Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiye'de korsan, başlangıçta bilişim alanında faaliyet gösteren genç ama yasalardan bağımsız ve uzak olanların eliyle başlatılmıştır. Bilgisayar kullanımı ve sahibi olma durumu kamu ve özel sektör şirketlerinden tabana doğru hızla yayılmaya başladığı 1995 yılı ve sonrasında da yasa dışı ticari bir faaliyet alanı haline gelmiştir. Uluslararası anlaşmalarda ve ikili anlaşmalarda onayı ve katkısı olan devletin ilgili kolluk örgütleri, yargı birimleri ve kaçakçılık ile ilgili birimleri hem vergi kayıplarını önlemek hem de kullanımda adaleti ve üreticinin haklarını güvence altına alabilmek amacıyla çalışmalara da 2000'den itibaren etkin biçimde başlamıştır.
Türkiye'de özelde başta büyük yerleşimlerde korsan satışı üzerine uzmanlaşmış ve bunu bir ticari faaliyet olarak yürüten kişiler vardır. İstanbul'da yoğun olarak Kadıköy, Beşiktaş, Aksaray, Tahtakale gibi yerler öncelikli olmak üzere tümüyle bilişim faaliyetlerine dönük işletmelerin yanında ve yakınında yan sanayi durumuna gelmişlerdir. Ankara'da Kızılay çevresinde özelde Maltepe Pazarı'nda 200'ü aşkın tezgâh ile Karanfil sokak ile Yüksel caddesi üzerinde faaliyette bulunan kişiler vardır. Maltepe Pazarı'ndaki dükkânlarda, her ne kadar son yıllarda yapılan uygulamalarla korsan CD ve DVD tezgâhları kaldırılsa da bu uygulama sadece sembolik olarak kalmıştır. Tezgâh sahipleri halen satışlarını yapmaktadır, tek fark satışların açıkta değil tezgâhaltı tabir edilen gizli şekilde yapılmasıdır. İstenilen yazılım, müzik, oyun vb. CD veya DVD'si, korsan satıcıların gizli küçük depolarından anında getirttirilmektedir.
Diğer ülkelerde ve kültürlerde de olduğu gibi bu süreç sadece yazılım alanında değildir. Oyun, sinema, televizyon gibi etkileşimli ortama geçirilebilen her türlü kültür tüketim ürününü de kapsar haldedir. Yazılımın bunlardan farkı tüketim ürünü olmayıp varlığıyla katma değer yaratabilir olmasıdır.
Korsan yazılımın olumlu etkileri
Türkiye'de 1995 yılı ve izleyen süreçte öne çıkan olumlu konularda korsan kapsamında göze çarpmaktadır. Yazılımların kolay ve ucuz olarak hemen her yerde bulunabilir olması iki açıdan olumlu olmuştur. Bilgisayara alışkanlık ve yazılımların öğrenilme kolaylığı.
1990'lı yıllarda özelde grafik yazılımlarını kullanabilme yeteneğine sahip yetkin insanları bulmak o denli zordu ki bulunabilenlerinde ücretleri bile oldukça yüksekti. Korsan yazılımın bu anlamda iç piyasa girdi maliyetlerinin düşmesinde olumlu katkısı olmuştur. 1995 sonrası büyük kentlerde yasal durumun belirsizliği altında ortaya çıkan korsan yazılım satışı öncelikle dar gelirli ailelerin çocuklarına bilgisayar alımında yan katkılar sağlamıştır. Bilgisayar edinme ve yazılım bulmadaki kolaylık her genç insanın ilgi alanına göre kendini deneme yanılma yoluyla yetiştiribelmisini ve ilgi alanında derinlik kazanılmasını sağlamıştır. Bu birikim ve yetkinlik kısa sürede yazılım kullanımına gereksinim duyan büyük ve küçük ölçekli işletmelerin ara eleman ihtiyaçlarının hızla ve daha ucuza karşılanabilmesini sağlamıştır.
