Teya veya Teja, Theia, Thila, Thela, Teias (ö. 552, Mons Lactarius, modern Campania), Ostrogotlar Krallığı son kralı.
Teya | |
---|---|
552-553'te Ostrogotlar Kralı Teya adına bastırılmış bir bronz sikke | |
Ostrogotlar Kralı | |
Hüküm süresi | 552–553 |
Önce gelen | Totila |
Ölüm | 553 Mons Lactarius, (Modern Monti Lattri, Campania) |
Hayatı
Teya Ostrogotlar Krallığı kralı olan Totila komutası altında bir askeri komutandı. Verona'daki Ostrogotlar askerlerinin kumandanı olarak 552 yılında Taginae Muharebesi (veya Busta Gallorum Savaşı) katıldı. Bu savaş, Doğu Romalı general Narses'in Ostrogotlar Krallığı kralı Totila'yı mağlup etmesi ve Totila'nın kanlı muharebede öldürülmesiyle sona erdi.
Bu muharebede hayatta kalan Teya güney İtalya'ya kaçmaya başladı. Bu kaçış sırasında bu mağlubiyet felaketinden hayatlarını kurtarıp kaçmakta olan diğer Ostrogotlar askerleri ve Ostrogotlar ileri gelenleri olan Scipuar, Gundulf (Indulf), Gibal ve Ragnaris onun ordusuna katıldılar. Teya, askerler tarafından geleneksel olarak bir kalkan üzerinde havaya kaldırılarak Ostrogotlar Krallığı kralı seçildi. Franklarla ittifak kurmak inci Po Nehri kuzeyinde bulunan Franklar Kralına gayet güzel hediyelerle bir elçi gönderdi. Franklar Kralı Theudibald bu hediyeleri kabul etti ama müttefiklik etmeye yanaşmadı ve tarafsız kalacağını Kral Teya'nin Ostrogo elçisine bildirdi. Teya bir süre Orta İtalya'da tutundu. Sonra güneye Napoli civarına çekilmek ve bu bölgede elinde bulunan askerlerle Ostrogotlar için bir son direniş yapmaya karar verdi.
Bizans ordusu komutanı Narses ise Güney İtalya'ya doğru ilerlemeye başladı ve güzergâhı üzerinde bulunan ve hatta uzakta olan İtalyan şehirleri Bizanslıların idaresine geçmeyi kabul ettiler. Narses, Ostrogotlar elinde bulunan Roma'yı kuşatma altına alıp kısa bir kuşatmadan sonra bu şehri eline geçirdi. Narses, Totila'nın büyük bir Ostrogot hazinesini Napoli civarında bulunan körfezin kuzeyinde bulunan korumalar altında bıraktığını öğrenmişti ve bu hazineyi eline geçirmek için ordusu ile Napoli Körfezi'ne yöneldi.
Teya emrinde bulunan Ostrogotlar ordusu ile Cumea'da eski kral Totila'nin bırakmış olduğu Ostrogot hazinesini Bizanslılara kaptırmamak için Napoli Körfezi'ne yürüyüşe geçti. Günümüzde Napoli'nin güneyinde Vezüv Yanardağı eteklerinde bulunan , Campania'da civarında bulunan "Mons Lactarius" ("Süt Dağı" anlamına gelen ve günümüzde "Monti Lattri" adını taşıyan bir tepede 552 yılının sonbaharında (belki de 553 başlangıcında) iki ordu karşı karşıya geldiler.
Teya komutasındaki Ostrogotlar Krallığı ordusu ile Narses komutasındaki Bizans İmparatorluk ordusu ile Mons Lactarius Savaşı'na giriştiler. Muharebe büyük bir şiddetle iki gün sürdü. İlk gün Ostrogotlar Kralı ve komutanı olan Teya atılan bir Bizanslı mızrağı ile yaralandı. Teya, kalkanını değiştireceği anda bir Bizanslı asker tarafından öldürücü derecede yaralandı ve çok geçmeden öldü. Bizanslılar onun başını bir mızrağa takarak Ostrogotlar savaşçılarına göstererek savaşı bitireceklerini sanmaktaydılar. Fakat Ostrogotlar yine de muharebeye devam ettiler. Ancak muharebenin ikinci günü sonunda yapılan müzakerelerden sonra Ostrogotlar teslim olmak için antlaşmaya vardılar. Teya'nın kardeşi "Aligern" Bizanslılara diğer bazı Ostrogotlar birlikleriyle teslim oldu. Ostrogotlar ileri gelenlerden Scipuar ve Gibal bu savaşta öldüler. Ragnarıs ölümcül bir yara aldıktan sonra kaçtı ama çok geçmeden öldü. Gundulf ise hayatını kurtarıp kaçmayı başardı.
