Théâtre Libre (Fransızca: , romanize: Serbest Tiyatro), 1887 - 1896 yılları arasında Paris, Fransa'da işletilen bir tiyatro şirketiydi .
Kökenleri ve Tarihçesi
Théâtre Libre, 30 Mart 1887 tarihinde André Antoine tarafından kurulmuştur. Tiyatronun temel amacı, ticari işletmeler tarafından denenmemiş ve üretilmemiş yeni oyunlar sunmaktı. Antoine, daha önce çalıştığı tiyatro grubunun reddetmesinden sonra, bir Émile Zola romanı olan Thérèse Raquin'i canlandırmak için kendi tiyatro şirketini açma fikri ile yola çıkmıştır. Théâtre Libre'nin sansürden muaf tutulmasını ve diğer tiyatroların yapamayacağı oyunlar üretmesini sağlamak için, tiyatro yalnızca aboneleri tarafından desteklenirdi. Bu, Théâtre Libre'nin yasal olarak bir tiyatro olarak kabul edilmediğinden dolayı kapıda para toplamamasına, bilet satmamasına izin verdi. “Özgür” bir tiyatro olmak, Théâtre Libre söz konusu olduğunda, doğallığı sunan ve daha önce üretilmeyen ve çoğu zaman çok fazla risk altında bulunan her türden oyun üretmeye adanmış bir tiyatro olmak anlamına geliyordu. sahneye.
Tiyatro afişleri ve posterler, günümüzün önde gelen sanatçıları tarafından, tiyatro ruhunu ve repertuvarını yansıtan göze çarpmayan, cesur bir gerçekçilikle yaratıldı. Oyunlarında en unutulmaz eserleri üreten sanatçılar arasında Henri-Gabriel Ibels, Édouard Vuillard, Paul Signac, George Auriol, Adolphe Willette ve Henri de Toulouse-Lautrec vardı .
Théâtre Libre'nin hayatını üç dönemde incelenebilir. İlk dönem, 1887 ilkbaharındaki ilk iki programla ve ardından gelen tam sezonla açılışıdır. Antoine, tam zamanlı olarak Théâtre Libre'yi kurmak için gaz şirketindeki işinden ayrıldı. İkincisi dönem, Ekim 1888 - Haziran 1893 arasındadır. Bu süre zarfında, The Théâtre Libre, abonelikleri güçlü olan, genel eleştirmenliğe birçok ödeme yapan ve yeni işler üretmek için aranan tanınmış bir tiyatro şirketi olarak geçirdiği süreçtir. Bu yıllarda Théâtre Libre, çalışmalarının bir kısmını Odéon ve Comédie-Française gibi Paris'in önde gelen ticari tiyatrolarına aktardığını gördü. Tiyatronun son dönemi, Kasım 1893’ten 1896’da kapanışına kadar olan süreçtir. Bu süre zarfında, tiyatronun deneysel günlerinin Théâtre Libre’nin ürettiği üslup ve eserlerin artık ticari olarak kabul edilebildiği ve arandığı anlaşılır. Hem tiyatro adına hem de şahsen edindiği borç miktarı nedeniyle Antoine, Théâtre Libre’yi son iki yıl boyunca yönetime katılmaya istekli olan eski bir yönetmen / aktörün oğlu Larochelle’e devretti. Théâtre Libre'deki son performans 27 Nisan 1896’da gerçekleşti.
Tiyatro, varlığı boyunca 50'den fazla oyun yazarı tarafından 111'den fazla oyun sundu. Théâtre Libre'de üretilen her prodüksiyona sadece üç performans hakkı verilirdi: bir elbise provası, davetli konuklar için bir açılış gecesi performansı ve aboneler için bir performans. Ancak, başarılarına rağmen, tiyatroda önemli finansal problemler vardı. Derin borç, Théâtre Libre'nin artık ihtiyaç duyulmadığı fikriyle birleşti, artık yeni bir tiyatro biçimini ortaya koymuş ve ticari olarak başarılı olabileceğini kanıtladı, ama tiyatro başarısız oldu ve kapıları kapattı.
Önemli Eserler / Tartışmalı Yapımlar
Tiyatro, daha çok bilinen tiyatrolar tarafından sahneye çıkmayacak kadar riskli olduğu düşünülen çalışmalar üretmekten, bazen de Henrik Ibsen'in Hayaletleri gibi Avrupa'da yasaklanan eserler üretmeye konsantre olmuştu. Tiyatro yılda bir, yabancı menşeîli bir oyun yaptı ve herhangi bir prodüksiyonun, ister yerli ya da yabancı eser olsun, yalnızca üç performans sergiledi.
- Jacques Damour, Émile Zola (Léon Hennique tarafından sahneye uyarlandı)
- Kötü içgüdülerine karşı savaşan bir adama odaklanan oyun, eleştirmenler tarafından iyi karşılandı.
- Léon Hennique tarafından Engheim Dükü'nün Ölümü
- Bu yapım tarihi oyunun yeniden doğuşuna işaret ediyordu, ama tarihe gerçekçi bir şekilde yaklaşıyordu, oyun belgesel tiyatroya öncülük etti.
- The Kiss, Théodore de Banville
- Bu oyun Théâtre Libre'nin en büyük en kritik başarılarından birini yaptı. Masal ayakta alkışlarla ve coşkulu eleştirilerle karşılandı.
- Tabarian's Wife, Catulle Mendès
- Théâtre Libre için bir başka başarı. Gösteri Comédie-Française'e devredildi.
- Lucie Pellegrin's End, Paul Alexis
- Eleştirmenler bu oyunu ve yapımını, eşcinsel ilişki sahnesinin gerçekçi tasviri ile skandal, sahne gösteriminin saldırgan olduğunu belirterek kınadılar.
- Rodolphe Darzens'in Christ's Lover
- İsa ve Mary Magdalene'in aşk ilişkisini gösteren bu gizemli oyun, kutsal ve saldırgan kabul edildi.
- Leo Tolstoy'dan Karanlığın Gücü
- Diğerleri bu oyunun Fransız izleyiciler için çok melankolik olduğunu düşünürken, Antoine Rus hikâyesini benimsedi.
- Henrik İbsen'den Hayaletler
- Oyun, ensest ve ötanazi gibi tabu konularından dolayı Norveç, Almanya ve İngiltere'de sansürlenirken, Antoine hem eleştirmenlerin hem de arkadaşların eleştirilerini karışık yorumlarına rağmen oyunu gerçekleştirdi.
- Miss Julie, August Strindberg
- Danimarka'da yasaklandı
Etkisi
Théâtre Libre, Gerçekçiliği Natüralizm ile birleştirdi ve topluluk oyunculuğunu öne çıkardı. Baş yönetmen André Antoine, Doğal sahneleme'nin babası olarak tanındı. Sahnede gerçek sığır karkasları kullanıldığında olduğu gibi her oyunu mümkün olduğunca gerçek kılmaya çalıştı. Pek çok set provaları için dört duvarla örüldü, ardından Antoine izleyicilerin oyunların ne zaman başladığını görmesi için hangi duvarı kaldıracağına karar verirdi. Ayrıca, daha doğal aydınlatma ile ayak aydınlatmalarını değiştirdi. Antoine, her oyunun kendine özgü bir ortamı olması gerektiğine inanıyordu.
Théâtre Libre, türünün ilki idi ve 1889'da açılan Berlin'deki Freie Bühne (Almanca: , romanize: Serbest Sahne) ve 1891'de açılan Londra'daki Independent Theater Society gibi birçok tiyatro salonunun açılışına ilham verdi. Bu fikirden 1899'da Freie Volksbühne, (Serbest Halkın Sahnesi), 1899'da Stage Society ve 1901'de Dublin'deki Abbey Tiyatrosu büyüdü.
Gerçekçilik ve natüralizmdeki sahnelenmedeki Théâtre Libre'nin etkisi 1898'de Constantine Stanislavski ve Nemirovich-Danchecko tarafından kurulan ve hâlen faaliyet göstermekte olan Moskova Sanat Tiyatrosu'nda görülebilir.
Wikimedia Commons'ta Théâtre Libre ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ a b c d Mowry Roberts, Vera (1974). On Stage: a history of theatre second edition. New York: Harper & Row. ss. 388-416. ISBN .
- ^ Antoine, André (1964). Memories of The Théâtre Libre (İngilizce). Florida: University of Miami Press: Coral Gables. ISBN . 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2019.
- ^ a b c Braun, Edward (1982). The Director and the Stage. New York: Holmes & Meier Publishers. ss. 22-36. ISBN .
- ^ Waxman, Samuel Montefiore (1926). Antoine and the Théâtre-Libre. Cambridge: Harvard University Press. ISBN .
- ^ Miller, Anna Irene (1931). The Independent Theatre in Europe: 1887 to the Present. New York: Ray Long & Richard R. Smith, Inc. ss. 12-96.
- ^ Knapp, Bettina L. (1988). The Reign of the Theatrical Director: French Theatre 1887-1924. Troy, New York: The Whitston Publishing Company. ss. 17-62. ISBN .
- ^ Valency, Maurice (1963). The Flower and the Castle: An Introduction to Modern Drama (İngilizce). New York: The Macmillan Company. ss. 108-111.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Theatre Libre Fransizca romanize Serbest Tiyatro 1887 1896 yillari arasinda Paris Fransa da isletilen bir tiyatro sirketiydi Theatre Libre ye oyuncu yonetmeni Andre Antoine ve Paris Montmartre deki sanatcilarina adanmis Plaket Kokenleri ve TarihcesiTheatre Libre 30 Mart 1887 tarihinde Andre Antoine tarafindan kurulmustur Tiyatronun temel amaci ticari isletmeler tarafindan denenmemis ve uretilmemis yeni oyunlar sunmakti Antoine daha once calistigi tiyatro grubunun reddetmesinden sonra bir Emile Zola romani olan Therese Raquin i canlandirmak icin kendi tiyatro sirketini acma fikri ile yola cikmistir Theatre Libre nin sansurden muaf tutulmasini ve diger tiyatrolarin yapamayacagi oyunlar uretmesini saglamak icin tiyatro yalnizca aboneleri tarafindan desteklenirdi Bu Theatre Libre nin yasal olarak bir tiyatro olarak kabul edilmediginden dolayi kapida para toplamamasina bilet satmamasina izin verdi Ozgur bir tiyatro olmak Theatre Libre soz konusu oldugunda dogalligi sunan ve daha once uretilmeyen ve cogu zaman cok fazla risk altinda bulunan her turden oyun uretmeye adanmis bir tiyatro olmak anlamina geliyordu sahneye Tiyatro afisleri ve posterler gunumuzun onde gelen sanatcilari tarafindan tiyatro ruhunu ve repertuvarini yansitan goze carpmayan cesur bir gercekcilikle yaratildi Oyunlarinda en unutulmaz eserleri ureten sanatcilar arasinda Henri Gabriel Ibels Edouard Vuillard Paul Signac George Auriol Adolphe Willette ve Henri de Toulouse Lautrec vardi Ilk Performans Le Grappin l Affranchie Le Theatre Libre 1892 93 Theatre Libre nin hayatini uc donemde incelenebilir Ilk donem 1887 ilkbaharindaki ilk iki programla ve ardindan gelen tam sezonla acilisidir Antoine tam zamanli olarak Theatre Libre yi kurmak icin gaz sirketindeki isinden ayrildi Ikincisi donem Ekim 1888 Haziran 1893 arasindadir Bu sure zarfinda The Theatre Libre abonelikleri guclu olan genel elestirmenlige bircok odeme yapan ve yeni isler uretmek icin aranan taninmis bir tiyatro sirketi olarak gecirdigi surectir Bu yillarda Theatre Libre calismalarinin bir kismini Odeon ve Comedie Francaise gibi Paris in onde gelen ticari tiyatrolarina aktardigini gordu Tiyatronun son donemi Kasim 1893 ten 1896 da kapanisina kadar olan surectir Bu sure zarfinda tiyatronun deneysel gunlerinin Theatre Libre nin urettigi uslup ve eserlerin artik ticari olarak kabul edilebildigi ve arandigi anlasilir Hem tiyatro adina hem de sahsen edindigi borc miktari nedeniyle Antoine Theatre Libre yi son iki yil boyunca yonetime katilmaya istekli olan eski bir yonetmen aktorun oglu Larochelle e devretti Theatre Libre deki son performans 27 Nisan 1896 da gerceklesti Tiyatro varligi boyunca 50 den fazla oyun yazari tarafindan 111 den fazla oyun sundu Theatre Libre de uretilen her produksiyona sadece uc performans hakki verilirdi bir elbise provasi davetli konuklar icin bir acilis gecesi performansi ve aboneler icin bir performans Ancak basarilarina ragmen tiyatroda onemli finansal problemler vardi Derin borc Theatre Libre nin artik ihtiyac duyulmadigi fikriyle birlesti artik yeni bir tiyatro bicimini ortaya koymus ve ticari olarak basarili olabilecegini kanitladi ama tiyatro basarisiz oldu ve kapilari kapatti Onemli Eserler Tartismali YapimlarTiyatro daha cok bilinen tiyatrolar tarafindan sahneye cikmayacak kadar riskli oldugu dusunulen calismalar uretmekten bazen de Henrik Ibsen in Hayaletleri gibi Avrupa da yasaklanan eserler uretmeye konsantre olmustu Tiyatro yilda bir yabanci menseili bir oyun yapti ve herhangi bir produksiyonun ister yerli ya da yabanci eser olsun yalnizca uc performans sergiledi Jacques Damour Emile Zola Leon Hennique tarafindan sahneye uyarlandi Kotu icgudulerine karsi savasan bir adama odaklanan oyun elestirmenler tarafindan iyi karsilandi Leon Hennique tarafindan Engheim Duku nun Olumu Bu yapim tarihi oyunun yeniden dogusuna isaret ediyordu ama tarihe gercekci bir sekilde yaklasiyordu oyun belgesel tiyatroya onculuk etti The Kiss Theodore de Banville Bu oyun Theatre Libre nin en buyuk en kritik basarilarindan birini yapti Masal ayakta alkislarla ve coskulu elestirilerle karsilandi Paul Signac Charles Henry Kromatik Cemberinin Uygulamasi Theatre Libre 31 Ocak 1889 un senaryosu Tabarian s Wife Catulle Mendes Theatre Libre icin bir baska basari Gosteri Comedie Francaise e devredildi Lucie Pellegrin s End Paul Alexis Elestirmenler bu oyunu ve yapimini escinsel iliski sahnesinin gercekci tasviri ile skandal sahne gosteriminin saldirgan oldugunu belirterek kinadilar Rodolphe Darzens in Christ s Lover Isa ve Mary Magdalene in ask iliskisini gosteren bu gizemli oyun kutsal ve saldirgan kabul edildi Leo Tolstoy dan Karanligin Gucu Digerleri bu oyunun Fransiz izleyiciler icin cok melankolik oldugunu dusunurken Antoine Rus hikayesini benimsedi Henrik Ibsen den Hayaletler Oyun ensest ve otanazi gibi tabu konularindan dolayi Norvec Almanya ve Ingiltere de sansurlenirken Antoine hem elestirmenlerin hem de arkadaslarin elestirilerini karisik yorumlarina ragmen oyunu gerceklestirdi Miss Julie August Strindberg Danimarka da yasaklandiEtkisiTheatre Libre Gercekciligi Naturalizm ile birlestirdi ve topluluk oyunculugunu one cikardi Bas yonetmen Andre Antoine Dogal sahneleme nin babasi olarak tanindi Sahnede gercek sigir karkaslari kullanildiginda oldugu gibi her oyunu mumkun oldugunca gercek kilmaya calisti Pek cok set provalari icin dort duvarla oruldu ardindan Antoine izleyicilerin oyunlarin ne zaman basladigini gormesi icin hangi duvari kaldiracagina karar verirdi Ayrica daha dogal aydinlatma ile ayak aydinlatmalarini degistirdi Antoine her oyunun kendine ozgu bir ortami olmasi gerektigine inaniyordu Theatre Libre turunun ilki idi ve 1889 da acilan Berlin deki Freie Buhne Almanca romanize Serbest Sahne ve 1891 de acilan Londra daki Independent Theater Society gibi bircok tiyatro salonunun acilisina ilham verdi Bu fikirden 1899 da Freie Volksbuhne Serbest Halkin Sahnesi 1899 da Stage Society ve 1901 de Dublin deki Abbey Tiyatrosu buyudu Gercekcilik ve naturalizmdeki sahnelenmedeki Theatre Libre nin etkisi 1898 de Constantine Stanislavski ve Nemirovich Danchecko tarafindan kurulan ve halen faaliyet gostermekte olan Moskova Sanat Tiyatrosu nda gorulebilir Wikimedia Commons ta Theatre Libre ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca a b c d Mowry Roberts Vera 1974 On Stage a history of theatre second edition New York Harper amp Row ss 388 416 ISBN 0 06 045499 7 Antoine Andre 1964 Memories of The Theatre Libre Ingilizce Florida University of Miami Press Coral Gables ISBN 9780870240348 31 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2019 a b c Braun Edward 1982 The Director and the Stage New York Holmes amp Meier Publishers ss 22 36 ISBN 0 8419 0800 1 Waxman Samuel Montefiore 1926 Antoine and the Theatre Libre Cambridge Harvard University Press ISBN 978 0405090561 Miller Anna Irene 1931 The Independent Theatre in Europe 1887 to the Present New York Ray Long amp Richard R Smith Inc ss 12 96 Knapp Bettina L 1988 The Reign of the Theatrical Director French Theatre 1887 1924 Troy New York The Whitston Publishing Company ss 17 62 ISBN 0 87875 358 3 Valency Maurice 1963 The Flower and the Castle An Introduction to Modern Drama Ingilizce New York The Macmillan Company ss 108 111