- 1- İşletmelerin istihdam girdi maliyetlerinin düşmesi
- 2- Her alanda yetkin ve kendini yetiştirmiş nitelikli ara elemanların ortaya çıkması.
- 3- Yazılım alanında daha fazla sayıda insanın kaynaklara erişebilmesi ve kullanabilmesi.
- 4- İşletmelerin ürün girdi maliyetlerinin düşürülmesi, iç ve dış piyasa koşullarında rekabet imkânlarının artması.
- 5- Yazılım döngü süreçlerinin akademik ve ticari olmaktan çıkması.
- 6- Yazılım kültürünün ülkenin en küçük yerleşimine kadar ulaşması.
- 7- Uzmanlaşma kültürünün kolayca oluşması.
Olumsuz etkileri
Özelde yerli yazılım üreten kişi ve şirketlerin katma değer üretip bunları yeni yazılımlar üretmeye aktarabilmesinin ilk günden bu yana yazılım alanında istihdam edileceği varsayılan bilgisayar mühendislerinin beyin göçü olarak iç pazarda yer ve iş alanı bulamaması nedeniyle beyin göçü olarak diğer ülkelere gidişlerine neden olunmuştur. Halen 6000'i aşkın sayıda bilgisayar mühendisine sahip bir ülke için bu etki çevresi ve kaybedilen katma değer açısından da önemlidir.
- 1- Bilişim alanında beyin göçünün hızlanması.
- 2- Yazılım üretiminde büyük sermaye kullanımının gerekliliğine süreci zorlaması
- 3- Devletin vergi kayıplarının oluşması
- 4- İşlemlerinde yasal süreçlerin dışına çıkmayan üreticilerin rekabet güçlerinin zayıflaması
- 5- Nitelikli eğitim almış insan gücünün kullanım maliyetlerinin düşmesi
- 6- Yazılım eğitimi veren kurumların gelişiminin engellenmesi.
- 7- Bilginin değersizleşip ucuzlaşması ve önemsizleşmesi kültürünün ortaya çıkması.
- 8- Yazılım danışmanlık kültürünün gelişememesi.
- 9- Oyunlarda Türkçe dil desteği olamaması
Süreç
Yapılan yasal takip ve süreçlerin sonucunda Türkiye'de dört değişik yol ve yöntem yasadışı olarak tespit edilmiştir.
- 1- Kara, hava ve deniz gümrüklerden yasadışı olarak optik disklere fabrika üretimi (replikasyon) olarak basılmış olan ürünler elde edilmiştir. Bunlar ülkeye Malezya, Tayvan, Ukrayna üzerinden gelmektedir. Bu kapsamda olan yanıyla örgütlü suçlar ve kaçakçılık yasaları ön plana çıkartır.
- 2- Türkiye'de özelde büyük üniversitelerin ağ ortamlarını kullanabilen öğrenciler eliyle warez ortamları olarak adlandırılan (scene) ftplerden indirilme ve piyasaya verilmesi. Öğrencilerin ek gelir ihtiyaçları.. Bireysel suçlar ve bilişim suçları.
- 3- Evinde ya da işyerinde makul hızda internet erişimi olanlar eliyle piyasaya çıkarılanlar. Bireysel suçlar ve bilişim suçları.
- 4- Yazılıma yasal olarak sahip olan kullanıcının ahlaki olmayan davranışları ile piyasaya çıkarılması. Bu noktada iki tür davranış biçimi dikkat çekicidir. Yerli yazılımları yasal kullanıcıları kırdırtıp ek lisans bedeli ödemeden kullanmak istemektedirler. Eş dost deyip elinde olan lisanslı yazılımı paylaşabilme. Bireysel suçlar ve bilişim suçları ile karşı tarafa karşı olan yükümlülüklerin ihmal edilmesi.
- 5- Yukarıda sıralanan süreçlerden süzülerek gelen yasadışı ürün satıcısının eline geçer. Burada vasıfsız ve kısmen vasıflı insanların gönüllü farkında olmadan oluşan birlikteliği vardır. Kopyalama çekimi yapanlar eğitimli satanlar eğitimsizdir.
Korsan çeşitleri şu ana başlıklar altında değerlendirilmektedir: 1- Kullanıcı Kopyalaması,
- 2- Eşanlı Kullanım,
- 3- Sabit Disk Yüklemesi,
- 4- Sahtecilik,
- 5- İnternet Yoluyla Kopyalama,
- 6- Yazılım Kiralama
Bu süreçlerin birleştiği aşamada iç piyasa dağıtım kanallarının oluşması ve ürün olarak kullanım talepkarı olan alıcı aşamasında genelde eğitimsiz ama yaşadıkları kentte sosyolojik olarak tutunma çabası ve varolma mücadelesi vererek kente entegre olmaya çalışan bir satıcılar kuşağı oluşmuştur. Bu kuşaktan gelenlerin içerisinden süreci iyi değerlendirip bir üst yasal aşamaya geçebilen yeni sektör sermaye grupları da vardır.
Satıcılar bakımında da ortaya önemli bulgular çıkmaktadır. Ankara ve İstanbul genelinde yapılan çalışmalarda korsan satışıyla ilgili olarak çalışanların köken kentleri önemlidir. Ankara'da bulunanlar Kars ve Ağrı kökenliyken, İstanbul'da anadolu yakasında Malatya, Diyarbakır ve Ağrı kökenliler, Tahtakale bölgesinde ise Kayseri kökenli olanların bu işleri akrabalık ve aynı köylülük bağlamlarının dayanışmasıyla yaptığı tespit edilmiştir.
Türk korsanmania kültürü
Korsan erişim kolaylığı sağladığı biçimiyle de birçok tüketicisinde bağımlılık yaratmıştır. Kolay bulunabilirlik açısından tüketici analizleri sonucu da:
- 1- Yeni hangi yazılım çıkarsa çıksın ayrım yapmadan alanlar!
- 2- Mesleki ve ilgi alanıyla bağlantılı tüketim tercihi kullananlar.
- 3- Okulunda aldığı eğitimin parçası olan yazılımları edinme ve kendi kendine öğrenme isteği.
- 4- Hayatında doyuma ulaşıp değişim arayanların yazılım talepleri.
Burada da görüleceği üzere birinci grupta yer alan Türk tüketicisi için konu bir saplantılı bağımlılık haline dönüşmüştür. Bunlarda korsan bağımlılığı olma durumu olarak psikolojik tedaviler açısından da ele almak kaçınılmaz gözükmektedir. Türk korsan yazılım tüketicisi; satıcıların aksine ekonomik ve eğitim düzeyleri bakımından da da ülke ve yaşadıkları kent ortalamalarının çok üzerindedirler. BSA'nın yaptığı araştırmalara göre Türkiye'de korsan yazılım kullanma düzeyi %64'ler civarındadır.
Kentlere göre oranlar
Kentlere göre yazılım özelinde korsan kullanım türleri ve kültürleri de değişiklikler göstermektedir. İstanbul'da endüstriyel yazılımlar (CAD, CAM, CAE, CFA, CNC...) öne çıkarken Ankara'da ise daha çok müteahhitlik üzerine olan (hakediş, çelik konstrüksiyon, mimarlık, inşaat,...) yabancı ve yerli yazılımlar ile muhasebe üzerine olanlar öne çıkmaktadır.
Sosyolojik ve ekonomik açıdan da bu konu önemlidir. Yazılım kullanımında korsan tercihleri açısından Ankara kullanıcısının devletle iş yaptığını, İstanbul kullanıcısının ise kendi adına işletme sahibi olduğu anlaşılmaktadır. Bu bilgiler bağlamında ülkenin hemen her yerinden kendi adına işletme sahibi olanlarında İstanbul'u korsan yazılım için tercih ettiğini söylemek mümkündür.
Yasal durum
Ana hatlarıyla konu kapsamında kaçakçılık, telif hakları ve ceza kanunu kapsamında yer alan bireysel ve veya örgütlü suçlar ile ilgili hükümler uygulanabilmektedir.
BSA gibi ticari hak sahibi mağdurların adına hareket eden yapılar ile ABD kökenli film endüstrisinin haklarını koruma amaçlı faaliyet gösteren...
MÜYAP, müzik endüstrisi adına üyelerinin haklarının korunmasında çaba harcamaktadır...
BSA bağlamında son yıllarda BSA'nın verilerinin dayanakları sorgulanarak Türk kullanıcısına açıktan hakaret ettiği de ileri sürülmeye başlanmış ve bu durumun BSA'nın patronları olan Microsoft'a yaranma girişimi adına etik duyarlılık gösteremediği de ileri sürülerek protesto edilmeye başlanmıştır. Prof. Dr. bu konuda sert açıklama yapmıştır.
Türkiye'de yasal süreç yasa koyucunun gerek telif hakları gerekse ceza kanunları çerçevesinde ilgili kazanç kayıplarına uğrayan kesimlerinde görüşleri dikkate alınarak düzenlemeler yapılmıştır. İlk başlarda şikayete bağlı olarak kolluk örgütü devreye girmekteyken artık tüm kolluk örgütü mensupları resen korsan gördükleri ve buldukları her alan ve her yerde yetki kullanımına ve adli süreci başlatabilme yetkisi ile donatılmıştır. Türkiye'de diğer batı ülkeleri yasalarından farklı olarak pornografi konusunda da ağır cezalar olması nedeniyle uygulama da batı hukuk ve ceza normlarından daha farklı ve ağır yaptırımları da bünyesinde barındırmaktadır.
Yasal süreçte günümüze kadar en çok uygulama yapılan alanlar satıcılar noktasında yoğunlaşırken ortaya yeni yeni bu yasadışı sektörün kendi iç ürün tedarik zinciri de açığa çıkarılmaya başlanmış ve onlar üzerinden de çalışmalar yapılarak birçok toptancı hakkında da adli süreçler başlatılmıştır. En son 2006 yılı başında İstanbul'da bir cd/dvd yasal ve Kültür Bakanlığından izinli replikasyon üretim tesisinin yasadışı üretim yaptığı tespit edilmiş ve sahibi cezaevine konulmuştur.
İstanbul, Kadıköy ilçe sınırları içerisinde yer alan ve Salı Pazarı olarak halk arasında bilinen yerde pazar günleri kurulan pazar da sırf korsan cd satışları yüzünden yapılan girişimler ve baskılar sonucu belediyece kapatılmak zorunda kalınmıştır.
İnternet erişiminin engellemesi
Korsan paylaşımı yapan site ve yazılımların gün geçtikçe artması ve ciddi boyutlarda maddi kayıp getirmesi, ülke hükûmetlerinin ve yargı kurumlarının bu konuda yaptırımlarına neden olmuştur. Türkiye'de de son yıllarda ticari kayba uğradığını belirten şirketler davalar açmakta ve mahkeme kararları çıkarmaktadır. Bu mahkeme kararları sonucunda, Türk Telekom korsan paylaşım yapan internet sitelerine Türkiye içerisinden erişimi engellemektedir. Mahkeme kararları ve Türk Telekom'un karar uygulamaları her ne kadar ticari kayba uğradığını belirten şirketleri sevindirse de, internetin ve haberleşmenin özgürlüğünü kısıtladığı için eleştirilmektedir. Bazı çevreler yapılan uygulamayı internete sansür uygulaması olarak değerlendirmektedir.
Kaynakça
- ^ . 19 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2006.
- ^ http://www.milliyet.com.tr/2008/02/05/son/soneko32.asp 8 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Korsan yazılım kullanma oranı yüzde 64
- ^ . web.archive.org. 18 Haziran 2009. 18 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Korsan CD’ciye ilk ceza 15 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bakanlıktan izin alıp korsan CD ürettiler 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Korsan CD'ye hapis: Dedektiflerin ilk 'başarı'sı 15 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Korsan CD'ye darbe
- Kadıköy'de yeraltı CD merkezi 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Maltepe'de korsan baskını 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Korsan Yazılımların ve Diger Internet Suclarının Sikayet Edilmesini Kolaylastıran Yazılım 18 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye de korsan baslangicta bilisim alaninda faaliyet gosteren genc ama yasalardan bagimsiz ve uzak olanlarin eliyle baslatilmistir Bilgisayar kullanimi ve sahibi olma durumu kamu ve ozel sektor sirketlerinden tabana dogru hizla yayilmaya basladigi 1995 yili ve sonrasinda da yasa disi ticari bir faaliyet alani haline gelmistir Uluslararasi anlasmalarda ve ikili anlasmalarda onayi ve katkisi olan devletin ilgili kolluk orgutleri yargi birimleri ve kacakcilik ile ilgili birimleri hem vergi kayiplarini onlemek hem de kullanimda adaleti ve ureticinin haklarini guvence altina alabilmek amaciyla calismalara da 2000 den itibaren etkin bicimde baslamistir Turkiye de ozelde basta buyuk yerlesimlerde korsan satisi uzerine uzmanlasmis ve bunu bir ticari faaliyet olarak yuruten kisiler vardir Istanbul da yogun olarak Kadikoy Besiktas Aksaray Tahtakale gibi yerler oncelikli olmak uzere tumuyle bilisim faaliyetlerine donuk isletmelerin yaninda ve yakininda yan sanayi durumuna gelmislerdir Ankara da Kizilay cevresinde ozelde Maltepe Pazari nda 200 u askin tezgah ile Karanfil sokak ile Yuksel caddesi uzerinde faaliyette bulunan kisiler vardir Maltepe Pazari ndaki dukkanlarda her ne kadar son yillarda yapilan uygulamalarla korsan CD ve DVD tezgahlari kaldirilsa da bu uygulama sadece sembolik olarak kalmistir Tezgah sahipleri halen satislarini yapmaktadir tek fark satislarin acikta degil tezgahalti tabir edilen gizli sekilde yapilmasidir Istenilen yazilim muzik oyun vb CD veya DVD si korsan saticilarin gizli kucuk depolarindan aninda getirttirilmektedir Diger ulkelerde ve kulturlerde de oldugu gibi bu surec sadece yazilim alaninda degildir Oyun sinema televizyon gibi etkilesimli ortama gecirilebilen her turlu kultur tuketim urununu de kapsar haldedir Yazilimin bunlardan farki tuketim urunu olmayip varligiyla katma deger yaratabilir olmasidir Korsan yazilimin olumlu etkileri Turkiye de 1995 yili ve izleyen surecte one cikan olumlu konularda korsan kapsaminda goze carpmaktadir Yazilimlarin kolay ve ucuz olarak hemen her yerde bulunabilir olmasi iki acidan olumlu olmustur Bilgisayara aliskanlik ve yazilimlarin ogrenilme kolayligi 1990 li yillarda ozelde grafik yazilimlarini kullanabilme yetenegine sahip yetkin insanlari bulmak o denli zordu ki bulunabilenlerinde ucretleri bile oldukca yuksekti Korsan yazilimin bu anlamda ic piyasa girdi maliyetlerinin dusmesinde olumlu katkisi olmustur 1995 sonrasi buyuk kentlerde yasal durumun belirsizligi altinda ortaya cikan korsan yazilim satisi oncelikle dar gelirli ailelerin cocuklarina bilgisayar aliminda yan katkilar saglamistir Bilgisayar edinme ve yazilim bulmadaki kolaylik her genc insanin ilgi alanina gore kendini deneme yanilma yoluyla yetistiribelmisini ve ilgi alaninda derinlik kazanilmasini saglamistir Bu birikim ve yetkinlik kisa surede yazilim kullanimina gereksinim duyan buyuk ve kucuk olcekli isletmelerin ara eleman ihtiyaclarinin hizla ve daha ucuza karsilanabilmesini saglamistir 1 Isletmelerin istihdam girdi maliyetlerinin dusmesi 2 Her alanda yetkin ve kendini yetistirmis nitelikli ara elemanlarin ortaya cikmasi 3 Yazilim alaninda daha fazla sayida insanin kaynaklara erisebilmesi ve kullanabilmesi 4 Isletmelerin urun girdi maliyetlerinin dusurulmesi ic ve dis piyasa kosullarinda rekabet imkanlarinin artmasi 5 Yazilim dongu sureclerinin akademik ve ticari olmaktan cikmasi 6 Yazilim kulturunun ulkenin en kucuk yerlesimine kadar ulasmasi 7 Uzmanlasma kulturunun kolayca olusmasi Olumsuz etkileri Ozelde yerli yazilim ureten kisi ve sirketlerin katma deger uretip bunlari yeni yazilimlar uretmeye aktarabilmesinin ilk gunden bu yana yazilim alaninda istihdam edilecegi varsayilan bilgisayar muhendislerinin beyin gocu olarak ic pazarda yer ve is alani bulamamasi nedeniyle beyin gocu olarak diger ulkelere gidislerine neden olunmustur Halen 6000 i askin sayida bilgisayar muhendisine sahip bir ulke icin bu etki cevresi ve kaybedilen katma deger acisindan da onemlidir 1 Bilisim alaninda beyin gocunun hizlanmasi 2 Yazilim uretiminde buyuk sermaye kullaniminin gerekliligine sureci zorlamasi 3 Devletin vergi kayiplarinin olusmasi 4 Islemlerinde yasal sureclerin disina cikmayan ureticilerin rekabet guclerinin zayiflamasi 5 Nitelikli egitim almis insan gucunun kullanim maliyetlerinin dusmesi 6 Yazilim egitimi veren kurumlarin gelisiminin engellenmesi 7 Bilginin degersizlesip ucuzlasmasi ve onemsizlesmesi kulturunun ortaya cikmasi 8 Yazilim danismanlik kulturunun gelisememesi 9 Oyunlarda Turkce dil destegi olamamasiSurec Yapilan yasal takip ve sureclerin sonucunda Turkiye de dort degisik yol ve yontem yasadisi olarak tespit edilmistir 1 Kara hava ve deniz gumruklerden yasadisi olarak optik disklere fabrika uretimi replikasyon olarak basilmis olan urunler elde edilmistir Bunlar ulkeye Malezya Tayvan Ukrayna uzerinden gelmektedir Bu kapsamda olan yaniyla orgutlu suclar ve kacakcilik yasalari on plana cikartir 2 Turkiye de ozelde buyuk universitelerin ag ortamlarini kullanabilen ogrenciler eliyle warez ortamlari olarak adlandirilan scene ftplerden indirilme ve piyasaya verilmesi Ogrencilerin ek gelir ihtiyaclari Bireysel suclar ve bilisim suclari 3 Evinde ya da isyerinde makul hizda internet erisimi olanlar eliyle piyasaya cikarilanlar Bireysel suclar ve bilisim suclari 4 Yazilima yasal olarak sahip olan kullanicinin ahlaki olmayan davranislari ile piyasaya cikarilmasi Bu noktada iki tur davranis bicimi dikkat cekicidir Yerli yazilimlari yasal kullanicilari kirdirtip ek lisans bedeli odemeden kullanmak istemektedirler Es dost deyip elinde olan lisansli yazilimi paylasabilme Bireysel suclar ve bilisim suclari ile karsi tarafa karsi olan yukumluluklerin ihmal edilmesi 5 Yukarida siralanan sureclerden suzulerek gelen yasadisi urun saticisinin eline gecer Burada vasifsiz ve kismen vasifli insanlarin gonullu farkinda olmadan olusan birlikteligi vardir Kopyalama cekimi yapanlar egitimli satanlar egitimsizdir Korsan cesitleri su ana basliklar altinda degerlendirilmektedir 1 Kullanici Kopyalamasi 2 Esanli Kullanim 3 Sabit Disk Yuklemesi 4 Sahtecilik 5 Internet Yoluyla Kopyalama 6 Yazilim Kiralama Bu sureclerin birlestigi asamada ic piyasa dagitim kanallarinin olusmasi ve urun olarak kullanim talepkari olan alici asamasinda genelde egitimsiz ama yasadiklari kentte sosyolojik olarak tutunma cabasi ve varolma mucadelesi vererek kente entegre olmaya calisan bir saticilar kusagi olusmustur Bu kusaktan gelenlerin icerisinden sureci iyi degerlendirip bir ust yasal asamaya gecebilen yeni sektor sermaye gruplari da vardir Saticilar bakiminda da ortaya onemli bulgular cikmaktadir Ankara ve Istanbul genelinde yapilan calismalarda korsan satisiyla ilgili olarak calisanlarin koken kentleri onemlidir Ankara da bulunanlar Kars ve Agri kokenliyken Istanbul da anadolu yakasinda Malatya Diyarbakir ve Agri kokenliler Tahtakale bolgesinde ise Kayseri kokenli olanlarin bu isleri akrabalik ve ayni koyluluk baglamlarinin dayanismasiyla yaptigi tespit edilmistir Turk korsanmania kulturu Korsan erisim kolayligi sagladigi bicimiyle de bircok tuketicisinde bagimlilik yaratmistir Kolay bulunabilirlik acisindan tuketici analizleri sonucu da 1 Yeni hangi yazilim cikarsa ciksin ayrim yapmadan alanlar 2 Mesleki ve ilgi alaniyla baglantili tuketim tercihi kullananlar 3 Okulunda aldigi egitimin parcasi olan yazilimlari edinme ve kendi kendine ogrenme istegi 4 Hayatinda doyuma ulasip degisim arayanlarin yazilim talepleri Burada da gorulecegi uzere birinci grupta yer alan Turk tuketicisi icin konu bir saplantili bagimlilik haline donusmustur Bunlarda korsan bagimliligi olma durumu olarak psikolojik tedaviler acisindan da ele almak kacinilmaz gozukmektedir Turk korsan yazilim tuketicisi saticilarin aksine ekonomik ve egitim duzeyleri bakimindan da da ulke ve yasadiklari kent ortalamalarinin cok uzerindedirler BSA nin yaptigi arastirmalara gore Turkiye de korsan yazilim kullanma duzeyi 64 ler civarindadir Kentlere gore oranlar Kentlere gore yazilim ozelinde korsan kullanim turleri ve kulturleri de degisiklikler gostermektedir Istanbul da endustriyel yazilimlar CAD CAM CAE CFA CNC one cikarken Ankara da ise daha cok muteahhitlik uzerine olan hakedis celik konstruksiyon mimarlik insaat yabanci ve yerli yazilimlar ile muhasebe uzerine olanlar one cikmaktadir Sosyolojik ve ekonomik acidan da bu konu onemlidir Yazilim kullaniminda korsan tercihleri acisindan Ankara kullanicisinin devletle is yaptigini Istanbul kullanicisinin ise kendi adina isletme sahibi oldugu anlasilmaktadir Bu bilgiler baglaminda ulkenin hemen her yerinden kendi adina isletme sahibi olanlarinda Istanbul u korsan yazilim icin tercih ettigini soylemek mumkundur Yasal durum Ana hatlariyla konu kapsaminda kacakcilik telif haklari ve ceza kanunu kapsaminda yer alan bireysel ve veya orgutlu suclar ile ilgili hukumler uygulanabilmektedir BSA gibi ticari hak sahibi magdurlarin adina hareket eden yapilar ile ABD kokenli film endustrisinin haklarini koruma amacli faaliyet gosteren MUYAP muzik endustrisi adina uyelerinin haklarinin korunmasinda caba harcamaktadir BSA baglaminda son yillarda BSA nin verilerinin dayanaklari sorgulanarak Turk kullanicisina aciktan hakaret ettigi de ileri surulmeye baslanmis ve bu durumun BSA nin patronlari olan Microsoft a yaranma girisimi adina etik duyarlilik gosteremedigi de ileri surulerek protesto edilmeye baslanmistir Prof Dr bu konuda sert aciklama yapmistir Turkiye de yasal surec yasa koyucunun gerek telif haklari gerekse ceza kanunlari cercevesinde ilgili kazanc kayiplarina ugrayan kesimlerinde gorusleri dikkate alinarak duzenlemeler yapilmistir Ilk baslarda sikayete bagli olarak kolluk orgutu devreye girmekteyken artik tum kolluk orgutu mensuplari resen korsan gordukleri ve bulduklari her alan ve her yerde yetki kullanimina ve adli sureci baslatabilme yetkisi ile donatilmistir Turkiye de diger bati ulkeleri yasalarindan farkli olarak pornografi konusunda da agir cezalar olmasi nedeniyle uygulama da bati hukuk ve ceza normlarindan daha farkli ve agir yaptirimlari da bunyesinde barindirmaktadir Yasal surecte gunumuze kadar en cok uygulama yapilan alanlar saticilar noktasinda yogunlasirken ortaya yeni yeni bu yasadisi sektorun kendi ic urun tedarik zinciri de aciga cikarilmaya baslanmis ve onlar uzerinden de calismalar yapilarak bircok toptanci hakkinda da adli surecler baslatilmistir En son 2006 yili basinda Istanbul da bir cd dvd yasal ve Kultur Bakanligindan izinli replikasyon uretim tesisinin yasadisi uretim yaptigi tespit edilmis ve sahibi cezaevine konulmustur Istanbul Kadikoy ilce sinirlari icerisinde yer alan ve Sali Pazari olarak halk arasinda bilinen yerde pazar gunleri kurulan pazar da sirf korsan cd satislari yuzunden yapilan girisimler ve baskilar sonucu belediyece kapatilmak zorunda kalinmistir Internet erisiminin engellemesi Korsan paylasimi yapan site ve yazilimlarin gun gectikce artmasi ve ciddi boyutlarda maddi kayip getirmesi ulke hukumetlerinin ve yargi kurumlarinin bu konuda yaptirimlarina neden olmustur Turkiye de de son yillarda ticari kayba ugradigini belirten sirketler davalar acmakta ve mahkeme kararlari cikarmaktadir Bu mahkeme kararlari sonucunda Turk Telekom korsan paylasim yapan internet sitelerine Turkiye icerisinden erisimi engellemektedir Mahkeme kararlari ve Turk Telekom un karar uygulamalari her ne kadar ticari kayba ugradigini belirten sirketleri sevindirse de internetin ve haberlesmenin ozgurlugunu kisitladigi icin elestirilmektedir Bazi cevreler yapilan uygulamayi internete sansur uygulamasi olarak degerlendirmektedir Kaynakca 19 Haziran 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2006 http www milliyet com tr 2008 02 05 son soneko32 asp 8 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Korsan yazilim kullanma orani yuzde 64 web archive org 18 Haziran 2009 18 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Nisan 2021 Ayrica bakinizKorsan Parti Turkiye BSA Warez Scene Scene Rules Release Grup Scene Ban Nfo FXP SceneDis baglantilarKorsan CD ciye ilk ceza 15 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bakanliktan izin alip korsan CD urettiler 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Korsan CD ye hapis Dedektiflerin ilk basari si 15 Ekim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Korsan CD ye darbe Kadikoy de yeralti CD merkezi 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Maltepe de korsan baskini 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Korsan Yazilimlarin ve Diger Internet Suclarinin Sikayet Edilmesini Kolaylastiran Yazilim 18 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde