Sur Kuşatması, MÖ 332 yılında İskender komutasında 7 ay sürdürülen ve günümüzde Lübnan sınırları içerisinde kalan Sur şehrinin fethedilmesi ile sonuçlanan askeri operasyondur. Kuşatmaya dair bilgiler antik yazarlar Flavius Arrianus, Quintus Curtius, Diodoros ve Plutarhos tarafından kaleme alınmıştır.
Sur Kuşatması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Büyük İskender'in seferleri | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Makedonya Korint Birliği | Fenikeli Surlular Ahameniş İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
İskender Hephaestion Kıbrıs donanması | Azemilcus | ||||||
Güçler | |||||||
bilinmiyor | bilinmiyor | ||||||
Kayıplar | |||||||
400 | Savaş esnasında öldürülen 6,000–7,000 Ceza olarak öldürülen 2,000 Köle olarak satılan siviller: 13,000–30,000 |
İssos Savaşı sonrası Suriye kıyıları boyunca devam ederek, fenike kıyılarını güvence altına almak isteyen İskender, diğer şehirler savaşsız teslim olurken yalnızca Sur'da direniş ile karşı karşıya kalmıştır. Fenike limanları Farsların deniz gücünü ihtiva ettiğinden bu limanların ele geçirilmesi İskender için önemliydi. Kuşatmayı zorlu kılan surlarla korunan ve kıyıdan 800 metre uzaklıkta bulunan adaydı.
Kuşatmanın seyri
Kuşatmayı 3 aşama halinde ele almak mümkündür.
Birinci aşama
İlk aşama İskender'in yanında deniz kuvveti olmazsızın adayı ele geçirmek istemesidir. Askerlerine deniz ile ada arasını kapatacak şekilde bir set inşa etme emrini veren İskender, surların arkasında savunma yapan askerlerce geri püskürtülmüştür. İskender, surların arkasından yapılan saldırıları önlemek üzere ahşap platformlar ve iki ahşap mancınık kulesi inşa ettirse de, kundak gemisi ile yapılan saldırılar bu platformları yok etmiştir. Ada ile anakara arasında kalan mesafenin derinliğinin ne kadar olduğu konusu tartışmalıdır. Bu derinliğin 1 ila 5 metre olabileceği ileri sürülmüştür.
İkinci aşama
Bütün bu yaşananlar sonrası Sur'un deniz donanması olmaksızın alınmasının imkânsız olduğuna kani olan İskender, Sayda'ya giderek bir donanma toplamaya başlamıştır. Kuşatma'yı terk ettiği bu zaman zarfından askerleri Perdikkas ve Krateros'a ada ile anakara arasında inşa edilmekte olan seti genişletme görevini vermiştir. Sayda'da Arvad kralı Gesostratos ve Biblos kralı Essylos 80 gemi ile İskender'e katılmıştır. İskender'in İssos zaferinden haberdar olan Kıbrıs kralı da 120 gemilik ordusunu İskender'in emrine vermiştir.
Üçüncü aşama
Sur'a dönüşünü takiben donanmasını Sur'un kuzey limanına konumlandıran İskender, Surluların İskender'in donanmasını küçümseyerek ve belki de denizde üstün olduklarını düşünerek surların dışına çıkmışlar, ancak kısa bir süre sonra tekrar limana geri dönerek limanı Triremeler ile kapatmışlardır. Bu esnada 3 geminin batırıldığı kaynaklarda geçmektedir. Bu süre zarfında sıkı markaj altına alınan ada, inşa edilen set çalışmalarını yavaşlatma konusunda artık pek de başarılı olamamaya başlamıştır. Surların arkasından savaşmayı tercih eden Surlular, denizde gördükleri bir deniz yılanına sembolik bir anlam yükleyerek savaşı kazanacaklarını düşünmüş ve surları terkederek karşı saldırıya geçmişlerdir ancak hızlı bir biçimde geri püskürtülmüşlerdir. Gece yarısında surları terk ederek kuzeyde konumlanan Kıbrıs donanmasına karşı saldırıya geçen bir başka grup, İskender'in beklenmedik bir biçimde güneyden gelmesi ile tamamen yok edilmiştir. Bu başarılı saldırıda İskender bir adet Quinquereme ve bir adet Quadrireme ele geçirmiştir. Bunlar yaşanırken ada ile ana kara arasındaki set inşası neredeyse tamamlanmış ve buradan gemi ile geçiş yapmak imkânsız hale gelmiştir.
Kartaca'dan beklenen yardımın Kartaca donanmasının başka bir savaş içerisinde olduğu sebebiyle gelmemesi üzerine adadaki çocuk ve kadınlar Kartaca'ya gönderilmiş. İskender, bu gemilerin ayrılmasına müsaade etmiştir. İskender, donanma gemilerinin mancınıklar ile donatılması ve surların yıkılması emrini vermiştir. Kuşatmanın bu aşamasında artık tamamen pasif bir strateji izleyen Surlular, bazı yerlerde surları kalınlaştırmaya ve kara ile ada arasında set inşa edilen yerde surları yükseltmeye başlamışlardır.
İnşa edilen set üzerinden yapılan saldırılarda ağır kayıplar veren İskender'in ordusu, şehrin bu mevkiden alınamayacağı konusuna kani olmuştur. Bundan sonra kuşatma, şehrin güneyindeki surları delerek şehri ele geçirme planı üzerine yoğunlaşmıştır. İlk saldırıların başarılı olması üzerine ve Surluların savunma kuvvetini bölmek üzere bunu takiben adanın her köşesinden yeniden saldırıya geçen İskender, esasen şehrin güney surlarının zayıflığının bilincindedir. Buradaki surların yıkılması sonucunda nihayet ada fethedilebilmiştir. Bazı Surlular tapınağa kaçarken, bazıları şehir içinde mücadeleye devam etmişlerdir.
Savaş sonu bilançosunda 400 Makedon askeri hayatını kaybederken, 6000 Surlunun öldürüldüğü aktarılmaktadır. İskender'in yalnızca tapınağa sığınanları affettiği, geri kalan ve silah taşıyabilecek durumda olan herkesi katlettiği bilinenler arasındadır. Yaklaşık 2000 kişi sahilde çarmıha gerilmiş, 13.000 kadın ve çocuk köle olarak satılmıştır.
Sur şehrinin fethi aynı zamanda antik ticaretin merkezi rolünün zaman içerisinde İskenderiye'ye kayması ile sonuçlanmıştır.
Kaynakça
- Flavius Arrianus: Scripta. hrsg. von Gerhard Wirth und A. G. Roos. 2 Bände. unveränderter Nachdruck der 2. Auflage von 1967/1968. Saur, München 2002. (kritische Ausgabe)
- Alexandri Anabasis. (= Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana. 1239). .
- Q. Curtius Rufus: Geschichte Alexanders des Großen. Lateinisch und deutsch. Eingeleitet, nach der Übersetzung von Johannes Siebelis überarbeitet und kommentiert von Holger Koch bzw. Christina Hummer. 2 Bände. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 2007, (mit ausführlicher Einleitung).
- Plutarchi Vitae parallelae. hrsg. von Konrat Ziegler und Hans Gärtner. Band 2, Fasc. 2, 1994, (enthält u. a. Alexander d. Gr.)
Literatür
- Andrik Abramenko: Die zwei Seeschlachten vor Tyros. Zu den militarischen Voraussetzungen fur die makedonische Eroberung der Inselfestung (332 v. Chr.). In: Klio. 74, 1992, S. 166–178.
- Ory Amitay: Why did Alexander the Great besiege Tyre? In: Athenaeum. 96, 2008, S. 91–102.
- Edmund F. Bloedow: Alexander’s speech on the eve of the siege of Tyre. In: L’Antiquité classique. 63, 1994, S. 65–76.
- Edmund F. Bloedow: The siege of Tyre in 332 B.C.: Alexander at the crossroads in his career. In: La Parola del Passato. 53, 1998, S. 255–293.
- Albert Brian Bosworth: A historical commentary on Arrian’s History of Alexander. 2 Bände. Oxford University Press/ Clarendon Press, Oxford 1980/1995, bzw. .
- Werner Rutz: Zur Erzählungskunst des Q. Curtius Rufus: Die Belagerung von Tyrus. In: Hermes. 93, 1965, S. 370–382.
Dipnotlar
- ^ Flavius Arrianus, Anabasis 2.24.4
- ^ Arrian Anabasis 2.24.4; Diodorus Library 17.46.4 claims 7,000, with 2,000 having been crucified; Quintus Curtius 4.4.16 claims 6,000, with 2,000 having been crucified on the beach
- ^ Arrian Anabasis 2.24.5; Diodorus 17.46.4 claims 13,000
- ^ Stafford, Ned (14 Mayıs 2007), "How geology came to help Alexander the Great", Nature News, doi:10.1038/news070514-2, 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 17 Mayıs 2007
- ^ Alexander Demandt: Alexander der Große. Verlag C.H. Beck, München 2009, Jub. Edit 2013, ISBN 978-3-406-64431-3, S. 155. Demandt führt dazu an: Diodor XVII 40,41;46,4; Curtius IV 15; Justin XI 10,14.
