Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin konusunda kuşkular bulunmaktadır. (Temmuz 2020) () |
Bu madde, uygun değildir. (Temmuz 2020) |
Türkiye’de anarşizm, 12 Eylül 1980 darbesinin ardından, özellikle de 1986 yılında Kara dergisinin yayınlanmaya başlamasıyla görünürlük kazanan, radikal bir sol harekettir. Öncesinde Türkiye siyaset sahnesinde anarşist hareketin bir gelenek ihtiva ettiği söylenemese de, Türkiye’de bir anarşist geleneğin oluşumuna dair “”ye rağmen, Anadolu topraklarında anarşizmin tarihsel köklerine dair izlere rastlamak da mümkündür.
Tarihsel arka plan
İlk öncüller
Osmanlı döneminde anarşizme dair ilk belirtiler Ermeni entelektüeller etrafında ortaya çıkar. Ermeni Devrimci Federasyon’un öncül isimlerinden Aleksandr Atabekyan tarafından 1895'te yayınlanan Hamanykh (komün) dergisi, gerek anarşist felsefeye, gerek Ermeni devrimci hareketine dair zengin bir içeriğe sahiptir. Aynı dönemde, Kıbrısizade Osman Bey’in Fransızca eseri Socialisme et Anarchisme (1895) Osmanlı’da yayınlanan ilk anarşist kitap olur.
1910’da Haydar Rıfat tarafından yayınlanan Beynelmilel İhtilal Fırkaları adlı eserde, “Anarşist Fırkalar” ve “Proudhon-Bakunin” başlıklı iki makaleye yer verilir. Sıklıkla ilk Türk anarşist olarak kabul edilen Baha Tevfik, Felsefe-i Ferd (1913) kitabında yeni çağın anarşizme varacağını öne sürerek, ücretli kölelikten sosyalizme, sosyalizmden de anarşizme ulaşılacağını belirtir.
Cumhuriyet dönemi
Anarşizme dair Türkçe ilk yazılı kaynak, çevirisi Ahmet Ağaoğlu tarafından yapılan ve 1935 yılında yayınlanan Kropotkin’in Etika adlı eseridir. Her ne kadar Cumhuriyet döneminin ilk yarısında anarşizmin neden alternatif bir sol siyaset olarak görünürlük kazanamadığı üzerine süregiden bir tartışma söz konusu olsa da, genel kabul 1980’lere kadar anarşizmin daha çok terör ve kaos ile eşdeğer görüldüğü yönündedir.
1970'lerde sol görüş içerisinde Marksist ve sosyalist yaklaşımlar ağırlık kazanırken, sol yayıncılıkta anarşizme dair ilginin sönük kaldığı görülür. 1960’larda yayınlanan Yeni Ufuklar dergisinde anarşizm üzerine makalelere yer verilirken, 1970'lerin başlarında Proudhon’un Mülkiyet Nedir? kitabı Türkçeye çevrilerek yayınlanır.
12 Eylül Darbesi sonrası
12 Eylül 1980 darbesi, 1960’lardan itibaren Türkiye’de yükselişe geçen sol hareket için büyük bir kopuş teşkil eder. Darbe rejiminin yarattığı fiziki baskının yanında sosyalist görüşün yaşadığı kriz ile beraber sol cenahta yeni eğilimler ortaya çıkmaya başlar. Anarşizm, bu dönemde Türkiye siyaset sahnesindeki yerini alır.
İlk belirtiler, Türkiye’den önce Almanya’da, 12 Eylül darbesinden kaçarak buraya sığınan Türkiye kökenli göçmen topluluklarında görülür. Almanya’nın Tübingen kentinde, 1981 yılında Anarko adlı bir Türkçe dergi yayınlanmaya başlar. Aynı dönemde İsyan (1981), İsyan Bayrağı (1985), Anarşizm Bugün (1986) ve Doğrudan Eylem (1988) dergileri Almanya’da Türkçe anarşist yayınlar arasında yer alır. 1987’de Köln’de kurulan Liberter Yayınları anarşist kitaplar basar.
Kara dergisi
1986 yılında yayınlanmaya başlayan Kara dergisi, Türkiye’de anarşist hareket açısından bir milat noktası olarak alınır. Henüz askerî darbenin şokunun atlatılamadığı ve solun bunalımdan çıkamadığı bir dönemde yayınlanan dergi, ilk etapta “anarşizm” yerine “liberter” tanımını kullanır. Bunun sebebi, anarşi kelimesinin genel algılanışına yönelik bir çekinceden ileri gelir:
"Dergi çıkarken renkte bir sorun yoktu ama ‘anarşi’ kelimesinin kullanılmasında kafamız karışıktı. Trafik keşmekeşine ‘trafik anarşisi’, yumurtaya yapılan zamma ‘yumurta anarşisi’, her türlü negatif olaya şu bu anarşisi denilen, darbecilerin dilinden yıllarca düşürmedikleri bir ‘terör ve anarşi ortamı’ gevezeliklerinin pek revaçta olduğu bir dönemdi. Soldan yeni kopmuşuz, otorite, birey, tahakküm gibi konularda kendi çapımızda keşiflerde bulunuyoruz ama ‘halkımız ne der’ gibi bir kaygımız da var bir yandan. Bir de tırsıyoruz, hiçbir toplumsal şemsiyemiz yok. İllegal örgütlenmeye karşıyız, legal alanda polis anarşiye ne kadar tahammül gösterir bilemiyoruz. Liberter kelimesi sokaktaki insana hiçbir anlam ifade etmese de bizi de bir kadar korur diyerekten kendimizi yazılı alanda böyle adlandırdık."
Dönemin anarşist dergileri
Kara dergisini takiben, 1988 yılında Efendisiz, 1991 yılında Amargi, 1992’de Ateş Hırsızı ve 1994'te Apolitika dergileri yayın hayatına başlar.
Efendisiz dergisi yaklaşık bir sene içerisinde yayın hayatını sonlandırırken diğerleri 1990’lar boyunca farklı aralıklarla yayınlanmayı sürdürür. İzmirli bir anarşist grup tarafından kurulan Amargi, bir “anarşist platform dergisi” olarak tanımlanırken, Ateş Hırsızı ise toplumsal devrimi hedefleyen bir çizgide ilerler. Ateş Hırsızı aynı zamanda Zazaca ve İngilizce makalelere de yer verir. Apolitika ise anarşistleri “politik bir merkez” etrafında örgütleme arayışındadır.
1990'ların toplumsal hareketlerinde anarşizm
Türkiye’de anarşist görüş, sadece yayınlar etrafında örgütlenmez; özellikle 90’lardan itibaren toplumsal hareketler de anarşizm ile omuz omuza yol alır. 1990’ların yoğun militer atmosferi içerisinde, olağanüstü hâl ve askerî müdahalelerin gölgesinde, Türkiye’de antimilitarist hareketin örgütlenmeye başladığı görülür. Bu hareket, ilk vicdani retçilerin beyanlarına ve Savaş Karşıtları Derneği’nin kuruluşuna da sahne olur. Aynı zamanda LGBTİ, feminist, ekolojist, anti-otoriter hareketler de anarşist görüşle sürekli bir paslaşma içerisindedir. Örneğin 1999’da Ankara’da bir grup anarşist tarafından kurulan kültür kooperatifi, anti-militaristleri, vicdani retçileri, ekolojistleri de bir araya getirir.
Bu dönemde, toplumsal hareketlerin yanında, doğrudan anarşizm felsefesi etrafında örgütlenen gruplar da ortaya çıkar. 1998’de Anarşist Gençlik, 2005'te Anarşist Komünist İnisiyatif ve Devrimci Anarşist Federasyonu (DAF) kurulur.
Günümüzdeki durum
2000’li yıllara gelindiğinde, anarşi kelimesi artık kaos ve terör ile eşanlamlı olmaktan çıkar ve bir siyaset felsefesi, bir eylem pratiği olarak görülmeye başlar. Bugün Türkiye’deki anti-otoriter ve yatay örgütlenme eğilimli pek çok siyasi hareketin anarşizmin 80’lerden gelen mirasıyla serpildiği gözlemlenir. Kürt hareketinden kadın hareketine, Emek sineması protestolarından Gezi’ye uzanan geniş bir yelpazede anarşist yaklaşımın izleri takip edilebilmektedir.
2013 yılında Ankara Tuzluçayır'da Sosyal İsyan adında yasadışı anarşist bir grup kuruldu. Gruptaki kişiler kendilerini Yeşil Anarşist olarak tanımlarlar. Günümüzde grup Enternasyonal Özgürlük Taburuna ve Birleşik Özgürlük Güçlerine bağlıdır.
2021 yılında Devrimci Anarşist Federasyonu (DAF) kendini feshetti.
Bunun yanında İzmir, Eskişehir, Ankara gibi illerde yerel anarşist inisiyatifler faaliyet gösterir.
2015 Suruç Saldırısı'nda ölen vicdani retçi ve Eskişehir Anarşi İnisiyatifi üyesi , Türkiye'de anarşist mücadele uğrunda ölen ilk anarşist olarak kabul edilir.
Kaynakça
- ^ a b Barış Soydan, (2013). Türkiye’de Anarşizm: Yüzyıllık Gecikme. İstanbul: İletişim.
- ^ a b c d e f g Gün Zileli & Emine Özkaya, “Türkiye’de Anarşizm” http://www.gunzileli.com/2007/11/08/turkiyede-anarsizm/ 20 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Dizisi. VIII:Sol. İstanbul: İletişim. 2007. s. 1153–1168. ISBN .
- ^ Osmanlı’da Anarşizm – Sarayın Kapısına Dayanan Anarşistler: İtalyan İşçi Birliği 22 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Meydan Gazetesi, 23.
- ^ “Türkiye’de ‘anarşist aydın’ olmak” 22 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Rıfat Saltoğlu, Mesele, 85, 2014.
- ^ a b c “Türkiye’de Yayınlanan Ön Dönem Anarşist Dergiler” 16 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Can Başkent, Kültür Mafyası.
- ^ Yavuz Atan, “Vicdani ret ve savaşkarşıtı hareketin kısa tarihi”, Türkiye’de Anarşizm, 2013, İstanbul: İletişim, ss. 155-171.
- ^ "Türkiye'de Anarşist Yazının Gelişimi ve Siyahi Dergisi" 22 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ece Baykal, Marmara İletişim Dergisi 13, 2014, ss. 1-19.
- ^ "Kara bayrağın Türkiye'de yirmi yılı" 22 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Süreyyya Evren, Birgün, 20 Kasım 2006.
- ^ "İfşa kampanyasının ardından Devrimci Anarşist Federasyon kendini feshetti". Independent Türkçe. 11 Kasım 2021. 11 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ "Örgüt içi şiddet ve sömürü ifşalarının ardından Devrimci Anarşist Federasyon kendini sonlandırdı". Sendika.Org. 11 Kasım 2021. 7 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ Portalı, Kaos GL-LGBTİ+ Haber. "Kaos GL İzmir Anarşist Eylemde". Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı. 7 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ . Milliyet. 29 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ Postası, Yeryüzü. "Irkçılığa Geçit Yok!". Yeryüzü Postası. 4 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ "Eskişehir'de yürüyüş yapan Anarşi İnisiyatifi grubuna polis müdahalesi: 16 gözaltı". +49. 7 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ "Cumhuriyet Haber Verir - Güncel Son Dakika Haberleri". Cumhuriyet. 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ Postası, Yeryüzü. ""Musibet"ten Kurtulma Üzerine – Anarşi Kolektifi Ankara". Yeryüzü Postası. 7 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ Portalı, Kaos GL-LGBTİ+ Haber. "Suruç'ta öldürülen Alper Sapan'ın vicdani ret metni". Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ "Alper Sapan ve Anarşistler: Suruç'ta Yitirdiğimiz Canlar İçin". Kroniko. 19 Temmuz 2020. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ "Eskişehir'de Suruç Katliamı protestosuna polis saldırdı: 16 gözaltı". Sendika.Org. 26 Temmuz 2015. 7 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ Gazetesi, Evrensel. "Eskişehir'de Alper Sapan'ın fotoğrafı taşındı". Evrensel.net. 11 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
- ^ "Vicdani Retçi Alper Sapan Suruç Saldırısında Katledildi". Drupal. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin tarafsizligi konusunda kuskular bulunmaktadir Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Sablonu kaldirmadan once lutfen gerekli sartlarin olustugundan emin olun Temmuz 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Temmuz 2020 Turkiye de anarsizm 12 Eylul 1980 darbesinin ardindan ozellikle de 1986 yilinda Kara dergisinin yayinlanmaya baslamasiyla gorunurluk kazanan radikal bir sol harekettir Oncesinde Turkiye siyaset sahnesinde anarsist hareketin bir gelenek ihtiva ettigi soylenemese de Turkiye de bir anarsist gelenegin olusumuna dair ye ragmen Anadolu topraklarinda anarsizmin tarihsel koklerine dair izlere rastlamak da mumkundur Anarchism in Turkey A Short History of Anarchism in Turkey London Karambol Publications 1994 Tarihsel arka planIlk onculler Osmanli doneminde anarsizme dair ilk belirtiler Ermeni entelektueller etrafinda ortaya cikar Ermeni Devrimci Federasyon un oncul isimlerinden Aleksandr Atabekyan tarafindan 1895 te yayinlanan Hamanykh komun dergisi gerek anarsist felsefeye gerek Ermeni devrimci hareketine dair zengin bir icerige sahiptir Ayni donemde Kibrisizade Osman Bey in Fransizca eseri Socialisme et Anarchisme 1895 Osmanli da yayinlanan ilk anarsist kitap olur 1910 da Haydar Rifat tarafindan yayinlanan Beynelmilel Ihtilal Firkalari adli eserde Anarsist Firkalar ve Proudhon Bakunin baslikli iki makaleye yer verilir Siklikla ilk Turk anarsist olarak kabul edilen Baha Tevfik Felsefe i Ferd 1913 kitabinda yeni cagin anarsizme varacagini one surerek ucretli kolelikten sosyalizme sosyalizmden de anarsizme ulasilacagini belirtir Cumhuriyet donemi Anarsizme dair Turkce ilk yazili kaynak cevirisi Ahmet Agaoglu tarafindan yapilan ve 1935 yilinda yayinlanan Kropotkin in Etika adli eseridir Her ne kadar Cumhuriyet doneminin ilk yarisinda anarsizmin neden alternatif bir sol siyaset olarak gorunurluk kazanamadigi uzerine suregiden bir tartisma soz konusu olsa da genel kabul 1980 lere kadar anarsizmin daha cok teror ve kaos ile esdeger goruldugu yonundedir 1970 lerde sol gorus icerisinde Marksist ve sosyalist yaklasimlar agirlik kazanirken sol yayincilikta anarsizme dair ilginin sonuk kaldigi gorulur 1960 larda yayinlanan Yeni Ufuklar dergisinde anarsizm uzerine makalelere yer verilirken 1970 lerin baslarinda Proudhon un Mulkiyet Nedir kitabi Turkceye cevrilerek yayinlanir 12 Eylul Darbesi sonrasi 12 Eylul 1980 darbesi 1960 lardan itibaren Turkiye de yukselise gecen sol hareket icin buyuk bir kopus teskil eder Darbe rejiminin yarattigi fiziki baskinin yaninda sosyalist gorusun yasadigi kriz ile beraber sol cenahta yeni egilimler ortaya cikmaya baslar Anarsizm bu donemde Turkiye siyaset sahnesindeki yerini alir Almanya Ilk belirtiler Turkiye den once Almanya da 12 Eylul darbesinden kacarak buraya siginan Turkiye kokenli gocmen topluluklarinda gorulur Almanya nin Tubingen kentinde 1981 yilinda Anarko adli bir Turkce dergi yayinlanmaya baslar Ayni donemde Isyan 1981 Isyan Bayragi 1985 Anarsizm Bugun 1986 ve Dogrudan Eylem 1988 dergileri Almanya da Turkce anarsist yayinlar arasinda yer alir 1987 de Koln de kurulan Liberter Yayinlari anarsist kitaplar basar Kara dergisi 1986 yilinda yayinlanmaya baslayan Kara dergisi Turkiye de anarsist hareket acisindan bir milat noktasi olarak alinir Henuz askeri darbenin sokunun atlatilamadigi ve solun bunalimdan cikamadigi bir donemde yayinlanan dergi ilk etapta anarsizm yerine liberter tanimini kullanir Bunun sebebi anarsi kelimesinin genel algilanisina yonelik bir cekinceden ileri gelir Dergi cikarken renkte bir sorun yoktu ama anarsi kelimesinin kullanilmasinda kafamiz karisikti Trafik kesmekesine trafik anarsisi yumurtaya yapilan zamma yumurta anarsisi her turlu negatif olaya su bu anarsisi denilen darbecilerin dilinden yillarca dusurmedikleri bir teror ve anarsi ortami gevezeliklerinin pek revacta oldugu bir donemdi Soldan yeni kopmusuz otorite birey tahakkum gibi konularda kendi capimizda kesiflerde bulunuyoruz ama halkimiz ne der gibi bir kaygimiz da var bir yandan Bir de tirsiyoruz hicbir toplumsal semsiyemiz yok Illegal orgutlenmeye karsiyiz legal alanda polis anarsiye ne kadar tahammul gosterir bilemiyoruz Liberter kelimesi sokaktaki insana hicbir anlam ifade etmese de bizi de bir kadar korur diyerekten kendimizi yazili alanda boyle adlandirdik dd Donemin anarsist dergileri Kara dergisini takiben 1988 yilinda Efendisiz 1991 yilinda Amargi 1992 de Ates Hirsizi ve 1994 te Apolitika dergileri yayin hayatina baslar Efendisiz dergisi yaklasik bir sene icerisinde yayin hayatini sonlandirirken digerleri 1990 lar boyunca farkli araliklarla yayinlanmayi surdurur Izmirli bir anarsist grup tarafindan kurulan Amargi bir anarsist platform dergisi olarak tanimlanirken Ates Hirsizi ise toplumsal devrimi hedefleyen bir cizgide ilerler Ates Hirsizi ayni zamanda Zazaca ve Ingilizce makalelere de yer verir Apolitika ise anarsistleri politik bir merkez etrafinda orgutleme arayisindadir 1990 larin toplumsal hareketlerinde anarsizm Turkiye de anarsist gorus sadece yayinlar etrafinda orgutlenmez ozellikle 90 lardan itibaren toplumsal hareketler de anarsizm ile omuz omuza yol alir 1990 larin yogun militer atmosferi icerisinde olaganustu hal ve askeri mudahalelerin golgesinde Turkiye de antimilitarist hareketin orgutlenmeye basladigi gorulur Bu hareket ilk vicdani retcilerin beyanlarina ve Savas Karsitlari Dernegi nin kurulusuna da sahne olur Ayni zamanda LGBTI feminist ekolojist anti otoriter hareketler de anarsist gorusle surekli bir paslasma icerisindedir Ornegin 1999 da Ankara da bir grup anarsist tarafindan kurulan kultur kooperatifi anti militaristleri vicdani retcileri ekolojistleri de bir araya getirir Bu donemde toplumsal hareketlerin yaninda dogrudan anarsizm felsefesi etrafinda orgutlenen gruplar da ortaya cikar 1998 de Anarsist Genclik 2005 te Anarsist Komunist Inisiyatif ve Devrimci Anarsist Federasyonu DAF kurulur Gunumuzdeki durum2000 li yillara gelindiginde anarsi kelimesi artik kaos ve teror ile esanlamli olmaktan cikar ve bir siyaset felsefesi bir eylem pratigi olarak gorulmeye baslar Bugun Turkiye deki anti otoriter ve yatay orgutlenme egilimli pek cok siyasi hareketin anarsizmin 80 lerden gelen mirasiyla serpildigi gozlemlenir Kurt hareketinden kadin hareketine Emek sinemasi protestolarindan Gezi ye uzanan genis bir yelpazede anarsist yaklasimin izleri takip edilebilmektedir 2013 yilinda Ankara Tuzlucayir da Sosyal Isyan adinda yasadisi anarsist bir grup kuruldu Gruptaki kisiler kendilerini Yesil Anarsist olarak tanimlarlar Gunumuzde grup Enternasyonal Ozgurluk Taburuna ve Birlesik Ozgurluk Guclerine baglidir 2021 yilinda Devrimci Anarsist Federasyonu DAF kendini feshetti Bunun yaninda Izmir Eskisehir Ankara gibi illerde yerel anarsist inisiyatifler faaliyet gosterir 2015 Suruc Saldirisi nda olen vicdani retci ve Eskisehir Anarsi Inisiyatifi uyesi Turkiye de anarsist mucadele ugrunda olen ilk anarsist olarak kabul edilir Kaynakca a b Baris Soydan 2013 Turkiye de Anarsizm Yuzyillik Gecikme Istanbul Iletisim a b c d e f g Gun Zileli amp Emine Ozkaya Turkiye de Anarsizm http www gunzileli com 2007 11 08 turkiyede anarsizm 20 Mayis 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Modern Turkiye de Siyasi Dusunce Dizisi VIII Sol Istanbul Iletisim 2007 s 1153 1168 ISBN 978 975 05 0507 2 Osmanli da Anarsizm Sarayin Kapisina Dayanan Anarsistler Italyan Isci Birligi 22 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Meydan Gazetesi 23 Turkiye de anarsist aydin olmak 22 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rifat Saltoglu Mesele 85 2014 a b c Turkiye de Yayinlanan On Donem Anarsist Dergiler 16 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Can Baskent Kultur Mafyasi Yavuz Atan Vicdani ret ve savaskarsiti hareketin kisa tarihi Turkiye de Anarsizm 2013 Istanbul Iletisim ss 155 171 Turkiye de Anarsist Yazinin Gelisimi ve Siyahi Dergisi 22 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ece Baykal Marmara Iletisim Dergisi 13 2014 ss 1 19 Kara bayragin Turkiye de yirmi yili 22 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sureyyya Evren Birgun 20 Kasim 2006 Ifsa kampanyasinin ardindan Devrimci Anarsist Federasyon kendini feshetti Independent Turkce 11 Kasim 2021 11 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Orgut ici siddet ve somuru ifsalarinin ardindan Devrimci Anarsist Federasyon kendini sonlandirdi Sendika Org 11 Kasim 2021 7 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Portali Kaos GL LGBTI Haber Kaos GL Izmir Anarsist Eylemde Kaos GL LGBTI Haber Portali 7 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Milliyet 29 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Postasi Yeryuzu Irkciliga Gecit Yok Yeryuzu Postasi 4 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Eskisehir de yuruyus yapan Anarsi Inisiyatifi grubuna polis mudahalesi 16 gozalti 49 7 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Cumhuriyet Haber Verir Guncel Son Dakika Haberleri Cumhuriyet 3 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Postasi Yeryuzu Musibet ten Kurtulma Uzerine Anarsi Kolektifi Ankara Yeryuzu Postasi 7 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Portali Kaos GL LGBTI Haber Suruc ta oldurulen Alper Sapan in vicdani ret metni Kaos GL LGBTI Haber Portali Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Alper Sapan ve Anarsistler Suruc ta Yitirdigimiz Canlar Icin Kroniko 19 Temmuz 2020 Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Eskisehir de Suruc Katliami protestosuna polis saldirdi 16 gozalti Sendika Org 26 Temmuz 2015 7 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Gazetesi Evrensel Eskisehir de Alper Sapan in fotografi tasindi Evrensel net 11 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2022 Vicdani Retci Alper Sapan Suruc Saldirisinda Katledildi Drupal Erisim tarihi 7 Agustos 2022