Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik, 1925 ve 1931ʼde gerçekleştirilen yasal düzenlemelerle Türkiye Cumhuriyeti’nde kullanılan takvim, saat, rakam sistemleri, ağırlık ve uzunluk ölçülerinin değişmesi ile bayram ve tatil günlerinin düzenlenmesini içeren Atatürk devrimidir.
Saat sisteminde değişiklik
| Günün Yirmi Dört Saate Taksimine Dair Kanun | |
|---|---|
| Bölgesel kapsam |  Türkiye |
| Kanun numarası | 697 |
| Kabul tarihi | 26 Aralık 1925 |
| Yürürlük tarihi | 2 Ocak 1926 |
| Durum: Bilinmiyor | |
Türkiye’deki saat sistemi, 26 Aralık 1925’te “Günün 24 Saate Taksimine Dair Kanun”un Meclis'te görüşülüp kabul edilmesi ile değişti. 697 sayılı Kanun, 2 Ocak 1926’da Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanun'un birinci maddesi “Türkiye Cumhuriyeti dâhilinde gün, gece yarısından başlar ve saatler sıfırdan yirmi dörde kadar sayılır.” diyerek ülkede günün 24 saate bölündüğü saat sistemini yürürlüğe koyar. Kanun'un 2. maddesi ile ulusal saat sistemi İzmit’ten geçen 30. meridyen esas alınarak oluşturuldu.
Daha önce ülkede güneşin battığı anı 12.00 kabul eden “alaturka saat” sistemi geçerli idi. Güneşin tepe noktasında battığı anı esas alan (gurubi saat) ve tamamen battığı anı esas alan (ezani saat) saatler arasında farklılık söz konusu idi. Bir de güneşin en tepede bulunduğu anı 12.00 olarak kabul eden sistem (zevali saat) vardı. Ancak bu sistemlerin hiçbirisi ulusal birliği sağlamıyordu. Modern saat sistemine geçilmesi 1909 yılında Osmanlı Meclis-i Mebusanında tartışılmış ancak kabul görmemişti.
Yeni saat sisteminin kabulünden sonra halk alafranga saat kullanma alışkanlığı edininceye kadar güçlük yaşandı. Valiliklerin muvakkithanelerdeki ezani saatleri kaldırması ve resmî dairelerde de yeni sistemin esas alınması ile uyum sıkıntıları azaltıldı.
Takvim Sisteminde Değişiklik
| Takvimde Tarih Mebdeinin Tebdili Hakkında Kanun | |
|---|---|
| Bölgesel kapsam | Türkiye |
| Kanun numarası | 698 |
| Kabul tarihi | 26 Aralık 1925 |
| Yürürlük tarihi | 2 Ocak 1926 |
| Durum: Bilinmiyor | |
26 Aralık 1925’te çıkarılan 698 sayılı Kanun'la Türkiye Cumhuriyeti’nde resmî devlet takvimi olarak miladi takvim kabul edildi. Ülkede 1 Ocak 1926’dan itibaren miladi takvim kullanıldı.
Daha önce Osmanlı Devleti’nde Tanzimat dönemine kadar hicri takvim uygulanmış, Tanzimat’tan sonra hicri ve Rumi takvimler birlikte kullanılmaya başlanmış, ardından sadece Rumi takvim kullanılır olmuştu. Cumhuriyet döneminde miladi takvime geçildikten sonra bu konuda yapılan son değişiklik, 1945 yılında 4696 sayılı Kanun'la “teşrinievvel, teşrinisani, kânunuevvel, kânunusani” isimleri; “ekim, kasım, aralık, ocak” olarak değişmesi oldu.
Uluslararası rakamların kabulü
20 Mayıs 1928’de kabul edilen 1288 numaralı Kanun ile Türkiye’de 1 Haziran 1928 tarihinden itibaren uluslararası rakamların kullanılması mecburi hâle geldi. Böylece Doğu Arap rakamları bırakılıp Arap rakamları kullanılmaya başladı. Rakamların değiştirilmesi, “harflerin değiştirilmesi” konusunu da gündeme getirdi.
Ağırlık ve uzunluk ölçülerinin değiştirilmesi
| Ölçüler Kanunu | |
|---|---|
| Bölgesel kapsam | Türkiye |
| Kanun numarası | 1288 |
| Kabul tarihi | 26 Mart 1931 |
| Yürürlük tarihi | 1 Ocak 1933 |
| İlga tarihi | 21 Ocak 1990 |
| Durum: Bilinmiyor | |
Onlu yönteme uygun uzunluk ve ağırlık ölçüleri, 26 Mart 1931 tarihinde çıkarılan 1782 sayılı Kanun'la kullanıma girdi. O vakte kadar kullanılan endaze, arşın, kulaç gibi uzunluk ölçülerinin yerini metrik sistem; dirhem, okka gibi ağırlık ölçülerinin yerini miligramdan tona kadar uzanan ölçü sistemi; hacim için kullanılan kile, şinik, tas, ölçek gibi ölçü birimlerinin yerini litre sistemi; yüzey ölçümünde kullanılan dönüm ve çiftlik gibi tabirlerin yerini metrekareden kilometrekareye kadar uzanan sistem aldı. Bu değişiklikler sayesinde ülke içinde ölçülerde birlik sağlandı ayrıca dış ticaret kolaylaştı.
Günümüzde 1782 sayılı Kanun'un yerini alan 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu yürürlüktedir.
Millî Bayram ve Tatil Günlerinin Düzenlenmesi
27 Mayıs 1935’te çıkarılan kanun ile hafta tatili cuma yerine cumartesi öğleden sonra ve pazar olarak değişti. Böylece pazar günü tatil yapan ülkelerle sorunlar giderilebildi. Uygulama, 1974 yılına kadar böyle sürdü. Bakanlar Kurulunun 29 Haziran 1974'te aldığı kararla cumartesi de tam gün tatil oldu.
Dış bağlantılar
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Takvim saat ve olculerde degisiklik 1925 ve 1931ʼde gerceklestirilen yasal duzenlemelerle Turkiye Cumhuriyeti nde kullanilan takvim saat rakam sistemleri agirlik ve uzunluk olculerinin degismesi ile bayram ve tatil gunlerinin duzenlenmesini iceren Ataturk devrimidir Saat sisteminde degisiklikGunun Yirmi Dort Saate Taksimine Dair KanunBolgesel kapsam TurkiyeKanun numarasi697Kabul tarihi26 Aralik 1925Yururluk tarihi2 Ocak 1926Durum Bilinmiyor Turkiye deki saat sistemi 26 Aralik 1925 te Gunun 24 Saate Taksimine Dair Kanun un Meclis te gorusulup kabul edilmesi ile degisti 697 sayili Kanun 2 Ocak 1926 da Resmi Gazete de yayimlanarak yururluge girdi Kanun un birinci maddesi Turkiye Cumhuriyeti dahilinde gun gece yarisindan baslar ve saatler sifirdan yirmi dorde kadar sayilir diyerek ulkede gunun 24 saate bolundugu saat sistemini yururluge koyar Kanun un 2 maddesi ile ulusal saat sistemi Izmit ten gecen 30 meridyen esas alinarak olusturuldu Daha once ulkede gunesin battigi ani 12 00 kabul eden alaturka saat sistemi gecerli idi Gunesin tepe noktasinda battigi ani esas alan gurubi saat ve tamamen battigi ani esas alan ezani saat saatler arasinda farklilik soz konusu idi Bir de gunesin en tepede bulundugu ani 12 00 olarak kabul eden sistem zevali saat vardi Ancak bu sistemlerin hicbirisi ulusal birligi saglamiyordu Modern saat sistemine gecilmesi 1909 yilinda Osmanli Meclis i Mebusaninda tartisilmis ancak kabul gormemisti Yeni saat sisteminin