Hayatta kalan ve teslim olan Ostrogotlar ordusu mensupları yapılan antlaşmaya göre İtalya'dan ayrılmaya ve bir daha İtalya'ya dönmemeye söz vermişlerdi. Bunlar İtalya'dan ayrılmak üzere salıverildiler. Bir kısmı da Po Nehri kuzeyinde bulunan Franklara kaçıp onlara sığındılar. Bu muharebe ile İtalya'da kurulmuş olan Ostrogotlar Krallığı ve İkinci Gotlar Savaşı'nın asıl sonu anlamına geldi. Bununla, Ostrogotların İtalya tarihi sonuna ermiştir.
Bundan sonra çeşitli şehir komutanları birkaç yıl daha Narses'e karşı direndiler. 555 yılında son Ostrogot askerleri Salerno kentinin kuzeyinde teslim oldular. Kuzey İtalya'da Ostrogot asili Vidin 550'li yıllarda bir ayaklanma başlattı ama 562 senesine bu ayaklanma bastırıldı. Ostrogotlar Doğu Romalılara karşı küçük bölgelerde mukavemet göstermelerine rağmen İtalya'da son kalan Ostrogotlar herhalde 568 yılından itibaren Lombardlarin içine karışarak kayboldular.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Wolfram, Herwig (2001) Die Goten, Munih: 4. Auflage (Almanca)
- Bury, J. B. (1923) History of the Later Roman Empire [1]2 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., (İngilizce)
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Totila | Ostrogotlar Kralı 552–553 | Sonra gelen: Bizans İmparatoru I. Justinianus |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Teya veya Teja Theia Thila Thela Teias o 552 Mons Lactarius modern Campania Ostrogotlar Kralligi son krali Teya552 553 te Ostrogotlar Krali Teya adina bastirilmis bir bronz sikkeOstrogotlar KraliHukum suresi552 553Once gelenTotilaOlum553 Mons Lactarius Modern Monti Lattri Campania HayatiTeya Ostrogotlar Kralligi krali olan Totila komutasi altinda bir askeri komutandi Verona daki Ostrogotlar askerlerinin kumandani olarak 552 yilinda Taginae Muharebesi veya Busta Gallorum Savasi katildi Bu savas Dogu Romali general Narses in Ostrogotlar Kralligi krali Totila yi maglup etmesi ve Totila nin kanli muharebede oldurulmesiyle sona erdi Bu muharebede hayatta kalan Teya guney Italya ya kacmaya basladi Bu kacis sirasinda bu maglubiyet felaketinden hayatlarini kurtarip kacmakta olan diger Ostrogotlar askerleri ve Ostrogotlar ileri gelenleri olan Scipuar Gundulf Indulf Gibal ve Ragnaris onun ordusuna katildilar Teya askerler tarafindan geleneksel olarak bir kalkan uzerinde havaya kaldirilarak Ostrogotlar Kralligi krali secildi Franklarla ittifak kurmak inci Po Nehri kuzeyinde bulunan Franklar Kralina gayet guzel hediyelerle bir elci gonderdi Franklar Krali Theudibald bu hediyeleri kabul etti ama muttefiklik etmeye yanasmadi ve tarafsiz kalacagini Kral Teya nin Ostrogo elcisine bildirdi Teya bir sure Orta Italya da tutundu Sonra guneye Napoli civarina cekilmek ve bu bolgede elinde bulunan askerlerle Ostrogotlar icin bir son direnis yapmaya karar verdi Bizans ordusu komutani Narses ise Guney Italya ya dogru ilerlemeye basladi ve guzergahi uzerinde bulunan ve hatta uzakta olan Italyan sehirleri Bizanslilarin idaresine gecmeyi kabul ettiler Narses Ostrogotlar elinde bulunan