Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tavzeti Kilisesi veya Tauzeti Kilisesi (Gürcüce: თავზეთის ეკლესია veya თაუზეთის ეკლესია), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı Meşeli köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Bugün Okurlar adını taşıyan Tavzeti adlı yerleşimin ibadet yeriydi.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Tavzeti mevkii, Meşeli, Şavşat |
| Koordinatlar | 41°17′12″K 42°28′32″D / 41.28667°K 42.47556°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkılmış |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | ? Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Moloz taş, harç |
Tarihçe
Tavzeti Kilisesi, günümüzde Meşeli köyünün mahallesine dönüşmüş olan eski Tavzeti köyünün kilisesiydi. Tavzeti adı, "tepe üstü" gibi bir anlama gelen Tavzeda'dan (თავზედა) değişime uğramış olmalıdır. Bu yerleşimi ve Şavşeti bölgesini Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Rus idaresinin 1886 nüfus tespitinde Tavzet (Тавзетъ) adıyla kaydettiği yerleşim, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi kazasına bağlı Dabatzvrili köyünün yedi mahallesinden biriydi ve burada "Türk" olarak kaydedilmiş 14 hane bulunuyordu. Bir köy kilisesi olan Tavzeti Kilisesi, köy halkının Müslüman olmasıyla işlevini yitirmiş ve zaman içinde de harabe hale gelmiştir. Nitekim Nikolay Marr'ın Şavşeti bölgesinde bulunduğu 1904 yılında kilisenin sadece duvarları sağlamdı. Marr'ın bulunduğu tarihte kilisede yanmış mumlar vardı. Bu tarihte kilisenin bulunduğu yer halk tarafından "Vani" olarak adlandırılıyor, bölgede yaşayan Ermeniler de kiliseye "Tauzeti Haçı" diyorlardı. Görece yakın zamanda yol genişletme çalışması sırasında kilise tamamen yıkılmıştır.
Mimari
Tavzeti Kilisesi'nin kalıntıları, Meşeli köyünün merkez mahallesini 2 kilometre güneyinde, bugün Okurlar olarak adlandırılan yerleşimin güney kısmında, Masurati Deresi'nin kıyısında ve yol kenarında bulunmaktadır. Geride kalan duvar parçalarından kilisenin harç kullanılarak moloz taşlarla inşa edildiği anlaşılmaktadır. Kilise, 1904 yılında yıkık olmasına karşın daha iyi durumdaydı. Marr'ın verdiği bilgiye göre, o tarihte içinde ve çevresinde ceviz ağaçlarının büyüdüğü kilise, Tavzeti Kilisesi, Tzinobani Kilisesi’yle aynı plana sahip olup uzunca dikdörtgen planlı bir yapıydı. Tek nefli ve apsisli yapının uzunluğu, yüksekçe yerde yer alan sunağa kadar yaklaşık 8 metre, genişliği yaklaşık 5 metreydi. Ayakta duran duvarlar Tzinobani Kilisesi’nin duvarlarına kıyasla daha yüksekti. Dolgu duvar tekniğiyle inşa edilmiş olan kilisenin duvarlarının yüzey taşlarının neredeyse tamamı sökülüp alınmıştı. Yüzey taşları kabaca yontulmuş küçük parçalardan oluşuyordu. Kilisenin güney duvarının bazı kısımları temele kadar yıkılmış, ama büyük bir olasılıkla buraya ibadete gelen Ermeniler tarafından bu yıkık yerler onarılmıştı.
Kaynakça
- ^ a b c 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 14. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "თავი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 8 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "ზედ" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 8 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1443". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ a b Niko Mari, Klarceti ve Şavşeti Gezi Günlükleri (შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 110. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tavzeti Kilisesi veya Tauzeti Kilisesi Gurcuce თავზეთის ეკლესია veya თაუზეთის ეკლესია tarihsel Savseti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli Meseli koyunde Orta Cag dan kalma Gurcu kilisesidir Bugun Okurlar adini tasiyan Tavzeti adli yerlesimin ibadet yeriydi Tzinobani KilisesiTemel bilgilerKonumTavzeti mevkii Meseli SavsatKoordinatlar41 17 12 K 42 28 32 D 41 28667 K 42 47556 D 41 28667 42 47556InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumYikilmisMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma Orta CagOzelliklerMalzemelerMoloz tas harcTarihceTavzeti Kilisesi gunumuzde Meseli koyunun mahallesine donusmus olan eski Tavzeti koyunun kilisesiydi Tavzeti adi tepe ustu gibi bir anlama gelen Tavzeda dan თავზედა degisime ugramis olmalidir Bu yerlesimi ve Savseti bolgesini Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Rus idaresinin 1886 nufus tespitinde Tavzet Tavzet adiyla kaydettigi yerlesim Artvin sancaginin Savset Imerhevi kazasina bagli Dabatzvrili koyunun yedi mahallesinden biriydi ve burada Turk olarak kaydedilmis 14 hane bulunuyordu Bir koy kilisesi olan Tavzeti Kilisesi koy halkinin Musluman olmasiyla islevini yitirmis ve zaman icinde de harabe hale gelmistir Nitekim Nikolay Marr in Savseti bolgesinde bulundugu 1904 yilinda kilisenin sadece duvarlari saglamdi Marr in bulundugu tarihte kilisede yanmis mumlar vardi Bu tarihte kilisenin bulundugu yer halk tarafindan Vani olarak adlandiriliyor bolgede yasayan Ermeniler de kiliseye Tauzeti Haci diyorlardi Gorece yakin zamanda yol genisletme calismasi sirasinda kilise tamamen yikilmistir MimariTavzeti Kilisesi nin kalintilari Meseli koyunun merkez mahallesini 2 kilometre guneyinde bugun Okurlar olarak adlandirilan yerlesimin guney kisminda Masurati Deresi nin kiyisinda ve yol kenarinda bulunmaktadir Geride kalan duvar parcalarindan kilisenin harc kullanilarak moloz taslarla insa edildigi anlasilmaktadir Kilise 1904 yilinda yikik olmasina karsin daha iyi durumdaydi Marr in verdigi bilgiye gore o tarihte icinde ve cevresinde ceviz agaclarinin buyudugu kilise Tavzeti Kilisesi Tzinobani Kilisesi yle ayni plana sahip olup uzunca dikdortgen planli bir yapiydi Tek nefli ve apsisli yapinin uzunlugu yuksekce yerde yer alan sunaga kadar yaklasik 8 metre genisligi yaklasik 5 metreydi Ayakta duran duvarlar Tzinobani Kilisesi nin duvarlarina kiyasla daha yuksekti Dolgu duvar teknigiyle insa edilmis olan kilisenin duvarlarinin yuzey taslarinin neredeyse tamami sokulup alinmisti Yuzey taslari kabaca yontulmus kucuk parcalardan olusuyordu Kilisenin guney duvarinin bazi kisimlari temele kadar yikilmis ama buyuk bir olasilikla buraya ibadete gelen Ermeniler tarafindan bu yikik yerler onarilmisti Kaynakca a b c 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 14 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 თავი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 8 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 ზედ A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 8 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1443 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 a b Niko Mari Klarceti ve Savseti Gezi Gunlukleri შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 110 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 434 11 2