kabulunden sonra halk alafranga saat kullanma aliskanligi edininceye kadar gucluk yasandi Valiliklerin muvakkithanelerdeki ezani saatleri kaldirmasi ve resmi dairelerde de yeni sistemin esas alinmasi ile uyum sikintilari azaltildi Takvim Sisteminde DegisiklikTakvimde Tarih Mebdeinin Tebdili Hakkinda KanunBolgesel kapsam TurkiyeKanun numarasi698Kabul tarihi26 Aralik 1925Yururluk tarihi2 Ocak 1926Durum Bilinmiyor 26 Aralik 1925 te cikarilan 698 sayili Kanun la Turkiye Cumhuriyeti nde resmi devlet takvimi olarak miladi takvim kabul edildi Ulkede 1 Ocak 1926 dan itibaren miladi takvim kullanildi Daha once Osmanli Devleti nde Tanzimat donemine kadar hicri takvim uygulanmis Tanzimat tan sonra hicri ve Rumi takvimler birlikte kullanilmaya baslanmis ardindan sadece Rumi takvim kullanilir olmustu Cumhuriyet doneminde miladi takvime gecildikten sonra bu konuda yapilan son degisiklik 1945 yilinda 4696 sayili Kanun la tesrinievvel tesrinisani kanunuevvel kanunusani isimleri ekim kasim aralik ocak olarak degismesi oldu Uluslararasi rakamlarin kabulu20 Mayis 1928 de kabul edilen 1288 numarali Kanun ile Turkiye de 1 Haziran 1928 tarihinden itibaren uluslararasi rakamlarin kullanilmasi mecburi hale geldi Boylece Dogu Arap rakamlari birakilip Arap rakamlari kullanilmaya basladi Rakamlarin degistirilmesi harflerin degistirilmesi konusunu da gundeme getirdi Agirlik ve uzunluk olculerinin degistirilmesiOlculer KanunuBolgesel kapsam TurkiyeKanun numarasi1288Kabul tarihi26 Mart 1931Yururluk tarihi1 Ocak 1933Ilga tarihi21 Ocak 1990Durum Bilinmiyor Onlu yonteme uygun uzunluk ve agirlik olculeri 26 Mart 1931 tarihinde cikarilan 1782 sayili Kanun la kullanima girdi O vakte kadar kullanilan endaze arsin kulac gibi uzunluk olculerinin yerini metrik sistem dirhem okka gibi agirlik olculerinin yerini miligramdan tona kadar uzanan olcu sistemi hacim icin kullanilan kile sinik tas olcek gibi olcu birimlerinin yerini litre sistemi yuzey olcumunde kullanilan donum ve ciftlik gibi tabirlerin yerini metrekareden kilometrekareye kadar uzanan sistem aldi Bu degisiklikler sayesinde ulke icinde olculerde birlik saglandi ayrica dis ticaret kolaylasti Gunumuzde 1782 sayili Kanun un yerini alan 3516 sayili Olculer ve Ayar Kanunu yururluktedir Eski Turk olcu birimleriMilli Bayram ve Tatil Gunlerinin Duzenlenmesi27 Mayis 1935 te cikarilan kanun ile hafta tatili cuma yerine cumartesi ogleden sonra ve pazar olarak degisti Boylece pazar gunu tatil yapan ulkelerle sorunlar giderilebildi Uygulama 1974 yilina kadar boyle surdu Bakanlar Kurulunun 29 Haziran 1974 te aldigi kararla cumartesi de tam gun tatil oldu Dis baglantilarKaynakca Ataturk Cumhuriyeti nin Laiklik Ilkesi Ataturk Arastirma Merkezi Dergisi Cilt 2 Sayi 4 Kasim 1985 29 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Agustos 2011 12 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2011