Termodinamiğin sıfırıncı kanunu şöyle ifade edilir: Eğer iki termodinamik sistemin her biri üçüncü ile termal bir dengedeyse o zaman bu üçü birbiriyle termal denge içerisindedir.
İki sistem ısı geçirgen bir duvar aracılığı ile bağlantılı ise ve zaman içerisinde bir değişiklik olmuyorsa termal bunlar termal dengededirler denilebilir. Bir başka deyişle ; sistemleri birbirlerine ısı transferi yapabilecek şekilde bağlanmadıysa termal denge ilişkisinde oldukları söylenebilir. Fakat ısı geçirgen duvarla bağlanmış olsalardı termal dengede olmazdı. İki sistem arası termal denge geçişli bir ilişkidir.
Bu kanunun fiziksel anlamı Maxwell tarafından şöyle ifade edilmiştir: ‘Tüm ısılar aynı türdendir’ Bundan dolayı, bu kanunun bir diğer açıklaması ise ‘Tüm ısı geçirgen zarlar eşdeğerdir’
Termodinamiğin matematiksel formülasyonu için bu kanun önemlidir. Bu formülasyon termal dengenin bir denklik ilişkisi olduğu iddiasını açıklamak için gereklidir. Bu bilgi ısının matematiksel tanımı için gereklidir ki geçerliliği olan termometrelerin de fiziksel varlığı ile bağdaşacaktır.
Sıfırıncı Kanunda Denklik İlişkisi
Bir sistem zaman içerisinde gözlemlenebilir durumda net bir değişikliğe maruz kalmazsa termal dengededir denilebilir. Sıfırıncı Kanu’nun en net açıklaması termal dengenin termodinamik sistem çiftlerinden bir ‘denklik ilişkisi’ oluşturduğudur. Bir başka ifade ile dengelenmiş termodinamik sistemler dizisi ; her sistemin sadece bir alt kümeye ait olduğu ve bu alt kümenin diğer üyeleriyle termal denge içerisinde olan fakat diğer alt kümelerin üyeleriyle bir denge içerisinde olmayan- alt kümelere bölünebilir. Bu şu anlama gelebilir ; tek bir etiket her sisteme verilebilir ve eğer iki sistemin etiketleri aynı ise bunlar birbirleriyle termal dengededirler. Eğer aynı değiller ise termal dengede değillerdir. Bu nitelik, termal dinamik ısının bir etiketlenme sistem olarak kullanımı doğrulamak kullanılır. Termodinamik termal dengelenmiş sistemlerin diğer özelliklerini sağlar - sıcaklık ya da soğuklukla olan sürekli ve düzenli ilişkisi gibi- . Fakat bu özellikler termodinamiğin sıfırıncı kanununun standart açıklamalarını içermez.
Eğer bir sistemin kendisi ile termal dengede olduğu belirtilirse o zaman termodinamiğin sıfırıncı kanunu şu şekilde ifade edilir :
Eğer A maddesi B ve C maddeleriyle termal denge içerisindeyse, B ve C maddeleri de kendi içerisinde birbirleriyle termal denge içerisindedirler. Bu açıklama termal dengenin termal sistemler arasında bir Öklid ilişkisi olduğunu ifade eder.
Ayrıca tüm termal sistemlerin birbirleriyle termal denge içinde olduğunu kabul edersek, termal denge aynı zamanda dönüşlü bir ilişkidir. Dönüşlü ve Öklid ilişkiler de ‘denklik’ ilişkileridir. Bu muhakemenin neticesinde termal denge bir geçişli ilişkidir. ‘Eğer A, B ile termak denge içinde ise ve B, C ile termal dengedeyse o zaman A da C ile termal denge içindedir’
Bir diğer netice de denge ilişkisinin simetrik olduğudur. Eğer A ile B ile termal dengedeyse o zaman B de A ile termal dengededir. ‘ Bu nedenle iki sistemin birbirleriyle termal dengede olduğu ya da karşılıklı denge de olduklarını söyleyebiliriz.