- ^ "History of Alexander the Great of Macedonia, section 4.4.10-21". 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2019.
- ^ Polyaenus, 4.3 Alexander, 4
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sur Kusatmasi MO 332 yilinda Iskender komutasinda 7 ay surdurulen ve gunumuzde Lubnan sinirlari icerisinde kalan Sur sehrinin fethedilmesi ile sonuclanan askeri operasyondur Kusatmaya dair bilgiler antik yazarlar Flavius Arrianus Quintus Curtius Diodoros ve Plutarhos tarafindan kaleme alinmistir Sur KusatmasiBuyuk Iskender in seferleriTarihOcak Temmuz MO 332BolgeSur Fenike gunumuz Lubnan i LevantSonucMakedon zaferiTaraflarMakedonya Korint BirligiFenikeli Surlular Ahamenis ImparatorluguKomutanlar ve liderlerIskender Hephaestion Kibris donanmasiAzemilcusGuclerbilinmiyorbilinmiyorKayiplar400Savas esnasinda oldurulen 6 000 7 000 Ceza olarak oldurulen 2 000 Kole olarak satilan siviller 13 000 30 000 Issos Savasi sonrasi Suriye kiyilari boyunca devam ederek fenike kiyilarini guvence altina almak isteyen Iskender diger sehirler savassiz teslim olurken yalnizca Sur da direnis ile karsi karsiya kalmistir Fenike limanlari Farslarin deniz gucunu ihtiva ettiginden bu limanlarin ele gecirilmesi Iskender icin onemliydi Kusatmayi zorlu kilan surlarla korunan ve kiyidan 800 metre uzaklikta bulunan adaydi Kusatmanin seyriKusatmayi 3 asama halinde ele almak mumkundur Birinci asama Ilk asama Iskender in yaninda deniz kuvveti olmazsizin adayi ele gecirmek istemesidir Askerlerine deniz ile ada arasini kapatacak sekilde bir set insa etme emrini veren Iskender surlarin arkasinda savunma yapan askerlerce geri puskurtulmustur Iskender surlarin arkasindan yapilan saldirilari onlemek uzere ahsap platformlar ve iki ahsap mancinik kulesi insa ettirse de kundak gemisi ile yapilan saldirilar bu platformlari yok etmistir Ada ile anakara arasinda kalan mesafenin derinliginin ne kadar oldugu konusu tartismalidir Bu derinligin 1 ila 5 metre olabilecegi ileri surulmustur Ikinci asama Butun bu yasananlar sonrasi Sur un deniz donanmasi olmaksizin alinmasinin imkansiz olduguna kani olan Iskender Sayda ya giderek bir donanma toplamaya baslamistir Kusatma yi terk ettigi bu zaman zarfindan askerleri Perdikkas ve Krateros a ada ile anakara arasinda insa edilmekte olan seti genisletme gorevini vermistir Sayda da Arvad krali Gesostratos ve Biblos krali Essylos 80 gemi ile Iskender e katilmistir Iskender in Issos zaferinden haberdar olan Kibris krali da 120 gemilik ordusunu Iskender in emrine vermistir Ucuncu asama Sur kusatmasini temsilen tarafindan yapilmis illustrasyon Sur a donusunu takiben donanmasini Sur un kuzey limanina konumlandiran Iskender Surlularin Iskender in donanmasini kucumseyerek ve belki de denizde ustun olduklarini dusunerek surlarin disina cikmislar ancak kisa bir sure sonra tekrar limana geri donerek limani Triremeler ile kapatmislardir Bu esnada 3 geminin batirildigi kaynaklarda gecmektedir Bu sure zarfinda siki markaj altina alinan ada insa edilen set calismalarini yavaslatma konusunda artik pek de basarili olamamaya baslamistir Surlarin arkasindan savasmayi tercih eden Surlular denizde gordukleri bir deniz yilanina sembolik bir anlam yukleyerek savasi kazanacaklarini dusunmus ve surlari terkederek karsi saldiriya gecmislerdir ancak hizli bir bicimde geri puskurtulmuslerdir Gece yarisinda surlari terk ederek kuzeyde konumlanan Kibris donanmasina karsi saldiriya gecen bir baska grup Iskender in beklenmedik bir bicimde guneyden gelmesi ile tamamen yok edilmistir Bu basarili saldirida Iskender bir adet Quinquereme ve bir adet Quadrireme ele gecirmistir Bunlar yasanirken ada ile ana kara arasindaki set insasi neredeyse tamamlanmis ve buradan gemi ile gecis yapmak imkansiz hale gelmistir Kartaca dan beklenen yardimin Kartaca donanmasinin baska bir savas icerisinde oldugu sebebiyle gelmemesi uzerine adadaki cocuk ve kadinlar Kartaca ya gonderilmis Iskender bu gemilerin ayrilmasina musaade etmistir Iskender donanma gemilerinin manciniklar ile donatilmasi ve surlarin yikilmasi emrini vermistir Kusatmanin bu asamasinda artik tamamen pasif bir strateji izleyen Surlular bazi yerlerde surlari kalinlastirmaya ve kara ile ada arasinda set insa edilen yerde surlari yukseltmeye baslamislardir Insa edilen set uzerinden yapilan saldirilarda agir kayiplar veren Iskender in ordusu sehrin bu mevkiden alinamayacagi konusuna kani olmustur Bundan sonra kusatma sehrin guneyindeki surlari delerek sehri ele gecirme plani uzerine yogunlasmistir Ilk saldirilarin basarili olmasi uzerine ve Surlularin savunma kuvvetini bolmek uzere bunu takiben adanin her kosesinden yeniden saldiriya gecen Iskender esasen sehrin guney surlarinin zayifliginin bilincindedir Buradaki surlarin yikilmasi sonucunda nihayet ada fethedilebilmistir Bazi Surlular tapinaga kacarken bazilari sehir icinde mucadeleye devam etmislerdir Savas sonu bilancosunda 400 Makedon askeri hayatini kaybederken 6000 Surlunun olduruldugu aktarilmaktadir Iskender in yalnizca tapinaga siginanlari affettigi geri kalan ve silah tasiyabilecek durumda olan herkesi katlettigi bilinenler arasindadir Yaklasik 2000 kisi sahilde carmiha gerilmis 13 000 kadin ve cocuk kole olarak satilmistir Sur sehrinin fethi ayni zamanda antik ticaretin merkezi rolunun zaman icerisinde Iskenderiye ye kaymasi ile sonuclanmistir KaynakcaFlavius Arrianus Scripta hrsg von Gerhard Wirth und A G Roos 2 Bande unveranderter Nachdruck der 2 Auflage von 1967 1968 Saur Munchen 2002 kritische Ausgabe Alexandri Anabasis Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana 1239 ISBN 978 3 598 71239 5 Q Curtius Rufus Geschichte Alexanders des Grossen Lateinisch und deutsch Eingeleitet nach der Ubersetzung von Johannes Siebelis uberarbeitet und kommentiert von Holger Koch bzw Christina Hummer 2 Bande Wissenschaftliche Buchgesellschaft Darmstadt 2007 ISBN 978 3 534 18643 3 mit ausfuhrlicher Einleitung Plutarchi Vitae parallelae hrsg von Konrat Ziegler und Hans Gartner Band 2 Fasc 2 1994 ISBN 3 8154 1674 4 enthalt u a Alexander d Gr LiteraturAndrik Abramenko Die zwei Seeschlachten vor Tyros Zu den militarischen Voraussetzungen fur die makedonische Eroberung der Inselfestung 332 v Chr In Klio 74 1992 S 166 178 Ory Amitay Why did Alexander the Great besiege Tyre In Athenaeum 96 2008 S 91 102 Edmund F Bloedow Alexander s speech on the eve of the siege of Tyre In L Antiquite classique 63 1994 S 65 76 Edmund F Bloedow The siege of Tyre in 332 B C Alexander at the crossroads in his career In La Parola del Passato 53 1998 S 255 293 Albert Brian Bosworth A historical commentary on Arrian s History of Alexander 2 Bande Oxford University Press Clarendon Press Oxford 1980 1995 ISBN 0 19 814828 3 bzw ISBN 0 19 814829 1 Werner Rutz Zur Erzahlungskunst des Q Curtius Rufus Die Belagerung von Tyrus In Hermes 93 1965 S 370 382 Dipnotlar Flavius Arrianus Anabasis 2 24 4 Arrian Anabasis 2 24 4 Diodorus Library 17 46 4 claims 7 000 with 2 000 having been crucified Quintus Curtius 4 4 16 claims 6 000 with 2 000 having been crucified on the beach Arrian Anabasis 2 24 5 Diodorus 17 46 4 claims 13 000 Stafford Ned 14 Mayis 2007 How geology came to help Alexander the Great Nature News doi 10 1038 news070514 2 2 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 17 Mayis 2007 Alexander Demandt Alexander der Grosse Verlag C H Beck Munchen 2009 Jub Edit 2013 ISBN 978 3 406 64431 3 S 155 Demandt fuhrt dazu an Diodor XVII 40 41 46 4 Curtius IV 15 Justin XI 10 14 History of Alexander the Great of Macedonia section 4 4 10 21 8 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2019 Polyaenus 4 3 Alexander 4