Tenyazis veya tenyasis; tenya cinsinden şerit solucanları nedeniyle bağırsaklarda oluşan bir enfeksiyon.
Tenyazis | |
---|---|
Yetişkin taenia saginata | |
Uzmanlık | Enfeksiyon hastalıkları |
Oluşum
Tenyazise neden olan parazitler sığır ve domuz etinde bulunur. Tenyazis, hastalıklı hayvanların etlerinin çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmesi sonucu insanlara geçer. Sığırlar genellikle taenia saginata isimli kurdu, domuzlar ise taenia solium isimli kurdu taşırlar. İnsan bağırsaklarına yerleşen larvalar burada büyüyerek yetişkin şeritlere dönüşürler. Bazı vakalarda şerit solucanlarının 3,5 metre uzunluğa ulaştığı ve yıllarca yaşadığı görülmüştür.
Şerit solucanları birden fazla bölümden oluşur. Her bölüm yumurta bırakma kabiliyetine sahiptir. Yumurtalar tek başlarına veya gruplar halinde insan vücuduna yayılırlar ve anüs yoluyla vücuttan atılırlar. Şahsi hijyenlerine dikkat etmeyen kimseler kendi kalçalarına dokunmak suretiyle bu yumurtaları yutup rahatsızlanabilirler veya yiyeceklere dokunmak suretiyle başkalarına verebilirler.
Belirtiler ve teşhis
Şerit solucanu enfeksiyonları çoğunlukla belirtisizdir. Ancak bazı kimselerde karın ağrısına neden olabilir.
Hastalar bu solucanların varlığından dışkılarına bakarak (özellikle hareket ediyorsa) haberdar olabilirler. Ayrıca CBC kan testi ile de tespit edilebilirler.
Tedavi
Tenyazis ağızdan alınan ilaçlarla tedavi edilir.
Komplikasyonlar
Şerit solucanları nadiren bağırsak tıkanmasına neden olurlar.
Domuz kaynaklı şerit larvaları bağırsaktan çıkarak kalp, göz ve beyin dokularına yerleşip büyüyebilir. Bu duruma sistiserkoz denir. Beyindeki enfeksiyonlar felç veya diğer sinir sistemi rahatsızlıklarına neden olabilir.
Önlemler
Hastalığı önlemenin en etkili yöntemi çiğ ve az pişmiş et tüketiminden kaçınmaktır. Etler en az 5 dakika boyunca 60 C'den yüksek sıcaklıklarda pişirilmelidir. Gıdaları -4 C'den düşük soğukluklarda en az 24 saat dondurmak da şerit yumurtalarını öldürecektir.
Hastalığın yayılmasını önlemek için özellikle tuvalet kullanımından sonra eller iyice yıkanmalıdır.
Kaynakça
Sınıflandırma | D |
---|---|
Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tenyazis veya tenyasis tenya cinsinden serit solucanlari nedeniyle bagirsaklarda olusan bir enfeksiyon TenyazisYetiskin taenia saginataUzmanlikEnfeksiyon hastaliklari OlusumTenyazise neden olan parazitler sigir ve domuz etinde bulunur Tenyazis hastalikli hayvanlarin etlerinin cig veya az pismis olarak tuketilmesi sonucu insanlara gecer Sigirlar genellikle taenia saginata isimli kurdu domuzlar ise taenia solium isimli kurdu tasirlar Insan bagirsaklarina yerlesen larvalar burada buyuyerek yetiskin seritlere donusurler Bazi vakalarda serit solucanlarinin 3 5 metre uzunluga ulastigi ve yillarca yasadigi gorulmustur Serit solucanlari birden fazla bolumden olusur Her bolum yumurta birakma kabiliyetine sahiptir Yumurtalar tek baslarina veya gruplar halinde insan vucuduna yayilirlar ve anus yoluyla vucuttan atilirlar Sahsi hijyenlerine dikkat etmeyen kimseler kendi kalcalarina dokunmak suretiyle bu yumurtalari yutup rahatsizlanabilirler veya yiyeceklere dokunmak suretiyle baskalarina verebilirler Belirtiler ve teshisSerit solucanu enfeksiyonlari cogunlukla belirtisizdir Ancak bazi kimselerde karin agrisina neden olabilir Hastalar bu solucanlarin varligindan diskilarina bakarak ozellikle hareket ediyorsa haberdar olabilirler Ayrica CBC kan testi ile de tespit edilebilirler TedaviTenyazis agizdan alinan ilaclarla tedavi edilir KomplikasyonlarSerit solucanlari nadiren bagirsak tikanmasina neden olurlar Domuz kaynakli serit larvalari bagirsaktan cikarak kalp goz ve beyin dokularina yerlesip buyuyebilir Bu duruma sistiserkoz denir Beyindeki enfeksiyonlar felc veya diger sinir sistemi rahatsizliklarina neden olabilir OnlemlerHastaligi onlemenin en etkili yontemi cig ve az pismis et tuketiminden kacinmaktir Etler en az 5 dakika boyunca 60 C den yuksek sicakliklarda pisirilmelidir Gidalari 4 C den dusuk sogukluklarda en az 24 saat dondurmak da serit yumurtalarini oldurecektir Hastaligin yayilmasini onlemek icin ozellikle tuvalet kullanimindan sonra eller iyice yikanmalidir Kaynakca teniasis 22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mosby s Medical Dictionary 8th edition 2009 Elsevier a b c d e f g h i Tapeworm beef or pork 28 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde A D A M Medical Encyclopedia 2011 Erisim 28 Ocak 2013 SiniflandirmaDICD 10 B 1 ICD 9 CM 123 3MeSH D013622Dis kaynaklarMedlinePlus 001391eMedicine ped 2201