Teşhis bir edebi sanat türüdür. İnsan dışındaki varlıkları insan özelliğiyle donatma, kişileştirme sanatıdır. Edebiyat dışında hitabet sanatında (retorik), görsel sanatlarda, dini metinlerde vs. de kullanılır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlqTDJNMkwwcDFjM1JwWTJWZmMzUmhkSFZsTG1wd1p5OHlNakJ3ZUMxS2RYTjBhV05sWDNOMFlYUjFaUzVxY0djPS5qcGc=.jpg)
Örnekler
"Sevincinden ağlayan, gülen, haykıran rüzgâr Kalplere sevinç, umut ve inanç getiriyor."
Rüzgâr, insan gibi sevinmekte, sevincinden ağlamakta, gülüp haykırmaktadır. Böylece kişileştirme gerçekleştirilmiştir. Kendisine benzetilen "insan" söylenmediği, gülmek, ağlamak, sevinmek, haykırmak gibi insana ait özellikler 'benzetme yönleri' belirtildiği için kişileştirme gerçekleştirilmiştir.
"Rüzgâr, bir insan gibi sevincinden ağlıyor, gülüyor, haykırıyordu." denirse benzeyen de kendisine benzetilen (insan) de belirtildiği için kişileştirme, benzetme şeklinde gerçekleştirilmiş olur.
"Dağ başını duman almış / Gümüş dere durmaz akar."
İkinci dizede,insanın 'ağlama' özelliği 'dere'ye aktarılmış,dere kişileştirilmiştir.Aynı zamanda kapalı istiare yapılmıştır.
"Ben öpmeden önce yanaklarını/Varsın teller,tüller,duvaklar öpsün."
teller, tüller,duvaklar' kişileştirilmiştir.
"Besbelli her saat artar kederi/Belki de yüreği yara dağların."
İnsana ait 'yüreği yaralı' ve 'kederli' olmak dağlara verilmiştir.
Bir yağmur başlar ya inceden ince/Bak o zaman topraktaki sevince."
'sevinmek' özelliği toprağa verilmiştir.
"Renkler başkalaştı gün ortasında/Koyu bir karanlık öptü denizi."
'öpmek' özelliği karanlığa mal edilmiştir.
"Bir bulut gezer yayla yayla Anadolu'yu Bir baştan başa selâm götürür."
'selâm götürmek' özelliği buluta verilmiştir.
"Aynalar,bakmayın yüzüme dik dik İşte yakalandık,kelepçelendik."
Şair,kendisine dik dik baktıklarını söyleyerek 'aynaları' kişileştirmiştir.
"Kuşlar,senin uzak diyarlara gittiğini söylediler bana."
'Kuşlar' konuşmaktadır,kişileştirme yapılmıştır.
"Konunun hassasiyeti nedeniyle kalemimin çok temkinli hareket ettiğini okurların fark etmişlerdir."
'kalem' insan gibi temkinli, tedbirli,ölçülü hareket ediyor.
Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz 1. "Toplanırken göklerde bulutlar yığın yığın Hırçın bir fırtınaya dönüşüyordu deniz."
2. " Dans eden kelebekler,şarkı söyleyen kuşlar,göz kırpan çiçekler vardı o yerde."
3. "İçmiş gibi geceyi bir yudumda / Göğün mağrur bakışlı bulutları."
4."Dinle yolcu bu su onun sesidir/Sinsi adımlarla akşam yürüyor."
5. "Rüzgâr uyumuş,ay gülüyor; her taraf ıssız."
6. "Yeditepe üstünde zaman bir gergef işler."
7. "Çukurova bayramlığın giyerken."
8. "Bir balık ağlıyordu / Denizde / Başını yaslamış / Ufacık bir yosun parçasına."
9. "Dinmiş denizlerin şarkısı, rüzgâr uymakta Körfez düşünür, Kanlıca mahzundur uzakta."
10."Yeşil sedirlerde dinlenir huzur."
11. "Mavi tulumbayla gülümser evim."
12. "Çocukluğum oynar serin avluda."
13. "Bir bahar sabahının karanlığında ıssız Gökte diz çökmüş iki titrek ışıklı yıldız."
