumudur Ayni zamanda kisi gelenek veya gorgu kurallarina uymamasi halinde toplum tarafindan ittirilebilir yani dislanabilir Bu durum insanin uyum saglama yatkinligina paralel olarak toplumsal bir duzen saglar Insanligin bilinen ilk yazili hukuk kurallari UrukaginaHukuk kurallari Hukuk kurallari diger kurallardan onemli bir bicimde ayrilir Cunku hem dayanak olarak hem de karsilik olarak diger kurallar gibi manevi degil maddidir Dini ve ahlaki kurallarin insanligin git gide buyuyun topluluklar halinde yasamasi itibariyla yetersiz kalmasiyla hukuk kurallarinin ortaya kondugu soylenebilir Ozellikle modern devletlerin olusmasiyla birlikte elindeki reel yaptirim gucu mueyyide ile toplulugun en cok saygi duymak zorunda kaldigi kurallar butunudur Cenevreli yazar Jean Jacques Rousseau yazdigi Toplum sozlesmesi kitabinda yurttasi ortak benligi halki ve devleti yaratan bir toplumsal sozlesme nin olmasi gerektiginden bahseder Ona gore hukuk kurallari haksiz guclunun karsisinda hakli gucsuzu korumak zorundadir Aksi takdirde ortaya cikacak toplumsal esitsizlik kaotik bir ortama sebebiyet verir Insanlarin olabildigince mutlu sekilde yasamasi icin adaletli hukuk kurallari bunyesinde demokratik bir devletin var olmasinin bir zorunluluk oldugunu dusunur Sosyal duzensizlik Anarsi Anarsizm toplumsal otoritenin tahakkumun erkin ve hiyerarsinin tum bicimlerini bertaraf etmeyi savunan sosyal bir terimdir Sosyal duzenin adaletsizce guc sahipleri leyhine gelisimiyle beraber hukuk ve devletin artik haksiz guclunun karsisinda hakli gucluyu korumadigini savunan anarsizm bireyci ve mutlak ozgurluge dayali bir bicimde sosyal duzenin yeniden olusturulmasi gerektigini savunur Kaynakca Hukuk Baslangic Dersleri Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi Adalet MYO HUKUKUN GENEL KAVRAMLARI Dr Ogr Uyesi Hasan Ali Kaplan Yildiz Teknik Universitesi HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI Yrd Doc Dr Ugur OZER Avrich Paul Anarchist Voices An Oral History of Anarchism in America Princeton University Press 1996 ISBN 0 691 04494 5 p 6 Blackwell Encyclopaedia of Political Thought Blackwell Publishing 1991 ISBN 0 631 17944 5 p 11