Tirbuşon, şarap ve kapaklı içeceklerin kapağını açmak için kullanılan metal veya plastik gereç.
En basit haliyle ahşap veya başka bir malzemeden yapılmış dik bir tutamağa tutturulmuş çelik bir burgudur. Kullanıcı tutmak ile tirbuşonu kavrayıp burguyu geçirir, dikey bir çekme hareketi ile mantarı şişeden çıkarır.
Etimoloji
Fransızca "çekmek" anlamındaki 'tirer' fiili ve "tıpa, mantar" anlamındaki "bouchon" sözcüklerinin bileşiği olan, şişe mantarı çekme aracı anlamındaki "tire-bouchon" sözcüğünden alıntıdır.
Geçmişi
Şarabı oksijen almadan saklamak ve yıllandırmak için 17. yüzyıldan beri mantar meşesi ağacının kabuğundan elde edilen şişe mantarı kullanılmaktadır. Şarap şişelerini açmak için 1638 yılında Portekizli Cristiano Kopke tarafından icat edilen ve ‘tongs’ adı verilen bir alet kullanılmakta idi. Bu alet, şişenin boyun kısmının ısıtılarak camın kırılmasını sağlamaktaydı. İngiliz mucit Samuel Henshall, 24 Ağustos 1795’te, 2061 numara ile tirbuşonun patentini aldı.
Tirbuşonun burgusu, yıllanmış şarapların zamanla yıpranmış mantarlarını açarken parçalanmasına sebep olduğundan şişe ile mantarın arasına giren ince plakadan yapılan tirbuşonlar 1879 yılında Lucian Mumford tarafından icat edildi. Bu tirbuşonlara "Ah-zo’ ya da ‘two pronged’(iki uçlu) adı verilir.
1882 yılında Carl Wienke adlı bir Alman tarafından "garson tirbuşonu" icat edildi. Bu modelde kapsülün üst kısmı tirbuşonun bıçağıyla kesilerek alınır ve mantarı delmemek için tirbuşon son burgusu dışarıda kalacak şekilde mantara sokulur.
ABD'ii mucit Herbert Allen tarafından 1979 yılında tasarlanan tirbuşon, plastik ve teflon kullanımıyla önceki modellerden ayrılır.
Galeri
- Klasik tirbuşon
- Mahzen tipi tirbuşon
- Garson tirbuşonu
- İki kollu (kelebek) tirbuşon
- Ah-so tirbuşon
-
Kaynakça
- ^ . Nişanyan Sözlük. 23 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021.
- ^ a b c Bağış, Levon. . Agos gazetesi. 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021.
- ^ Foxhall, Emily (30 Haziran 2016). . Chron (İngilizce). 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tirbuson sarap ve kapakli iceceklerin kapagini acmak icin kullanilan metal veya plastik gerec Klasik turbuson En basit haliyle ahsap veya baska bir malzemeden yapilmis dik bir tutamaga tutturulmus celik bir burgudur Kullanici tutmak ile tirbusonu kavrayip burguyu gecirir dikey bir cekme hareketi ile mantari siseden cikarir EtimolojiFransizca cekmek anlamindaki tirer fiili ve tipa mantar anlamindaki bouchon sozcuklerinin bilesigi olan sise mantari cekme araci anlamindaki tire bouchon sozcugunden alintidir GecmisiHerbert Allen tarafindan icat edilen tirbuson tipi Sarabi oksijen almadan saklamak ve yillandirmak icin 17 yuzyildan beri mantar mesesi agacinin kabugundan elde edilen sise mantari kullanilmaktadir Sarap siselerini acmak icin 1638 yilinda Portekizli Cristiano Kopke tarafindan icat edilen ve tongs adi verilen bir alet kullanilmakta idi Bu alet sisenin boyun kisminin isitilarak camin kirilmasini saglamaktaydi Ingiliz mucit Samuel Henshall 24 Agustos 1795 te 2061 numara ile tirbusonun patentini aldi Tirbusonun burgusu yillanmis saraplarin zamanla yipranmis mantarlarini acarken parcalanmasina sebep oldugundan sise ile mantarin arasina giren ince plakadan yapilan tirbusonlar 1879 yilinda Lucian Mumford tarafindan icat edildi Bu tirbusonlara Ah zo ya da two pronged iki uclu adi verilir 1882 yilinda Carl Wienke adli bir Alman tarafindan garson tirbusonu icat edildi Bu modelde kapsulun ust kismi tirbusonun bicagiyla kesilerek alinir ve mantari delmemek icin tirbuson son burgusu disarida kalacak sekilde mantara sokulur ABD ii mucit Herbert Allen tarafindan 1979 yilinda tasarlanan tirbuson plastik ve teflon kullanimiyla onceki modellerden ayrilir GaleriKlasik tirbuson Mahzen tipi tirbuson Garson tirbusonu Iki kollu kelebek tirbuson Ah so tirbusonKaynakca Nisanyan Sozluk 23 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Agustos 2021 a b c Bagis Levon Agos gazetesi 11 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Agustos 2021 Foxhall Emily 30 Haziran 2016 Chron Ingilizce 30 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Agustos 2021