14. "Ay suda bestelerken en güzel şarkıyı Küreklerim de suya en derin şiiri yazdı."
15. "Akdeniz'in dalgaları cilveli / Akdeniz'dir denizlerin güzeli."
16. "Haliç'te bir vapuru vurdular dört kişi Demirlemişti,eli kolu bağlıydı,ağlıyordu."
Ayrıca bakınız
![]() | Edebiyat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Teshis bir edebi sanat turudur Insan disindaki varliklari insan ozelligiyle donatma kisilestirme sanatidir Edebiyat disinda hitabet sanatinda retorik gorsel sanatlarda dini metinlerde vs de kullanilir Adalet tanricasi Justitia adaletin alegorik bir teshisidir Ornekler Sevincinden aglayan gulen haykiran ruzgar Kalplere sevinc umut ve inanc getiriyor Ruzgar insan gibi sevinmekte sevincinden aglamakta gulup haykirmaktadir Boylece kisilestirme gerceklestirilmistir Kendisine benzetilen insan soylenmedigi gulmek aglamak sevinmek haykirmak gibi insana ait ozellikler benzetme yonleri belirtildigi icin kisilestirme gerceklestirilmistir Ruzgar bir insan gibi sevincinden agliyor guluyor haykiriyordu denirse benzeyen de kendisine benzetilen insan de belirtildigi icin kisilestirme benzetme seklinde gerceklestirilmis olur Dag basini duman almis Gumus dere durmaz akar Ikinci dizede insanin aglama ozelligi dere ye aktarilmis dere kisilestirilmistir Ayni zamanda kapali istiare yapilmistir Ben opmeden once yanaklarini Varsin teller tuller duvaklar opsun teller tuller duvaklar kisilestirilmistir Besbelli her saat artar kederi Belki de yuregi yara daglarin Insana ait yuregi yarali ve kederli olmak daglara verilmistir Bir yagmur baslar ya inceden ince Bak o zaman topraktaki sevince sevinmek ozelligi topraga verilmistir Renkler baskalasti gun ortasinda Koyu bir karanlik optu denizi opmek ozelligi karanliga mal edilmistir Bir bulut gezer yayla yayla Anadolu yu Bir bastan basa selam goturur selam goturmek ozelligi buluta verilmistir Aynalar bakmayin yuzume dik dik Iste yakalandik kelepcelendik Sair kendisine dik dik baktiklarini soyleyerek aynalari kisilestirmistir Kuslar senin uzak diyarlara gittigini soylediler bana Kuslar konusmaktadir kisilestirme yapilmistir Konunun hassasiyeti nedeniyle kalemimin cok temkinli hareket ettigini okurlarin fark etmislerdir kalem insan gibi temkinli tedbirli olculu hareket ediyor Asagidaki ornekleri inceleyiniz 1 Toplanirken goklerde bulutlar yigin yigin Hircin bir firtinaya donusuyordu deniz 2 Dans eden kelebekler sarki soyleyen kuslar goz kirpan cicekler vardi o yerde 3 Icmis gibi geceyi bir yudumda Gogun magrur bakisli bulutlari 4 Dinle yolcu bu su onun sesidir Sinsi adimlarla aksam yuruyor 5 Ruzgar uyumus ay guluyor her taraf issiz 6 Yeditepe ustunde zaman bir gergef isler 7 Cukurova bayramligin giyerken 8 Bir balik agliyordu Denizde Basini yaslamis Ufacik bir yosun parcasina 9 Dinmis denizlerin sarkisi ruzgar uymakta Korfez dusunur Kanlica mahzundur uzakta 10 Yesil sedirlerde dinlenir huzur 11 Mavi tulumbayla gulumser evim 12 Cocuklugum oynar serin avluda 13 Bir bahar sabahinin karanliginda issiz Gokte diz cokmus iki titrek isikli yildiz 14 Ay suda bestelerken en guzel sarkiyi Kureklerim de suya en derin siiri yazdi 15 Akdeniz in dalgalari cilveli Akdeniz dir denizlerin guzeli 16 Halic te bir vapuru vurdular dort kisi Demirlemisti eli kolu bagliydi agliyordu Ayrica bakinizAntropomorfizm IntakEdebiyat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz