Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tashih ya da düzelti, bir metnin ya da basılı materyalin hatalarının giderilmesi veya biçimsel niteliğinin geliştirilmesidir. Bu işi yapan kişiye düzeltmen denir. Redaksiyon ile benzerlik göstermekle birlikte, düzelti, yayından sonra yapılan değişiklikleri de kapsar. Hatta bazı kaynaklarda redaksiyon ve düzelti eş anlamlı kullanılır.
Matbaacılık ve yayıncılıkta tashih ya da düzelti
Düzelti terimi tek başına kısaca kullanıldığında genelde dizgi düzeltisi ya da prova okuması anlamına gelir. Öte yandan matbaacılıkta renk ve baskı özelliklerini düzeltme işlemi de renk düzeltisi olarak adlandırılır.
Geleneksel yayıncılık iş akışında önce sadece dizgisi yapılıp sayfa düzeni bitirilmemiş kolon ya da sayfa üzerinden bir ya da gerekirse tekrar prova çekilip birden fazla dizgi düzeltisi yapılır, en son olarak da baskı provası üzerinde, sayfa düzeni, metin dışı unsurların renk ve baskı kalitesi ve diğer baskı öncesi denetimler yapılır.
Günümüzde üretim sürecinin giderek daha büyük bir kısmı elektronik ortama taşınmış ve bunun sonucu kâğıt üzerine basılı provanın düzeltilmesi yerine elektronik ortamda baskıya hazırlık sürecine giren elektronik belgenin doğrudan düzeltilmesi ("ekran" okuması ya da çevrimiçi elektronik düzelti) yaygınlaşmıştır. İlaveten, kelime işlemci programların gelişmesi ve kullanımlarının yaygınlaşması sonucu yazım hatalarının pek çoğu otomatik olarak bu yazılımlar içinde düzeltilmektedir.
Yayıncılıkta redaksiyon işleminin hatalı olarak düzelti olarak adlandırıldığı olur. Redaksiyon, dizgi ya da genel ifadesiyle üretim öncesi ve esas olarak içerikle ilgili yapılırken, düzelti, dizgiden sonra baskı öncesi aşamada ve esasen biçimsel hataların düzeltilmesidir. Bu işbölümünde gramer hataları redaktör (metin ) tarafından, sayfa düzeni ve yazım hataları ise düzeltmen (musahhih) tarafından düzeltilir. Karışıklık kısmen bu iki işlemin ortak bir malzeme kullanmaları, iş tanımlarının ve sınırlarının her zaman çok net olmaması, bazı kuruluşlarda aynı kişilerce üstlenilmeleri ve modern düzelti yazılımlarının gramer hatalarını da kısmen düzeltmesi gibi nedenlerden kaynaklanır.
Mesleki standartlar ve Türkiye'de durum
Dizgi düzeltisi, profesyonel bir düzeltmen tarafından, dilin standart ve ek olarak yayın kuruluşunun kendi biçimsel kuralları uyarınca yapılmalı ve hatalar gibi standart düzeltme işaretleriyle işaretlenmelidir. Ancak bu uluslararası sektörel standartlara Türkiye'de öteden beri uyulmaz. Masaüstü yayıncılık, ofset baskı ve kişisel bilgisayar teknolojilerinin hızla hakim olduğu dönemde mesleki bilgi ve uzmanlığın iyice zayıflaması da bu durumu pekiştirmiştir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tashih ya da duzelti bir metnin ya da basili materyalin hatalarinin giderilmesi veya bicimsel niteliginin gelistirilmesidir Bu isi yapan kisiye duzeltmen denir Redaksiyon ile benzerlik gostermekle birlikte duzelti yayindan sonra yapilan degisiklikleri de kapsar Hatta bazi kaynaklarda redaksiyon ve duzelti es anlamli kullanilir Matbaacilik ve yayincilikta tashih ya da duzeltiDuzelti terimi tek basina kisaca kullanildiginda genelde dizgi duzeltisi ya da prova okumasi anlamina gelir Ote yandan matbaacilikta renk ve baski ozelliklerini duzeltme islemi de renk duzeltisi olarak adlandirilir Geleneksel yayincilik is akisinda once sadece dizgisi yapilip sayfa duzeni bitirilmemis kolon ya da sayfa uzerinden bir ya da gerekirse tekrar prova cekilip birden fazla dizgi duzeltisi yapilir en son olarak da baski provasi uzerinde sayfa duzeni metin disi unsurlarin renk ve baski kalitesi ve diger baski oncesi denetimler yapilir Gunumuzde uretim surecinin giderek daha buyuk bir kismi elektronik ortama tasinmis ve bunun sonucu kagit uzerine basili provanin duzeltilmesi yerine elektronik ortamda baskiya hazirlik surecine giren elektronik belgenin dogrudan duzeltilmesi ekran okumasi ya da cevrimici elektronik duzelti yayginlasmistir Ilaveten kelime islemci programlarin gelismesi ve kullanimlarinin yayginlasmasi sonucu yazim hatalarinin pek cogu otomatik olarak bu yazilimlar icinde duzeltilmektedir Yayincilikta redaksiyon isleminin hatali olarak duzelti olarak adlandirildigi olur Redaksiyon dizgi ya da genel ifadesiyle uretim oncesi ve esas olarak icerikle ilgili yapilirken duzelti dizgiden sonra baski oncesi asamada ve esasen bicimsel hatalarin duzeltilmesidir Bu isbolumunde gramer hatalari redaktor metin tarafindan sayfa duzeni ve yazim hatalari ise duzeltmen musahhih tarafindan duzeltilir Karisiklik kismen bu iki islemin ortak bir malzeme kullanmalari is tanimlarinin ve sinirlarinin her zaman cok net olmamasi bazi kuruluslarda ayni kisilerce ustlenilmeleri ve modern duzelti yazilimlarinin gramer hatalarini da kismen duzeltmesi gibi nedenlerden kaynaklanir Mesleki standartlar ve Turkiye de durum Dizgi duzeltisi profesyonel bir duzeltmen tarafindan dilin standart ve ek olarak yayin kurulusunun kendi bicimsel kurallari uyarinca yapilmali ve hatalar gibi standart duzeltme isaretleriyle isaretlenmelidir Ancak bu uluslararasi sektorel standartlara Turkiye de oteden beri uyulmaz Masaustu yayincilik ofset baski ve kisisel bilgisayar teknolojilerinin hizla hakim oldugu donemde mesleki bilgi ve uzmanligin iyice zayiflamasi da bu durumu pekistirmistir Kaynakca Saglam Musa Yasar 1 Aralik 2014 Bir Cevirmenin Gozunden Kacanlar ve Editorun Onerileri Bilig 69 ss 221 238 ISSN 1301 0549