Roma yi kusatma altina alip kisa bir kusatmadan sonra bu sehri eline gecirdi Narses Totila nin buyuk bir Ostrogot hazinesini Napoli civarinda bulunan korfezin kuzeyinde bulunan korumalar altinda biraktigini ogrenmisti ve bu hazineyi eline gecirmek icin ordusu ile Napoli Korfezi ne yoneldi Teya emrinde bulunan Ostrogotlar ordusu ile Cumea da eski kral Totila nin birakmis oldugu Ostrogot hazinesini Bizanslilara kaptirmamak icin Napoli Korfezi ne yuruyuse gecti Gunumuzde Napoli nin guneyinde Vezuv Yanardagi eteklerinde bulunan Campania da civarinda bulunan Mons Lactarius Sut Dagi anlamina gelen ve gunumuzde Monti Lattri adini tasiyan bir tepede 552 yilinin sonbaharinda belki de 553 baslangicinda iki ordu karsi karsiya geldiler Teya komutasindaki Ostrogotlar Kralligi ordusu ile Narses komutasindaki Bizans Imparatorluk ordusu ile Mons Lactarius Savasi na giristiler Muharebe buyuk bir siddetle iki gun surdu Ilk gun Ostrogotlar Krali ve komutani olan Teya atilan bir Bizansli mizragi ile yaralandi Teya kalkanini degistirecegi anda bir Bizansli asker tarafindan oldurucu derecede yaralandi ve cok gecmeden oldu Bizanslilar onun basini bir mizraga takarak Ostrogotlar savascilarina gostererek savasi bitireceklerini sanmaktaydilar Fakat Ostrogotlar yine de muharebeye devam ettiler Ancak muharebenin ikinci gunu sonunda yapilan muzakerelerden sonra Ostrogotlar teslim olmak icin antlasmaya vardilar Teya nin kardesi Aligern Bizanslilara diger bazi Ostrogotlar birlikleriyle teslim oldu Ostrogotlar ileri gelenlerden Scipuar ve Gibal bu savasta olduler Ragnaris olumcul bir yara aldiktan sonra kacti ama cok gecmeden oldu Gundulf ise hayatini kurtarip kacmayi basardi Hayatta kalan ve teslim olan Ostrogotlar ordusu mensuplari yapilan antlasmaya gore Italya dan ayrilmaya ve bir daha Italya ya donmemeye soz vermislerdi Bunlar Italya dan ayrilmak uzere saliverildiler Bir kismi da Po Nehri kuzeyinde bulunan Franklara kacip onlara sigindilar Bu muharebe ile Italya da kurulmus olan Ostrogotlar Kralligi ve Ikinci Gotlar Savasi nin asil sonu anlamina geldi Bununla Ostrogotlarin Italya tarihi sonuna ermistir Bundan sonra cesitli sehir komutanlari birkac yil daha Narses e karsi direndiler 555 yilinda son Ostrogot askerleri Salerno kentinin kuzeyinde teslim oldular Kuzey Italya da Ostrogot asili Vidin 550 li yillarda bir ayaklanma baslatti ama 562 senesine bu ayaklanma bastirildi Ostrogotlar Dogu Romalilara karsi kucuk bolgelerde mukavemet gostermelerine ragmen Italya da son kalan Ostrogotlar herhalde 568 yilindan itibaren Lombardlarin icine karisarak kayboldular Ayrica bakinizGotlar Savasi 535 554 Ostrogotlar KralligiKaynakca Mons Lactarius Savasi nin meshur bir tasviri donemin tarihcisi Prokopius un tarih eserinin sekizinci kitabinda bulunur Dis baglantilarWolfram Herwig 2001 Die Goten Munih 4 Auflage Almanca Bury J B 1923 History of the Later Roman Empire 1 2 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Resmi unvanlarOnce gelen Totila Ostrogotlar Krali 552 553 Sonra gelen Bizans Imparatoru I Justinianus