Tasmanya ya da Tazmanya, Avustralya'nın güneydoğusunda bulunan bir ada. Avustralya'nın bir eyaleti olup, başkenti Hobart, en büyük ikinci şehri ise 'dur.
Tazmanya | |
---|---|
Bayrak Arma | |
Ülke | Avustralya |
Federasyon | 1 Ocak 1901 |
Başkent | Hobart |
İdare | |
• Vali | Barbara Baker |
• Başbakan | () |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 90.758 km² |
Nüfus (2020) | |
• Toplam | 539,590 |
• Yoğunluk | 8.3/km² |
Zaman dilimi | () |
Resmî site tas.gov.au |
Coğrafi konum
Tazmanya, 64.519 km²'lik alanı ile Avustralya'nın en büyük adasıdır. Ancak Avustralya'nın en küçük bölgesi olduğundan, nüfus yoğunluğu azdır. Kuzeyden güneye 296 km, doğudan batıya 315 km uzanır. Çevresindeki küçük adaları da sayacak olursak 68.401 km²'lik bir alanı kapsar. ile Avustralya anakarasından ayrılır. Ayrıca kuzey batısındaki ile kuzeydoğu ucundaki Flinders Adası'nın ortasında kalır. Adada, sıradağlar ile yüksekliği yaklaşık 1.600 m'yi bulan yaylalar ağırlıktadır. En büyük yükseltisi 1.617 m olan 'dır.
Avustralya'nın güneyinde konuşlanmış Tazmanya güney 40° - 44° paralelleri ile doğu 144° - 149° meridyenleri arasında bulunur. Büyüklüğü aşağı yukarı İrlanda kadar olup sayısı yaklaşık yüzü bulan arşipel tipli Bass Adaları'nın en büyüğüdür.
Ada çok çeşitli ekoloji barındırdığından, yaklaşık dörtte biri UNESCO doğa mirası koruması altındadır. Adanın yaklaşık % 40'ı millî parklardan oluşur. En çok etkileyici olan doğal varlığı Cradle Dağı ve el değmemiş, ulaşımı bile zor olan güneybatı kısmındadır.
Keşif
1642 yılında Hollandalı kâşif Abel Tasman adayı Avrupalılar adına keşfeden kişidir. Tasman, Hollanda Doğu Hint Adaları valisi Anton Van Diemen'ın sponsorluğunda seyahat etmekte olduğundan ada ilk olarak Anthony van Diemen's Land olarak adlandırdı. Daha sonra Van Diemen's Land olarak kısaltılan isim, 1 Ocak 1856'da kaşifinin anısına Tasmanya olarak değiştirildi. Britanya sömürge döneminde işlenen Tasmanya Soykırımı ile Tasmanya yerlilerinin soyu tüketilmiştir.
Faunası
Tasmanya canavarı (Sarcophilus harrisii) adaya özgü çokça rastlanan bir hayvandır. Kürkü siyah, yüksekliği 25 cm'dir. Boyuna oranla çok büyük bir kafası, güçlü çenesi ve korkutucu dişleri vardır. İsmini, çok hırçın ve ısırgan ayrıca çok aç gözlü olmasından alır. Avrupalıların gelmesinden önce, keseli hayvanları, yavru hayvanları avlar ya da keseli kurdun artıklarıyla beslenen Tasmanya canavarları, günümüzde ağırlıklı olarak tavuk ya da ev hayvanlarını yakalar ya da çöpleri karıştırıp yiyecek ararlar. Çoğu zaman yiyecek ayrımı yapmazlar. Akrep bile yediklerinde en fazla hıçkırık tutar. (Onlara yaklaşmak tehlikelidir.)
Tasmanya kaplanı
Tasmanya Adası, "Thylacine" olarak da bilinen ve artık nesli tükenmiş olan Tasmanya kaplanının anavatanıdır. Daha ziyade vahşi bir köpeğe benzerliğiyle dikkat çeken Thylacine sırtındaki çizgiler sayesinde rahatlıkla fark edilebilir. Avustralya anakıtasında, dingo denilen hayvanlar tarafından yok edilmişlerdir. Çiftçiler tarafından öldürülmeleri, hükûmet tarafından ödüllendirilen avcılar tarafından hesapsızca avlanmaları ve başka ülkelerdeki müzelerde sergilenmek üzere katledilmeleri nedeniyle Tasmanya'da da artık bu türün izleri kalmamıştır. Bilinen son Thylacine de 1936 yılında kafeste ölmüştür. Ondan sonra Tazmanya'da görüldüğü iddia edilmiş ancak şimdiye kadar kanıtlanamamıştır.
Ayrıca bakınız
Resimler
- Arka planda Wellington Dağı ile Hobart kıyısının manzarası
- Dove Gölü and Cradle Dağı, Orta Tazmanya'nın yüksek kesimleri
- Honeymoon Körfezi, Freycinet Millî Parkı, Tazmanya'nın doğu kıyısı
Kaynakça
- ^ AnaBritannica (yıl: 1987, cilt: 3, sayfa: 20); Meydan Larousse; Büyük Larousse
Dış bağlantılar
- Resmi web sitesi 10 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tasmanya ya da Tazmanya Avustralya nin guneydogusunda bulunan bir ada Avustralya nin bir eyaleti olup baskenti Hobart en buyuk ikinci sehri ise dur TazmanyaEyaletBayrakArmaUlke AvustralyaFederasyon1 Ocak 1901BaskentHobartIdare ValiBarbara Baker Basbakan Yuzolcumu Toplam90 758 km Nufus 2020 Toplam539 590 Yogunluk8 3 km Zaman dilimiUTC 10 00 Resmi site tas gov auCografi konumTasman yarim adasinda yer alan nadir kaya bicimleri Tazmanya 64 519 km lik alani ile Avustralya nin en buyuk adasidir Ancak Avustralya nin en kucuk bolgesi oldugundan nufus yogunlugu azdir Kuzeyden guneye 296 km dogudan batiya 315 km uzanir Cevresindeki kucuk adalari da sayacak olursak 68 401 km lik bir alani kapsar ile Avustralya anakarasindan ayrilir Ayrica kuzey batisindaki ile kuzeydogu ucundaki Flinders Adasi nin ortasinda kalir Adada siradaglar ile yuksekligi yaklasik 1 600 m yi bulan yaylalar agirliktadir En buyuk yukseltisi 1 617 m olan dir Avustralya nin guneyinde konuslanmis Tazmanya guney 40 44 paralelleri ile dogu 144 149 meridyenleri arasinda bulunur Buyuklugu asagi yukari Irlanda kadar olup sayisi yaklasik yuzu bulan arsipel tipli Bass Adalari nin en buyugudur Ada cok cesitli ekoloji barindirdigindan yaklasik dortte biri UNESCO doga mirasi korumasi altindadir Adanin yaklasik 40 i milli parklardan olusur En cok etkileyici olan dogal varligi Cradle Dagi ve el degmemis ulasimi bile zor olan guneybati kismindadir Kesif1642 yilinda Hollandali kasif Abel Tasman adayi Avrupalilar adina kesfeden kisidir Tasman Hollanda Dogu Hint Adalari valisi Anton Van Diemen in sponsorlugunda seyahat etmekte oldugundan ada ilk olarak Anthony van Diemen s Land olarak adlandirdi Daha sonra Van Diemen s Land olarak kisaltilan isim 1 Ocak 1856 da kasifinin anisina Tasmanya olarak degistirildi Britanya somurge doneminde islenen Tasmanya Soykirimi ile Tasmanya yerlilerinin soyu tuketilmistir FaunasiTasmanya canavari Tasmanya seytani Tasmanya canavari Tasmanya canavari Sarcophilus harrisii adaya ozgu cokca rastlanan bir hayvandir Kurku siyah yuksekligi 25 cm dir Boyuna oranla cok buyuk bir kafasi guclu cenesi ve korkutucu disleri vardir Ismini cok hircin ve isirgan ayrica cok ac gozlu olmasindan alir Avrupalilarin gelmesinden once keseli hayvanlari yavru hayvanlari avlar ya da keseli kurdun artiklariyla beslenen Tasmanya canavarlari gunumuzde agirlikli olarak tavuk ya da ev hayvanlarini yakalar ya da copleri karistirip yiyecek ararlar Cogu zaman yiyecek ayrimi yapmazlar Akrep bile yediklerinde en fazla hickirik tutar Onlara yaklasmak tehlikelidir Tasmanya kaplani Tasmanya kaplani Thylacinus cynocephalus Tasmanya Adasi Thylacine olarak da bilinen ve artik nesli tukenmis olan Tasmanya kaplaninin anavatanidir Daha ziyade vahsi bir kopege benzerligiyle dikkat ceken Thylacine sirtindaki cizgiler sayesinde rahatlikla fark edilebilir Avustralya anakitasinda dingo denilen hayvanlar tarafindan yok edilmislerdir Ciftciler tarafindan oldurulmeleri hukumet tarafindan odullendirilen avcilar tarafindan hesapsizca avlanmalari ve baska ulkelerdeki muzelerde sergilenmek uzere katledilmeleri nedeniyle Tasmanya da da artik bu turun izleri kalmamistir Bilinen son Thylacine de 1936 yilinda kafeste olmustur Ondan sonra Tazmanya da goruldugu iddia edilmis ancak simdiye kadar kanitlanamamistir Ayrica bakinizTasmanya SoykirimiResimlerArka planda Wellington Dagi ile Hobart kiyisinin manzarasi Dove Golu and Cradle Dagi Orta Tazmanya nin yuksek kesimleri Honeymoon Korfezi Freycinet Milli Parki Tazmanya nin dogu kiyisiKaynakca AnaBritannica yil 1987 cilt 3 sayfa 20 Meydan Larousse Buyuk LarousseDis baglantilarResmi web sitesi 10 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde