Temürboğa[A] ya da tam künyesiyle el-Melikü'z-Zâhir Temürboğa, Aralık 1467'den 30 Ocak 1468'e kadar çok kısa bir dönem için saltanat süren Burcî Memlûklerden Memlûk Devleti hükümdarı.
Temürboğa | |||||
---|---|---|---|---|---|
Memlûk sultanı | |||||
Hüküm süresi | Aralık 1467 - 30 Ocak 1468 | ||||
Önce gelen | Yelbay | ||||
Sonra gelen | Kayıtbay | ||||
| |||||
Hanedan | Burcî Memlûkler |
Temürboğa Arnavut asıllı olduğu için Rumî lakabını taşımaktaydı. 10 Ekim 1467de ölen Memluk Sultanı Hoşkadem'in yerine geçen geçmek için iki klik mücadele etmekteydi. Önce 1467-1468de Yelbay kliği üste cikti ve Yelbay sultan oldu. Fakat kısa bir dönem sonra Aralik 1467de Temürboğa kliği üste çıktı ve Yelbay tahttan indirildi ve Temürboğa Memluk tahtına geçti. Temürboğa sultan olduktan sonra Memluk devleti hazinesini tamtakır bomboş buldu. Temürboğa'nin elinde yeter derecede şahsi serveti de bulunmuyordu. Geleneksel olarak Memluklu emirlerine verilen tahta çıkma bahşişlerini veremedi. Böylece kendini tutan Memluklular kliği dağılmaya yüz tuttu ve diğer Memlûklu emirlerin desteğinden yoksun kaldı. İki ay kadar hükûmet sürdükten sonra yüksek bir Memlûklu saray memuru olan Hayır Bey'in 30 Ocak 1468de yaptığı bir darbe ile tahttan indirildi. Yerine geçecek Sultanın seçilmesi için memluklu emirleri klikleri birbirine girdiler; ama sonunda Temürboğa'nin atabeyi üzerinde anlaşabildiler ve Kayıtbay'ı 31 Ocak 1448'de Memluk sultanı olarak tahta getirdiler.
Temürboğa yeni Sultan olan Kayıtbay'in yakın arkadaşı idi ve onu kendinin atabey'i olarak atamıştı. Bu nedenle Kayıtbay kendini tahta geçiren klik elebaşılarını zorla sürgüne göndermekle beraber, Temürboğa emekli olarak yaşamak istediği Dimyat'a gönderildi.
Temürboğa dil, edebiyat ve tarihe pek meraklı entelektüel bir kişi idi ve dinî konulara da büyük ilgi gösterirdi.
Notlar
- A. ^ A Farklı kaynaklar ismini Timur Buğa ya da Timurbolga olarak da vermektedirler.
Kaynakça
- ^ Yiğit, İsmail (2004). "Memlükler". İslâm Ansiklopedisi. 29. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. ss. 97-100.
- ^ Clot, Andre (2009), L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves Paris:Perrin (say.213 Bölüm=" Le long et difficile règne de Kaitbay". (Fransızca)
- ^ Clot, André (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Yelbay | Mısır Memlûk Sultanı 1467-1468 | Sonra gelen: Kayıtbay |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Temurboga A ya da tam kunyesiyle el Meliku z Zahir Temurboga Aralik 1467 den 30 Ocak 1468 e kadar cok kisa bir donem icin saltanat suren Burci Memluklerden Memluk Devleti hukumdari TemurbogaMemluk sultaniHukum suresiAralik 1467 30 Ocak 1468Once gelenYelbaySonra gelenKayitbayTam adiel Meliku z Zahir TemurbogaHanedanBurci Memlukler Temurboga Arnavut asilli oldugu icin Rumi lakabini tasimaktaydi 10 Ekim 1467de olen Memluk Sultani Hoskadem in yerine gecen gecmek icin iki klik mucadele etmekteydi Once 1467 1468de Yelbay kligi uste cikti ve Yelbay sultan oldu Fakat kisa bir donem sonra Aralik 1467de Temurboga kligi uste cikti ve Yelbay tahttan indirildi ve Temurboga Memluk tahtina gecti Temurboga sultan olduktan sonra Memluk devleti hazinesini tamtakir bombos buldu Temurboga nin elinde yeter derecede sahsi serveti de bulunmuyordu Geleneksel olarak Memluklu emirlerine verilen tahta cikma bahsislerini veremedi Boylece kendini tutan Memluklular kligi dagilmaya yuz tuttu ve diger Memluklu emirlerin desteginden yoksun kaldi Iki ay kadar hukumet surdukten sonra yuksek bir Memluklu saray memuru olan Hayir Bey in 30 Ocak 1468de yaptigi bir darbe ile tahttan indirildi Yerine gececek Sultanin secilmesi icin memluklu emirleri klikleri birbirine girdiler ama sonunda Temurboga nin atabeyi uzerinde anlasabildiler ve Kayitbay i 31 Ocak 1448 de Memluk sultani olarak tahta getirdiler Temurboga yeni Sultan olan Kayitbay in yakin arkadasi idi ve onu kendinin atabey i olarak atamisti Bu nedenle Kayitbay kendini tahta geciren klik elebasilarini zorla surgune gondermekle beraber Temurboga emekli olarak yasamak istedigi Dimyat a gonderildi Temurboga dil edebiyat ve tarihe pek merakli entelektuel bir kisi idi ve dini konulara da buyuk ilgi gosterirdi NotlarA A Farkli kaynaklar ismini Timur Buga ya da Timurbolga olarak da vermektedirler Kaynakca Yigit Ismail 2004 Memlukler Islam Ansiklopedisi 29 Istanbul Turkiye Diyanet Vakfi Yayinlari ss 97 100 Clot Andre 2009 L Egypte des Mamelouks 1250 1517 L empire des esclaves Paris Perrin ISBN 978 2 262 03045 2 say 213 Bolum Le long et difficile regne de Kaitbay Fransizca Clot Andre cev Turhan Ilgaz 2005 Kolelerin Imparatorlugu Memluklerin Misir i Istanbul Epsilon Yayinlari ISBN 9753317727 Resmi unvanlarOnce gelen Yelbay Misir Memluk Sultani 1467 1468 Sonra gelen Kayitbay