Taciz birçok kötü davranışı kapsamaktadır. Kelime hukuki bir anlamda kullanıldığı zaman tehdit edici, rahatsızlık veren ve toplum tarafından tasvip edilmeyen davranışları kasteder. İfade özgürlüğünü destekleyen toplumlar da, sadece ısrarla tekrarlanan ve doğru olmayan ifadeler hukuki anlamda taciz sayılır. Cinsel taciz, ısrarcı ve istek dışı cinsel yaklaşımlar için kullanılan terimdir. Bu tür taciz genellikle sokakta yalnız yürürken bazen de iş ortamlarında gerçekleşir ve cinsel yaklaşımları geri çevirmek mağdur kimseyi dezavantajlı bir durumda bırakabilir.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTltTDJaaEwwSjFiR3g1YVc1blgyOXVYMGx1YzNScGRIVjBiMTlTWldkcGIyNWhiRjlHWldSbGNtbGpiMTlGY25JbFF6TWxRVEY2ZFhKcGVsOGxNamhKVWtaRkpUSTVYMmx1WDAxaGNtTm9YelVsTWtOZk1qQXdOeTVxY0djdk1qSXdjSGd0UW5Wc2JIbHBibWRmYjI1ZlNXNXpkR2wwZFhSdlgxSmxaMmx2Ym1Gc1gwWmxaR1Z5YVdOdlgwVnljaVZETXlWQk1YcDFjbWw2WHlVeU9FbFNSa1VsTWpsZmFXNWZUV0Z5WTJoZk5TVXlRMTh5TURBM0xtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Tarihi
Amerika Birleşik Devletleri
1969 yılında ABD Savunma Bakanlığı tarafından taslağı çıkarılan İnsan Amaçları Beyannamesi (ing. Human Goals Charter), işyeri ortamında tacizi yasaklayan kurallar oluşturulmasına öncülük etmiştir ve her iki cinsiyete de eşit saygı gösterilmesini resmileştirmiştir.
Kanada
1983 yılında federal hükûmetin yetkisi altında yürürlüğe giren Kanada İnsan Hakları Kanunu, işyeri ortamında cinsel tacizi yasaklamıştır.
Birleşik Krallık
Birleşik Krallık'ta, insanları tacizden koruyan yasalar arasında 1997 Tacizden Korunma Kanunu (ing. Protection from Harassment Act 1997) ve 1994 Cezai Adalet ve Kamu Düzeni Kanunu (Criminal Justice and Public Order Act 1994) yürürlükte bulunur.
Türkiye
26 Eylül 2004 tarihinde kabul edilen Türk Ceza Kanunu'nun 105. maddesine göre cinsel taciz suç sayılmaktadır. Ayrıca, cinsel taciz bir işyeri ortamında işlendiği takdirde verilecek ceza oranı artırılmaktadır.
Kategoriler
Tacizin hukuki anlamda tanınmış bazı genel kategorileri:
- Hukuki taciz - ısrarlara bir kişiye veya gruba karşı manevi bir amaç olmaksızın devamlı dava açmak
- Cinsel taciz (Türkiye'de çalışma ortamında daha sert anlam taşımaktadır). Tacize uğrayan kadın ancak şikayet yoluyla ceza davası açılmasını sağlayabilir. AB Hukukunda İspat yükü erkekte TCK'da' kadindadir. Amerika ve İngiltere'de agir bir suç olarak tanımlanan cinsel taciz, Türk Ceza Kanunu'nda ayrı bir suç olarak tanımlanmamıştır. TCK 421: 'Kadınlara ve erkeklere söz atanlar 3 aydan 1 seneye, sarkıntılık edenler 6 aydan 2 seneye kadar hapsolunur' demektedir. Bu davalarda takibat icrası şahsi davaya bağlıdır
- Psikolojik taciz - tahrik edilmeden sürekli mağdur kişinin alanını işgal etmek veya işine mâni olmak. ABD'de ayrıca fiziksel ve sözlü değil düşmanca bir bakış bile taciz sayılabilmiştir.
- Grupça uygulanan psikolojik taciz
- Nefret konuşmaları - belirli bir topluluğa karşı yönlendirilen ve nefret içeren kışkırtıcı ifadeler
Taciz türleri
- Kabadayılık
Oyun alanlarında, okulda, işgücünün olduğu başka yerlerde yapılan tacizdir. Genelde fiziksel ve psikolojik olarak bir kişiye bir veya birden fazla kişinin kötülük yapmasıyla olur. - Çete halinde takipçilik
Psikolojik bir taciz olup mağdur kişinin hayatının tamamen mahvolmasına neden olur. Kişide kötülük yapacak insan hakkında ya çok az bilgi olur ya da hiç olmaz. Bu bir organize taciz olup çevrenin dışında kalan ayak takımı tarafından yapılabilir ve hedef 7 gün 24 saat boyunca rahatsız edilir. - Psikolojik taciz
Küçük düşürücü ve sövgü dolu hareketlerden dolayı kişinin kendine olan güvenini azaltan veya eziyete uğramalarına neden olan taciz türüdür. Sözsel bir olay veya jestdir. Bu kategoriye çalışma alanındaki taciz ve çete halinde takipçilik alınabilir. - Irkçı taciz
Bu taciz de hedef ırk veya etnik gruptur. Taciz kelimeler, eylemlerle olur ve bu da ırklar arasında bir derece meydana getirmektedir. - Dinsel taciz
Sözsel, psikolojik veya fiziksel olup dininin vecibelerini yerine getirenlere veya getirmeyenlere yapılan tacizdir. - Cinsel taciz
Kişinin iznini almadan cinsel temas, dokunma, sözle sarkıntılık şeklinde gerçekleşir. - Takipçilik
Kişinin izinsizce takip edilmesi ve göz hapsinde tutulması nedeniyle güvenliğinden kuşku duymasına yol açar. - Sokak tacizi
Genelde sokakta ve halka açık yerlerde gerçekleşir. Ahlak dışı ve hoşgörülmeyen kelimelerden veya hareketlerden kaynaklanan taciz türüdür.
Notlar
- ^ Ancak Amerika ve İngiltere'de ayrı bir suç olarak tanımlanan cinsel taciz, Türk Ceza Kanunu'nda ayrı bir suç olarak tanımlanmamıştır. TCK 421: 'Kadınlara ve erkeklere söz atanlar 3 aydan 1 seneye, sarkıntılık edenler 6 aydan 2 seneye kadar hapsolunur' demektedir. Bu davalarda takibat icrası şahsi davaya bağlıdır Türk Ceza Kanunu Madde 105 11 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim: 7 Kasım 2006
Ayrıca bakınız
- Bilgisayar yoluyla taciz
- Psikolojik istismar
- Psikolojik Savaş
- Sözlü istismar
- Siber kabadayılık
- Mobbing
- Gaslighting
Dış bağlantılar
- http://www.harassment101.com17 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- (İngilizce)
- Gürkan Öztan, "Yeni Yıl, 'Mİlli Kültür' ve Taciz"29 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Gürkan Öztan, "Üniversite, Kutsallık ve Taciz"
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Taciz bircok kotu davranisi kapsamaktadir Kelime hukuki bir anlamda kullanildigi zaman tehdit edici rahatsizlik veren ve toplum tarafindan tasvip edilmeyen davranislari kasteder Ifade ozgurlugunu destekleyen toplumlar da sadece israrla tekrarlanan ve dogru olmayan ifadeler hukuki anlamda taciz sayilir Cinsel taciz israrci ve istek disi cinsel yaklasimlar icin kullanilan terimdir Bu tur taciz genellikle sokakta yalniz yururken bazen de is ortamlarinda gerceklesir ve cinsel yaklasimlari geri cevirmek magdur kimseyi dezavantajli bir durumda birakabilir Siddet yoluyla fiziksel tacize ugrayan bir cocukTarihiAmerika Birlesik Devletleri 1969 yilinda ABD Savunma Bakanligi tarafindan taslagi cikarilan Insan Amaclari Beyannamesi ing Human Goals Charter isyeri ortaminda tacizi yasaklayan kurallar olusturulmasina onculuk etmistir ve her iki cinsiyete de esit saygi gosterilmesini resmilestirmistir Kanada 1983 yilinda federal hukumetin yetkisi altinda yururluge giren Kanada Insan Haklari Kanunu isyeri ortaminda cinsel tacizi yasaklamistir Birlesik Krallik Birlesik Krallik ta insanlari tacizden koruyan yasalar arasinda 1997 Tacizden Korunma Kanunu ing Protection from Harassment Act 1997 ve 1994 Cezai Adalet ve Kamu Duzeni Kanunu Criminal Justice and Public Order Act 1994 yururlukte bulunur Turkiye 26 Eylul 2004 tarihinde kabul edilen Turk Ceza Kanunu nun 105 maddesine gore cinsel taciz suc sayilmaktadir Ayrica cinsel taciz bir isyeri ortaminda islendigi takdirde verilecek ceza orani artirilmaktadir KategorilerTacizin hukuki anlamda taninmis bazi genel kategorileri Hukuki taciz israrlara bir kisiye veya gruba karsi manevi bir amac olmaksizin devamli dava acmak Cinsel taciz Turkiye de calisma ortaminda daha sert anlam tasimaktadir Tacize ugrayan kadin ancak sikayet yoluyla ceza davasi acilmasini saglayabilir AB Hukukunda Ispat yuku erkekte TCK da kadindadir Amerika ve Ingiltere de agir bir suc olarak tanimlanan cinsel taciz Turk Ceza Kanunu nda ayri bir suc olarak tanimlanmamistir TCK 421 Kadinlara ve erkeklere soz atanlar 3 aydan 1 seneye sarkintilik edenler 6 aydan 2 seneye kadar hapsolunur demektedir Bu davalarda takibat icrasi sahsi davaya baglidir Psikolojik taciz tahrik edilmeden surekli magdur kisinin alanini isgal etmek veya isine mani olmak ABD de ayrica fiziksel ve sozlu degil dusmanca bir bakis bile taciz sayilabilmistir Grupca uygulanan psikolojik taciz Nefret konusmalari belirli bir topluluga karsi yonlendirilen ve nefret iceren kiskirtici ifadelerTaciz turleriKabadayilik Oyun alanlarinda okulda isgucunun oldugu baska yerlerde yapilan tacizdir Genelde fiziksel ve psikolojik olarak bir kisiye bir veya birden fazla kisinin kotuluk yapmasiyla olur Cete halinde takipcilik Psikolojik bir taciz olup magdur kisinin hayatinin tamamen mahvolmasina neden olur Kiside kotuluk yapacak insan hakkinda ya cok az bilgi olur ya da hic olmaz Bu bir organize taciz olup cevrenin disinda kalan ayak takimi tarafindan yapilabilir ve hedef 7 gun 24 saat boyunca rahatsiz edilir Psikolojik taciz Kucuk dusurucu ve sovgu dolu hareketlerden dolayi kisinin kendine olan guvenini azaltan veya eziyete ugramalarina neden olan taciz turudur Sozsel bir olay veya jestdir Bu kategoriye calisma alanindaki taciz ve cete halinde takipcilik alinabilir Irkci taciz Bu taciz de hedef irk veya etnik gruptur Taciz kelimeler eylemlerle olur ve bu da irklar arasinda bir derece meydana getirmektedir Dinsel taciz Sozsel psikolojik veya fiziksel olup dininin vecibelerini yerine getirenlere veya getirmeyenlere yapilan tacizdir Cinsel taciz Kisinin iznini almadan cinsel temas dokunma sozle sarkintilik seklinde gerceklesir Takipcilik Kisinin izinsizce takip edilmesi ve goz hapsinde tutulmasi nedeniyle guvenliginden kusku duymasina yol acar Sokak tacizi Genelde sokakta ve halka acik yerlerde gerceklesir Ahlak disi ve hosgorulmeyen kelimelerden veya hareketlerden kaynaklanan taciz turudur Notlar Ancak Amerika ve Ingiltere de ayri bir suc olarak tanimlanan cinsel taciz Turk Ceza Kanunu nda ayri bir suc olarak tanimlanmamistir TCK 421 Kadinlara ve erkeklere soz atanlar 3 aydan 1 seneye sarkintilik edenler 6 aydan 2 seneye kadar hapsolunur demektedir Bu davalarda takibat icrasi sahsi davaya baglidir Turk Ceza Kanunu Madde 105 11 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 7 Kasim 2006Ayrica bakinizBilgisayar yoluyla taciz Psikolojik istismar Psikolojik Savas Sozlu istismar Siber kabadayilik Mobbing GaslightingDis baglantilarhttp www harassment101 com17 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ingilizce Gurkan Oztan Yeni Yil MIlli Kultur ve Taciz 29 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gurkan Oztan Universite Kutsallik ve Taciz