Tayana Tüdegeş (Şor Türkçesi: Таяна Васильевна Тудегешева; 19 Kasım 1957 - 15 Şubat 2022), Şor şair. Rusya Yazarlar Birliği üyesidir.
Tayana Tüdegeş | |
---|---|
Doğum | 19 Kasım 1957 Ust-Anzas köyü, SSCB |
Ölüm | 15 Şubat 2022 (64 yaşında) |
Meslek | Şair |
Hayatı
19 Kasım 1957 tarihinde Şor Türklerinin ülkesi Şoryanın Taştagol ilçesi Ust-Anzas köyünde doğmuştur. Babası Şor dili öğretmeni olan Vasiliy'dir. Tayana, şiir yazmaya ilkokul 6.sınıfta Ust-Anzas köyünde başlar. Liseden mezun olunca İrkutsk'ta tekstil üzerine bir yüksekokul okudu. Sonra Novokuznetsk'te tekniker olarak çalışmaya başlar.
1998 yılında Şor Edebiyatı içinde ilk kitabı olan "Şorya'm" yayınlanır. Bir yıl sonra bir derleme eser hazırladı. Rusya Yazarlar Birliği'ne üye oldu. M.Gorki Edebiyat Enstitüsü'ndeki edebiyat derslerine katıldı. 2000 yılında Tayana Vasilyevkızı Tudegeşyeva, şiirlerini toplu halde Rusçası «Pоyuşçiyе strеlı vrеmеn » olan kitabında yayınladı. Daha sonra şiirlerinin antolojisi Kemerovo Oblastı idaresinin desteğiyle yeniden 2007 yılında Rusçası «Nеbеsnıy pоlеt dеvyatiglаzıh strеl» adıyla yayınlanır.
Tayana Tudegeş, edebiyat dünyasında Kemerovo bölgesi dışında da tanınmaya başlanır. Çok sayıda edebiyat dergilerinde eserleri yayınlanır. «Nаş sоvrеmеnnik», «Litеrаturnıy Kuzbаss», «Оgni Kuzbаssа», «Sibirskiе оgni» vb. Onun şiirleri ve yazıları XX. yüzyıl Sibirya edebiyat dünyasında en iyi 100 eseri arasına girmiştir.
Çocuklar için yazdığı şiirler ve bilmecelerden oluşan "Elim" (yani vatanım, halkım) adlı eseri vardır. Son zamanlarda yöredeki yerli halkın (Şor Türkleri'nin) kültürünün yok olmasına mani olmak için Novokuznetsk'te "Tazıhan" adlı etnografik-tarihi Şor müzesini oluşturdu. Novokuznetsk belediye başkan yardımcılığını yapmıştır. Halen Novokuznetsk şehrinde yaşamaktadır. Eserlerinin esas konusunu "Şor" vatanı oluşturur. Geçmiş, günümüz ve gelecek eserlerinde görülen temalardır. Dağlık Şor bölgesinin ruhunu anlatan eserleri Şor bölgesinin en iyileridir.
Eserleri ve hakkında yazılanlar
- Tudеgеşеvа-Kаnıştаrоvа T. Nеbеsnıy pоlеt dеvyatiglаzıh strеl / T. Tudеgеşеvа-Kаnıştаrоvа. – Kеmеrоvо: Kuzbаss, 2007. – 192 s. *Tudеgеşеvа T.: «Ya vеtv аbinskоgо nаrоdа» / T. Tudеgеşеvа // Kuzbаss. – 2007. – 29 iyunya (№ 114).
- Tudеgеşеvа T. V. Stihi // Çеdıgеn: sbоrnik prоizvеdеniy şоrskоy litеrаturı nа şоrskоm i russkоm yazıkаh / sоstаvitеl Lyubоv İliniçnа Çuljаnоvа; Gеnnаdiy Vаsilеviç Kоstоçаkоv; sоstаvitеl Lyubоv Nikitоvnа Аrbаçаkоvа. – Kеmеrоvо: Kuzbаssvuzizdаt, 2007. – S. 113-126.
- Tudеgеşеvа T. Şоriyankа, dеvоçkа lеsnаya / T. Tudеgеşеvа // Оgni Kuzbаssа. – 2006. – № 1.
- Tudеgеşеvа T. Rаdugа nаrоdоv / T. Tudеgеşеvа // Tugаn Çеr (Rоdnаya zеmlya). – 2000. – № 9.
- Tudеgеşеvа T. Pоyuşçiе strеlı vrеmеn / T. Tudеgеşеvа şоrskоgо. – Nоvоkuznеtsk: Kuznеtskаya krеpоst, 2000. – 167 s.
- Niçik Nikоlаy. «Ya – dоç, ya – vеtv аbinskоgо nаrоdа...» / Nikоlаy Niçik // Оgni Kuzbаssа. – 2013. – № 4. – S. 140-142. *Pоpоk V. B. Tаyanа Tudеgеşеvа / V. B. Pоpоk // Kuzbаss. –2013. – 24 sеntyabrya (№ 173). – S. 3.
- Tаtyanа (Tаyanа) Vаsilеvnа Tudеgеşеvа: Şоriya i drеvniе tyurki //Litеrаturnıy pоrtrеt Şоrii : knigа dlya uçitеlya rоdnоy (şоrskоy) litеrаturı / sоstаvitеl Е. N. Çаykоvskаya; KuzGPА. – Kеmеrоvо: Primulа, 2009. – S. 65-74.
- Pеrеyaslоv N. О pоеzii T. Tudеgеşеvоy / N. Pеrеyaslоv // Sibirskiе оgni. – 2008. – № 2
- Pisаtеli Gоrnоy Şоrii / Pоd. rеd. L. İ. Çuljаnоvоy. – Mеjdurеçеnsk : İzdаt. -pоligrаf. firmа «Sаmir», 2007. – 12 s.
Kaynakça
- ^ . 26 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2016.
- ^ http://news.shor-people.ru/news/stixi-shorskoj-poetessy-chlena-soyuza-pisatelej-rossii-tayany-tudegeshevoj-razmeshheny-na-sajte-rossijskie-pisateli.html[]
Dış bağlantılar
- Tüdegeşyeva[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tayana Tudeges Sor Turkcesi Tayana Vasilevna Tudegesheva 19 Kasim 1957 15 Subat 2022 Sor sair Rusya Yazarlar Birligi uyesidir Tayana TudegesDogum19 Kasim 1957 1957 11 19 Ust Anzas koyu SSCBOlum15 Subat 2022 64 yasinda MeslekSairHayati19 Kasim 1957 tarihinde Sor Turklerinin ulkesi Soryanin Tastagol ilcesi Ust Anzas koyunde dogmustur Babasi Sor dili ogretmeni olan Vasiliy dir Tayana siir yazmaya ilkokul 6 sinifta Ust Anzas koyunde baslar Liseden mezun olunca Irkutsk ta tekstil uzerine bir yuksekokul okudu Sonra Novokuznetsk te tekniker olarak calismaya baslar 1998 yilinda Sor Edebiyati icinde ilk kitabi olan Sorya m yayinlanir Bir yil sonra bir derleme eser hazirladi Rusya Yazarlar Birligi ne uye oldu M Gorki Edebiyat Enstitusu ndeki edebiyat derslerine katildi 2000 yilinda Tayana Vasilyevkizi Tudegesyeva siirlerini toplu halde Ruscasi Poyusciye streli vremen olan kitabinda yayinladi Daha sonra siirlerinin antolojisi Kemerovo Oblasti idaresinin destegiyle yeniden 2007 yilinda Ruscasi Nebesniy polet devyatiglazih strel adiyla yayinlanir Tayana Tudeges edebiyat dunyasinda Kemerovo bolgesi disinda da taninmaya baslanir Cok sayida edebiyat dergilerinde eserleri yayinlanir Nas sovremennik Literaturniy Kuzbass Ogni Kuzbassa Sibirskie ogni vb Onun siirleri ve yazilari XX yuzyil Sibirya edebiyat dunyasinda en iyi 100 eseri arasina girmistir Cocuklar icin yazdigi siirler ve bilmecelerden olusan Elim yani vatanim halkim adli eseri vardir Son zamanlarda yoredeki yerli halkin Sor Turkleri nin kulturunun yok olmasina mani olmak icin Novokuznetsk te Tazihan adli etnografik tarihi Sor muzesini olusturdu Novokuznetsk belediye baskan yardimciligini yapmistir Halen Novokuznetsk sehrinde yasamaktadir Eserlerinin esas konusunu Sor vatani olusturur Gecmis gunumuz ve gelecek eserlerinde gorulen temalardir Daglik Sor bolgesinin ruhunu anlatan eserleri Sor bolgesinin en iyileridir Eserleri ve hakkinda yazilanlarTudegeseva Kanistarova T Nebesniy polet devyatiglazih strel T Tudegeseva Kanistarova Kemerovo Kuzbass 2007 192 s Tudegeseva T Ya vetv abinskogo naroda T Tudegeseva Kuzbass 2007 29 iyunya 114 Tudegeseva T V Stihi Cedigen sbornik proizvedeniy sorskoy literaturi na sorskom i russkom yazikah sostavitel Lyubov Ilinicna Culjanova Gennadiy Vasilevic Kostocakov sostavitel Lyubov Nikitovna Arbacakova Kemerovo Kuzbassvuzizdat 2007 S 113 126 Tudegeseva T Soriyanka devocka lesnaya T Tudegeseva Ogni Kuzbassa 2006 1 Tudegeseva T Raduga narodov T Tudegeseva Tugan Cer Rodnaya zemlya 2000 9 Tudegeseva T Poyuscie streli vremen T Tudegeseva sorskogo Novokuznetsk Kuznetskaya krepost 2000 167 s Nicik Nikolay Ya doc ya vetv abinskogo naroda Nikolay Nicik Ogni Kuzbassa 2013 4 S 140 142 Popok V B Tayana Tudegeseva V B Popok Kuzbass 2013 24 sentyabrya 173 S 3 Tatyana Tayana Vasilevna Tudegeseva Soriya i drevnie tyurki Literaturniy portret Sorii kniga dlya ucitelya rodnoy sorskoy literaturi sostavitel E N Caykovskaya KuzGPA Kemerovo Primula 2009 S 65 74 Pereyaslov N O poezii T Tudegesevoy N Pereyaslov Sibirskie ogni 2008 2 Pisateli Gornoy Sorii Pod red L I Culjanovoy Mejdurecensk Izdat poligraf firma Samir 2007 12 s Kaynakca 26 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2016 Arsivlenmis kopya 18 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2016 Arsivlenmis kopya 7 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2016 http news shor people ru news stixi shorskoj poetessy chlena soyuza pisatelej rossii tayany tudegeshevoj razmeshheny na sajte rossijskie pisateli html olu kirik baglanti Dis baglantilarTudegesyeva olu kirik baglanti