|
Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Türkistan ÖSSC, (Özbekçe: Turkiston Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi, Rusça: Туркестанская Автономная Советская Социалистическая Республика) Rusya SFSC içinde 30 Nisan 1918'de kurulan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti. Orta Asya'da ilk olarak kurulmuş Sovyet devleti, ayrıca "Türkistan" ismiyle kurulmuş SSCB'ye bağlı ilk büyük Türk devletidir. Başkenti Taşkent'tir.
Tarihi
20 Nisan 1918 ile 1 Mayıs 1918 tarihleri arası düzenlenen 5. Bütün Sovyet Kongresi'nde "Türkistan Sovyet Cumhuriyeti'ne dair durumu" onaylanmış ve Rus İmparatorluğu'na bağlı Türkistan Kray topraklarında 30 Nisan 1918 tarihinde Türkistan Sosyalist Federatif Cumhuriyeti adıyla Türkistan ÖSSC kurulmuştur. Merkez Seçim Komiserliği'ne Petr Alekseyviç Kobazev ve Andrey Fedroviç Solkin, Sovyet Halk Komiserliği'ne Födor İvanoviç Kolesov seçilmiştir. 4 Ekim 1918 ile 15 Ekim 1918 tarihleri arası düzenlenen 6. Olağnüstü Sovyet Kongresi, Türkistan ÖSSC anayasasını kabul etmiştir. O zamanlar 5 milyon insana eşit olunan nüfusu vardır. Türkistan Komünist Partisi ülke içinde önde gelen parti olmuştur. 1921 tarihinde Türkistan ÖSSC, Sovyetler Birliği'nin bir parçası haline gelmiştir.
Mir Seyyit Sultan Galiyev (Mirsäyet Xäydär ulı Soltanğäliev), Büyük Turan veya Büyük Tataristan'ı kurmak için mücadele vermiştir. Fakat bu düşünce Rusların işine yaramamış, Ruslar Divide et impera yani Böl ve hükmet taktiğini kullanıp bu birliği bölmüşlerdir. Ülke, Rus İç Savaşı sonrasında 24 Ekim 1924 tarihinde yıkılmıştır. Türkistan ÖSSC, Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti ve Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti topraklarında Türkmenistan SSC, Özbekistan SSC ve onlara bağlı Tacikistan ÖSSC, Kara-Kırgız ÖB ve Karakalpakistan ÖB kurulmuştur.
Notlar
- ^ Mir Seyyit Sultan Galiyev, önceleri Pantürkizm veya Türkçülük ve Müslüman reform hareketi (usul-ü dshedid) taraftarı bir Tatar siyasetçisidir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Sovyetler Birliği ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkestanskaya Avtonomnaya Sovetskaya Socialisticheskaya Respublika Turkistan Ozerk Sovyet Sosyalist CumhuriyetiRusya SFSC1918 1924 Bayrak ArmaTurkistan OSSC harita uzerinde1922 yilinda Sovyet Orta Asya Haritasi Turkistan OSSC kahverengi yeri ve sinirlari Merkez TaskentTarih Savas arasi donem Kurulus 30 Nisan 1918 Kaldirilis 27 Ekim 1924 Turkistan Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Turkistan OSSC Ozbekce Turkiston Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi Rusca Turkestanskaya Avtonomnaya Sovetskaya Socialisticheskaya Respublika Rusya SFSC icinde 30 Nisan 1918 de kurulan Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Orta Asya da ilk olarak kurulmus Sovyet devleti ayrica Turkistan ismiyle kurulmus SSCB ye bagli ilk buyuk Turk devletidir Baskenti Taskent tir Tarihi20 Nisan 1918 ile 1 Mayis 1918 tarihleri arasi duzenlenen 5 Butun Sovyet Kongresi nde Turkistan Sovyet Cumhuriyeti ne dair durumu onaylanmis ve Rus Imparatorlugu na bagli Turkistan Kray topraklarinda 30 Nisan 1918 tarihinde Turkistan Sosyalist Federatif Cumhuriyeti adiyla Turkistan OSSC kurulmustur Merkez Secim Komiserligi ne Petr Alekseyvic Kobazev ve Andrey Fedrovic Solkin Sovyet Halk Komiserligi ne Fodor Ivanovic Kolesov secilmistir 4 Ekim 1918 ile 15 Ekim 1918 tarihleri arasi duzenlenen 6 Olagnustu Sovyet Kongresi Turkistan OSSC anayasasini kabul etmistir O zamanlar 5 milyon insana esit olunan nufusu vardir Turkistan Komunist Partisi ulke icinde onde gelen parti olmustur 1921 tarihinde Turkistan OSSC Sovyetler Birligi nin bir parcasi haline gelmistir Mir Seyyit Sultan Galiyev Mirsayet Xaydar uli Soltangaliev Buyuk Turan veya Buyuk Tataristan i kurmak icin mucadele vermistir Fakat bu dusunce Ruslarin isine yaramamis Ruslar Divide et impera yani Bol ve hukmet taktigini kullanip bu birligi bolmuslerdir Ulke Rus Ic Savasi sonrasinda 24 Ekim 1924 tarihinde yikilmistir Turkistan OSSC Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti ve Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti topraklarinda Turkmenistan SSC Ozbekistan SSC ve onlara bagli Tacikistan OSSC Kara Kirgiz OB ve Karakalpakistan OB kurulmustur Notlar Mir Seyyit Sultan Galiyev onceleri Panturkizm veya Turkculuk ve Musluman reform hareketi usul u dshedid taraftari bir Tatar siyasetcisidir KaynakcaDis baglantilarSovyetler Birligi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz