Süpersicim kuramı parçacıkları ve temel kuvvetleri çok küçük süpersimetrik sicimlerin titreşimleri şeklinde modelleyerek onları tek bir kuramda anlatmayı amaçlayan bir denemedir. Kuram, kuantum kütleçekim kuramları arasında en umut verici olanlardan biri olarak düşünülür. Süpersicim kuramı, süpersimetrik sicim kuramı için bir stenodur çünkü farklı olarak o sicim kuramının fermiyonları ve süpersimetriyi birleştiren bir versiyonudur.
Altyapı
Kuramsal fiziğin en temel problemi kütleçekimi tanımlayan ve onu büyük ölçekli yapılara (yıldızlar, galaksiler) uygulayan genel görelilik ile atomik ölçekte etki yapan diğer üç temel kuvveti tanımlayan kuantum mekaniği arasındaki uyumu sağlamaktır..
Bir kuvvetin kuantum alan kuramının gelişmesi değişmez bir şekilde sonsuz olasılıkla sonuçlanır. Fizikçiler bu sonsuzlukları bertaraf etmek için üç temel kuvvette (elektromanyetik, güçlü nükleer kuvvet ve zayıf nükleer kuvvet) işe yarayan ancak kütleçekimde yaramayan matematiksel teknikler () geliştirdiler. Bu yüzden kütleçekimin kuantum kuramının gelişmesi diğer kuvvetler için kullanılandan farklı bir yolla olmalıdır.
Temel düşünce
Kuramın esası rezonans frekansında titreşen Planck uzunluğundaki (yaklaşık 10−33 m) sicimlerdir. Kuramdaki her sicim eşit rezonansa veya harmoniğe sahiptir. Farklı harmonikler farklı kuvvetleri belirtir. Bir sicimdeki stres Planck kuvveti türündedir (1044 newton). Graviton (kütleçekim kuvvetinin henüz kuramsal olan ayar parçacığı) bu kuramla dalga genliği sıfır olan bir sicim olarak öngörülür.
Ekstra boyutlar
Fiziksel uzay 3 boyutlu olarak gözlenir (zamanın da alınmasıyla 4 boyut), bir fiziksel kuram bunu göz önünde tutmalıdır. Yine de bir kuramın dörtten fazla boyut içermesini, yalnız başına, engelleyen hiçbir şey yoktur. Sicim kuramında tutarlılık uzay-zamanın 10, 11 ve 26 boyutta olmasını gerektirir. Gözlem ve kuram arasındaki bu çatışma gözlenemeyen boyutların compactified (katılaştırılmış) yapılmasıyla çözümlenir.
Daha yüksek sayıda boyutların canlandırılması insan zihni için zordur, çünkü insan 4 uzaysal boyutta hareket edebilir. Bu sınırlandırma ile başedebilmenin yolu bu fazladan boyutları herhangi bir şekilde canlandırmaya çalışmak yerine bunları olayların işleyişini tanımlayan denklemlerdeki fazladan numaralar olarak düşünmekten geçer.
Kuram sayısı
Kuramsal fizikçiler beş ayrı sicim kuramı olmasından rahatsızdı. Bu durum 1990'larda ikinci süpersicim devrimi ile çözüldü.
Sicim kuramları | ||
---|---|---|
Tip | Uzay-zaman boyutları | Ayrıntılar |
Bozonik | 26 | Fermiyon yok, sadece bozon, sadece kuvvetler arasında süpersimetri, açık ve kapalı sicimlerle, takyon var. |
I | 10 | Süpersimetri kuvvetler ve madde arasında, açık ve kapalı sicimlerle, takyon yok, grup simetrisi |
IIA | 10 | Süpersimetri kuvvetler ve madde arasında, sadece kapalı sicimlerle, takyon yok, fermiyon'lar çift yönlü spin (nonchiral) |
IIB | 10 | Süpersimetri kuvvetler ve madde arasında, sadece kapalı sicimlerle, takyon yok, fermiyon'lar tek yönlü spin (chiral) |
HO | 10 | Süpersimetri kuvvetler ve madde arasında, sadece kapalı sicimlerle, takyon yok, , yani sağa ve sola hareketleri farklı, grup simetrisi |
HE | 10 | Süpersimetri kuvvetler ve madde arasında, sadece kapalı sicimlerle, takyon yok, , yani sağa ve sola hareketleri farklı, grup simetrisi |
Kaynakça
- superstringtheory.com 30 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- pbs.org30 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- sukidog.com14 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Supersicim kurami parcaciklari ve temel kuvvetleri cok kucuk supersimetrik sicimlerin titresimleri seklinde modelleyerek onlari tek bir kuramda anlatmayi amaclayan bir denemedir Kuram kuantum kutlecekim kuramlari arasinda en umut verici olanlardan biri olarak dusunulur Supersicim kurami supersimetrik sicim kurami icin bir stenodur cunku farkli olarak o sicim kuraminin fermiyonlari ve supersimetriyi birlestiren bir versiyonudur AltyapiKuramsal fizigin en temel problemi kutlecekimi tanimlayan ve onu buyuk olcekli yapilara yildizlar galaksiler uygulayan genel gorelilik ile atomik olcekte etki yapan diger uc temel kuvveti tanimlayan kuantum mekanigi arasindaki uyumu saglamaktir Bir kuvvetin kuantum alan kuraminin gelismesi degismez bir sekilde sonsuz olasilikla sonuclanir Fizikciler bu sonsuzluklari bertaraf etmek icin uc temel kuvvette elektromanyetik guclu nukleer kuvvet ve zayif nukleer kuvvet ise yarayan ancak kutlecekimde yaramayan matematiksel teknikler gelistirdiler Bu yuzden kutlecekimin kuantum kuraminin gelismesi diger kuvvetler icin kullanilandan farkli bir yolla olmalidir Temel dusunce Kuramin esasi rezonans frekansinda titresen Planck uzunlugundaki yaklasik 10 33 m sicimlerdir Kuramdaki her sicim esit rezonansa veya harmonige sahiptir Farkli harmonikler farkli kuvvetleri belirtir Bir sicimdeki stres Planck kuvveti turundedir 1044 newton Graviton kutlecekim kuvvetinin henuz kuramsal olan ayar parcacigi bu kuramla dalga genligi sifir olan bir sicim olarak ongorulur Ekstra boyutlarFiziksel uzay 3 boyutlu olarak gozlenir zamanin da alinmasiyla 4 boyut bir fiziksel kuram bunu goz onunde tutmalidir Yine de bir kuramin dortten fazla boyut icermesini yalniz basina engelleyen hicbir sey yoktur Sicim kuraminda tutarlilik uzay zamanin 10 11 ve 26 boyutta olmasini gerektirir Gozlem ve kuram arasindaki bu catisma gozlenemeyen boyutlarin compactified katilastirilmis yapilmasiyla cozumlenir Daha yuksek sayida boyutlarin canlandirilmasi insan zihni icin zordur cunku insan 4 uzaysal boyutta hareket edebilir Bu sinirlandirma ile basedebilmenin yolu bu fazladan boyutlari herhangi bir sekilde canlandirmaya calismak yerine bunlari olaylarin isleyisini tanimlayan denklemlerdeki fazladan numaralar olarak dusunmekten gecer Kuram sayisiKuramsal fizikciler bes ayri sicim kurami olmasindan rahatsizdi Bu durum 1990 larda ikinci supersicim devrimi ile cozuldu Sicim kuramlariTip Uzay zaman boyutlari AyrintilarBozonik 26 Fermiyon yok sadece bozon sadece kuvvetler arasinda supersimetri acik ve kapali sicimlerle takyon var I 10 Supersimetri kuvvetler ve madde arasinda acik ve kapali sicimlerle takyon yok grup simetrisiIIA 10 Supersimetri kuvvetler ve madde arasinda sadece kapali sicimlerle takyon yok fermiyon lar cift yonlu spin nonchiral IIB 10 Supersimetri kuvvetler ve madde arasinda sadece kapali sicimlerle takyon yok fermiyon lar tek yonlu spin chiral HO 10 Supersimetri kuvvetler ve madde arasinda sadece kapali sicimlerle takyon yok yani saga ve sola hareketleri farkli grup simetrisiHE 10 Supersimetri kuvvetler ve madde arasinda sadece kapali sicimlerle takyon yok yani saga ve sola hareketleri farkli grup simetrisiKaynakcasuperstringtheory com 30 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde pbs org30 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde sukidog com14 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde