Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tahtakıran, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.
| Tahtakıran | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Tahtakıran Tahtakıran'ın Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Göle |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 291 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75700 |
Tarihçe
Köyün bilinen en eski adı Tahtakran veya Tahtakıran'dır. Nitekim 1854 tarihli Kiepert haritasında "Tachtakran" (Tahtakran) olarak geçer. 1886 tarihli Rus nüfus tespitinde de Tahtakran (Тахтакран), 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise Tahtakıran Tahtakıran (تاخته قيران) olarak kaydedilmiştir.
Tahtakıran köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan tarihsel bölgelerden biri olan Kola'da yer alır. Nitekim bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bununla birlikte yayımlanmış eski Osmanlı kayıtlarında köyün adı geçmemektedir. Ancak 10. yüzyıla, Gürcü Krallığı dönemine tarihlenen kilisenin varlığının bilinmesi, buranın çok eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir.
Türkçe Göle olarak bilinen Kola bölgesi ve köy, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde köy, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlıydı. Bu dönemde köyde Rumlar yaşıyordu ve köyün nüfusu 248 kişiden oluşuyordu. Tahtakran'ın nüfusu 1896 yılında 382 kişi, 1906 yılında 492 kişi olarak tespit edilmiştir.
Nüfusun hızlı artmış olması, bu tarihlerde köye yeni nüfus yerleştirildiğini göstermektedir. Nitekim 1907 yılında Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Göle bölgesinde göç nedeniyle boşalmış köylere yeni nüfus yerleştirildiğini yazmıştır. Takaişvili’nin verdiği bilgiye göre, Tahtakıran köyü 1907 yılında Rus ordusunun karargâhıydı. Köyün yakınında, Ardahan-Oltu yolu kıyısında küçük bir kilise bulunuyordu. 10. yüzyıla tarihlenen bu köy kilise kaba yontulmuş taşlardan inşa edilmişti. Yaklaşık olarak 11 x 2,5 metre ebatlarında tek nefli bir yapının kesme taşlarının bir kısmı sökülmüştü. Kuzey kısmından kiliseye bitişik küçük bir şapel bulunuyordu ve bu tarihte bu yapı yamaçtan kayan toprağın altında kalmıştı. Bu kiliseden geriye bir şey kalmamıştır.
Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan bölgesini gezen Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli’nin (Odişaria) verdiği bilgiye göre 1917 yılında köyün sınırları içinde dört kilise daha bulunuyordu. Bu kiliselerin bazısı tamamen yıkılmıştı; bazısı sağlamken, bazısının sadece duvarları duruyordu. Burada yaşayan Rumlar sağlam kiliselerden birini Aya Sofya Kilisesi olarak adlandırıyordu.
Tahtakıran köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Ermenistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca köy Türkiye'ye bırakıldı.
Tahtakıran köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Göle kazasının Okam nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 640 kişiden oluşuyordu. 1965 genel nüfus sayımında Tahtakıran köyünün nüfusu 1.071 kişiye yükselmişti ve bu nüfus içinde sadece 352 kişi okuma yazma biliyordu.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 34 km, Göle ilçe merkezine ise 14 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 291 |
| 2021 | 295 |
| 2020 | 308 |
| 2019 | 310 |
| 2018 | 316 |
| 2017 | 296 |
| 2016 | 307 |
| 2015 | 315 |
| 2014 | 336 |
| 2013 | 351 |
| 2012 | 361 |
| 2011 | 374 |
| 2010 | 390 |
| 2009 | 383 |
| 2008 | 388 |
| 2007 | 348 |
| 2000 | 422 |
| 1990 | 652 |
| 1985 | 925 |
Kaynakça
- ^ "Tahtakiran, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Göle Tahtakıran Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ 1854 Kiepert Map of the Caucasus, Armenia, Kurdistan, and Azerbaijan
- ^ a b ""Göle Kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 771.
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 14". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2021.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 113, .
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 10, 14". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2021.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 184, .
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde" (Gürcüce), Sakartvelo gazetesi, 10 Ekim 1917, sayı. 222". 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 352.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 359.
- ^ a b "Tahtakıran Köyü". YerelNet.org.tr. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Tahtakıran, Göle için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tahtakiran Ardahan ilinin Gole ilcesine bagli bir koydur TahtakiranKoyArdahan in konumuTahtakiranTahtakiran in Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceGoleCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim2044 mNufus 2022 Toplam291Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75700TarihceKoyun bilinen en eski adi Tahtakran veya Tahtakiran dir Nitekim 1854 tarihli Kiepert haritasinda Tachtakran Tahtakran olarak gecer 1886 tarihli Rus nufus tespitinde de Tahtakran Tahtakran 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde ise Tahtakiran Tahtakiran تاخته قيران olarak kaydedilmistir Tahtakiran koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan tarihsel bolgelerden biri olan Kola da yer alir Nitekim bu bolgeyi Osmanlilar 16 yuzyilin ikinci yarisinda Gurculerden ele gecirmistir Bununla birlikte yayimlanmis eski Osmanli kayitlarinda koyun adi gecmemektedir Ancak 10 yuzyila Gurcu Kralligi donemine tarihlenen kilisenin varliginin bilinmesi buranin cok eski bir yerlesim oldugunu gostermektedir Turkce Gole olarak bilinen Kola bolgesi ve koy 93 Harbi nin ardindan 1878 yilinda imzalanan Berlin Antlasmasi yla Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinde koy Ardahan sancaginin Gole kazasina bagliydi Bu donemde koyde Rumlar yasiyordu ve koyun nufusu 248 kisiden olusuyordu Tahtakran in nufusu 1896 yilinda 382 kisi 1906 yilinda 492 kisi olarak tespit edilmistir Nufusun hizli artmis olmasi bu tarihlerde koye yeni nufus yerlestirildigini gostermektedir Nitekim 1907 yilinda Gurcu tarihci ve arkeolog Ekvtime Takaisvili 1877 1878 Osmanli Rus Savasi sirasinda Gole bolgesinde goc nedeniyle bosalmis koylere yeni nufus yerlestirildigini yazmistir Takaisvili nin verdigi bilgiye gore Tahtakiran koyu 1907 yilinda Rus ordusunun karargahiydi Koyun yakininda Ardahan Oltu yolu kiyisinda kucuk bir kilise bulunuyordu 10 yuzyila tarihlenen bu koy kilise kaba yontulmus taslardan insa edilmisti Yaklasik olarak 11 x 2 5 metre ebatlarinda tek nefli bir yapinin kesme taslarinin bir kismi sokulmustu Kuzey kismindan kiliseye bitisik kucuk bir sapel bulunuyordu ve bu tarihte bu yapi yamactan kayan topragin altinda kalmisti Bu kiliseden geriye bir sey kalmamistir Birinci Dunya Savasi yillarinda Ardahan bolgesini gezen Gurcu arastirmaci Konstantine Martvileli nin Odisaria verdigi bilgiye gore 1917 yilinda koyun sinirlari icinde dort kilise daha bulunuyordu Bu kiliselerin bazisi tamamen yikilmisti bazisi saglamken bazisinin sadece duvarlari duruyordu Burada yasayan Rumlar saglam kiliselerden birini Aya Sofya Kilisesi olarak adlandiriyordu Tahtakiran koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure fiilen Ermenistan in sinirlari icinde kaldi 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca koy Turkiye ye birakildi Tahtakiran koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Kars vilayetinin Gole kazasinin Okam nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda koy ayni idari konuma sahipti ve nufusu 640 kisiden olusuyordu 1965 genel nufus sayiminda Tahtakiran koyunun nufusu 1 071 kisiye yukselmisti ve bu nufus icinde sadece 352 kisi okuma yazma biliyordu CografyaKoy Ardahan il merkezine 34 km Gole ilce merkezine ise 14 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 2912021 2952020 3082019 3102018 3162017 2962016 3072015 3152014 3362013 3512012 3612011 3742010 3902009 3832008 3882007 3482000 4221990 6521985 925Kaynakca Tahtakiran Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 16 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Gole Tahtakiran Koy Nufusu Nufusune com 16 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 1854 Kiepert Map of the Caucasus Armenia Kurdistan and Azerbaijan a b Gole Kazasi 1886 Yili Rusca 18 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 771 Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi Gurcuce Paris 1938 s 14 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2021 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 113 ISBN 9786052100271 Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi Gurcuce Paris 1938 s 10 14 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2021 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 184 ISBN 9789941478178 Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Gurcuce Sakartvelo gazetesi 10 Ekim 1917 sayi 222 6 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2022 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2022 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 352 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 359 a b Tahtakiran Koyu YerelNet org tr 21 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarTahtakiran Gole icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft