Tebriz Hanlığı (Farsça: خانات تبریز; Azerice: تبریز خانلیغی), İran'ın kuzeybatısındaki Güney Azerbaycan bölgesinde yer almış eski hanlıktır. Hanlık, Dunbuli Aşireti reisi Necef Kulu tarafından 1757 yılında kuruldu. Hanlık zaman içerisinde bölgedeki Türklerle akrabalık bağları kurmuştur,1802'de hanlık lağvedildi ve toprakları Hoy Hanlığı'na katıldı.
Təbriz xanlığı Tebriz Hanlığı | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1747-1802 | |||||||||
![]() Tebriz Hanlığı sınırları | |||||||||
Başkent | Tebriz | ||||||||
Yaygın dil(ler) | Farsça (resmî dil), Azerice (çoğunluk dili) | ||||||||
Hükûmet | Monarşi | ||||||||
Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
|
Tarihi
Safevi hanedanının sonuna kadar Tebriz şehri ve çevresindeki bölgeler İran'a aitti ve Azerbaycan'ın beylik eyaletinin başkentiydi. Nadir Şah'ın ölümünden sonra İmparatorluğu mirasçıları ve soyluları arasında bölündü ve bir Peştun savaş ağası olan Azerbaycan'ı aldı.Kaçar ve Zend prensleri arasındaki İran tahtına ilişkin veraset savaşı ile, Hoy ve Salmas Dunbuli lordları Tebriz'de de hakimiyetlerini kurabilir ve tüm il üzerindeki nüfuzlarını genişletebilirdi. 'ın oğlu Necef Kulu, Nadir Şah'ın hizmetine girdi ve halefi zamanında genel Vali olarak kaldı. Merkezi Tebriz olarak Hanlığı kuran Necef Kulu Han ve yeğeni II. Şahbaz Han, Erdebil, halhal ve Güney Azerbaycan'ın bazı bölgelerini işgal ederek sınırlarını genişleten Urmiye Hanı Feth Ali Han Afşar'a katıldı. Son olarak, Feth Ali Han kendisini tüm Azerbaycan'ın yüce hükümdarı yaptı ve Tebriz hanlığının başkenti oldu.
Muhammed Hasan Han Kaçar'ın 1757'de Azerbaycan'ı işgali sırasında Dunbuli şefleri Muhammed Hasan'a iltica etti ve sonuç olarak Şahbaz Han Dunbuli'ye Tebriz'in kontrolü verildi. 1779'da ölümünden sonra sadık Han Shaqaqi ve Sarab Hanlığı 1787'de Tebriz'i fethetti ve Hodadad Han'ı öldürdü. Ağa Muhammed Han Kajar'ın 1791'de Azerbaycan'ı işgali, Tebriz'i Dunbuli'ye geri veren Serab Hanlığı'nı yok etti. Ağa Muhammed Han, 1796 yılında şah ve tüm İran'ın İmparatoru olarak ilan edildi. 1797'de ölümünden sonra, Sadık Han Shaqaqi yeni İran hükümdarı Feth Ali'ye karşı isyan etti ve Dunbuli topraklarını ele geçirmeye çalıştı, ancak püskürtüldü. Tebriz Valisi olarak atandığında 1798'de affedildi, ancak tekrar isyan etti, 1800'de Gülistan Sarayı'nda tekrar yakalandı ve hapsedildi. 1809 yılında Tebriz Hanlığı, geleneksel olarak Tebriz'deki iktidar koltuğuyla Azerbaycan Valiliği görevini üstlenen Kaçar veliaht prensi'nin yeni kurulan naipliğine dahil edildi.
Tebriz Hanları
- I. Necef Kulu Han (1713-1785)
- Hodadad Han (1785-1787)
- Hüseyin Kulu Han (1756-1798)
- Cafer Kulu Han Dunbuli (1793-1797)
- II. Necef Kulu Han
Kaynakça
- ^ ʿALĪ ĀL-E DĀWŪD ve Pierre Oberling (15 Aralık 1995). . Encyclopædia Iranica. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Other leaders of the Donbolī tribe had remained loyal to the Qajars, and several became important figures in the 19th century. Foremost among them was a great-grandson of Najafqolī Khan by the same name, who rebuilt the citadel at Tabrīz in 1224/1809 (Minorsky, “Tabrīz,” p. 590).
- ^ M.-J. Rǖbayānī, “Emārat wa farmān-ravaʾī-e Donbolīān dar Tabrīz wa manāṭeq-e arbaʿa,” in Majmūʿa-ye soḵan-rānīhā-ye šešomīn kongera-ye taḥqīqāt-e īrānī II, Tabrīz, 1357 Š./1978, pp. 352-77.
- ^ Cambridge History of Iran, vol. 7: From Nadir Shah to the Islamic Revolution, Cambridge University Press, Cambridge 1989.
- ^ Mahboub Mahdaviyan and Sakineh Mahdaviyan: Donboli, the ruling Tribe in Khoy, Adv. Environ. Biol., 8(12), 1285-1290, 2014, (the internet, 2015)
- ^ a b Tapper, Richard (28 Ağu 1997). "Frontier Nomads of Iran: A Political and Social History of the Shahsevan". Cambridge University Press – Amazon vasıtasıyla.
- ^ Heribert Busse: Persia's History under Qajar Rule, p. 8ff.
Dış bağlantılar
![]() | Azerbaycan tarihi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tebriz Hanligi Farsca خانات تبریز Azerice تبریز خانلیغی Iran in kuzeybatisindaki Guney Azerbaycan bolgesinde yer almis eski hanliktir Hanlik Dunbuli Asireti reisi Necef Kulu tarafindan 1757 yilinda kuruldu Hanlik zaman icerisinde bolgedeki Turklerle akrabalik baglari kurmustur 1802 de hanlik lagvedildi ve topraklari Hoy Hanligi na katildi Tebriz xanligi Tebriz Hanligi1747 1802Tebriz Hanligi sinirlariBaskentTebrizYaygin dil ler Farsca resmi dil Azerice cogunluk dili HukumetMonarsiTarihce Kurulusu1747 Dagilisi1802Onculler ArdillarAfsar Hanedani Kacar HanedaniTarihiSafevi hanedaninin sonuna kadar Tebriz sehri ve cevresindeki bolgeler Iran a aitti ve Azerbaycan in beylik eyaletinin baskentiydi Nadir Sah in olumunden sonra Imparatorlugu mirascilari ve soylulari arasinda bolundu ve bir Pestun savas agasi olan Azerbaycan i aldi Kacar ve Zend prensleri arasindaki Iran tahtina iliskin veraset savasi ile Hoy ve Salmas Dunbuli lordlari Tebriz de de hakimiyetlerini kurabilir ve tum il uzerindeki nufuzlarini genisletebilirdi in oglu Necef Kulu Nadir Sah in hizmetine girdi ve halefi zamaninda genel Vali olarak kaldi Merkezi Tebriz olarak Hanligi kuran Necef Kulu Han ve yegeni II Sahbaz Han Erdebil halhal ve Guney Azerbaycan in bazi bolgelerini isgal ederek sinirlarini genisleten Urmiye Hani Feth Ali Han Afsar a katildi Son olarak Feth Ali Han kendisini tum Azerbaycan in yuce hukumdari yapti ve Tebriz hanliginin baskenti oldu Muhammed Hasan Han Kacar in 1757 de Azerbaycan i isgali sirasinda Dunbuli sefleri Muhammed Hasan a iltica etti ve sonuc olarak Sahbaz Han Dunbuli ye Tebriz in kontrolu verildi 1779 da olumunden sonra sadik Han Shaqaqi ve Sarab Hanligi 1787 de Tebriz i fethetti ve Hodadad Han i oldurdu Aga Muhammed Han Kajar in 1791 de Azerbaycan i isgali Tebriz i Dunbuli ye geri veren Serab Hanligi ni yok etti Aga Muhammed Han 1796 yilinda sah ve tum Iran in Imparatoru olarak ilan edildi 1797 de olumunden sonra Sadik Han Shaqaqi yeni Iran hukumdari Feth Ali ye karsi isyan etti ve Dunbuli topraklarini ele gecirmeye calisti ancak puskurtuldu Tebriz Valisi olarak atandiginda 1798 de affedildi ancak tekrar isyan etti 1800 de Gulistan Sarayi nda tekrar yakalandi ve hapsedildi 1809 yilinda Tebriz Hanligi geleneksel olarak Tebriz deki iktidar koltuguyla Azerbaycan Valiligi gorevini ustlenen Kacar veliaht prensi nin yeni kurulan naipligine dahil edildi Tebriz HanlariI Necef Kulu Han 1713 1785 Hodadad Han 1785 1787 Huseyin Kulu Han 1756 1798 Cafer Kulu Han Dunbuli 1793 1797 II Necef Kulu HanKaynakca ʿALi AL E DAWuD ve Pierre Oberling 15 Aralik 1995 Encyclopaedia Iranica 29 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Other leaders of the Donboli tribe had remained loyal to the Qajars and several became important figures in the 19th century Foremost among them was a great grandson of Najafqoli Khan by the same name who rebuilt the citadel at Tabriz in 1224 1809 Minorsky Tabriz p 590 M J Rǖbayani Emarat wa farman ravaʾi e Donbolian dar Tabriz wa manaṭeq e arbaʿa in Majmuʿa ye soḵan raniha ye sesomin kongera ye taḥqiqat e irani II Tabriz 1357 S 1978 pp 352 77 Cambridge History of Iran vol 7 From Nadir Shah to the Islamic Revolution Cambridge University Press Cambridge 1989 Mahboub Mahdaviyan and Sakineh Mahdaviyan Donboli the ruling Tribe in Khoy Adv Environ Biol 8 12 1285 1290 2014 the internet 2015 a b Tapper Richard 28 Agu 1997 Frontier Nomads of Iran A Political and Social History of the Shahsevan Cambridge University Press Amazon vasitasiyla Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Heribert Busse Persia s History under Qajar Rule p 8ff Dis baglantilarAzerbaycan tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz