Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ömer Taha Toros (1910,Adana - 26 Ocak 2012, İstanbul), Türk kültür tarihi araştırmacısı ve yazardır.
Taha Toros | |
|---|---|
| Doğum | 1910 Adana, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 26 Ocak 2012 (102 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Kültür tarihi araştırmacısı, yazar |
Hayatı
Çocukluğu
1910 yılında Adana'da dünyaya geldi. Annesi, çoğu ufak yaşlarda hayatını kaybeden dokuz çocuk dünyaya getirmiştir. Ailenin beşinci çocuğu olan Taha Toros, çocukluk yıllarında kalp hastalığı geçirmiş, kalbinin vücuduna göre büyük olduğu tespit edilmiştir. Bu yüzden okullarda jimnastik dersinden, hatta çocuk oyunlarından bile uzak kalması çocukluğuna dair üzüntü verici bir anıdır.
"Taha" ismini almasının ilginç bir hikâyesi vardır: Kendisinden on beş ay evvel doğan Ömer isimli kardeşi henüz bir yaşındayken ölmüştür. Yedi aylıkken erken doğum ile dünyaya gelen Taha Toros'a üç ay önce vefat eden kardeşinin henüz defterden silinmemiş olan nüfus kağıdı verilmiş, Toros bu nüfus kağıdını tahsil hayatında ve askerlikte de kullanmıştır. Ailedeki geleneğe göre isimler doğum tarihini belirtmek üzere ebced hesabıyla veriliyordu. Ancak aile, Rumi takvime göre 1328 sayısını tutturacak bir isim bulamamıştı. Dönemin Musul milletvekili Taha Efendi konudan haberdar olmuş ve ebced hesabına uygun olmasa da bebeğe kendi adını armağan etmiştir. Kurtuluş Savaşı zaferle sonuçlanmış. Tarih 18 Mart 1923. Mustafa Kemal Paşa, Latife Hanım ile evlenmiş, eşi ile birlikte Çukurova’ya geliyor. Ben İttihat Mektebi’nde dördüncü sınıftayım. Atatürk ve eşi Latife Hanım’ın karşısında “Kahraman Gazi” başlıklı şiiri okudum; “Hoş geldin Tarsus’a Kahraman Gazi Yurdumu düşmandan kurtaran Gazi Bayrak ol göklerde dalgalan Gazi Hoş geldin, hoş geldin Kahraman Gazi…
Gençliği
Önceleri müzik ve karikatürle ilgilenen Taha Toros, 'nde birinci sınıfta okurken ünlü edebiyat tarihçisi İsmail Habib Sevük'ün teşvikiyle edebiyatla da ilgilenmeye başladı. Hayat mecmuasında şiirlerinin yayımlanmasıyla şiire iyiden iyiye merak sardı. Bir yandan da folklor çalışmalarına katılıyordu. 1929-1930 ders yılında Adana Lisesi'nden mezun oldu ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne kayıt yaptırdı. Atatürk’ün, 1930’daki İstanbul Üniversitesi’ni ziyareti esnasında derste bulunan İÜ Hukuk Fakültesi öğrencilerinden birisidir. 1 Eylül 1933 tarihinde mezun oldu ve maliye teşkilatında çalışmaya başladı. 1937'de Genel Sekreterliği'ne atanarak Adana'ya geri döndü.
Sonraki yıllar
1937 ve 1940 yılları arasında 'nda genel sekreter olarak çalıştı. Bu dönemde Çukurova ve Toroslar'da geniş kapsamlı folklor araştırmaları yaptı. 1941'de Ticaret Bakanlığı bünyesinde başmüfettiş olarak çalışmaya başladı. Görevi gereği birkaç kez gönderildiği Paris'te Türk kültür tarihiyle ilgili araştırmalar yaptı. Vatikan arşivlerinde Osmanlı Devleti ile Papalık arasındaki ilişkileri inceledi. Polonya'da konferanslar verdi. 1975'te emekli olana dek Türkiye'nin bütün illerini dolaşarak, gittiği her yerin folklor ve edebiyatıyla ilgilenmeyi sürdürdü. Yayımlanmış birçok kitabının yanı sıra gazetelerde ve dergilerde de çok sayıda yazısı yayımlanmıştır.
Toros, 26 Ocak 2012 tarihinde Etiler'deki evinde öldü. Taha Toros, vasiyeti doğrultusunda sessizce toprağa verildi. Mezarı Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır.
Taha Toros Arşivi
Taha Toros, Türk kültür tarihi ile ilgili zengin bir arşive sahipti. Bu arşiv vefatına dek İstanbul'un Etiler semtindeki evinde bulunmaktaydı. 2015 yılında İstanbul Şehir Üniversitesi tarafından alınan arşivinin bir bölümü tarafından desteklenen, “Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği” projesi kapsamında dijital ortama aktarıldı. 2020 yılında İstanbul Şehir Üniversitesi'nin kapatılması nedeniyle arşive erişim engellense de Nisan 2021 itibarıyla yeniden kamuya açılmıştır.
70 yılı aşkın bir süredir araştıran Taha Toros, arşiv sevdasını adlı kitabında şu cümlelerle özetler: "Arşiv oluşturmak, özellikle ülkemizde nadir yetişen biyograf olmak, bibliyografyada uzmanlık kazanabilmek, yararına yürekten inandığım, kültür zenginliklerindendir. Yaşamım boyunca bunu yapmaya çalıştım. Aslında bu konularla ölesiye uğraşmak, tedavisi mümkün olmayan bir hastalık gibidir. Bugün kanserin bile tedavisi mümkün. Ama "arşiv" hastalığının tedavisi yok!. Ne diyelim, Tanrı, bu türden hastalığa yakalananları kurtarmasın!"
Yapıtları
- Toros Demetleri (1929)
- İki Ses Geliyor (şiirler, 1934)
- Türk Kadın Şairleri (antoloji, 1934)
- Seyhan Efsanesi (1935)
- Toroslarda Tahtacı Oymakları (1938)
- Köy İktisadiyatı (1938)
- Şair Ziya Paşa'nın Adana Valiliği (1940)
- Dadaloğlu (1940)
- Türk Hatipleri (1949)
- Geçmişte Türkiye-Polonya İlişkileri (1983)
- Fikret Mualla (1986)
- İlk Kadın Ressamlarımız (1988)
- Mazi Cenneti 1 (1992)
- Kahvenin Öyküsü (1998)
- Türk Edebiyatından Altı Renkli Portre (1998)
- Nazım Hikmet (2005)Cumhuriyet Kitapları
Kaynakça
- Tan, Nail. Şair, Araştırmacı, Biyografi Yazarı Ö. Taha Toros15 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Türk Dili, Sayı:722, Şubat 2012
- ^ a b c @mezarlikgezgini (19 Haziran 2020). "Arşiviyle maruf, araştırmacı yazar Taha Toros (1910-2012) #zincirlikuyu". 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2021 – Instagram vasıtasıyla.
- ^ a b c (PDF). core.ac.uk. 18 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Taha Toros". 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2022.
- ^ "Taha Toros yaşımını yitirdi". Cumhuriyet. 30 Ocak 2012.
- ^ "Taha Toros'un arşivi internette". Milliyet. 28 Ağustos 2015. 2 Nisan 2021 tarihinde kaynağından .
- ^ . OdaTV. 22 Aralık 2020. 22 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ İlgili site 7 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 15 Nisan 2021 tarihinde erişilmiştir
Dış bağlantılar
- http://bellek.sehir.edu.tr/Pages/Taha-Toros.aspx 15 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Omer Taha Toros 1910 Adana 26 Ocak 2012 Istanbul Turk kultur tarihi arastirmacisi ve yazardir Taha TorosDogum1910 Adana Osmanli ImparatorluguOlum26 Ocak 2012 102 yasinda Istanbul TurkiyeMilliyetTurkMeslekKultur tarihi arastirmacisi yazarHayatiCocuklugu 1910 yilinda Adana da dunyaya geldi Annesi cogu ufak yaslarda hayatini kaybeden dokuz cocuk dunyaya getirmistir Ailenin besinci cocugu olan Taha Toros cocukluk yillarinda kalp hastaligi gecirmis kalbinin vucuduna gore buyuk oldugu tespit edilmistir Bu yuzden okullarda jimnastik dersinden hatta cocuk oyunlarindan bile uzak kalmasi cocukluguna dair uzuntu verici bir anidir Taha ismini almasinin ilginc bir hikayesi vardir Kendisinden on bes ay evvel dogan Omer isimli kardesi henuz bir yasindayken olmustur Yedi aylikken erken dogum ile dunyaya gelen Taha Toros a uc ay once vefat eden kardesinin henuz defterden silinmemis olan nufus kagidi verilmis Toros bu nufus kagidini tahsil hayatinda ve askerlikte de kullanmistir Ailedeki gelenege gore isimler dogum tarihini belirtmek uzere ebced hesabiyla veriliyordu Ancak aile Rumi takvime gore 1328 sayisini tutturacak bir isim bulamamisti Donemin Musul milletvekili Taha Efendi konudan haberdar olmus ve ebced hesabina uygun olmasa da bebege kendi adini armagan etmistir Kurtulus Savasi zaferle sonuclanmis Tarih 18 Mart 1923 Mustafa Kemal Pasa Latife Hanim ile evlenmis esi ile birlikte Cukurova ya geliyor Ben Ittihat Mektebi nde dorduncu siniftayim Ataturk ve esi Latife Hanim in karsisinda Kahraman Gazi baslikli siiri okudum Hos geldin Tarsus a Kahraman Gazi Yurdumu dusmandan kurtaran Gazi Bayrak ol goklerde dalgalan Gazi Hos geldin hos geldin Kahraman Gazi Gencligi Onceleri muzik ve karikaturle ilgilenen Taha Toros nde birinci sinifta okurken unlu edebiyat tarihcisi Ismail Habib Sevuk un tesvikiyle edebiyatla da ilgilenmeye basladi Hayat mecmuasinda siirlerinin yayimlanmasiyla siire iyiden iyiye merak sardi Bir yandan da folklor calismalarina katiliyordu 1929 1930 ders yilinda Adana Lisesi nden mezun oldu ve Istanbul Universitesi Hukuk Fakultesi ne kayit yaptirdi Ataturk un 1930 daki Istanbul Universitesi ni ziyareti esnasinda derste bulunan IU Hukuk Fakultesi ogrencilerinden birisidir 1 Eylul 1933 tarihinde mezun oldu ve maliye teskilatinda calismaya basladi 1937 de Genel Sekreterligi ne atanarak Adana ya geri dondu Sonraki yillar 1937 ve 1940 yillari arasinda nda genel sekreter olarak calisti Bu donemde Cukurova ve Toroslar da genis kapsamli folklor arastirmalari yapti 1941 de Ticaret Bakanligi bunyesinde basmufettis olarak calismaya basladi Gorevi geregi birkac kez gonderildigi Paris te Turk kultur tarihiyle ilgili arastirmalar yapti Vatikan arsivlerinde Osmanli Devleti ile Papalik arasindaki iliskileri inceledi Polonya da konferanslar verdi 1975 te emekli olana dek Turkiye nin butun illerini dolasarak gittigi her yerin folklor ve edebiyatiyla ilgilenmeyi surdurdu Yayimlanmis bircok kitabinin yani sira gazetelerde ve dergilerde de cok sayida yazisi yayimlanmistir Taha Toros ve ailesinin mezari Toros 26 Ocak 2012 tarihinde Etiler deki evinde oldu Taha Toros vasiyeti dogrultusunda sessizce topraga verildi Mezari Zincirlikuyu Mezarligi ndadir Taha Toros ArsiviTaha Toros Turk kultur tarihi ile ilgili zengin bir arsive sahipti Bu arsiv vefatina dek Istanbul un Etiler semtindeki evinde bulunmaktaydi 2015 yilinda Istanbul Sehir Universitesi tarafindan alinan arsivinin bir bolumu tarafindan desteklenen Kisisel Arsivlerde Istanbul Bellegi projesi kapsaminda dijital ortama aktarildi 2020 yilinda Istanbul Sehir Universitesi nin kapatilmasi nedeniyle arsive erisim engellense de Nisan 2021 itibariyla yeniden kamuya acilmistir 70 yili askin bir suredir arastiran Taha Toros arsiv sevdasini adli kitabinda su cumlelerle ozetler Arsiv olusturmak ozellikle ulkemizde nadir yetisen biyograf olmak bibliyografyada uzmanlik kazanabilmek yararina yurekten inandigim kultur zenginliklerindendir Yasamim boyunca bunu yapmaya calistim Aslinda bu konularla olesiye ugrasmak tedavisi mumkun olmayan bir hastalik gibidir Bugun kanserin bile tedavisi mumkun Ama arsiv hastaliginin tedavisi yok Ne diyelim Tanri bu turden hastaliga yakalananlari kurtarmasin YapitlariToros Demetleri 1929 Iki Ses Geliyor siirler 1934 Turk Kadin Sairleri antoloji 1934 Seyhan Efsanesi 1935 Toroslarda Tahtaci Oymaklari 1938 Koy Iktisadiyati 1938 Sair Ziya Pasa nin Adana Valiligi 1940 Dadaloglu 1940 Turk Hatipleri 1949 Gecmiste Turkiye Polonya Iliskileri 1983 Fikret Mualla 1986 Ilk Kadin Ressamlarimiz 1988 Mazi Cenneti 1 1992 Kahvenin Oykusu 1998 Turk Edebiyatindan Alti Renkli Portre 1998 Nazim Hikmet 2005 Cumhuriyet KitaplariKaynakcaTan Nail Sair Arastirmaci Biyografi Yazari O Taha Toros15 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turk Dili Sayi 722 Subat 2012 a b c mezarlikgezgini 19 Haziran 2020 Arsiviyle maruf arastirmaci yazar Taha Toros 1910 2012 zincirlikuyu 9 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2021 Instagram vasitasiyla a b c PDF core ac uk 18 Subat 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Taha Toros 21 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2022 Taha Toros yasimini yitirdi Cumhuriyet 30 Ocak 2012 Taha Toros un arsivi internette Milliyet 28 Agustos 2015 2 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan OdaTV 22 Aralik 2020 22 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ilgili site 7 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 15 Nisan 2021 tarihinde erisilmistirDis baglantilarhttp bellek sehir edu tr Pages Taha Toros aspx 15 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde