Tiamat (Akadca: 𒀭𒋾𒊩𒆳 DTI.AMAT ya da 𒀭𒌓𒌈 DTAM.TUM, Yunanca: Θαλάττη Thaláttē)antik Babil inanışına göre daha genç tanrılar üretmek için tatlı su tanrısı Apsû ile çiftleşen tuz denizinin ilkel tanrıçasıdır. İlkel yaratılıştaki kaosun sembolüdür. Kadın olarak anılır ve "parıldayan" olarak tanımlanır. Tiamat mitosunun, Tiamat'ın tuzlu ve tatlı su arasında yaptığı bir yaratıcı tanrıça olduğu ve birbirini izleyen nesiller boyunca kozmosu barışçıl bir şekilde yarattığı iki bölüm olduğu öne sürülür. İkinci 'ta Tiamat, ilkel kaosun canavarca bir düzenlemesi olarak kabul edilir. Bazı kaynaklar onu bir deniz yılanı veya ejderha resimleriyle tanımlar.
Tiamat | |
---|---|
![]() Yeni Asur'a ait bu silindir mühür, çeşitli kaynaklar tarafından Enûma Eliš'teki Tiamat'ın öldürülmesinin olası bir tasviri olarak tespit edilmiştir, MÖ sekizinci yüzyıl. | |
Kişisel bilgileri | |
Eşi | Apsû |
Çocukları | Lahamu, Lahmu |
Babil yaratılış destanı Enūma Eliš'e göre Tiamat, ilk nesil tanrıları doğurur ve kocası Apsû, çocuklarının kendisini öldürmeyi ve tahtına el koymayı planladıklarını düşünerek çocuklarına savaş açar fakat öldürülür. Öfkelenen Tiamat, kocasını öldürenlerle savaşmaya başlar ve büyük bir deniz ejderhası şekline girse de daha sonradan Enki'nin oğlu fırtına tanrısı Marduk tarafından öldürülür ama daha önce Mezopotamya panteonunun canavarlarını, ilk ejderhalar da dahil olmak üzere, bedenlerini "kan yerine zehirle" doldurur. Marduk daha sonra Tiamat'ın bölünmüş bedeninden gökleri ve Dünya'yı oluşturur.
Mitoloji
Apsû, Tiamat ile birlikte Lahmu ve Lahamu'ya ebeveynlik yapmıştır. Lahmu ve Lahamu, sırasıyla, göklerin (Anşar) ve yerin (Kişar) 'uçlarının' ebeveynleriydi. Anşar ve Kişar'ın ufukta buluştukları ve dolayısıyla Anu (Gök) ve Ki'nin (Dünya) ebeveynleri oldukları kabul edilmiştir.
Tiamat, orijinal yaratılışın kaosunda kükreyen ve boğulan tuzlu suyun "parlayan" kişileşmesiydi. O ve Apsu, kozmik uçurumu ilkel sularla doldurdu. Tiamat, "her şeyi şekillendiren Ummu-Hubur"dur.
Çivi yazısı tabletlerinde yazıya geçirilen bilgilere göre Tanrı Enki, Apsû'nun genç tanrıları öldürmeyi planladığına inanıyordu tanrı Enki (daha sonra Ea) Apsu'nun genç tanrıları öldürmeyi planladığına doğru bir şekilde inanıyordu ve bundan ötürü onu yakalayıp tapınağı E-Abzu'nun ("Abzu tapınağı") altında tutsak etti. Bunu öğrenen ve sinirlenen Apsû ile Tiamat'ın oğlu Kingu, olayı Tiamat'a bildirince Tiamat da Apsû'nun intikamını almak için tanrılarla savaşmak için on bir canavar yarattı. Bunlar onun kendi çocuklarıydı: ("Zehirli Yılan"), ("Büyük Ejderha"), Mušḫušu ("Öfkeli Yılan"), Laḫmu ("Tüylü Yılan"), ("Büyük Hava-Canavarı"), ("Çılgın Aslan"), Girtablullû ("Akrep Adam"), ("Şiddetli Fırtınalar"), ("Balık Adam") ve ("Boğa Adam")).
Tiamat, Kader Tableti'ne sahipti ve ilk savaşta onu, hem oğlu hem sevgilisi olan hem de ordunun lideri olarak seçtiği Kingu'ya verdi. Dehşete düşen tanrılar, "tanrıların kralı" olarak saygı gösterme sözünü verdikleri Anu tarafından kurtarıldı. Rüzgar okları, bir ağ, bir sopa ve yenilmez bir mızrakla Tiamat ile savaştı. Anu daha sonra Enlil ile yer değiştirilmiş ve Babil'in Birinci Hanedanı'ndan sonra günümüze ulaşan son versiyonda Ea'nın oğlu Marduk ile yer değiştirilmiştir.
Kaynakça
- ^ Bromily, Geoffrey W. (1988). International Standard Bible Encyclopedia. Grand Rapids, Michigan: . s. 93. ISBN . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2017.
- ^ Willis, Roy (2012). World Mythology. New York: Metro Books. s. 62. ISBN .
- ^ "Ancient Mesopotamian Gods and Goddesses – Tiamat (goddess)". 5 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
- ^ Luzacs Semitic Text and Translation Series (PDF). Vol XII. s. 150-line 122. 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
- ^ Luzacs Semitic Text and Translation Series (PDF). Vol XII. s. 124-line 36. 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.
- ^ Dalley, Stephanie (1987). Myths from Mesopotamia. Oxford University Press. s. 329.
- ^ Such as Jacobsen, Thorkild (1968). "The Battle between Marduk and Tiamat". Journal of the American Oriental Society. 88 (1). ss. 104-108. doi:10.2307/597902. JSTOR 597902.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tiamat Akadca 𒀭𒋾𒊩𒆳 DTI AMAT ya da 𒀭𒌓𒌈 DTAM TUM Yunanca 8alatth Thalatte antik Babil inanisina gore daha genc tanrilar uretmek icin tatli su tanrisi Apsu ile ciftlesen tuz denizinin ilkel tanricasidir Ilkel yaratilistaki kaosun semboludur Kadin olarak anilir ve parildayan olarak tanimlanir Tiamat mitosunun Tiamat in tuzlu ve tatli su arasinda yaptigi bir yaratici tanrica oldugu ve birbirini izleyen nesiller boyunca kozmosu bariscil bir sekilde yarattigi iki bolum oldugu one surulur Ikinci ta Tiamat ilkel kaosun canavarca bir duzenlemesi olarak kabul edilir Bazi kaynaklar onu bir deniz yilani veya ejderha resimleriyle tanimlar TiamatYeni Asur a ait bu silindir muhur cesitli kaynaklar tarafindan Enuma Elis teki Tiamat in oldurulmesinin olasi bir tasviri olarak tespit edilmistir MO sekizinci yuzyil Kisisel bilgileriEsiApsuCocuklariLahamu Lahmu Babil yaratilis destani Enuma Elis e gore Tiamat ilk nesil tanrilari dogurur ve kocasi Apsu cocuklarinin kendisini oldurmeyi ve tahtina el koymayi planladiklarini dusunerek cocuklarina savas acar fakat oldurulur Ofkelenen Tiamat kocasini oldurenlerle savasmaya baslar ve buyuk bir deniz ejderhasi sekline girse de daha sonradan Enki nin oglu firtina tanrisi Marduk tarafindan oldurulur ama daha once Mezopotamya panteonunun canavarlarini ilk ejderhalar da dahil olmak uzere bedenlerini kan yerine zehirle doldurur Marduk daha sonra Tiamat in bolunmus bedeninden gokleri ve Dunya yi olusturur MitolojiApsu Tiamat ile birlikte Lahmu ve Lahamu ya ebeveynlik yapmistir Lahmu ve Lahamu sirasiyla goklerin Ansar ve yerin Kisar uclarinin ebeveynleriydi Ansar ve Kisar in ufukta bulustuklari ve dolayisiyla Anu Gok ve Ki nin Dunya ebeveynleri olduklari kabul edilmistir Tiamat orijinal yaratilisin kaosunda kukreyen ve bogulan tuzlu suyun parlayan kisilesmesiydi O ve Apsu kozmik ucurumu ilkel sularla doldurdu Tiamat her seyi sekillendiren Ummu Hubur dur Civi yazisi tabletlerinde yaziya gecirilen bilgilere gore Tanri Enki Apsu nun genc tanrilari oldurmeyi planladigina inaniyordu tanri Enki daha sonra Ea Apsu nun genc tanrilari oldurmeyi planladigina dogru bir sekilde inaniyordu ve bundan oturu onu yakalayip tapinagi E Abzu nun Abzu tapinagi altinda tutsak etti Bunu ogrenen ve sinirlenen Apsu ile Tiamat in oglu Kingu olayi Tiamat a bildirince Tiamat da Apsu nun intikamini almak icin tanrilarla savasmak icin on bir canavar yaratti Bunlar onun kendi cocuklariydi Zehirli Yilan Buyuk Ejderha Musḫusu Ofkeli Yilan Laḫmu Tuylu Yilan Buyuk Hava Canavari Cilgin Aslan Girtablullu Akrep Adam Siddetli Firtinalar Balik Adam ve Boga Adam Tiamat Kader Tableti ne sahipti ve ilk savasta onu hem oglu hem sevgilisi olan hem de ordunun lideri olarak sectigi Kingu ya verdi Dehsete dusen tanrilar tanrilarin krali olarak saygi gosterme sozunu verdikleri Anu tarafindan kurtarildi Ruzgar oklari bir ag bir sopa ve yenilmez bir mizrakla Tiamat ile savasti Anu daha sonra Enlil ile yer degistirilmis ve Babil in Birinci Hanedani ndan sonra gunumuze ulasan son versiyonda Ea nin oglu Marduk ile yer degistirilmistir Kaynakca Bromily Geoffrey W 1988 International Standard Bible Encyclopedia Grand Rapids Michigan s 93 ISBN 0 8028 3784 0 Erisim tarihi 20 Temmuz 2017 Willis Roy 2012 World Mythology New York Metro Books s 62 ISBN 978 1 4351 4173 5 Ancient Mesopotamian Gods and Goddesses Tiamat goddess 5 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2020 Luzacs Semitic Text and Translation Series PDF Vol XII s 150 line 122 14 Subat 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Aralik 2020 Luzacs Semitic Text and Translation Series PDF Vol XII s 124 line 36 14 Subat 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Aralik 2020 Dalley Stephanie 1987 Myths from Mesopotamia Oxford University Press s 329 Such as Jacobsen Thorkild 1968 The Battle between Marduk and Tiamat Journal of the American Oriental Society 88 1 ss 104 108 doi 10 2307 597902 JSTOR 597902