Termodinamiğin sıfırıncı kanunun hem dönüşlü hem de simetrik oluşuna hükmederek şöyle açıklanabilir:
‘Eğer iki sistem üçüncü ile termal dengedeyse o zaman her biri birbirleriyle termal dengededir.’
Yine aynı şekilde Termodinamiğin sıfırıncı kanunun hem dönüşlü hem de simetrik oluşuna hükmederek bazen ‘geçişli ilişki’ olarak şöyle ifade edilir :
‘Eğer A, B ile termal dengedeyse ve B de C ile termal dengeyse o zaman A da C ile termal dengededir’.
Sıcaklığın temeli
Termodinamiğin sıfırıncı kanunu termal dengenin bir denklik ilişkisi olduğunu kanıtlar. Bir dizi üzerindeki denklik ilişkisi bu diziyi (termal dengelenmiş sistem dizileri gibi) dizilerin elemanlarının sadece tek bir alt kümenin elamanı olduğu ayrı alt kümelerin oluşturduğu bir yığına böler. Termodinamiğin sıfırıncı kanunun bu olayında alt kümeler karşılıklı dengelenmiş sistemlerden meydana gelir. Bu bölme işlemi, alt kümenin her elamanını ait olduğu küme içerisinde tanımlanmasını sağlar. Bu etiketleme oldukça keyfi olabilmesine rağmen, sıcaklık, tanımlama için gerçek rakamlar sistemini kullanan uygun bir etiketleme sistemidir.
Termodinamiğin sıfırıncı kanunu uygun termodinamik sistemlerin kullanımını termometreler olarak böyle bir etiketlemenin sağlamasını sağlar ki bu da olası ampirik sıcaklık ölçeklerinin herhangi bir sayı veriminin ve termodinamiğin ikinci kanununun kullanımını kesin veya termodinamik sıcaklık ölçeklerini sağlamak için temin eder. Bu gibi sıcaklık dereceleri sıcaklık kavramına devamlılık ve düzenlilik gibi ilave nitelikler getirir.
Termodinamik parametreler arasında sabit sıcaklıktaki bölgeler bir yüzey oluşturur ki bu da yakınındaki yüzeylerin de doğal bir düzene girmesini sağlar. Bunlardan biri küresel bir ısı fonksiyonu oluşturarak durumlarının devamlı düzenli kalmasını sağlayabilir. Sabit sıcaklıktaki bir yüzeyin boyutluluğu termodinamik parametrelerin sayısından bir eksiktir. Nitekim 3 termodinamik parametre P, V, n ile tanımlanan bir ideal gaz için 2 boyutlu yüzey gerekir.
Örneğin, ideal gazların iki sistemi denge içinde ise ,
i Sistemde
P Basınç
V Hacim
N mol cinsinden gaz miktarı veya basitçe tüm atom sayısı
PV/N yüzeyi sabittir ve eşit termodinamik sıcaklığın yüzeyini tanımlar ve biri T tanımlayan etiket olabilir böylece PV/N = RT
Burada R bir sabittir. Bu sistemler, şimdi, diğer sistemleri kalibre etmek için termometre olarak kullanılabilinir. Böyle sistemler ideal gaz termometreleri olarak bilinir.
Bir bakıma, Termodinamiğin sıfırıncı yasasına odaklandığımızda, Maxwell’in ‘tüm ısılar aynı türdür’ açıklamasına göre sadece bir çeşit ısı geçirgen zar ya da bir çeşit ısı vardır.
Fakat başka bir manada, Sommerfel’in ‘Termodinamikler ısının aktarımını yöneten koşulları inceler. Bizim sıcaklığın ; ısının iş değerinin ölçüsü olduğunu anlamamızı sağlar. Yüksek sıcaklıktaki ısı daha çok iş yapabilme kapasitesine sahiptir. İş ; koşulsuz olarak kabul edilebilir’ açıklamasına göre ısı farklı aşamalarda aktarılır. Bu da sıcaklığın; Termodinamiğin sıfırıncı yasasının denklik açıkmalarınca belirli değişkenlerle gösterilmesinin sebebidir.
Termodinamiğin Sıfırıncı Yasasının Genel Açıklamalarının Fiziki Anlamları
Bu makale sıfırıncı yasanın sıklıkla ders kitaplarında özetlemiş halinden bahsedilmektedir. Ama yine de bu genel açıklama, temelinde yatan fiziki anlamını tam olarak açıkça aksettirememektedir. Esas fiziki anlamı ilk olarak Maxwell tarafından onun 1871 kitabın da açıklığa kavuşturuldu.
1909 da Carathéodory’ın teorisinde, ısı geçirgen duvarların varlığı kabul edilir, oysa bu kağıtta ısı açıkça tanımlanmamaktadır. Bu önerme, varlığın fiziki bir önermesidir. Daha önce ifade edildiği gibi ısının sadece bir tür olduğunu söylemez. Bu kağıtta Caratheodory’nin bu tür duvarlar için tanımının 4. Koşulu ifade edilir: ‘ Ne zaman aynı şartlar aldı S1 ve S2 sistemlerinin her biri üçüncü bir S3 sistemi ile dengeye ulaştırılırsa, S1 ve S2 sistemleri karşılıklı dengededir’ . Kağıttaki bu ifadenin fonksiyonu budur.
Caratheodory postulatında ; sayıca sınırlandırılmış ve deforme olmuş değişkenlerin ötesinde, termodinamik bir durumun şartlarını tamamlamak için deforme olmamış bir değişkenin gerekli olduğuna işaret edilir. Kağıdın girişinde ‘ Bütün teoriyi ısının varlığını göz önüne almaksızın geliştirmek mümkündür, ki o normal mekanik niceliklerinden farklı bir doğaya ve niceliğe sahiptir.
Maxwell uzun uzadıya bazı fikirler üzerinde tartışmıştır, bunları şöyle özetler:
‘Tüm ısılar aynı türdür’. Modern teoristler bu fikri, tek boyutlu bir ısı dağıtıcısının varlığını, uygun sıcaklık değerlerinin tekdüze bir haritalamaya sahip olduğu düşüncesiyle postule ederek ifade ederler. Açıklamada, ifade edilen çeşitli değerleri dikkate almaksızın bir başka modern açıklaması ise şudur :
‘Tüm diyatermal duvarlar denktir’ Bunu ; termodinamik sistemler arasında tek bir tür mekanik olmayan ve madde transfer bağlantısı olmayan denge olduğu şeklinde ifade edebiliriz.
Bu fikirler termodinamiğin sıfırıncı kanunun genel açıklamalarının anlamını berraklaştırmaya yardımcı olarak ele alınabilir. Lieb ve Yngvason (1999)’ un düşüncesine göre entropi yükseliş yasasının istatistiksel mekaniklerinden yapılan türetme, en derin düşünürlerden bu zamana dek sıyrılmış bir hedeftir. Dolayısıyla Maxwell ve Plank tarafından ifade edildiği üzere bu düşünce, ısının ve sıcaklığın varlığının termodinamik için uygun ilkel kavramlar olarak gerekli olduklarının değerlendirilmesine açıktır. Bununla birlikte 1926’da Plank ikinci yasanın ısıya ya da sıcaklığa başvurmaksızın, doğal termodinamik işlemlerdeki sürtünmenin değiştirilmese ve evrensel tabiatını kullanarak nasıl ifade edilebileceğini açıklığa kavuşturdu.
Tarihçe
Arnold Sommerfeld'e göre, Ralp H. Fowler Saha ve Srivastava’nın 1935 tekstini tartışırken ‘termodinamiğin sıfırıncı yasası’ başlığını buldu. 1. Sayfada yazdıkları üzere ‘her fiziki nicelik sayısal terimlerle ölçülmelidir’ . Onlar sıcaklığın fiziki bir nicelik olduğunu varsayarlar ve ardından şu sonuca ulaşırlar :
Eğer A bedeni B ve C bedeni ile sıcaklık dengesindeyse o zaman B ve C de birbiri ile aynı denge de olacaktır’ . Temel postulatı ifade etmek adına bir paragrafta şu şekilde yazıya geçirirler : ‘ ısının kullanımı ile değişen A’ nın tüm fiziki nitelikleri gözlenebilir ve sıcaklığın ölçümü için faydalanılabilir’ . Kendileri burada ‘termodinamiğin sıfırıncı yasası’ terimini kullanmazlar. Bu teksten çok önce bu fiziki düşüncelerin fizik literatüründe çok benzer dilde ifadeleri vardır . Yeni olan tek şey ‘ termodinamiğin sıfırıncı kanunu’ ifadesiydi . Fowler Edward A. Guggenheim (yardımcı yazar) ile birlikte sıfırıncı yasayı şu şekilde yazdı :
‘Biz postulatı şu şekilde tanıtıyoruz: Eğer iki nesnenin her biri üçüncü ile termal dengedeyse, her biri birbiri ile termal dengede demektir’
Sonra onlar şöyle teklif etti ‘Nesneler arasındaki termal denge için şu şart sağlanmalıdır. O da bu nesneler arasındaki termodinamik durumların tek değerli fonksiyonlarının eşitliğidir ki sıcaklık t olarak adlandırılabilir. Bu nesnelerin herhangi biri uygun derecede sıcaklığı okuyan termometre olarak kullanılır.’ ‘Sıcaklığın varlığı’ postulatı termodinamiğin sıfırıncı yasası olarak bilinmesinin bir avantaj olabilir. Şu anki makalenin ilk cümlesi bu durumun bir versiyonudur. Fowler ve Guggenheim’ in var olan ifadelerinde bir sistemin durumunun tek bir benzersiz niteliğine karşılık gelen bu sıcaklığın –sıcaklık dağıtıcısı fikrinde ifade edildiği gibi- açıkça ortada değildir. Ayrıca, istatistiksel mekaniksel nesnelere açıkça karşılık gelen onların ifadesi, makroskobik termodinamiksel tanımlanmış sistemlerde açıkça ortada değildir.
Kaynakça
Alıntılar
- ^ Buchdahl, H.
- ^ Maxwell, J.
Alıntıya ait çalışmalar
- Bailyn, M. (1994). A Survey of Thermodynamics, American Institute of Physics Press, New York, .
- H.A. Buchdahl (1966). The Concepts of Classical Thermodynamics. Cambridge University Press.
- (1909). "Untersuchungen über die Grundlagen der Thermodynamik". Mathematische Annalen (Almanca). Cilt 67. ss. 355-386. doi:10.1007/BF01450409. A translation may be found . A partly reliable translation is to be found at Kestin, J. (1976). The Second Law of Thermodynamics, Dowden, Hutchinson & Ross, Stroudsburg PA.
- Dugdale, J. S. (1996). Entropy and its Physical Interpretation. Taylor & Francis. ISBN .
- Fowler, R., Guggenheim, E.A. (1939/1965). Statistical Thermodynamics. A version of Statistical Mechanics for Students of Physics and Chemistry, first printing 1939, reprinted with corrections 1965, Cambridge University Press, Cambridge UK.
- D. Kondepudi (2008). Introduction to Modern Thermodynamics. Wiley. ISBN .
- Lieb, E.H., Yngvason, J. (1999). The physics and mathematics of the second law of thermodynamics, Physics Reports, 310: 1–96.
- Maxwell, J.C. (1871). Theory of Heat, Longmans, Green, and Co., London.
- Planck.M. (1914). The Theory of Heat Radiation, a translation by Masius, M. of the second German edition, P. Blakiston's Son & Co., Philadelphia.
- Planck, M. (1926). Über die Begründing des zweiten Hauptsatzes der Thermodynamik, S.B. Preuß. Akad. Wiss. phys. math. Kl.: 453–463.
- Saha, M.N., Srivastava, B.N. (1935). A Treatise on Heat. (Including Kinetic Theory of Gases, Thermodynamics and Recent Advances in Statistical Thermodynamics), the second and revised edition of A Text Book of Heat, The Indian Press, Allahabad and Calcutta.
- Serrin, J. (1986). Chapter 1, 'An Outline of Thermodynamical Structure', pages 3–32, in New Perspectives in Thermodynamics, edited by J. Serrin, Springer, Berlin, .
- Sommerfeld, A. (1923). Atomic Structure and Spectral Lines, translated from the third German edition by H.L. Brose, Methuen, London.
- Sommerfeld, A. (1951/1955). Thermodynamics and Statistical Mechanics, vol. 5 of Lectures on Theoretical Physics, edited by F. Bopp, J. Meixner, translated by J. Kestin, Academic Press, New York.
Detaylı okuma
- Atkins, Peter (2007). Four Laws That Drive the Universe. New York: Oxford University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Termodinamigin sifirinci kanunu soyle ifade edilir Eger iki termodinamik sistemin her biri ucuncu ile termal bir dengedeyse o zaman bu ucu birbiriyle termal denge icerisindedir Iki sistem isi gecirgen bir duvar araciligi ile baglantili ise ve zaman icerisinde bir degisiklik olmuyorsa termal bunlar termal dengededirler denilebilir Bir baska deyisle sistemleri birbirlerine isi transferi yapabilecek sekilde baglanmadiysa termal denge iliskisinde olduklari soylenebilir Fakat isi gecirgen duvarla baglanmis olsalardi termal dengede olmazdi Iki sistem arasi termal denge gecisli bir iliskidir Bu kanunun fiziksel anlami Maxwell tarafindan soyle ifade edilmistir Tum isilar ayni turdendir Bundan dolayi bu kanunun bir diger aciklamasi ise Tum isi gecirgen zarlar esdegerdir Termodinamigin matematiksel formulasyonu icin bu kanun onemlidir Bu formulasyon termal dengenin bir denklik iliskisi oldugu iddiasini aciklamak icin gereklidir Bu bilgi isinin matematiksel tanimi icin gereklidir ki gecerliligi olan termometrelerin de fiziksel varligi ile bagdasacaktir Sifirinci Kanunda Denklik IliskisiBir sistem zaman icerisinde gozlemlenebilir durumda net bir degisiklige maruz kalmazsa termal dengededir denilebilir Sifirinci Kanu nun en net aciklamasi termal dengenin termodinamik sistem ciftlerinden bir denklik iliskisi olusturdugudur Bir baska ifade ile dengelenmis termodinamik sistemler dizisi her sistemin sadece bir alt kumeye ait oldugu ve bu alt kumenin diger uyeleriyle termal denge icerisinde olan fakat diger alt kumelerin uyeleriyle bir denge icerisinde olmayan alt kumelere bolunebilir Bu su anlama gelebilir tek bir etiket her sisteme verilebilir ve eger iki sistemin etiketleri ayni ise bunlar birbirleriyle termal dengededirler Eger ayni degiller ise termal dengede degillerdir Bu nitelik termal dinamik isinin bir etiketlenme sistem olarak kullanimi dogrulamak kullanilir Termodinamik termal dengelenmis sistemlerin diger ozelliklerini saglar sicaklik ya da soguklukla olan surekli ve duzenli iliskisi gibi Fakat bu ozellikler termodinamigin sifirinci kanununun standart aciklamalarini icermez Eger bir sistemin kendisi ile termal dengede oldugu belirtilirse o zaman termodinamigin sifirinci kanunu su sekilde ifade edilir Eger A maddesi B ve C maddeleriyle termal denge icerisindeyse B ve C maddeleri de kendi icerisinde birbirleriyle termal denge icerisindedirler Bu aciklama termal dengenin termal sistemler arasinda bir Oklid iliskisi oldugunu ifade eder Ayrica tum termal sistemlerin birbirleriyle termal denge icinde oldugunu kabul edersek termal denge ayni zamanda donuslu bir iliskidir Donuslu ve Oklid iliskiler de denklik iliskileridir Bu muhakemenin neticesinde termal denge bir gecisli iliskidir Eger A B ile termak denge icinde ise ve B C ile termal dengedeyse o zaman A da C ile termal denge icindedir Bir diger netice de denge iliskisinin simetrik oldugudur Eger A ile B ile termal dengedeyse o zaman B de A ile termal dengededir Bu nedenle iki sistemin birbirleriyle termal dengede oldugu ya da karsilikli denge de olduklarini soyleyebiliriz Termodinamigin sifirinci kanunun hem donuslu hem de simetrik olusuna hukmederek soyle aciklanabilir Eger iki sistem ucuncu ile termal dengedeyse o zaman her biri birbirleriyle termal dengededir Yine ayni sekilde Termodinamigin sifirinci kanunun hem donuslu hem de simetrik olusuna hukmederek bazen gecisli iliski olarak soyle ifade edilir Eger A B ile termal dengedeyse ve B de C ile termal dengeyse o zaman A da C ile termal dengededir Sicakligin temeliTermodinamigin sifirinci kanunu termal dengenin bir denklik iliskisi oldugunu kanitlar Bir dizi uzerindeki denklik iliskisi bu diziyi termal dengelenmis sistem dizileri gibi dizilerin elemanlarinin sadece tek bir alt kumenin elamani oldugu ayri alt kumelerin olusturdugu bir yigina boler Termodinamigin sifirinci kanunun bu olayinda alt kumeler karsilikli dengelenmis sistemlerden meydana gelir Bu bolme islemi alt kumenin her elamanini ait oldugu kume icerisinde tanimlanmasini saglar Bu etiketleme oldukca keyfi olabilmesine ragmen sicaklik tanimlama icin gercek rakamlar sistemini kullanan uygun bir etiketleme sistemidir Termodinamigin sifirinci kanunu uygun termodinamik sistemlerin kullanimini termometreler olarak boyle bir etiketlemenin saglamasini saglar ki bu da olasi ampirik sicaklik olceklerinin herhangi bir sayi veriminin ve termodinamigin ikinci kanununun kullanimini kesin veya termodinamik sicaklik olceklerini saglamak icin temin eder Bu gibi sicaklik dereceleri sicaklik kavramina devamlilik ve duzenlilik gibi ilave nitelikler getirir Termodinamik parametreler arasinda sabit sicakliktaki bolgeler bir yuzey olusturur ki bu da yakinindaki yuzeylerin de dogal bir duzene girmesini saglar Bunlardan biri kuresel bir isi fonksiyonu olusturarak durumlarinin devamli duzenli kalmasini saglayabilir Sabit sicakliktaki bir yuzeyin boyutlulugu termodinamik parametrelerin sayisindan bir eksiktir Nitekim 3 termodinamik parametre P V n ile tanimlanan bir ideal gaz icin 2 boyutlu yuzey gerekir Ornegin ideal gazlarin iki sistemi denge icinde ise i Sistemde P Basinc V Hacim N mol cinsinden gaz miktari veya basitce tum atom sayisi PV N yuzeyi sabittir ve esit termodinamik sicakligin yuzeyini tanimlar ve biri T tanimlayan etiket olabilir boylece PV N RT Burada R bir sabittir Bu sistemler simdi diger sistemleri kalibre etmek icin termometre olarak kullanilabilinir Boyle sistemler ideal gaz termometreleri olarak bilinir Bir bakima Termodinamigin sifirinci yasasina odaklandigimizda Maxwell in tum isilar ayni turdur aciklamasina gore sadece bir cesit isi gecirgen zar ya da bir cesit isi vardir Fakat baska bir manada Sommerfel in Termodinamikler isinin aktarimini yoneten kosullari inceler Bizim sicakligin isinin is degerinin olcusu oldugunu anlamamizi saglar Yuksek sicakliktaki isi daha cok is yapabilme kapasitesine sahiptir Is kosulsuz olarak kabul edilebilir aciklamasina gore isi farkli asamalarda aktarilir Bu da sicakligin Termodinamigin sifirinci yasasinin denklik acikmalarinca belirli degiskenlerle gosterilmesinin sebebidir Termodinamigin Sifirinci Yasasinin Genel Aciklamalarinin Fiziki Anlamlari Bu makale sifirinci yasanin siklikla ders kitaplarinda ozetlemis halinden bahsedilmektedir Ama yine de bu genel aciklama temelinde yatan fiziki anlamini tam olarak acikca aksettirememektedir Esas fiziki anlami ilk olarak Maxwell tarafindan onun 1871 kitabin da acikliga kavusturuldu 1909 da Caratheodory in teorisinde isi gecirgen duvarlarin varligi kabul edilir oysa bu kagitta isi acikca tanimlanmamaktadir Bu onerme varligin fiziki bir onermesidir Daha once ifade edildigi gibi isinin sadece bir tur oldugunu soylemez Bu kagitta Caratheodory nin bu tur duvarlar icin taniminin 4 Kosulu ifade edilir Ne zaman ayni sartlar aldi S1 ve S2 sistemlerinin her biri ucuncu bir S3 sistemi ile dengeye ulastirilirsa S1 ve S2 sistemleri karsilikli dengededir Kagittaki bu ifadenin fonksiyonu budur Caratheodory postulatinda sayica sinirlandirilmis ve deforme olmus degiskenlerin otesinde termodinamik bir durumun sartlarini tamamlamak icin deforme olmamis bir degiskenin gerekli olduguna isaret edilir Kagidin girisinde Butun teoriyi isinin varligini goz onune almaksizin gelistirmek mumkundur ki o normal mekanik niceliklerinden farkli bir dogaya ve nicelige sahiptir Maxwell uzun uzadiya bazi fikirler uzerinde tartismistir bunlari soyle ozetler Tum isilar ayni turdur Modern teoristler bu fikri tek boyutlu bir isi dagiticisinin varligini uygun sicaklik degerlerinin tekduze bir haritalamaya sahip oldugu dusuncesiyle postule ederek ifade ederler Aciklamada ifade edilen cesitli degerleri dikkate almaksizin bir baska modern aciklamasi ise sudur Tum diyatermal duvarlar denktir Bunu termodinamik sistemler arasinda tek bir tur mekanik olmayan ve madde transfer baglantisi olmayan denge oldugu seklinde ifade edebiliriz Bu fikirler termodinamigin sifirinci kanunun genel aciklamalarinin anlamini berraklastirmaya yardimci olarak ele alinabilir Lieb ve Yngvason 1999 un dusuncesine gore entropi yukselis yasasinin istatistiksel mekaniklerinden yapilan turetme en derin dusunurlerden bu zamana dek siyrilmis bir hedeftir Dolayisiyla Maxwell ve Plank tarafindan ifade edildigi uzere bu dusunce isinin ve sicakligin varliginin termodinamik icin uygun ilkel kavramlar olarak gerekli olduklarinin degerlendirilmesine aciktir Bununla birlikte 1926 da Plank ikinci yasanin isiya ya da sicakliga basvurmaksizin dogal termodinamik islemlerdeki surtunmenin degistirilmese ve evrensel tabiatini kullanarak nasil ifade edilebilecegini acikliga kavusturdu TarihceArnold Sommerfeld e gore Ralp H Fowler Saha ve Srivastava nin 1935 tekstini tartisirken termodinamigin sifirinci yasasi basligini buldu 1 Sayfada yazdiklari uzere her fiziki nicelik sayisal terimlerle olculmelidir Onlar sicakligin fiziki bir nicelik oldugunu varsayarlar ve ardindan su sonuca ulasirlar Eger A bedeni B ve C bedeni ile sicaklik dengesindeyse o zaman B ve C de birbiri ile ayni denge de olacaktir Temel postulati ifade etmek adina bir paragrafta su sekilde yaziya gecirirler isinin kullanimi ile degisen A nin tum fiziki nitelikleri gozlenebilir ve sicakligin olcumu icin faydalanilabilir Kendileri burada termodinamigin sifirinci yasasi terimini kullanmazlar Bu teksten cok once bu fiziki dusuncelerin fizik literaturunde cok benzer dilde ifadeleri vardir Yeni olan tek sey termodinamigin sifirinci kanunu ifadesiydi Fowler Edward A Guggenheim yardimci yazar ile birlikte sifirinci yasayi su sekilde yazdi Biz postulati su sekilde tanitiyoruz Eger iki nesnenin her biri ucuncu ile termal dengedeyse her biri birbiri ile termal dengede demektir Sonra onlar soyle teklif etti Nesneler arasindaki termal denge icin su sart saglanmalidir O da bu nesneler arasindaki termodinamik durumlarin tek degerli fonksiyonlarinin esitligidir ki sicaklik t olarak adlandirilabilir Bu nesnelerin herhangi biri uygun derecede sicakligi okuyan termometre olarak kullanilir Sicakligin varligi postulati termodinamigin sifirinci yasasi olarak bilinmesinin bir avantaj olabilir Su anki makalenin ilk cumlesi bu durumun bir versiyonudur Fowler ve Guggenheim in var olan ifadelerinde bir sistemin durumunun tek bir benzersiz niteligine karsilik gelen bu sicakligin sicaklik dagiticisi fikrinde ifade edildigi gibi acikca ortada degildir Ayrica istatistiksel mekaniksel nesnelere acikca karsilik gelen onlarin ifadesi makroskobik termodinamiksel tanimlanmis sistemlerde acikca ortada degildir KaynakcaAlintilar Buchdahl H Maxwell J Alintiya ait calismalar Bailyn M 1994 A Survey of Thermodynamics American Institute of Physics Press New York ISBN 978 0 88318 797 5 H A Buchdahl 1966 The Concepts of Classical Thermodynamics Cambridge University Press 1909 Untersuchungen uber die Grundlagen der Thermodynamik Mathematische Annalen Almanca Cilt 67 ss 355 386 doi 10 1007 BF01450409 A translation may be found A partly reliable translation is to be found at Kestin J 1976 The Second Law of Thermodynamics Dowden Hutchinson amp Ross Stroudsburg PA Dugdale J S 1996 Entropy and its Physical Interpretation Taylor amp Francis ISBN 0 7484 0569 0 Fowler R Guggenheim E A 1939 1965 Statistical Thermodynamics A version of Statistical Mechanics for Students of Physics and Chemistry first printing 1939 reprinted with corrections 1965 Cambridge University Press Cambridge UK D Kondepudi 2008 Introduction to Modern Thermodynamics Wiley ISBN 978 0470 01598 8 Lieb E H Yngvason J 1999 The physics and mathematics of the second law of thermodynamics Physics Reports 310 1 96 Maxwell J C 1871 Theory of Heat Longmans Green and Co London Planck M 1914 The Theory of Heat Radiation a translation by Masius M of the second German edition P Blakiston s Son amp Co Philadelphia Planck M 1926 Uber die Begrunding des zweiten Hauptsatzes der Thermodynamik S B Preuss Akad Wiss phys math Kl 453 463 Saha M N Srivastava B N 1935 A Treatise on Heat Including Kinetic Theory of Gases Thermodynamics and Recent Advances in Statistical Thermodynamics the second and revised edition of A Text Book of Heat The Indian Press Allahabad and Calcutta Serrin J 1986 Chapter 1 An Outline of Thermodynamical Structure pages 3 32 in New Perspectives in Thermodynamics edited by J Serrin Springer Berlin ISBN 3 540 15931 2 Sommerfeld A 1923 Atomic Structure and Spectral Lines translated from the third German edition by H L Brose Methuen London Sommerfeld A 1951 1955 Thermodynamics and Statistical Mechanics vol 5 of Lectures on Theoretical Physics edited by F Bopp J Meixner translated by J Kestin Academic Press New York Detayli okumaAtkins Peter 2007 Four Laws That Drive the Universe New York Oxford University Press ISBN 978 0 19 923236 9